Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
1061-IPTPB2.4511.905.2016.2.EC
z 24 marca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 21 grudnia 2016 r. (data wpływu 23 grudnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 lutego 2017 r. (data wpływu 15 lutego 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania otrzymanego z tytułu ustanowienia służebności gruntowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2016 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania otrzymanego z tytułu ustanowienia służebności gruntowej.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 3 lutego 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.905.2016.1.EC, Organ podatkowy, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawczynię do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 3 lutego 2017 r. (skutecznie doręczono w dniu 7 lutego 2017 r.), zaś w dniu 15 lutego 2017 r. Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek (data nadania 14 lutego 2017 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 25 października 2011 r. Wnioskodawczyni jako właścicielka zabudowanej nieruchomości o powierzchni 1 ha 62 a, złożonej z kilku działek, którą przejęła w dniu 16 lipca 1990 r. na podstawie umowy m.in. przekazania gospodarstwa rolnego, Nr Rep. …, a położonej na terenie miejscowości …, gmina …, spisała tzw. protokół ustaleń dotyczący warunków dzierżawy części działki pod lokalizację pompowni sieciowej i dojazdu do pompowni. Protokół dotyczył działki wchodzącej w skład należącego do Wnioskodawczyni gospodarstwa rolnego, od której płaciła Ona i płaci do dnia dzisiejszego podatek rolny. Protokół ten został spisany z przedstawicielami Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w … z siedzibą w … (zwanego dalej PWiK), które to planowało na terenie należącej do Wnioskodawczyni działki wybudować pompownię sieciową wraz z dojazdem. Wstępne ustalenia z przedstawicielami PWiK, mimo podpisania w tamtym momencie protokołu wówczas planowanej dzierżawy, nie zakończyły się zawarciem ugody pomiędzy Wnioskodawczynią a PWiK, ponieważ Wnioskodawczyni oferowano zbyt niską kwotę z tytułu planowanej wówczas dzierżawy gruntu. W efekcie dalszych negocjacji z PWiK, wstępne ustalenia uległy zmianie, ponieważ PWiK wyraziło zgodę na proponowane przez Wnioskodawczynię warunki dotyczące wysokości odszkodowania w formie wynagrodzenia za utratę działki rolnej, poprzez oddanie jej do ich dyspozycji pod warunkiem notarialnego ustanowienia służebności na tej nieruchomości na rzecz PWiK.

W dniu 13 stycznia 2012 r. został pomiędzy Wnioskodawczynią a Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w … Sp. z o.o., reprezentowanym przez członków Zarządu zawarty akt notarialny o ustanowieniu na nieruchomości służebności na rzecz Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w …, polegającej na prawie lokalizacji pompowni sieciowej sanitarnej w południowej części nieruchomości, począwszy od południowej granicy wzdłuż drogi krajowej nr …, na działce o numerze …, wstępu, używania i korzystania dla dojazdu i obsługi pompowni, zapewnieniu dostępu służb eksploatacyjnych Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w … Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub podmiotu przez nią wskazanego, w celu wykonywania czynności związanych z eksploatacją, naprawą, konserwacją, modernizacją, rozbudową rurociągów i przepompowni znajdującej się na tej nieruchomości. Służebność ta została ustanowiona za odszkodowaniem w kwocie 5 000 zł (pięciu tysięcy zł) w stosunku rocznym, płatnym z góry za dany rok, do 31 marca każdego roku kalendarzowego, przekazem pocztowym na adres zameldowania Wnioskodawczyni, z uwzględnieniem waloryzacji rocznej według wskaźnika ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Począwszy od 2012 r. po uzyskaniu informacji w Urzędzie Skarbowym w …, Wnioskodawczyni płaciła zaliczki na podatek dochodowy w formie ryczałtu 8,5% od uzyskanego przychodu oraz rozliczała się poprzez złożenie deklaracji PIT-28. W dniu 8 listopada 2016 r. Wnioskodawczyni otrzymała wezwanie do złożenia deklaracji PIT-36 i wykazania uzyskiwanych przychodów jako dochody z innych źródeł i opodatkowanie ich na zasadach ogólnych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni zaznacza, że umowa w formie aktu notarialnego dotycząca służebności (Rep. … z dnia 13 stycznia 2012 r.) zawarta pomiędzy właścicielem nieruchomości stanowiącej część gospodarstwa rolnego, która to nieruchomość jest zwolniona z opodatkowania podatkiem rolnym a Przedsiębiorstwem Wodno-Kanalizacyjnym, dotyczyła działki posiadającej w omawianym okresie status gruntu ornego o klasie gruntu VI, o numerze …, w obrębie wsi …, gmina …. Po sporządzeniu aktu notarialnego z ogólnej jej powierzchni 0,04 ha wyłączono obszar 0,01 ha (100 m>²) i zmieniono jej klasyfikację na grunty pozostałe (w tym zajęte przez organizacje pożytku publicznego), a następnie opodatkowano. Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Nieruchomość Wnioskodawczyni została podzielona w taki sposób, że wydzielono na niej działkę o powierzchni 0,01 ha, na której ustanowiono prawo lokalizacji pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej. Pozostała część gruntu jest nadal częścią gospodarstwa rolnego.

