2017.02.20 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
0461-ITPP1.4512.990.2016.1.MN
z 20 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2016 r. (data wpływu 20 grudnia 2016 r.) uzupełnionym w dniach 23 grudnia 2016 r. i 17 lutego 2017 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług dotyczącej zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu realizacji inwestycji – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 grudnia 2016 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniach 23 grudnia 2016 r. i 17 lutego 2017 r. o wydanie interpretacji indywidualnej odnośnie podatku od towarów i usług dotyczącej zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu realizacji inwestycji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Miasto (dalej: Miasto lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Działalność Miasta zarówno podlegająca opodatkowaniu VAT, zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), jak również działalność niepodlegająca ustawie VAT, realizowana na podstawie ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm. - dalej: u.s.g.), jako zadania własne, polegająca na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, czyli mieszkańców gminy, prowadzona jest przez jednostki organizacyjne, budżety zakładowe, spółki. Jedną z jednostek organizacyjnych Miasta jest urząd miasta, tj. Urząd Miejski (dalej: Urząd).

Zgodnie z art. 33 ust. 1 u.s.g., wójt (prezydent) wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy (miasta). Urząd składa się z komórek organizacyjnych (departamentów, biur, zarządów) wykonujących zadania przypisane im w Regulaminie Organizacyjnym Urzędu, wprowadzonym zarządzeniem Prezydenta Miasta. Regulamin określa organizację i zasady funkcjonowania Urzędu, zgodnie z art. 33 ust 2 u.s.g. Miasto realizuje zadania własne, do których należą min. sprawy z zakresu:

gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacja ruchu drogowego,
lokalnego transportu zbiorowego.

Zadania w zakresie zarządzania drogami oraz obsługi inwestycji drogowych realizuje Zarząd D., natomiast wszystkie czynności związane z organizacją komunikacji miejskiej wykonywane są przez Zarząd M., funkcjonujący w strukturze Urzędu na prawach departamentu. W ramach czynności wykonywanych przez Miasto (działające poprzez swój Urząd) można wyróżnić:

czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT i w ramach tej działalność Miasto funkcjonuje m.in. jako organ podatkowy, czy organ administracyjny,
czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a więc wykonywane głównie na podstawie umów cywilnoprawnych.

Do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT należą w szczególność opłaty administracyjne pobierane za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania, opłaty za zajęcie pasa drogowego, opłaty za udostępnienie infrastruktury teletechnicznej, opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych. Z kolei do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT należą między innymi umowy na świadczenie usług przewozu osób zbiorową komunikacją miejską, zawierane przez Miasto z funkcjonującymi na terenie miasta trzema spółkami komunikacyjnymi, których Miasto jest jedynym udziałowcem. Spółki te są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT. Wykonując na rzecz Miasta usługi transportu lokalnego otrzymują od Miasta zapłatę na podstawie faktur, zgodnie z zasadami określonymi w umowach. Dystrybucją biletów uprawniających do przejazdów komunikacją miejską zajmuje się Miasto i z tego tytułu uzyskuje przychody, od których odprowadza VAT należny. Ponadto Miasto na podstawie umów dzierżawy przekazało spółkom (i planuje przekazać kolejne zakupione w projektach) w dzierżawę autobusy będące własnością Miasta i z tego tytułu uzyskuje (i będzie uzyskiwało) przychody podlegające opodatkowaniu. W ramach Programu Operacyjnego (…), Osi Priorytetowej (…), Działania (…), Miasto planuje realizację niżej wymienionych projektów:

„I.” - szacowana wartość projektu (…) PLN, w tym dofinansowanie ok. (…) PLN. Zakres rzeczowy projektu:
1. Utworzenie centrum przesiadkowego w okolicy dworców PKP i PKS wraz z niezbędną infrastrukturą tzw. ITS – Inteligentnych systemów transportowych;
  1. centrum przesiadkowe będzie stanowiło zespół wiat przystankowych wraz z peronami przy których będą zatrzymywały się autobusy komunikacji miejskiej;
  2. zakłada się, że centrum przesiadkowe będzie obsługiwało wyłącznie autobusy komunikacji miejskiej, nie zakłada się wprowadzania na teren centrum przesiadkowego innych przewoźników np. regionalnych;
  3. niezbędną infrastrukturę inteligentnych systemów transportowych stanowić będą tablice wyświetlające przyjazdy i odjazdy autobusów w czasie rzeczywistym (tzw. System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej), biletomaty stacjonarne, monitoring;
  4. na terenie centrum przesiadkowego zakłada się usytuowanie, w przyszłości, infrastruktury (stacja doładowywania) do doładowywania baterii autobusów elektrycznych;
  5. powstałą infrastrukturą i centrum przesiadkowym będzie zarządzał Wnioskodawca (przy pomocy jednostek organizacyjnych będących w strukturze urzędu);
  6. zakłada się że na obszarze centrum nie będzie przestrzeni komercyjnej, ani terenu udostępnianego przez Miasto, np. w formie umowy dzierżawy;
2. Budowę/przebudowę układu drogowego wokół centrum zapewniającego sprawne funkcjonowanie komunikacji miejskiej, w tym m.in budowa tunelu pod torami PKP na przedłużeniu ul. S. i ul. Z., przebudowa skrzyżowania ul. Z. - ul. K., przebudowa skrzyżowania ul. B. - ul. W., budowa skrzyżowania ul. B. - ul. L., przebudowa skrzyżowania ul. B. - ul. M., przebudowa skrzyżowania ul. L. - ul. M., przebudowa ul. S., przebudowa ul. B., budowa przedłużenia ul. B., przebudowa ul. L., budowa ul. M.
  
