Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
1462-IPPB4.4511.80.2017.3.IM
z 18 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 26 stycznia 2017 r. (data wpływu 27 stycznia 2017 r.) uzupełnione pismem z dnia 7 kwietnia 2017 r. (data nadania 7 kwietnia 2017 r., data wpływu 10 kwietnia 2017 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 5 kwietnia 2017 r. Nr 1462-IPPB4.4511.80.2017.1.IM (data nadania 5 kwietnia 2017 r., data doręczenia 6 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 stycznia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji w indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w zw. z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948), pismem z dnia 5 kwietnia 2017 r. Nr 1462-IPPB4.4511.80.2017.1.IM (data nadania 5 kwietnia 2017 r., data doręczenia 6 kwietnia 2017 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku.

Pismem z dnia 7 kwietnia 2017 r. (data nadania 7 kwietnia 2017 r., data wpływu 10 kwietnia 2017 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest samotnie wychowującą matką dwóch synów. Stan cywilny – panna. Ojciec dzieci Wnioskodawczyni Sławomir D. w 2010 r. wyprowadził się i stworzył nowy związek. Wnioskodawczyni obarczył trudem wychowywania dzieci. Kontakty ojca z dziećmi do chwili obecnej są sporadyczne. Około 5-6 razy w roku, w obecności Wnioskodawczyni i trwają od 15 minut do godziny. Dzieci nigdy nie były w miejscu Jego zamieszkania. Ojciec nie brał ich na spacer, do kina itp. Nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, ani też nie ma jej ograniczonej. Ma zasadzone alimenty, które płaci z reguły regularnie. Nigdy nie był w szkole i nie interesował się wynikami w nauce, zdrowiem oraz sytuacją finansową Wnioskodawczyni i dzieci. Nie interesowało go również to, że dzieci chciały mieć wyprawiane komunie, jak ich rówieśnicy. Jako osobie samotnie wychowującej Wnioskodawczyni ciężko było dorównać innym rodzicom. Gdy dzieci były mniejsze trudno było Wnioskodawczyni i dzieciom funkcjonować, kiedy jedno z nich było chore. Wnioskodawczyni musiała prosić się znajomych, aby zawieźli dziecko do i ze szkoły, podczas gdy ojciec ich mieszkał ulice dalej.

W roku 2013 w rozliczeniu PIT-37 za rok 2012 Wnioskodawczyni skorzystała z odliczenia ulgi prorodzinnej na dwóch synów. W związku z tym, że pobrana zaliczka na podatek nie umożliwiała Wnioskodawczyni pobrania ulgi w pełnej wysokości – ulga została odpisana w kwocie pobranej zaliczki na podatek. Pismem z dnia 14 listopada 2013 r. Wnioskodawczyni została wezwana do Urzędu Skarbowego celem przedłożenia dokumentów potwierdzających zasadność skorzystania z ulgi prorodzinnej w rozliczeniu za rok 2012. Mimo wyjaśnień ze strony Wnioskodawczyni, że ojciec dzieci nie wykonuje władzy rodzicielskiej, Urząd Skarbowy stwierdził, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej dało mu prawo do skorzystania z tej ulgi. Ojciec odliczył ulgę na jednego syna, a Wnioskodawczyni na dwóch i dlatego ulga się zdublowała. W Urzędzie podpowiedziano Wnioskodawczyni, żeby napisała oświadczenie, że większą część ulgi Wnioskodawczyni odliczyła na młodszego syna, a mniejszą część na starszego, którego wykazał w zeznaniu ojciec. Ze względu na to, że dzieci przebywały cały rok z Wnioskodawczynią bez pomocy ze strony ojca było to dla Wnioskodawczyni niesprawiedliwe. Efektem tego była decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego. Nie wpłynęło to na kwotę zwrotu podatku Wnioskodawczyni.

W 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła zeznanie PIT-37 za rok 2013 jako samotnie wychowująca. Wnioskodawczyni wpisała połowę kwoty na każde dziecko, aby nie mieć kłopotów z Urzędem Skarbowym. Nie wpłynęło to również na kwotę zwrotu podatku Wnioskodawczyni.

W 2015 r. Wnioskodawczyni złożyła PIT-37 za rok 2014. Szukając informacji i wyroków sądowych w sprawie ulgi prorodzinnej Wnioskodawczyni uznała, że powinna skorzystać z tej ulgi w pełnej wysokości. Wnioskodawczyni złożyła też PIT-UZ. Wnioskodawczyni poinformowała też ojca Jej dzieci, że odliczyła całą kwotę na dzieci. Niestety w czerwcu 2015 r. Urząd Skarbowy poinformował Wnioskodawczynię telefonicznie, że ojciec dzieci skorzystał z ulgi prorodzinnej i wezwał Wnioskodawczynię do zwrotu połowy należnej ulgi wraz z odsetkami, co uczyniło kwotę 1.139,04 zł.

