Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPB3.4510.1083.2016.1.MC
z 23 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko — przedstawione we wniosku z dnia 2 grudnia 2016 r. (data wpływu 2 grudnia 2016 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania czy nabycie od spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 grudnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania czy nabycie od spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione zdarzenie przyszłe.

Jednym ze wspólników Wnioskodawcy jest inna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „Spółka”).

Wnioskodawca zamierza dokonać nabycia od Spółki własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, zgodnie z art. 199 § 3 ustawy z ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm., dalej: „KSH”). W świetle ww. przepisu, umorzenie udziałów bez wynagrodzenia może nastąpić za zgodą udziałowca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy nabycie od Spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy CIT?

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie od Spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy CIT.

Zgodnie z art. 7 ust 1 ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o CIT dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Należy zauważyć, że ustawodawca nie wprowadził do ustawy o CIT ogólnej definicji przychodu podatkowego. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, za przychody z działalności gospodarczej uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Z literalnej wykładni tych przepisów wynika, że przychodem są wszelkie przysporzenia pod warunkiem, że mają one charakter definitywny, zostały faktycznie otrzymane bądź są należne.

Nabycie od Spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia nie będzie skutkowało powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 i art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, gdyż nie będzie prowadziło do powstania po stronie Wnioskodawcy przysporzenia. W szczególności, nie będzie skutkowało otrzymaniem przez Wnioskodawcę pieniędzy ani wartości pieniężnych, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, czyli wygaśnięciu wszystkich wynikających z nich praw. Wnioskodawca nie otrzyma zatem w następstwie omawianej transakcji przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Nabędzie on udziały własne jedynie w celu ich umorzenia. Majątek Wnioskodawcy nie ulegnie powiększeniu poprzez wpływ jakichkolwiek środków finansowych lub praw.

Zdaniem Wnioskodawcy, także art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT nie będzie miał zastosowania Zgodnie z jego treścią, przychodem jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy bądź praw. W przypadku omawianego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia Wnioskodawca nie uzyska realnego przysporzenia. Udziały zostaną nabyte wyłącznie w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, zatem nie można mówić o nabyciu przez Wnioskodawcę jakichkolwiek praw.

W wyniku nabycia od Spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia majątek Wnioskodawcy nie zwiększy się. Nie istnieją więc podstawy pozwalające przyjąć, że doszłoby w takiej sytuacji do powstania przychodu. Umorzenie udziałów własnych bez wynagrodzenia nie może zostać uznane za przychód podatkowy Wnioskodawcy.

W powyższej sytuacji nie znajdzie również zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku CIT, zgodnie z którym przychód stanowi m.in. wartość umorzonych zobowiązań. Nabycie własnych udziałów nie będzie powodowało bowiem po stronie Wnioskodawcy powstania żadnego zobowiązania finansowego; umorzenia omawianych udziałów nie można zatem utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mówi art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

W konsekwencji, przedmiotowe zagadnienie nie będzie wiązać się z żadnym przysporzeniem majątkowym po stronie Wnioskodawcy, które można by ocenić jako uzyskanie realnej korzyści ekonomicznej. Czynność nabycie od Spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia stanowić będzie bowiem w rzeczywistości przesunięcie (przeksięgowanie) części środków spółki w ramach jej kapitału własnego.

Powyższe stanowisko potwierdza praktyka organów podatkowych, przykładowo:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w indywidualnej interpretacji z dnia 4 listopada 2016 r., sygn. IPPB3/4510-867/16-2/MC uznał za prawidłowe następujące stanowisko podatnika:

„bezsprzecznym jest, że umarzając udziały własne bez wynagrodzenia, Wnioskodawca nie uzyskuje faktycznego przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Również w sensie ekonomicznym Spółka niczego nie uzyskuje - w wyniku unicestwienia udziałów nastąpi tylko jednoczesne obniżenie jego kapitału zakładowego o kwotę umorzenia i podwyższenie o tą samą kwotę kapitału zapasowego. W rezultacie, nie ulegnie zmianie łączna wartość kapitałów własnych Wnioskodawcy. Tym samym, brak jest spełnienia przesłanek konstytuujących powstanie przychodu podatkowego u Wnioskodawcy, bowiem wartość jego aktywów i pasywów pozostanie bez zmian. […]

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku rozważanego umorzenia udziałów własnych bez wynagrodzenia, po stronie Spółki nie powstanie jakikolwiek przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.”