  W ramach budowy i przebudowy infrastruktury drogowej przewiduje się realizację robót drogowych: nawierzchni, podbudowy, oświetlenia, odwodnienie ulic, budowę parkingów, chodników, ścieżek rowerowych, zatok autobusowych wraz z wiatami, na części budowanych i przebudowywanych ulic planuje się urządzenie buspasów, które będą służyły komunikacji zbiorowej i taxi, ponadto zakłada się, że tunel pod torami PKP będzie służył autobusom (również taxi), pieszym i rowerzystom. W pasie drogowym zostanie wybudowana podziemna infrastruktura, w tym kanalizacja teletechniczna.
3. Zakup 20 szt. niskoemisyjnego taboru.
„P.”, szacowana wartość projektu (…)PLN, w tym dofinansowanie ok. (…) PLN. Zakres rzeczowy projektu:
1. Budowa i przebudowa ulic, budowa ul. S., przebudowa ul. J., przebudowa A.
  
  W ramach budowy i przebudowy powyższej infrastruktury drogowej zakłada się realizację robót drogowych (nawierzchnia, podbudowa, odwodnienie, oświetlenie ulic), budowę chodników, ścieżek rowerowych, zatok autobusowych wraz z wiatami, na części budowanych i przebudowywanych ulic planuje się urządzenie buspasów, które będą służyły komunikacji zbiorowej i taxi. W pasie drogowym zostanie wybudowana podziemna infrastruktura, w tym kanalizacja teletechniczna.
2. Zakup 20 szt. niskoemisyjnego taboru.
3. Kampania promocyjno-informacyjna dot. komunikacji miejskiej i rowerowej. W ramach kampanii promocyjno-informacyjnej zakłada się:
  1. nagranie filmu promującego komunikację miejską i jego emisję na stronie internetowej Urzędu Miejskiego i M., ewentualnie w telewizji lokalnej,
  2. ulotki, plakaty, wkładka do gazety lokalnej o tematyce dot. komunikacji miejskiej;
  3. publikacja materiałów drukowanych, dźwiękowych i filmów informacyjnych przedstawiających zrealizowane zadania;
  4. materiały jw. instruktażowe i popularyzujące udogodnienia już dostępne i wytworzone w ramach projektu;
  5. zakup materiałów promocyjnych dotyczących komunikacji miejskiej, które będą wykorzystywane do prowadzenia przez pracowników spotkań edukacyjno-wychowawczo-informacyjnych w szkołach w (…) oraz w miejscowościach ościennych objętych komunikacją miejską, a także udostępniane materiałów podczas festynu np. w ramach obchodów T.
„R.”, szacowana wartość projektu (…) PLN, w tym dofinansowanie ok. (…) mln. PLN. Zakres rzeczowy projektu:
1. Budowa/przebudowa ulic na terenie (…), w tym ul. W. wraz z budową pętli autobusowej, przebudowa ul. L., przebudowa ul. J. wraz z budową pętli autobusowej w okolicy ul. P., budowa ul. G., przebudowa ul. A., budowa wlotu drogi, przebudowa ul. K., przebudowa ul. K. wraz z budową tunelu, budowa ulicy łączącej ul. E. z miejscowością P. w granicach miasta), przebudowa ul. P.
  
  W ramach budowy i przebudowy ulic planuje się realizację robót drogowych (podbudowa, nawierzchnia, oświetlenie, odwodnienie drogi), budowę chodników, dróg rowerowych, zatok autobusowych z wiatami, pętli autobusowych, na części dróg mogą być urządzone buspasy, które będą służyły komunikacji zbiorowej i taxi. W pasie drogowym zostanie wybudowana podziemna infrastruktura, w tym kanalizacja teletechniczna.
2. Zakup 20 szt. niskoemisyjnego taboru.
3. Zakup wiat przystankowych; wiaty zostaną zlokalizowane na istniejących przystankach w (…), lub wymienione stare na nowe.
4. Zakup tablic przystankowych wskazujących przyjazdy i odjazdy autobusów w czasie rzeczywistym z danego przystanku - uzupełnienie funkcjonującego systemu dynamicznej informacji pasażerskiej.
  