Spółka uzyskała pozwolenie na budowę pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej z infrastrukturą towarzyszącą. W związku z planowaną inwestycją Spółki, Wnioskodawczyni została zmuszona do ustanowienia w umowie na czas nieokreślony służebności gruntowej na gruncie Wnioskodawczyni. Służebność ta polega na prawie lokalizacji ułożenia podziemnych urządzeń instalacji niezbędnych dla działania pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej, wraz z prawem do wstępu, używania i korzystania z nieruchomości dla dojazdu i obsługi pompowni na nieruchomości obciążonej i do dokonywania konserwacji instalacji (służebność gruntowa, służebność).

Służebność pozostaje w ścisłym związku z inwestycją polegającą na budowie pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej i utrudnia Wnioskodawczyni korzystanie z gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego. W umowie ustalono, że w zamian za ograniczenie swojego prawa własności wskutek realizacji inwestycji, Wnioskodawczyni otrzyma od Spółki odpłatność. Wysokość świadczenia została ustalona z uwzględnieniem tego, że służebność stale utrudnia korzystanie z gruntu Wnioskodawczyni. Zgodnie z treścią umowy, Wnioskodawczyni otrzyma odpłatność za korzystanie z niej w każdym kolejnym roku trwania tej służebności. Budowa pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej rozpoczęła się w 2012 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy świadczenie pieniężne otrzymywane z tytułu służebności gruntowej podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nieruchomość, na której została ustanowiona służebność gruntowa, posiada charakter rolny i stanowi część gospodarstwa rolnego. Ustanowienie służebności gruntowej na działce obniża wartość działki, w związku z czym otrzymane przez Wnioskodawczynię wynagrodzenie roczne posiada charakter odszkodowania. Dlatego też nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni oświadcza, że zgodnie z przepisami o podatku rolnym, nieruchomość, na której funkcjonuje pompownia wraz z drogą dojazdową jest zaliczana jako część składowa gospodarstwa rolnego i jest od niej uiszczany podatek rolny wskazany przez Urząd Gminy.

Z przywołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym z tytułu m.in. ustanowienia służebności gruntowej, w wyniku prowadzonych na tych gruntach określonych inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedstawionej sytuacji otrzymane wynagrodzenie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego, a tym samym nie ma Ona obowiązku wykazywać tych dochodów w zeznaniu rocznym, do czego nawiązuje również interpretacja ogólna z dnia 21 maja 2014 r., Nr DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, w której Minister Finansów uznał, że wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej w wyniku prowadzenia na tych gruntach inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów jej rafinacji oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

• ustanowienia służebności gruntowej,
  

• rekultywacji gruntów,
  

• szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie,
  

w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651, z późn. zm.).

