Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0461-ITPB1.4511.92.2017.1.MR
z 7 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2017 r. (data wpływu 7 lutego 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W okresie od 12 sierpnia 2011 r. do 4 grudnia 2013 r. Wnioskodawca wynajmował część działki na rzecz osoby fizycznej, na której prowadził on działalność gospodarczą, polegającą na handlu samochodami. Po roku działalności najemca przestał regularnie płacić czynsz najmu. Po rozwiązaniu umowy dłużnik nadal nie spłacał swoich zobowiązań, a więc dnia 30 stycznia 2014 r. Wnioskodawca skierował do Sądu Rejonowego pozew o zapłatę. Po uzyskaniu korzystnego dla Wnioskodawcy wyroku z dnia 25 sierpnia 2014 r. dłużnik nadal nie spłacał swoich zobowiązań. Wnioskodawca udał się więc do Komornika Sądowego, który na jego wniosek z dnia 17 lipca 2015 r. prowadzi postępowanie egzekucyjne nr, przeciwko dłużnikowi osobie fizycznej, a należność główna wynosi 12.377,77 zł. Dłużnik nie zastosował się do wyroku Sądu i do tej pory uchyla się od zapłaty długu oraz skutecznie ukrywa swój majątek przed egzekucją. Na początku postępowania egzekucyjnego, jako osoba nieznająca prawa, Wnioskodawca miał do Komornika Sądowego, jako do urzędnika państwowego, pełne zaufanie. Postępował zgodnie z jego wytycznymi. W czasie postępowania egzekucyjnego Komornik zapewniał Wnioskodawcę, że zajęte ruchomości należą do dłużnika i że jest w stanie udowodnić to przed sądem. Komornik nie dopełnił swoich obowiązków i nie sprawdził do kogo formalnie należą zajmowane pojazdy. Zajmował i wyceniał samochody, które nie należały do dłużnika, lecz do osób trzecich. Decyzje Komornika okazały się błędne i całkowicie nieskuteczne, ponieważ nie wyegzekwował od dłużnika ani jednej złotówki. Wprowadzał Wnioskodawcę w błąd, przekonując do słuszności swojego postępowania i do niezwalniania zajętych pojazdów, co doprowadziło do czterech pozwów przeciwegzekucyjnych:

• sygn. akt: - powództwo,
• sygn. akt: - powództwo,
• sygn. akt: - powództwo,
• sygn. akt: - powództwo.

Polecił Wnioskodawcy usługi pełnomocnika prawnego, który zażyczył sobie po 5 tys. zł za każdą sprawę, nie dając żadnej gwarancji wygranej. Wnioskodawca skorzystał tylko z jego porady prawnej, która doprowadziła go do czterech procesów sądowych. Honorarium wskazanego przez komornika mecenasa za ewentualne zastępstwa procesowe przekraczało wartość należności głównej Wnioskodawcy, a więc zdecydował się skorzystać z pomocy innego adwokata. Komornik z tego faktu był bardzo niezadowolony, przy każdej okazji dawał temu wyraz i podważał opinie wybranego przez Wnioskodawcę pełnomocnika. Adwokat w imieniu Wnioskodawcy dnia 8 sierpnia 2016 r. uznał powództwo przeciwegzekucyjne i złożył wniosek o zwolnienie spod egzekucji samochód, nr rej., nr VIN. Dnia 7 września 2016 r. ok. godz. 15-ej Wnioskodawca był u komornika w kancelarii i powiedział, że podtrzymuje decyzję pełnomocnika z 8 sierpnia 2016 r. Pomimo składanych przez Wnioskodawcę kolejnych pism z dnia 12 września 2016 r. oraz dnia 4 października 2016 r., komornik nie zwolnił spod egzekucji zajętego pojazdu, należącego do powoda, co doprowadziło do obciążenia Wnioskodawcy przez sąd pełnymi kosztami procesu (5.367 zł) - sygn. akt: 1167/16, mimo, że nie odbyła się żadna rozprawa. Pełnomocnik powoda obciążył Wnioskodawcę kosztami egzekucji komorniczej (1.743,92 zł), którą przeciwko niemu prowadzi inny Komornik Sądowy - Km. Komornik nie wykonał wyroku Sądu Rejonowego z dnia 23 września 2016 r., który nakazał zwolnić spod egzekucji ww. zajęty pojazd - sygn. akt:. Zamiast zwolnienia ww. pojazdów, komornik nie czekając na wyrok sądu, czy na wniosek Wnioskodawcy, wydał postanowienie z datą wsteczną z 7 września 2016 r., w którym uznał się za osobę niewłaściwą do prowadzenia egzekucji i zrezygnował z jej prowadzenia. Sprawę egzekucyjną postanowił przekazać do dalszego prowadzenia innemu Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym, pod pretekstem zbiegu egzekucji, spowodowanym ponownym zajęciem pojazdu, który już wcześniej zajął (5 maja 2016 r.) i zwolnił (10 czerwca 2016 r.), gdy dowiedział się, że jest zajęty przez innego Komornika. Komornik ustalił koszty egzekucji na kwotę 3.638,64 zł, którymi w całości obciążył Wnioskodawcę jako wierzyciela i wezwał go do zapłaty brakującej kwoty 3.465,93 zł w terminie 14 dni pod rygorem egzekucji. Zajmował i wyceniał pojazdy należące do osób trzecich, co spowodowało, że koszty postępowania wzrosły drastycznie. Jako wierzyciel Wnioskodawca nie przypuszczał, że udając się do komornika z tytułem wykonawczym, może ponieść kolejne straty idące w tysiące złotych, a komornik nie odzyska od dłużnika ani złotówki i jeszcze obciąży Wnioskodawcę dodatkowymi kosztami. W skutek działania komornika z wierzyciela stał się dłużnikiem. Dnia 17 października 2016 r. Wnioskodawca otrzymał od innego komornika Zawiadomienie o wszczęciu egzekucji przeciwko jego osobie na łączną kwotę 7.110,90 zł oraz Żądanie udzielenia wyjaśnień. Natomiast dnia 19 października 2016 r. otrzymał Wezwanie do zapłaty oraz zawiadomienie o zajęciu nieruchomości - działki i domu, w którym mieszka jego 4-osobowa rodzina. Na utrzymaniu ma żonę, która od lat nie może pracować zawodowo, ponieważ od 23 lat opiekuje się niepełnosprawnym synem. Oprócz syna, który wymaga stałej opieki i leczenia, ma też na utrzymaniu córkę lat 21, która jeszcze się uczy. Pismem z dnia 25 października 2016 r. Wnioskodawca udzielił komornikowi wyjaśnień oraz wnioskował o rozłożenie jego zobowiązania na miesięczne raty po 500 zł. Wraz z pismem wysłał potwierdzenie przelewu pierwszej raty z dnia 25 października 2016 r. na kwotę 501 zł. Kolejne raty płacił 15-go każdego miesiąca i płaci nadal.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