  W ramach rozbudowy działania systemu udostępniona zostanie aplikacja mobilna informująca o prognozowanym rzeczywistym czasie przyjazdu na przystanek oraz zawierająca dodatkowe, nowe informacje takie jak autobus niskopodłogowy z możliwością przewozu wózków dziecięcych i inwalidzkich, autobus przegubowy z możliwością przewozu rowerów, a także z opcjonalną informacją o odchyłce czasu przyjazdu względem czasu rozkładowego.
5. zakup biletomatów stacjonarnych, zamontowanych w (…), w okolicach przystanków, w centrach handlowych itp.
6. Zakup biletomatów mobilnych, które zostaną zamontowane w autobusach.
7. System windykacji i kontroli, dostawa i wdrożenie systemu informatycznego do prowadzenia ewidencji, windykacji i księgowości budżetowej należności za przewóz oraz opłat dodatkowych wystawionych podczas przejazdów komunikacją miejską i rozwoju systemu, aplikacje i terminale do kontroli biletów.
8. Modernizacja systemu poboru opłat. Zamierzenie opiera się na koncepcji powszechnego wykorzystania smartfonów jako smart urządzeń wyposażonych w odpowiednią aplikację biletową, która funkcjonalność taryfy biletowej w trybie całkowicie automatycznym obsługuje z wykorzystaniem beaconów zainstalowanych w każdym autobusie. Ten kierunek działania systemu biletowego uznaje się jako rozwiązanie przyszłościowe, ponieważ nie wymaga wysokich nakładów na infrastrukturę pokładową w autobusie oraz generuje stosunkowo niewielkie nakłady na bieżące utrzymanie (koszt zakupu, zaprogramowania beaconów i okresowa wymiana baterii, jeżeli beacon nie zostanie zasilony z sieci elektrycznej pojazdu). Warunek konieczny, jakim jest posiadanie działającego on-line systemu lokalizacji wszystkich pojazdów, ich rejestracji na trasie przejazdu oraz przypisania pojazdu do obsługi określonej brygady na danej linii został w (…) spełniony. System został przetestowany na bazie aplikacji mobilnych prognozujących czas przyjazdu autobusów na przystanki. Beacony planowane są do zainstalowania w autobusach i na przystankach. W oparciu o te urządzenia planuje się wprowadzić szereg udogodnień dla pasażerów, w szczególność osób niewidomych i niedowidzących oraz innowacyjne rozwiązania dotyczące zasad poboru opłat.
9. Karta miejska. W systemie biletu elektronicznego działającego w oparciu o (…) planowane są przedsięwzięcia służące utrzymaniu jego działania do roku 2022-2025. W tym celu konieczna jest instalacja nowych modeli kasowników i komputerów pokładowych. Zakłada się wykorzystanie kasowników działających w oparciu o sieć kablową już zainstalowaną w autobusach albo autonomicznie. Planuje się zakup terminali do doładowania portmonetki, na karcie, oraz nowych kart elektronicznych - nośnik biletu.
10. Zakup nowych kasowników biletów papierowych.
11. Zakup i montaż bramek liczących pasażerów w autobusach.
12. Wdrożenie systemu informacyjnego dla przewozów osób niepełnosprawnych.
13. Budowa ogólnodostępnego, bezpłatnego parkingu „Parkuj i Jedź” w okolicy ul. K. (na ok 100-150 miejsc), parkingi na wolnym powietrzu, odwodnienie, oświetlenie terenu.

Powstała w ramach powyższych projektów infrastruktura będzie własnością Wnioskodawcy. Tabor planowany jest do przekazania miejskim spółkom komunalnym, w których Miasto posiada 100% udziałów, w formie dzierżawy.

W ramach wszystkich opisanych projektów zostanie zlecone opracowanie dokumentacji projektowej oraz studium wykonalności projektu.

Ponadto Miasto we wszystkich projektach będzie realizować zadania dotyczące autorskiego i inwestorskiego nadzoru nad realizacją prac budowlanych.

W uzupełnieniu wniosku Miasto dodatkowo wyjaśniło, co następuje:

Kanalizacja teletechniczna planowana do realizacji w ramach projektów to system rur potrzebnych do instalacji i przeciągania kabli sieci telekomunikacyjnych (np. światłowodowych lub koncentrycznych). Sieć ta służy przede wszystkim do umieszczania w niej infrastruktury gminnej, która służy do realizacji zadań własnych gminy. Na wniosek zainteresowanych podmiotów zewnętrznych sieć teletechniczna jest udostępniana odpłatnie na podstawie decyzji. Koszty budowy kanałów teletechnicznych są wydzielone z kosztów całej inwestycji, dlatego też znana będzie kwota podatku związana z ich budową.

Nadzór autorski i inwestorski lub inżynierski zaplanowany w projektach jest związany z robotami budowlanymi wchodzącymi w zakres rzeczowy projektu i wynika z obowiązków inwestora w zakresie zapewnienia właściwego przebiegu procesu budowlanego i wynika z obowiązków inwestora określonych w art. 18 ustawy Prawo budowlane. Sprawowanie nadzoru autorskiego przysługuje osobom pełniącym samodzielne funkcje techniczne w budownictwie. Zgodnie z zawartymi w prawie budowlanym zasadami, czynności nadzoru nad utworem architektonicznym polegają na:

stwierdzaniu w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem,
uzgadnianiu możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego.