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że wskazane w nim odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, gdy łącznie spełnione są następujące warunki:

• otrzymuje je posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,
  

• odszkodowanie zostaje wypłacone z tytułu wymienionego w przepisie,
  

• podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów prowadzi na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego inwestycję związaną z budową infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz inwestycję związaną z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami,
  

• źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub umowa (ugoda) zawarta między stronami.
  
  

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni zaznacza, że świadczenie pieniężne z tytułu służebności jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z ogólną zasadą, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ustawodawca rezygnuje zatem z opodatkowania niektórych dochodów, wyliczając je w ustawie. Wśród dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajdują się m.in. odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie – w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651, z późn. zm. ).

Przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Istotą powyższego zwolnienia jest udzielenie preferencji podatkowej rolnikom, którzy zmuszeni są udostępnić grunt wchodzący w skład gospodarstwa rolnego na cele realizowanej w ich sąsiedztwie inwestycji dotyczących budowy urządzeń infrastruktury technicznej. Ustanowienie i wykonywanie służebności powoduje, że prace rolne stają się utrudnione (a nawet niemożliwe), przez co spada bieżąca produkcja rolna, a przyszłe przychody ulegają obniżeniu lub zupełnej utracie. Rolnik podnosi zatem rzeczywistą stratę oraz traci spodziewane korzyści (które razem składają się na cywilistyczne pojęcia szkody). Utrwaloną w praktyce formą rekompensaty za tę ponoszoną przez rolnika szkodę jest wypłata przez przedsiębiorcę odszkodowania.

Więc otrzymane odszkodowanie jest po stronie rolnika wolne od opodatkowania, pod warunkiem, że spełnia następujące przesłanki art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: beneficjentem odszkodowania jest posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub zawarta umowa (ugoda); wypłata odszkodowania następuje z tytułu ustanowienia służebności gruntowej w wyniku prowadzenia na tych gruntach przez podmioty uprawnione określonych inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawczyni, świadczenie z tytułu służebności spełnia powyższe kryteria. Po pierwsze, służebność została ustanowiona na gruncie będącym w posiadaniu Wnioskodawczyni, który wchodził w skład gospodarstwa rolnego. Po drugie, świadczenie pieniężne z tytułu służebności ma swoje źródło w umowie zawartej przez Wnioskodawczynię i Spółkę. Po trzecie, odszkodowanie jest wypłacane Wnioskodawczyni z tytułu ustanowienia klasycznej służebności gruntowej w wyniku prowadzenia inwestycji na gruncie Wnioskodawczyni. Służebność polega na prawie ułożenia podziemnych urządzeń instalacji niezbędnych dla działania pompowni kanalizacji sanitarnej w południowej części nieruchomości położonej we wsi …, począwszy od południowej granicy nieruchomości biegnącej wzdłuż drogi krajowej nr …, wraz z prawem do wstępu, używania i korzystania z nieruchomości dla dojazdu i obsługi pompowni na nieruchomości obciążonej i do dokonywania konserwacji instalacji. Inwestycja polegająca na budowie pompowni kanalizacji sanitarnej mieści się w przywołanej definicji budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Odszkodowanie wypłaca Spółka, która uzyskała pozwolenie na budowę pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Zdaniem Wnioskodawczyni, skoro odszkodowanie wynikające z umowy spełnia łącznie powyższe kryteria, to zwolnienie podatkowe będzie miało zastosowanie, niezależnie od swoistych cech, którymi się charakteryzuje.

