INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 03.11.2011 r. (data wpływu 10.11.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia wartości przychodu z tytułu ustanowienia na rzecz Spółki nieodpłatnej służebności przesyłu i służebności gruntowej oraz w zakresie momentu powstania ww. przychodu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10.11.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia wartości przychodu z tytułu ustanowienia na rzecz Spółki nieodpłatnej służebności przesyłu i służebności gruntowej oraz w zakresie momentu powstania ww. przychodu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca – Spółka S.A. (dalej: Spółka) jest przedsiębiorstwem zajmującym się, na podstawie udzielonej koncesji, dystrybucją energii elektrycznej, odpowiedzialnym za stabilne i o odpowiedniej jakości dostawy energii elektrycznej do odbiorców finalnych. W celu zapewnienia ciągłej i niezakłóconej dostawy energii elektrycznej swoim odbiorcom oraz umożliwienia przyłączenia nowych odbiorców Spółka dysponuje urządzeniami służącymi do doprowadzania energii elektrycznej. Prowadzi także budowę nowych urządzeń, które w większości przypadków nie są i nie mogą być zlokalizowane na gruntach stanowiących własność Spółki. Na podstawie przepisów art. 285-295 oraz art. 305¹-305⁴ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm., dalej: Kc) w latach 2005-2010 Spółka zawarła umowy, na mocy których właściciele nieruchomości lub użytkownicy wieczyści nieruchomości ustanowili na rzecz Spółki służebności przesyłu i służebności gruntowe. Umowy te zawarte zostały w formie aktów notarialnych. Urządzenia znajdujące się na obcych nieruchomościach, lub które Spółka zamierza wybudować na obcych nieruchomościach, faktycznie służą doprowadzaniu energii elektrycznej właścicielom/użytkownikom wieczystym tych nieruchomości lub służą doprowadzeniu energii właścicielom nieruchomości/ użytkownikom wieczystym i innym odbiorcom lub służą doprowadzaniu energii tylko innym niż właściciele/użytkownicy wieczyści nieruchomości odbiorcom.

Właściciele/użytkownicy wieczyści nieruchomości ustanowili na rzecz Spółki nieodpłatnie służebności przesyłu i służebności gruntowe również w inny sposób niż poprzez podpisanie stosownej umowy ze Spółką. Właściciele/użytkownicy wieczyści nieruchomości ustanowili na rzecz Spółki nieodpłatnie służebności przesyłu i gruntowe poprzez złożenie stosownego oświadczenia np. w przypadku nabywania prawa własności nieruchomości od podmiotu innego niż Spółka.

Nieodpłatne ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych następowało zatem w dwojaki sposób:

1. w umowach zawieranych przez Spółkę z podmiotami będącymi właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości,
2. poprzez złożenie stosownego oświadczenia przez podmiot będący właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości.
   
   

Służebności przesyłu i gruntowe zostały ustanowione na czas nieoznaczony.

Na rzecz Spółki ustanawiane są również służebności przesyłu za wynagrodzeniem. W sytuacji ustanowienia na rzecz Spółki służebności przesyłu na czas nieoznaczony za wynagrodzeniem wynagrodzenie płatne jest z reguły jednorazowo.

Służebność jest ograniczonym prawem rzeczowym co wynika wprost z art. 244 Kc.

Spółka wykazała poprzez korektę deklaracji CIT-8 za lata 2005-2010 przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnego nabycia służebności.

Ograniczone prawa rzeczowe (służebności) ustanowione na rzecz Spółki w latach 2005-2010 na czas nieoznaczony nadal przysługują Spółce.

Spółka uzyskała interpretacje indywidualną z dnia 11 października 2011 roku nr IPPB5/423- 825/11-3/RS, w której organ podatkowy potwierdził, że zasadne jest jednorazowe wykazanie przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnie ustanowionej na rzecz Spółki służebności przesyłu. Organ podatkowy nie ustosunkował się jednak do zasad ustalania wartości przychodu podatkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w przypadku nieodpłatnego ustanowienia na rzecz Spółki służebności Spółka uzyskała przychód podatkowy w wysokości wartości rynkowej tego prawa określonej na dzień jego uzyskania... Czy przychód podatkowy powstał tylko i wyłącznie w roku uzyskania tego prawa...

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Służebność przesyłu
   
   

Wskazano, iż zgodnie z art. 305¹ Kc nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Zgodnie z art. 244 § 1 Kc ograniczonymi prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka.

Spólka podnosi, iż służebność przesyłu jest ograniczonym prawem rzeczowym co wynika wprost z art. 244 Kc.

Zgodnie z art. 305 § 1 Kc służebność przesyłu przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1. Oznacza to, zdaniem Wnioskodawcy, że podmiot, któremu przysługuje ograniczone prawo rzeczowe jakim jest służebność przesyłu może zbywając urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kc uzyskać wynagrodzenie za służebność przesyłu związaną z tymi urządzeniami, które zbywa.

Zgodnie z art. 305 § 2 Kc służebność przesyłu wygasa najpóźniej wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 293 § 1 w związku z art. 305⁴ Kc służebność przesytu wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć.