Nadzór inwestorski zaplanowany w projekcie wynika z obowiązków inwestora określonych w art. 18 ustawy Prawo budowlane i jest pełniony przez wyspecjalizowane firmy zewnętrzne. Obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego wynikają z art. 25 ustawy – Prawo budowlane i mają zapewnić nie tylko zabezpieczenie interesów inwestora, ale również chronić interes publiczny (w tym właścicieli nieruchomości sąsiednich). Do najważniejszych zadań inspektora zalicza się:

sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu (na przykład zbrojenia konstrukcji przed ich zabetonowaniem, ułożenie izolacji przed wykonaniem warstw zabezpieczających) lub zanikających (na przykład deskowania czy rusztowania);
kontrola zgodności realizacji budowy z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;
sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych;
potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad;
uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń i przewodów kominowych;
udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywania ich do użytkowania.

Dokumentacja projektowa, która jest opracowywana na potrzeby projektów, to projekt budowlany i projekty wykonawcze do prowadzenia robót budowlanych, które są głównym dokumentem dołączanym do wniosku o pozwolenie na budowę oraz przekazywane wykonawcy prac budowlanych. Elementy treści oraz formę projektu budowlanego określa rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. z 2012 r. poz. 462). Projekt budowlany podlega zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę.

Studium wykonalności jest dokumentem załączanym do wniosku o dofinansowanie, w którym przeprowadza się ocenę i analizę potencjału projektu. Dokument ma wesprzeć proces decyzyjny – przyznania środków unijnych poprzez obiektywne i racjonalne określenie jego mocnych i słabych stron oraz możliwości i zagrożeń z nim związanych, zasobów, jakie będą niezbędne do realizacji projektu, oraz ocenę szans jego powodzenia. Studium wykonalności opisuje wszystkie prace zaplanowane w projekcie.

Rower miejski - to alternatywny środek transportu, umożliwiający szybkie poruszanie się po mieście. Jest dobrym uzupełnieniem autobusowej komunikacji miejskiej. Jest realizowany w formie usługi, za którą wydatki ponosi Miasto na podstawie umowy z wykonawcą. Dotychczasowy regulamin zakładał możliwość korzystania z roweru przez 20 min. bezpłatnie, a w przypadku posiadania aktualnego biletu miesięcznego przez 30 min. Wnioskodawca nie pobiera opłat za korzystanie z roweru miejskiego, ewentualne opłaty za korzystanie z roweru miejskiego ponad czas określony w regulaminie jako bezpłatny wpływają bezpośrednio do wykonawcy wyłonionego w trybie zamówień publicznych.

W jednym z projektów „P.” zaplanowano zlecenie wydruk materiałów promujących komunikację miejską i rowerową. Przedmiotowe materiały będą miały na celu popularyzację roweru i autobusu jako środków transportu niskoemisyjnego. W szczególności promocja będzie dotyczyła przedstawienia i zapoznania mieszkańców ze zrealizowanymi w ramach projektu zadaniami: zrealizowanymi odcinkami dróg, wydzielonymi buspasami oraz zakupionymi autobusami. Materiały będą miały formę ulotek drukowanych, spotu emitowanego w autobusach, materiałów instruktarzowych dot. korzystania z autobusu i roweru. Pośrednio materiały promocyjne będą promowały komunikację miejską.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w odniesieniu do zadań polegających na:
1. zakupie elektronicznych tablic wyświetlających przyjazdy i odjazdy autobusów;
2. zakupie biletomatów stacjonarnych;
3. budowie stacji doładowywania baterii autobusów elektrycznych,
4. zakupie 60 sztuk niskoemisyjnego taboru autobusowego,
5. zakupu biletomatów do zamontowania w autobusach;
6. zakupie kart elektronicznych, kasowników biletów papierowych, kasowników komputerów do obsługi biletu elektronicznego, terminali do doładowywania portmonetki,
7. zakupie systemu informatycznego i urządzeń do prowadzenia windykacji i kontroli;
8. zakupie bramek liczących w autobusach;
9. zakupie beaconów i urządzeń do zastosowania w systemach ITS,
Wnioskodawca będzie miał prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadań inwestycyjnych opisanych w przedstawieniu stanu faktycznego, zdarzeń przyszłych wniosku?
Czy w odniesieniu do zadań polegających na:
1. budowie i przebudowie nawierzchni ulic, w tym budowie oświetlenia ulic oraz odwodnienia ulic,
2. budowie pętli i zatok autobusowych;
3. budowie chodników i ścieżek rowerowych;
4. urządzaniu buspasów;
5. budowie tunelu pod torami PKP;
6. budowie kanałów teletechnicznych,
7. pełnieniu nadzoru inwestorskiego i autorskiego w odniesieniu do zadań inwestycyjnych;
8. opracowaniu dokumentacji technicznej i opracowaniu studium wykonalności;
9. budowie ogólnodostępnego, bezpłatnego parkingu „Parkuj i Jedź”,
Wnioskodawca będzie miał prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadań inwestycyjnych opisanych w przedstawieniu stanu faktycznego, zdarzeń przyszłych wniosku?
Czy w odniesieniu do zadań polegających na:
1. zakupie i ustawieniu wiat przystankowych przy zatokach autobusowych;
2. budowie centrum przesiadkowego, w tym budowie peronów i zadaszenia (wiat) przystankowych w ramach centrum,
3. przeprowadzeniu kampanii promocyjno-informacyjnej dotyczącej komunikacji miejskiej i rowerowej.
Wnioskodawca będzie miał prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego z w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadań inwestycyjnych opisanych w przedstawieniu stanu faktycznego, zdarzeń przyszłych wniosku?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Ad 1.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710), zwanej dalej ustawą o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniami wskazanymi w przepisie, które nie mają zastosowania w sprawie. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązujący/n od 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikającego z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarowi usług. Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. Wnioskodawca przedstawiając opis sprawy jednoznacznie wskazał, że nabywane usługi i towary wymienione w pytaniu nr 1 są związane z wydatkami inwestycyjnymi, które będą służyły wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarowi usług. Przychody, które będzie uzyskiwało Miasto z tytułu sprzedaży biletów komunikacji miejskiej, dzierżawy autobusów komunikacji miejskiej spółkom realizującym przewozy pasażerskie będą w całości opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Ze względu na spełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych: Miastu przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku VAT na liczonego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadań wskazanych w pytaniu nr 1.