W szczególności, zdaniem Wnioskodawczyni, nie ma znaczenia, że strony w umowie nazwały odszkodowanie odpłatnością, gdyż przy klasyfikowaniu świadczenia pieniężnego należy ustalić jego materialną istotę. Może być ono przy tym nazwane w dowolny sposób, np. ekwiwalent, wynagrodzenie, opłata, odszkodowanie, zapłata, należność itp. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w bogatym orzecznictwie sądów administracyjnych, w tym m.in. w wyroku NSA z dnia 25 czerwca 2013 r. (sygn. akt II FSK 2131/11), wyroku WSA w Szczecinie z dnia 9 kwietnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Sz 949/10), w wyroku NSA z dnia 1 czerwca 2011 r. (sygn. akt II FSK 88/10) czy w wyroku WSA w Szczecinie z dnia 21 października 2009 r. (sygn. akt I SA/Sz 463/09). Co ważne, w ostatnim z powołanych wyroków Sąd stwierdził wyraźnie, że świadczenie pieniężne wypłacane za ustanowienie służebności powinno być w samej ustawie podatkowej nazwane raczej wynagrodzeniem, a nie odszkodowaniem. Stanowi bowiem de facto zapłatę za korzystanie w określonym zakresie z cudzej własności (tzn. z nieruchomości obciążonej).

Zdaniem Wnioskodawczyni, taka argumentacja zasługuje na pełną aprobatę, szczególnie, że „ustanowienie służebności” to z cywilistycznego punktu widzenia nic innego, jak nadanie uprawnienia, umożliwienie określonego zachowania (szerzej: M. Warciński, Służebności gruntowe według Kodeksu cywilnego Lex 2013 - dostęp elektroniczny). To z kolei prowadzi do wniosku, że charakter odszkodowania wypłaconego właścicielowi nieruchomości obciążonej powinien być ściśle związany z tym jak często i jak dolegliwie osoba uprawniona nigdy z niej nie skorzystała (w końcu jest to tylko „możliwość”). To wypłacenie z „góry” jednorazowego odszkodowania za samo ustanowienie służebności nie miałoby żadnego sensu. Przez czas „nie korzystania” nie powstałaby bowiem żadna szkoda. Przenosząc powyższe rozważania na grunt ustawy podatkowej, trudno uznać, by intencją ustawodawcy przy tworzeniu przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych było zwolnienie z opodatkowania odszkodowań wypłaconych za samo podpisanie umowy dotyczącej służebności, mimo faktycznego jej niewykonywania. Prowadziłoby to do zwolnienia z podatku „odszkodowań” wypłaconych mimo braku szkody. Nie ma to sensu, zwłaszcza w świetle art. 293 Kodeksu cywilnego, który mówi, że niewykonywanie służebności gruntowej przez określony czas powoduje, że wygasa ona z mocy prawa. Wraz z jej wygaśnięciem zniknęłaby podstawa do dokonanej wypłaty i zastosowanego zwolnienia. Mając na uwadze to ryzyko, należy uznać, że zwolnienie z opodatkowania przysługuje tylko w sytuacji, gdy konstrukcja wypłacanego odszkodowania ma ścisły związek z faktycznym wykonywaniem służebności. Tak właśnie jest w niniejszym przypadku, gdzie szkoda po stronie Wnioskodawczyni ma wyraźny związek z prowadzoną przez Spółkę inwestycją. Są zatem spełnione przesłanki klasycznej odpowiedzialności odszkodowawczej wynikające z art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego (powstanie szkody + zaistnienie działania powodującego szkodę + związek przyczynowy pomiędzy działaniem a szkodą).

