Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
0461-ITPP3.4512.857.2016.2.AB
z 21 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2016 r. (data wpływu), uzupełnionym w dniu 9 lutego 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania sprzedaży nieruchomości w trybie licytacji komorniczej oraz zastosowania właściwej stawki podatku – jest nieprawidłowe;
• momentu powstania obowiązku podatkowego – jest prawidłowe;
• terminu wystawienia faktury – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 grudnia 2016 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 9 lutego 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania sprzedaży nieruchomości w trybie licytacji komorniczej oraz zastosowania właściwej stawki podatku;
• momentu powstania obowiązku podatkowego;
• terminu wystawienia faktury;

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Komornik Sądowy prowadzi egzekucję z nieruchomości KW … oraz KW …. stanowiących własność dłużnika. Na nieruchomości KW … znajduje się: budynek użytkowo-przemysłowy, ogrodzenie, dojazd do budynku, pojedyncze drzewa, dzika roślinność trawiasta. Na nieruchomości … znajduje się: budynek użytkowo-przemysłowy, wiata magazynowa, ogrodzenie, parking, wolnostojący pylon reklamowy, maszt stalowy, pojedyncze drzewa i krzewy, dzika roślinność. Wyżej opisane nieruchomości gruntowe zabudowane stanowią kompleks, tworzą razem całość użytkowo-gospodarczą. Dłużnik złożył oświadczenie w zakresie nieruchomości … oraz …, w którym stwierdził, że:

• dłużnik prowadził działalność gospodarczą w dniu nabycia w/w nieruchomości;
• dłużnik nabył ww. nieruchomości w lutym 2012 r. ( nie wskazał dnia);
• dłużnik aktualnie nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie posiada statusu czynnego podatnika VAT;
• dłużnik nabył wskazane nieruchomości w celu prowadzenia działalności gospodarczej;
• przy nabyciu ww. nieruchomości dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony;
• nieruchomości nie były przedmiotem najmu, dzierżawy lub innych umowo podobnym charakterze;
• nieruchomości były wykorzystywane w prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej;
• dłużnik nie poniósł wydatków na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których przysługiwało mu prawo do obniżenia podatku należnego od kwoty podatku naliczonego;
• dłużnik oświadczył, iż nie pamięta kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie nieruchomości.
• w centralnej ewidencji działalności gospodarczej status dłużnika widnieje jako wykreślony.

W dniu 7 kwietnia 2016 r. odbyła się skuteczna licytacja ww. nieruchomości pod nadzorem Sądu Rejonowego, jednakże z uwagi na składane środki zaskarżenia niniejsze postępowanie nadal jest w toku. Do dnia 13 grudnia 2016 r. brak było w tej sprawie prawomocnego przysądzenia własności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Jaką stawkę powinien zastosować Komornik przy wystawianiu faktury sprzedaży opisanych nieruchomości?
2. W którym momencie powstaje obowiązek podatkowy w opisanym stanie faktyczny?
3. W jakim terminie Komornik powinien wystawić fakturę VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, Komornik powinien zastosować stawkę VAT 23%.

Natomiast obowiązek podatkowy powstanie w dniu wpływu na rachunek bankowy Komornika kwoty koniecznej na zapłatę podatku VAT. Powyższą kwotę przekazuje sąd po uprawomocnieniu się planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji.

Powyższą kwestię wyjaśnił Minister Finansów w broszurze informacyjnej z dnia 28 stycznia 2014 „zmiany w zakresie określania momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT od 1 stycznia 2014”. Minister wskazał, że przez „pojęcie „otrzymanie zapłaty” należy rozumieć moment otrzymania środków pieniężnych przez Komornika (wpływ na jego konto) w przypadku dostawy towarów dokonywanej w trybie egzekucji przez Komornika Sądowego lub moment otrzymania zapłaty przez inny organ egzekucyjny dokonujący dostawy towarów w trybie egzekucji”. W broszurze wskazano następujący przykład: sprzedaż licytacyjna nieruchomości (opodatkowana VAT) przez Komornika miała miejsce w dniu 18 marca. kwota uzyskana z licytacji została wpłacona na rachunek sądu 25 marca, plan podziału kwoty uzyskanej z egzekucji uprawomocnił się w dniu 18 lipca. Komornik otrzymał z sądu kwotę konieczną do zapłaty VAT 12 sierpnia – obowiązek podatkowy powstaje w dniu 12 sierpnia.