Ad. 2.

Wydatki związane z realizacją inwestycji wskazanych w pytaniu nr 2 będą związane z czynnościami niepodlegającymi ustawie o podatku od towarowi usług, zgodnie z „ art. 81 ust. l” towary i usługi, o których mowa w pkt 2 nie przynoszą dochodów, które są opodatkowane podatkiem VAT. Będą to ponadto wydatki dokonywane w ramach realizacji celu publicznego, który nie będzie związany z osiąganiem jakichkolwiek przychodów, poza opłatami za wieloletnie użytkowanie kanałów teletechnicznych, które będą wnoszone na podstawie decyzji administracyjnej i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Miasto, jako zarządca drogi jest zobowiązane do udostępniania kanałów teletechnicznych na pisemny wniosek zainteresowanych podmiotów i pobierania opłat zgodnie z ustawą o drogach publicznych.

Zbudowane pętle, zatoki autobusowe oraz buspasy będą stanowiły części nawierzchni ulic. Buspasy nie będą infrastrukturą fizycznie wydzieloną z nawierzchni ulicy. Po buspasach dopuszczony będzie wyłącznie ruch pojazdów transportu zbiorowego, z możliwością dopuszczenia wyjątku dotyczącego samochodów TAXI. Część buspasów na skrzyżowaniach będzie wykorzystywana zarówno jako pas, po którym poruszać się będzie autobus (buspas) oraz na ograniczonym odcinku jako prawoskręty dla pozostałych pojazdów. W tym zakresie związku z tym będzie to infrastruktura ogólnodostępna.

Wobec powyższego Miastu nie będzie przysługiwać odliczenie podatku VAT naliczonego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji wymienionych w pytaniu nr 2.

Ad. 3.

Zgodnie z uchwałą Rady Miasta podjętej na podstawie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym Miasto pobiera od przewoźników opłaty za korzystanie z przystanków komunikacji miejskiej. Opłata jest wnoszona przez spółki przewozowe realizujące przewozy w ramach M. na podstawie umów zawartych z Miastem i dotyczy określonej liczby przystanków, tj. tylko tych, z których jednocześnie korzystają przewoźnicy zewnętrzni i przewoźnicy M. Za korzystanie z pozostałych przystanków opłaty od spółek świadczących usługi w ramach M nie będą pobierane. Lista przystanków, za które przewoźnicy wnoszą opłaty stanowi załącznik do uchwały Rady Miasta. Pobierana przez Miasto opłata ma charakter daniny publicznej i nie podlega ustawie o podatku od towarowi usług. W ramach zadania polegającego na budowie centrum przesiadkowego niniejsze opłaty nie będą pobierane, ponieważ zakłada się, że na obszarze centrum będą zatrzymywali się wyłącznie operatorzy M., przewoźnicy zewnętrzni nie będą korzystali z tych przystanków. Ponadto rozważane jest zniesienie opłat za korzystanie z przystanków, w formie uchwały Rady Miasta lub ustalenie nowego wykazu przystanków udostępnionych przez Miasto, przewoźnikom zewnętrznym.