W 2016 r. składając zeznanie podatkowe PIT-37 za rok 2015 Wnioskodawczyni odliczyła już połowę kwoty przysługującej Wnioskodawczyni ulgi prorodzinnej. Pomimo, że Wnioskodawczyni nadal uważała, że ulga prorodzinna należała się Wnioskodawczyni w całości i powinna być spożytkowana na dzieci Wnioskodawczyni, zwróciła się do Ministerstwa Finansów wysyłając e-mail. W dniu 6 maja 2016 r. Wnioskodawczyni otrzymała odpowiedź. Kserokopię tego pisma Wnioskodawczyni przekazała ojcu Swoich dzieci – nie ustosunkował się do tego pisma.

W okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania, stan cywilny Wnioskodawczyni to panna i taki stan utrzymuje się obecnie.

Kwoty dochodu za rok:

• 2014 r. wyniosła 14.721,85 zł
• 2015 r. wyniosła 19.665,00 zł
• 2016 r. wyniosła 20.865,00 zł.
  
  

W uzupełnieniu z dnia 7 kwietnia Wnioskodawczyni wskazała, że w okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania synowie Wnioskodawczyni byli małoletni i są nadal. Chodzą do szkoły podstawowej. Starszy syn urodzony w dniu 3 listopada 2004 r., młodszy urodzony w dniu 1 lipca 2007 r. W stosunku do Wnioskodawczyni i do jej synów we wskazanym okresie podatkowym nie miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dotyczące opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej 19% stawką podatku), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Wnioskodawczyni uzyskiwała dochody opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych:

rok podatkowy 2014 – zasiłek dla bezrobotnych, stosunek pracy

rok podatkowy 2015 – stosunek pracy

rok podatkowy 2016 – stosunek pracy.

Małoletni synowie nie osiągnęli żadnego dochodu. Żadne z małoletnich dzieci nie wstąpiło w związek małżeński. W okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania (pomimo, że ojciec dzieci Wnioskodawczyni nie mieszkał z dziećmi, ani też nie pomagał Jej w wychowywaniu dzieci.) Wnioskodawczyni próbowała telefonicznie zawrzeć porozumienie informując ojca Swoich dzieci, że odliczyła całą kwotę ulgi na dzieci. Ojciec dzieci Wnioskodawczyni nie wyraził żadnej opinii na te temat - nie potwierdził, ani nie zaprzeczył - dotyczy roku podatkowego 2014.

Wnioskodawczyni wskazała, że z ojcem dzieci nie można normalnie rozmawiać.

Odnośnie roku podatkowego 2015, Wnioskodawczyni uznała, że przez to, że Wnioskodawczyni musiała zwrócić połowę kwoty pobranej ulgi (za rok podatkowy 2014), Wnioskodawczyni odliczyła połowę ulgi prorodzinnej. Wnioskodawczyni nie kontaktowała się z ojcem dzieci w sprawie odliczenia za rok 2015, choć Wnioskodawczyni uważała, że to jest niesprawiedliwe. Wnioskodawczyni zwróciła się do Ministerstwa Finansów i pismem z dnia 6 maja 2016 r. Wnioskodawczyni otrzymała odpowiedź m.in.: „że należy odróżnić „przysługiwanie władzy rodzicielskiej” od jej faktycznego wykonywania. Stąd ulga na dzieci przysługuje rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka oraz wychowują dziecko, z poszanowaniem jego godności i praw.”

Kserokopię pisma z Ministerstwa Finansów Wnioskodawczyni przekazała ojcu dzieci w 2016 r. Nie wyraził żadnego zdania, więc porozumienia nie było.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w roku podatkowym 2014 i 2015 Wnioskodawczyni miała możliwość odliczenia całej kwoty ulgi prorodzinnej na dwoje dzieci?
2. Czy w roku podatkowym 2016 Wnioskodawczyni ma możliwość z odliczenia całej kwoty ulgi prorodzinnej na dwoje dzieci?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, ulga prorodzinna powinna być udzielana osobie, która faktycznie wykonuje władzę rodzicielską. Posiadanie władzy rodzicielskiej a jej wykonywanie to dwa różne pojęcia. Możliwość skorzystania z tej ulgi przez rodzica, który nie ponosi trudu wychowywania dzieci jest rażąco niesprawiedliwa i mija się z celem jaki ta ulga ma. Zdaniem Wnioskodawczyni ulga ta należała się Wnioskodawczyni w całej wysokości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

W myśl art. 27f ust. 2 tej ustawy, w brzmieniu obowiązującym w 2013 r., odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota stanowiąca:
   
   1. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
      
   3. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   

Natomiast ustawą z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U z. 2014 r., poz. 1644) zmieniono treść art. 27f ust. 2 i dodano ust. 8-12. Zmiany weszły w życie 1 stycznia 2015 r. i mają zastosowanie do dochodów uzyskanych (poniesionej straty) od 1 stycznia 2014 r.