W związku z tym, że koszty procesu i egzekucji są skutkiem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności polegającej na wynajmowaniu w przeszłości placu pod autokomis nieuczciwemu najemcy osobie fizycznej, chciałby zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodu i zmniejszyć podstawę opodatkowania, czy ma do tego prawo?

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty procesu i egzekucji, które obecnie ponosi są bezpośrednim następstwem prowadzonej przez niego działalności, polegającej na wynajmowaniu w przeszłości placu pod autokomis osobie fizycznej, który nie zapłacił jemu za wynajem. Wnioskodawca natomiast miał obowiązek zapłaty podatku dochodowego i podatku VAT od wystawionych faktur. Z powodu braku zapłaty przez dłużnika skierował do sądu pozew o zapłatę i uzyskał korzystny wyrok, z którym udał się do komornika. Komornik niestety nie dość, że nie wyegzekwował ani złotówki, to jeszcze swoimi czynnościami i decyzjami doprowadził Wnioskodawcę do czterech procesów przeciwegzekucyjnych. Nie wykonywał Wnioskodawcy jak i jego pełnomocnika wniosków o zwolnienie spod egzekucji zajętych ruchomości, doprowadzając Wnioskodawcę do poniesienia wyżej wymienionych kosztów. Dlatego uważa, że koszty związane z nieskuteczną egzekucją komorniczą i poniesione wskutek niekorzystnego wyroku sądowego, powinien zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Konstrukcja kosztów uzyskania przychodów oparta jest więc na swoistej klauzuli generalnej, zgodnie z którą podatnik ma możliwość odliczania wszelkich kosztów, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu bądź zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu. Jednakże na podatniku spoczywa nie tylko obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą, wykazania że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów ale także obowiązek właściwego ich udokumentowania.

W związku z tym, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują – w stosunku do wierzyciela dochodzącego swoich należności na drodze sądowej – bezpośredniego wyłączenia kosztów sądowych, kosztów egzekucyjnych z kosztów uzyskania przychodów, zasadnicze znaczenie dla dokonania oceny możliwości zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodu będzie miało – jak wskazano to powyżej – określenie, czy są one ponoszone w celu osiągnięcia przychodów, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów, co wynika wprost z normy art. 22 ust. 1 ustawy.

Istotne w rozpatrywanej sprawie jest to, że za koszty podatkowe uważa się również koszty pośrednio związane z przychodami oraz dotyczące całokształtu działalności podatnika. W ocenie tut. Organu o tym, że dany wydatek został poniesiony „w celu” osiągnięcia przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu można mówić wówczas, gdy jego poniesienie ma lub może mieć wpływ na powstanie lub też zwiększenie przychodów. W konsekwencji, możliwość zaliczania danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów ma przede wszystkim skłaniać podatników do podejmowania racjonalnych decyzji gospodarczych, w tym znaczeniu, że przysparzać one będą konkretne przychody podatkowe lub też zachowają źródło przychodów w niezmienionym stanie albo zabezpieczą to źródło przed uszczupleniem czy też zmniejszeniem.

Mając na względzie przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że przedmiotowe wydatki (koszty procesu oraz koszty egzekucji) powstałe w następstwie wszczętej na żądanie Wnioskodawcy egzekucji, pozostają w związku z całokształtem prowadzonej przez niego działalności, ponieważ zostały poniesione w celu ochrony jego interesów. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego miało na celu wyegzekwowanie zapłaty za wystawione faktury za wynajem działki. Ponadto, koszty związane z udziałem w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym mają na celu ochronę Wnioskodawcy – wierzyciela przed uszczupleniem jego majątku, wykorzystywanego w działalności prowadzonej w celu osiągania przychodów.

Podsumowując, uznać należy, że został spełniony warunek celowości ponieważ działanie zmierzające do wyegzekwowania należności wiąże się z całokształtem działalności Wnioskodawcy warunkując możliwość dalszego funkcjonowania i osiąganie przez niego przychodów. Poniesione przez Wnioskodawcę koszty sądowe oraz egzekucyjne stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Zasadność zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków, do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności, może zostać zweryfikowana w toku ewentualnego postępowania podatkowego, prowadzonego przez uprawniony organ podatkowy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.