W odniesieniu do przedsięwzięcia polegającego na budowie centrum przesiadkowego jak również w odniesieniu do zakupu i ustawienia wiat przystankowych przy zatokach Miasto stoi na stanowisku, że ma prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego związanego z wydatkami na zakup i ustawienie wiat przystankowych, ponieważ należy je powiązać tylko i wyłącznie z działalnością opodatkowaną, jaką są dochody opodatkowane związane ze sprzedażą biletów komunikacji miejskiej i dzierżawą autobusów. Nie będzie miał tu zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym obowiązek odliczania VAT naliczonego według prewspółczynnika. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 18 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie promocji gminy należy do jej zadań własnych. W przypadku kampanii promocyjno-informacyjnej, jaką Miasto ma zamiar przeprowadzić w ramach realizacji projektu, Miasto będzie miało prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego w fakturach dokumentujących wydatki poniesione na przeprowadzenie kampanii promocyjno-informacyjnej dotyczącej komunikacji miejskiej i rowerowej. Zadaniem kampanii będzie propagowanie wśród mieszkańców Miasta komunikacji autobusowej i rowerowej. Promocji nie będzie podlegać całokształt funkcjonowania gminy, tylko jego część jaką jest funkcjonowanie komunikacji miejskiej, a szerzej transportu zbiorowego. Promocja może niewątpliwie przyczynić się do tego, że zwiększy się zainteresowanie ludności korzystaniem z komunikacji miejskiej, co wpłynie na zwiększenie dochodów ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. W związku z tym wydatki poniesione na przeprowadzenie kampanii należy powiązać z dochodami opodatkowanymi, jakimi są sprzedaż biletów komunikacji miejskiej i dzierżawa autobusów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Generalna zasada określająca prawne możliwości odliczenia podatku naliczonego wyrażona jest w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016, poz. 710 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione czy też niepodlegające opodatkowaniu są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru i usługi, z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być zatem bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary lub usługi służą, np. dalszej odprzedaży, bowiem bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast ze związkiem pośrednim mamy do czynienia w sytuacji, gdy ponoszone wydatki nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych obrotach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług.

Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług przyczynia się pośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również status danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ww. ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast z art. 15 ust. 6 ustawy wynika, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie z grona podatników organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług.

Reasumując, z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zatem Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności stanowiące działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Natomiast na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

(…)
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;
(…)
4) lokalnego transportu zbiorowego;
(…).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. (art. 9 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

Z kolei jak stanowi art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie ust. 2c analizowanego artykułu, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy (art. 86 ust. 2d ustawy).

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Zgodnie z art. 86 ust. 2f ustawy, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio (art. 86 ust. 2g ustawy).

Zgodnie z art. 86 ust. 2h ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Zauważyć należy, że powołany art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż ta działalność. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem od towarów i usług. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2a ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w sytuacjach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia podatku. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).

Analiza przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do następujących wniosków.

W odniesieniu do zakupów wymienionych w pytaniu nr 1, tj. elektronicznych tablic wyświetlających przyjazdy i odjazdy autobusów, biletomatów stacjonarnych, budowy stacji doładowywania baterii autobusów elektrycznych, 60 sztuk niskoemisyjnego taboru autobusowego, biletomatów do zamontowania w autobusach, kart elektronicznych, kasowników biletów papierowych, kasowników komputerów do obsługi biletu elektronicznego, terminali do doładowywania portmonetki, systemu informatycznego i urządzeń do prowadzenia windykacji i kontroli, bramek liczących w autobusach oraz beaconów i urządzeń do zastosowania w systemach ITS Miasto będzie miało prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących ww. nabycia, gdyż jak wynika z okoliczności sprawy wydatki te będą służyły wyłącznie sprzedaży opodatkowanej Miasta. Zakupy te są bowiem związane wyłącznie ze świadczeniem usług transportu komunikacją miejską, a z wniosku nie wynika, że w ramach tych usług Miasto prowadzi działalność zwolnioną od podatku, lub też działalność inną niż gospodarcza. Z opisu sprawy wynika, że dystrybucją biletów uprawniających do przejazdów komunikacją miejską zajmuje się Miasto i z tego tytułu uzyskuje przychody, od których odprowadza VAT. Ponadto zakupione autobusy będą przekazane w dzierżawę Spółkom świadczącym usługi transportu komunikacji miejskiej.

W odniesieniu do wydatków dotyczących budowy i przebudowy nawierzchni ulic, w tym budowy oświetlenia ulic oraz odwodnienia ulic, budowy pętli i zatok autobusowych, budowy chodników i ścieżek rowerowych, urządzania buspasów, budowy tunelu pod torami PKP oraz budowy ogólnodostępnego, bezpłatnego parkingu „Parkuj i Jedź”, stwierdzić należy, że nie zostanie spełniony warunek, o którym mowa w wyżej cyt. art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż – jak wskazano we wniosku – wydatki te „ nie przynoszą dochodów, które są opodatkowane podatkiem VAT”, a więc nie będą służyć sprzedaży opodatkowanej. Gmina realizując te inwestycje wykonuje zadania własne, które nie będą generowały żadnych przychodów opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Gmina wskazała, że zbudowane pętle, zatoki oraz buspasy będą stanowiły część nawierzchni ulic. Pomimo, że jak wynika z opisu sprawy pętle, zatoki oraz urządzone buspasy będą służyły komunikacji zbiorowej, a ponadto urządzone buspasy będą służyły dodatkowo taxi oraz jako lewoskręt dla pozostałych użytkowników, ich obecność służy poprawie bezpieczeństwa na drogach publicznych, a zatem realizacji zadań własnych, określonych ustawą ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 1440 z późn. zm.). To Miasto decyduje o przebiegu poszczególnych dróg publicznych, a korzystanie przez użytkowników tych dróg jest, co do zasady, bezpłatne (pomijając np. odpłatne korzystanie z autostrad). Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw prawnych, aby uznać, że wydatki na budowę dróg publicznych, w tym inne urządzenia obsługi uczestników ruchu (np. zatoki i pętle autobusowe) są związane z opodatkowaną działalnością gospodarczą. Drogi są budowane na potrzeby nieodpłatnego przemieszczania się społeczności, natomiast fakt przemieszczania się po nich, jako jednego z użytkowników tych dróg, również autobusów miejskich, w których przewożone są odpłatnie osoby, jest nieistotny, tj. nie może wpłynąć na wystąpienie prawa do odliczenia.