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w indywidualnej interpretacji z dnia 29 czerwca 2016 r., sygn. IPPB3/4510-511/16-2/MC zgodził się z następującą argumentacją podatnika:

„W przypadku umorzenia dobrowolnego udziałów, Spółka nie uzyskuje faktycznie przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Spółka nabywa udziały tylko w celu umorzenia, to jest w celu ich prawnego unicestwienia. Umorzenie udziałów własnych nie powoduje też wpływu środków finansowych do Spółki i w sensie ekonomicznym Spółka niczego nie uzyskuje. Istotą tej czynności jest jedynie przesunięcie (przeksięgowanie) części środków Spółki w ramach jej kapitału własnego.

Jednocześnie umorzenie udziałów nie może być traktowane ani na gruncie prawa podatkowego, ani na gruncie prawa cywilnego jako umorzenie zobowiązań Spółki. Udziały nie kreują dla Spółki żadnych konkretnych zobowiązań wobec wspólników, więc umorzenie udziałów nie zwalnia Spółki z jakiegokolwiek świadczenia. Tym samym umorzenia udziałów nie można również utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Powyższe stanowisko jest zgodne ze stanowiskiem wyrażonym przez Ministra Finansów w odpowiedzi z dnia 23 lutego 2004 r. na zapytanie poselskie nr 2206 w sprawie skutków podatkowych w związku z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia. W piśmie tym Minister Finansów wskazał, iż: „ Oceniając skutki podatkowe będące następstwem nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu sytuacja taka wprost nie jest wskazana. Niezależnie jednak od faktu, iż określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, zdaniem Ministra Finansów nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia - nawet bez wynagrodzenia - nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce.”

• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w indywidualnej interpretacji z dnia 17 listopada 2015 r., sygn. IBPB-1-3/4510-379/15/TS wskazał, że:

„Opisane zdarzenie przyszłe w istocie polegać będzie na prawnym unicestwieniu udziałów spółki, co oznacza, że nastąpi wygaśniecie wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym jak i korporacyjnym, które wynikają z udziałów. W konsekwencji, omawiane zdarzenie nie będzie wiązać się z żadnym przysporzeniem majątkowym po stronie Spółki, które można by ocenić jako uzyskanie realnej korzyści ekonomicznej. Czynność umorzenia udziałów Spółki bez wynagrodzenia stanowi bowiem w rzeczywistości przesunięcie (przeksięgowanie) części środków spółki w ramach jej kapitału własnego.

Tym samym należy stwierdzić, że skoro w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki bez wynagrodzenia nie wystąpi po jej stronie realne przysporzenie majątkowe, to brak jest podstaw by uznać, że zdarzenie to generuje na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych przychód.”

• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w indywidualnej interpretacji z dnia 13 października 2015 r., sygn. ILPB3/4510-1-341/15-2/JG odstąpił na podstawie art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska wnioskodawcy, zgodnie z którym:

„nabycie przez Spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia bez wynagrodzenia, nie powoduje powstania przychodu w Spółce. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyska i nie nastąpi po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (Spółka otrzymuje udziały by je umorzyć). Nie nastąpi także umorzenie jej zobowiązań wobec wspólników, gdyż nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika. Tym samym, umorzenia udziałów nie można utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podsumowując, opisane w zdarzeniu przyszłym, umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie będzie skutkować po stronie Spółki jako podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w indywidualnej interpretacji z dnia 16 czerwca 2015 r., sygn. IPPB3/4510-296/15-2/MC uznał za prawidłowe stanowisko podatnika w myśl którego:

„W przypadku umorzenia w trybie art. 199 § 3 KSH, Spółka, nie uzyskuje faktycznie przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Spółka nabywa udziały tylko w celu umorzenia, to jest w celu ich prawnego unicestwienia. Umorzenie udziałów własnych nie powoduje też wpływu środków finansowych do Spółki i w sensie ekonomicznym Spółka niczego nie uzyskuje. Istotą tej czynności jest jedynie przesunięcie (przeksięgowanie) części środków Spółki w ramach jej kapitału własnego.

Jednocześnie umorzenie udziałów nie może być traktowane ani na gruncie prawa podatkowego, ani na gruncie prawa cywilnego jako umorzenie zobowiązań Spółki. Udział nie kreuje dla Spółki żadnych konkretnych zobowiązań wobec wspólnika, więc umorzenie udziałów nie zwalnia Spółki z jakiegokolwiek świadczenia na rzecz wspólnika. Tym samym umorzenia udziałów nie można również utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.”

Podsumowując, nabycie od Spółki przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.