Fakturę w opisanym stanie należy wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uprawomocniło się postanowienie o przysądzeniu własności nieruchomości. Zgodnie z art. 106i ustawy, fakturę należy wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru. W opisanym stanie dostawa towaru tj. przeniesienie własności nieruchomości oznacza prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności – zgodnie z art. 999 KPC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

• opodatkowania sprzedaży nieruchomości w trybie licytacji komorniczej oraz zastosowania właściwej stawki podatku – jest nieprawidłowe;
• momentu powstania obowiązku podatkowego – jest prawidłowe;
• terminu wystawienia faktury – jest prawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 1619, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z cytowanych przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z generalną zasadą zawartą w art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

W świetle ust. 5 pkt 1 lit. c powyższego artykułu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów, o której mowa w art. 18.

W ust. 6 tegoż artykułu wskazano, że w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 (art. 19a ust. 8 ustawy).

Z treści powyższych przepisów wynika, że w przypadku dostawy towarów dokonywanej przez komornika sądowego wykonującego czynności egzekucyjne, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tego tytułu – w odniesieniu do otrzymanej kwoty – niezależnie od tego, kiedy ta zapłata nastąpi – przed przeniesieniem własności towaru, czy też po tym przeniesieniu. Przy czym, przez pojęcie „otrzymanie zapłaty” należy rozumieć moment otrzymania środków pieniężnych przez komornika (wpływ na jego konto).

Stawka podatku – zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przez pierwsze zasiedlenie – zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Należy zwrócić uwagę, że przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 z późn. zm.), posługują się pojęciem „pierwszego zasiedlenia”, jednakże nie definiują tego pojęcia oraz nie wprowadzają dodatkowych warunków go określających.

W konsekwencji zarówno zgodnie z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE oraz w świetle utrwalonego w tej materii orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pierwsze zasiedlenie budynku należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”. W efekcie, aby w tej sytuacji można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy).

Zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z ww. przepisu wynika, że grunty zabudowane podlegają opodatkowaniu według stawki właściwej dla obiektu budowlanego, który się na nim znajduje. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków lub budowli trwale z nim związanych. Jeżeli dostawa budynków lub budowli korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Wnioskodawca powziął także wątpliwość w zakresie obowiązku wystawienia faktury z tytułu przedmiotowej sprzedaży.

W świetle art. 2 pkt 31 ustawy o podatku od towarów i usług, „fakturą” jest dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zgodnie z art. 106c ww. ustawy, faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

1. organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
2. komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Zatem fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy wykonana czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

W myśl art. 106i ust. 1 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Zgodnie z art. 106i ust. 2 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że sprzedaż w trybie licytacji publicznej przedmiotowych nieruchomości zabudowanych będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednakże dostawa budynków/budowli będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy, gdyż spełnione będą warunki wymienione w tym przepisie. Przedstawione okoliczności wskazują, że dostawa ww. budynków/budowli nastąpi po upływie co najmniej 2 lat od momentu pierwszego zasiedlenia. Należy bowiem zauważyć, że – jak wskazano w treści wniosku – przedmiotowe nieruchomości nabyte w 2012 r. wykorzystywane były w prowadzonej działalności gospodarczej, a Wnioskodawca nie poniósł wydatków na ich ulepszenie. W konsekwencji – biorąc pod uwagę treść art. 29a ust. 8 ustawy – dostawa gruntu również będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.

W przedmiotowej sprawie, obowiązek podatkowy – zgodnie z art. art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. c, ust. 6 i 8 ustawy – powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu sprzedaży nieruchomości – w odniesieniu do otrzymanej kwoty – niezależnie od tego kiedy ta zapłata nastąpi: przed przeniesieniem własności towaru czy też po tym przeniesieniu.

Wnioskodawca będzie zobowiązany do wystawienia faktury z zastosowaniem zwolnienia od podatku VAT z tytułu przedmiotowej sprzedaży, nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy nieruchomości, a jeżeli otrzyma całość lub część zapłaty przed dokonaniem przedmiotowej dostawy, fakturę wystawi nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzyma całość lub część zapłaty od nabywcy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie terminu wystawienia faktury należało uznać za prawidłowe, jednakże z zastrzeżeniem art. 106i ust. 2 ustawy.

Końcowo należy zaznaczyć, że analiza przepisów ustawy Prawo budowlane nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym niniejszą interpretację wydano przy założeniu, że obiekty budowlane, o których mowa we wniosku, stanowią budynki/budowle w rozumieniu ww. ustawy Prawo budowlane.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.