W myśl art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

Art. 27f ust. 2c ustawy, stanowi zaś, że odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

Przy czym, jak wynika, z art. 27f ust. 2d ustawy, za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a), nie uważa się:

1. osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;
2. osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
   
   

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

W świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z art. 27f ust. 7 wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym nie korzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,

- w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego lub sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Zgodnie z art. 27f ust. 8 ustawy jeżeli kwota przysługującego odliczenia na podstawie ust. 2, 3 i 4 jest wyższa od kwoty odliczonej z tytułu, o którym mowa w ust. 1, w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podatnikowi przysługuje kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 9 ww. ustawy kwota stanowiąca różnicę, o której mowa w ust. 8, nie może przekroczyć kwoty składek na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a, oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w art. 27b ust. 1 i 2, podlegających odliczeniu, pomniejszonych o składki odliczone w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 2, lub na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

W przypadku odliczenia z tytułu, o którym mowa w ust. 1, przysługującego pozostającym przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim obojgu:

1. rodzicom,
2. opiekunom prawnym dziecka,
3. rodzicom zastępczym

- do ustalenia wysokości składek, o których mowa w ust. 9, przyjmuje się łączną kwotę ich składek (art. 27f ust. 10 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 27f ust. 11 przepis ust. 10 stosuje się również do podatnika, który zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, i którego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 12 ustawy kwotę stanowiącą różnicę, o której mowa w ust. 8, podatnik wykazuje w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Podkreślenia wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, „ (…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Ze stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest samotnie wychowującą matką dwóch synów. Stan cywilny – panna. Ojciec dzieci Wnioskodawczyni w 2010 r. wyprowadził się i stworzył nowy związek. Wnioskodawczyni obarczył trudem wychowywania dzieci. Kontakty ojca z dziećmi do chwili obecnej są sporadyczne. Około 5-6 razy w roku, w obecności Wnioskodawczyni i trwają od 15 minut do godziny. Dzieci nigdy nie były w miejscu Jego zamieszkania. Ojciec nie brał ich na spacer, do kina itp. Nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, ani też nie ma jej ograniczonej. Ma zasadzone alimenty, które płaci z reguły regularnie. Nigdy nie był w szkole i nie interesował się wynikami w nauce, zdrowiem oraz sytuacją finansową Wnioskodawczyni i dzieci. Nie interesowało go również to, że dzieci chciały mieć wyprawiane komunie, jak ich rówieśnicy. Gdy dzieci były mniejsze trudno było Wnioskodawczyni i dzieciom funkcjonować, kiedy jedno z nich było chore. Wnioskodawczyni musiała prosić się znajomych, aby zawieźli dziecko do i ze szkoły, podczas gdy ojciec ich mieszkał ulice dalej. Wnioskodawczyni wskazała, że w okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania synowie Wnioskodawczyni byli małoletni i są nadal. Chodzą do szkoły podstawowej. W stosunku do Wnioskodawczyni i do jej synów we wskazanym okresie podatkowym nie miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dotyczące opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej 19% stawką podatku), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym. Wnioskodawczyni uzyskiwała dochody opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych: rok podatkowy 2014 – zasiłek dla bezrobotnych, stosunek pracy; rok podatkowy 2015 – stosunek pracy; rok podatkowy 2016 – stosunek pracy. Małoletni synowie nie osiągnęli żadnego dochodu. Żadne z małoletnich dzieci nie wstąpiło w związek małżeński. W okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania (pomimo, że ojciec dzieci Wnioskodawczyni nie mieszkał z dziećmi, ani też nie pomagał Jej w wychowywaniu dzieci) Wnioskodawczyni próbowała telefonicznie zawrzeć porozumienie informując ojca Swoich dzieci, że odliczyła całą kwotę ulgi na dzieci.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawo do ulgi przysługuje rodzicowi, który w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską. Dla nabycia praw do ulgi prorodzinnej nie wystarczy więc posiadanie władzy rodzicielskiej. Prawo takie daje dopiero wykonywanie takiej władzy.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami i kolegami dziecka, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

„Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka (nierzadko wymuszonych orzeczeniem sądowym) czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.” (wyrok NSA z dnia 27 lipca 2016 r. sygn. akt II FSK 2360/15).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe, a także powołane przepisy prawa podatkowego, uznać należy, że skoro w stosunku do dzieci tylko Wnioskodawczyni wykonywała i wykonuje władzę rodzicielską bez udziału drugiego z rodziców – to wówczas tylko Ona ma możliwość skorzystania z całości ulgi z tytułu wychowywania dzieci. Zatem w przedmiotowej sprawie, Wnioskodawczyni przysługuje w latach 2014-2016 prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Końcowo należy podkreślić, że zakres interpretacji indywidualnej, zdeterminowany jest przede wszystkim przedstawionym przez Wnioskodawczynię stanem faktycznym jak i własnym stanowiskiem Wnioskodawczyni. Jeżeli przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego będzie się różnił od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Należy dodać, że dokumenty (załączniki) dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.