Zatem zgodzić się należy ze stanowiskiem, że Miasto nie będzie miało prawa do odliczenia podatku związanego z wydatkami dotyczącymi budowy i przebudowy nawierzchni ulic, w tym budowy oświetlenia ulic oraz odwodnienia ulic, budowy pętli i zatok autobusowych, budowy chodników i ścieżek rowerowych, urządzaniu buspasów, budowy tunelu pod torami PKP oraz budowy ogólnodostępnego, bezpłatnego parkingu „Parkuj i Jedź”.

Odnosząc się z kolei do zakupów związanych z budową kanałów teletechnicznych, wskazać należy, że aby rozstrzygnąć kwestię prawa do odliczenia należy w pierwszej kolejności przeanalizować, do jakich czynności Miasta będą one służyły. Jak wskazano w opisie sprawy, kanalizacja teletechniczna służy przede wszystkim do umieszczania w niej infrastruktury gminnej, która służy do realizacji zadań własnych gminy. Na wniosek zainteresowanych podmiotów zewnętrznych sieć teletechniczna jest udostępniana odpłatnie na podstawie decyzji.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W myśl art. 2a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 1440 z późn. zm.)., drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

W myśl art. 19 ust. 2 tej ustawy, zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5 i 8, są dla dróg:

krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
wojewódzkich – zarząd województwa;
powiatowych – zarząd powiatu;
gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 cyt. ustawy, zarządca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2 – 4 i ust. 5, może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy. Jeżeli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarządu drogi wykonuje zarządca.

Ponadto zgodnie z art. 39 ust. 7 ww. ustawy, zarządca drogi udostępnia kanał technologiczny na pisemny wniosek podmiotu, który zgłosił zainteresowanie jego udostępnieniem, w drodze decyzji, w której określa warunki udostępnienia tego kanału.

Na podstawie art. 39 ust. 7a ww. ustawy, w przypadku gdy funkcję zarządcy autostrady płatnej pełni spółka, o której mowa w art. 19 ust. 3, albo funkcję zarządcy drogi pełni drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, o której mowa w ustawie z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia, kanały technologiczne udostępnia się za opłatą, w drodze umowy dzierżawy lub najmu. Przepisy ust. 7h i 7i stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 39 ust. 7aa ustawy w przypadku niezawarcia umowy, o której mowa w ust. 7a, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o udostępnienie kanału technologicznego każda ze stron może zwrócić się do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie udostępnienia tego kanału. Przepis art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 880, 1045, 1777 i 2281 oraz z 2016 r. poz. 903) stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 39 ust. 7g ww. ustawy, za udostępnienie kanału technologicznego lub jego części pobiera się opłatę.

Przepis art. 39 ust. 7 i zawiera stawki opłat za udostepnienie 1mb kanału technologicznego. Przy czym podkreślenia wymaga, że przepis ten znajduje zastosowanie zarówno w przypadku udostępniania kanałów technologicznych na podstawie umów dzierżawy, jak i na podstawie decyzji.

W przedmiotowej sprawie w odniesieniu do opłaty za udostępnienie kanału technologicznego mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie (np. udostępnienie wolnych zasobów w kanale technologicznym), które jest wykonywane z nakazu organu władzy (decyzja administracyjna) pomiędzy dwoma określonymi stronami transakcji dla którego istnieje bezpośredni beneficjent czynności.

Zarządca drogi zobowiązuje się wykonać określone decyzją administracyjną czynności na rzecz konkretnego podmiotu (który zgłosił zainteresowanie udostępnieniem kanału technologicznego), a podmiot ten za te czynności dokonuje opłaty w określonej wysokości. Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez zarządcę drogi na rzecz określonego podmiotu (nabywcy świadczenia), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.

Zatem działanie zarządcy drogi obejmujące wydanie decyzji administracyjnej rozstrzygającej w zakresie określonym w art. 39 ust. 7ab ustawy o drogach publicznych, jest czym innym niż sama realizacja tego świadczenia, która stanowi niewątpliwie czynność cywilnoprawną, bowiem czynności wykonywane w oparciu o tę decyzję są usługami wykonywanymi na podstawie czynności cywilnoprawnych.