Na podstawie art. 294 w związku z art. 3054 Kc właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności przesyłu za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z urządzeń. Oznacza to, że podmiot który ustanowił nieodpłatnie służebność przesytu nie może, co do zasady, tej czynności cofnąć, może jedynie żądać zniesienia służebności za odpowiednim wynagrodzeniem na rzecz podmiotu, któremu służebność przesyłu przysługuje.

Wskazano, iż instytucja służebności przesyłu została wprowadzona do Kodeksu cywilnego z dniem 3 sierpnia 2008 roku. W okresie wcześniejszym ustanawiane były służebności gruntowe.

2. Przychód podatkowy
   
   

Wskazano, iż zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) przychodem podatkowym jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie praw. Zgodnie z art. 12 ust. 5 updop wartość otrzymanych nieodpłatnie praw określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności czasu i miejsca ich uzyskania.

Zdaniem Spółki uzyskując nieodpłatnie ograniczone prawo rzeczowe Spółka uzyskuje przychód podatkowy, który powstaje w dniu uzyskania tego prawa tj. co do zasady w dniu podpisania stosownej umowy lub w dniu złożenia stosownego oświadczenia przez podmiot będący właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, w którym właściciel/użytkownik wieczysty ustanawia takie prawo Wynika to wprost z art. 12 ust. 1 pkt 2 w związku z ust. 5 updop. Należy bowiem, według Spółki podkreślić, że służebność jest ograniczonym prawem rzeczowym, co wynika wprost z art. 244 Kc. Skoro przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnego otrzymania prawa należy rozpoznać w wysokości wartości rynkowej tego prawa to należy przyjąć, że przychód ten określa się na dzień uzyskania tego prawa w wysokości wartości rynkowej tego prawa określonej na dzień jego uzyskania. Późniejsze korzystanie z tego prawa nie rodzi już powstania dodatkowego przychodu podatkowego. Należy zatem stwierdzić, że przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnego nabycia służebności należy wykazać tylko i wyłączenie w roku, w którym takie prawo nabyto.

Według Spółki należy podkreślić, iż podmiotowi, na rzecz którego ustanowiono nieodpłatnie służebność, nie udostępnia się tego prawa, podmiot ten to prawo uzyskuje w konkretnym momencie, dającym się zidentyfikować co do daty (dnia) jego uzyskania.

Wskazano, iż na podstawie art. 294 w związku z art. 305⁴ Kc właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności przesyłu za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z urządzeń. Oznacza to, że podmiot, który ustanowił nieodpłatnie służebność nie może, co do zasady, tej czynności cofnąć, może jedynie żądać zniesienia służebności za odpowiednim wynagrodzeniem na rzecz podmiotu, któremu służebność przesyłu przysługuje.

Spółka podnosi, iż zgodnie z art. 12 ust. 6 pkt 4 updop wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Zdaniem Wnioskodawcy nawet gdyby przyjąć, że wartość przychodu podatkowego oraz moment jego powstania należy określić na podstawie art. 12 ust. 6 pkt 4 updop to przychód podatkowy należałoby również wykazać tylko i wyłącznie w momencie uzyskania tego prawa. Należy bowiem podkreślić, że właściciel nieruchomości, który ustanawia ograniczone prawo rzeczowe dokonuje tej czynności jednokrotnie, późniejsze wycofanie się właściciela nieruchomości obciążonej z obciążenia jego nieruchomości ograniczonym prawem rzeczowym możliwe jest za wynagrodzeniem wypłacanym na rzecz podmiotu, któremu służebność przesyłu przysługuje (art. 294 w związku z art. 305⁴ Kc).

Zdaniem Spółki (potwierdzonym w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 października 2011 roku nr IPPB5/423-825/11-3/RS) przychód podatkowy należy wykazać tylko raz. Przychód podatkowy należy wykazać w roku, w którym nieodpłatnie ustanowiono na rzecz Spółki służebność (w latach następujących po roku uzyskania tego prawa przychód podatkowy nie powstaje). Przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnego ustanowienia służebności należy określić jako wartość rynkową tego prawa określoną na dzień jego uzyskania.

Spółka podnosi, iż potwierdzenie powyższego stanowiska można znaleźć m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 11.03.2010 r. sygn. IBPBI/2/423-1578/09/PP.

Podsumowanie

Zdaniem Spółki uzyskując nieodpłatnie ograniczone prawo rzeczowe Spółka uzyskuje przychód podatkowy, który powstaje tylko i wyłącznie w dniu uzyskania tego prawa tj. co do zasady w dniu podpisania stosownej umowy lub w dniu złożenia stosownego oświadczenia przez podmiot będący właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, w którym właściciel/użytkownik wieczysty ustanawia takie prawo.

Przychód podatkowy należy wykazać w kwocie równej wartości rynkowej tego prawa określonej na dzień jego nieodpłatnego uzyskania

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Niezależnie od powyższego tytułem uwagi należy wskazać, że przepis art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) stanowi, że podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i należnego podatku.

Końcowo należy podkreślić, że przywołane przez Wnioskodawcę interpretacje indywidualne zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążąca dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.