W świetle powyższego, na korzyść Wnioskodawczyni dodatkowo przemawia fakt, że odszkodowanie będzie wypłacane cyklicznie przez czas nieokreślony, w zależności od tego czy służebność będzie wykonywana. Jak podkreśla się w doktrynie, służebność gruntowa jest co do zasady prawem rzeczowym o charakterze bezterminowym, co wynika z podstawowego założenia, że służebność gruntowa powinna obiektywnie i trwale służyć zwiększeniu użyteczności nieruchomości władnącej. Jedynie wyjątkowo, na mocy umowy, może być ukształtowana jako prawo terminowe (szerzej: E. Gniewek (w:) System Prawa Prywatnego, t. 4, Warszawa 2007, s. 447-448). W niniejszej sytuacji, Wnioskodawczyni ustanowiła służebność gruntową na czas nieokreślony, zdeterminowany charakterem prowadzonej inwestycji. W związku z tym, nie można określić ani przez jak długi czas Wnioskodawczyni będzie zmuszona „znosić” ograniczenie swojego prawa własności, ani jaka powinna być wysokość odszkodowania. Z tego powodu, strony ustaliły w umowie mechanizm „ratalnej” (corocznej) wypłaty części odszkodowania, którego ostateczna wysokość będzie sumą corocznych wypłat. Wnioskodawczyni zwraca przy tym uwagę, że dzięki corocznej wypłacie części odszkodowania z tytułu służebności, jego łączna kwota zostanie precyzyjnie ustalona. Gdyby Spółka wypłaciła z góry jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie służebności na czas nieokreślony, to jego wysokość mogłaby nie odpowiadać szkodzie Wnioskodawczyni, będąc albo zbyt niską (w przypadku, gdy inwestycja potrwa kilkadziesiąt lat) albo zbyt wysoką (w przypadku, gdy inwestycja potrwa tylko parę miesięcy). Ustalony mechanizm wypłat jest powiązany z cyklicznością działalności rolniczej i dzięki temu ma odzwierciedlać poniesioną szkodę. To minimalizuje ryzyko, że odszkodowanie przeniesie wartość szkody poniesionej w związku z ustanowieniem służebności. Z punktu widzenia Skarbu Państwa, taki mechanizm dodatkowo eliminuje ryzyko zwolnienia z opodatkowania nieracjonalnie wysokiego odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na wstępie wskazać należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1:

• najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (pkt 6),
  

• inne źródła (pkt 9).
  
  

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego, wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 13 stycznia 2012 r. pomiędzy Wnioskodawczynią a PWiK został zawarty akt notarialny o ustanowieniu na nieruchomości służebności polegającej na prawie lokalizacji pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej w południowej części nieruchomości począwszy od południowej granicy biegnącej wzdłuż drogi krajowej, wstępu, używania i korzystania dla dojazdu i obsługi pompowni, zapewnieniu dostępu służb eksploatacyjnych Przedsiębiorstwa lub podmiotu przez Niego wskazanego w celu wykonywania czynności związanych z eksploatacją, naprawą, konserwacją, modernizacją, rozbudową rurociągów przepompowni znajdującej się na tej nieruchomości. W związku z planowaną inwestycją Spółki, Wnioskodawczyni została zmuszona do ustanowienia w umowie na czas nieokreślony służebności gruntowej na gruncie Wnioskodawczyni. Służebność ta została ustanowiona za odszkodowaniem w kwocie 5 000 zł w stosunku rocznym, płatnym za dany rok, do 31 marca każdego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem waloryzacji rocznej według wskaźnika ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

-w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.).

Powołany art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Z kolei, wobec treści art. 2 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym, ilekroć w ustawie jest mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 617, z późn. zm.). Zgodnie z art. 1 tej ustawy, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast w myśl art. 2 ust. 1 ww. ustawy, za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Zgodnie z art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016, poz. 380, z późn. zm.) nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego i jego uzupełnienia wynika zatem jednoznacznie, że pomiędzy Wnioskodawczynią a PWiK został zawarty akt notarialny o ustanowieniu służebności gruntowej na gruncie należącym do Wnioskodawczyni, polegającej na prawie lokalizacji ułożenia podziemnych urządzeń instalacji niezbędnych dla działania pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej, wraz z prawem do wstępu, używania i korzystania z nieruchomości dla dojazdu i obsługi pompowni na nieruchomości obciążonej i do dokonywania konserwacji instalacji.

Mając na uwadze powyższe uznać należy, że wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie, z tytułu ustanowienia na Jej gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, służebności gruntowej, w związku z budową pompowni sieciowej kanalizacji sanitarnej, korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dlatego też Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w związku z otrzymaniem ww. świadczenia. Zatem stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.