Fakt, że Miasto udostępnia kanały technologiczne na podstawie decyzji administracyjnych nie jest jednoznaczny z tym, że automatycznie zostaje wyłączony z zakresu podatku VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy, bowiem w przedmiotowej sprawie zachodzi związek pomiędzy otrzymywanymi opłatami a zobowiązaniem się zarządcy drogi do wykonania określonych czynności. Tym samym uiszczane opłaty są niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez Miasto. Tak więc świadczenie przez Wnioskodawcę usług za odpłatnością stanowi, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, czynność podlegającą opodatkowaniu, wykonywaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zatem skoro, jak wynika z opisu sprawy, kanały technologiczne będą służyły zarówno czynnościom wykonywanym w ramach innej niż działalność gospodarcza Miasta (tj. polegającym na umieszczaniu w niej infrastruktury gminnej, która służy do realizacji zadań własnych gminy), jak i czynnościom wykonywanym w ramach działalności gospodarczej (tj. polegającym na odpłatnym udostępnianiu na podstawie decyzji podmiotom zainteresowanym, a więc czynnościom opodatkowanym), Miastu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części w jakiej kanały technologiczne służyć będą sprzedaży opodatkowanej VAT, z zastosowaniem art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia podatku związanego z pełnieniem nadzoru inwestorskiego i autorskiego oraz opracowaniu dokumentacji technicznej i opracowaniu studium wykonalności wskazać należy, że skoro czynności te będą związane z robotami budowlanymi wchodzącymi w zakres rzeczowy projektu, a projekty te – jak wynika z wcześniejszych rozważań, będą związane z czynnościami wykonywanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jak i innej niż działalność gospodarcza Miasta, to konsekwencji Miastu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części, w jakiej wydatki te służyć będą sprzedaży opodatkowanej VAT, z zastosowaniem art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do zagadnienia dotyczącego zakupu i ustawieniu wiat przystankowych przy zatokach autobusowych oraz budowy centrum przesiadkowego, w tym budowy peronów i zadaszenia (wiat) przystankowych w ramach centrum, wskazać należy, że jeżeli faktycznie na obszarze centrum będą zatrzymywali się wyłącznie operatorzy M., a przewoźnicy zewnętrzni nie będą korzystali z tych przystanków i Miasto nie będzie pobierało od operatorów M. żadnych opłat, to Miastu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami związanymi z przedsięwzięciem polegającym na budowie centrum przesiadkowego, w tym budowie peronów i zadaszenia (wiat) przystankowych w ramach centrum oraz z wydatkami dotyczącymi zakupu i ustawienia wiat przystankowych przy zatokach. Wydatki te bowiem – jak wskazało Miasto – należy powiązać tylko i wyłącznie z działalnością opodatkowaną, jaką są dochody opodatkowane związane ze sprzedażą biletów komunikacji miejskiej i dzierżawą autobusów. Nie będzie miał tu zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług.

Co do kwestii prawa do odliczenia podatku związanego z przeprowadzeniem kampanii promocyjno-informacyjnej dotyczącej komunikacji miejskiej i rowerowej, wskazać należy, że Miastu będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego wyłącznie z tą częścią kampanii, która będzie służyć wyłącznie sprzedaży opodatkowanej, tj. w części poświęconej wyłącznie promocji i reklamie komunikacji miejskiej. Takimi działaniami będą więc: nagranie filmu promującego komunikację miejską i jego emisję na stronie internetowej Urzędu Miejskiego i M., ewentualnie w telewizji lokalnej, ulotki, plakaty, wkładka do gazety lokalnej o tematyce dot. komunikacji miejskiej, oraz zakup materiałów promocyjnych dotyczących komunikacji miejskiej, które będą wykorzystywane do prowadzenia przez pracowników M. spotkań edukacyjno-wychowawczo-informacyjnych w szkołach w (…) oraz w miejscowościach ościennych objętych komunikacją miejską, a także udostępniane materiałów podczas festynu np. w ramach obchodów Tygodnia Zrównoważonego Transportu .

Natomiast Miastu nie będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego z tą częścią kampanii, która będzie służyć zarówno sprzedaży opodatkowanej, jak i czynnościom pozostającym poza zakresem opodatkowania, stanowiącym realizację zadań własnych, a jedynie w części, w jakiej wydatki te służyć będą sprzedaży opodatkowanej VAT, z zastosowaniem art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług. Takimi działaniami będzie publikacja materiałów drukowanych, dźwiękowych i filmów informacyjnych przedstawiających zrealizowane zadania, materiały jw. instruktażowe i popularyzujące udogodnienia już dostępne i wytworzone w ramach projektu. W opisie sprawy wskazano bowiem, że przedmiotowe materiały będą miały na celu popularyzację roweru i autobusu jako środków transportu niskoemisyjnego. W szczególności promocja będzie dotyczyła przedstawienia i zapoznania mieszkańców ze zrealizowanymi w ramach projektu zadaniami: zrealizowanymi odcinkami dróg, wydzielonymi buspasami oraz zakupionymi autobusami. Materiały będą miały formę ulotek drukowanych, spotu emitowanego w autobusach, materiałów instruktarzowych dot. korzystania z autobusu i roweru. W takim bowiem przypadku wydatki te będą służyły zarówno czynnościom wykonywanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jak i innej niż działalność gospodarcza Miasta.

W konsekwencji, wobec braku podzielenia w całości stanowiska Wnioskodawcy co do zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego w wskazanymi w pytaniach zakupami, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy uznano je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin