Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
2461-IBPP2.4512.8.2017.2.BW
z 20 kwietnia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 grudnia 2016r. (data wpływu 3 stycznia 2017r.), uzupełnionym pismem z 11 stycznia 2017r. (data wpływu 18 stycznia 2017r.), pismem z 6 marca 2017r. (data wpływu 14 marca 2017r.), oraz pismem 20 marca 2017r. (data wpływu), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 stycznia 2017 r. został złożony ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania przez Wnioskodawcę odwrotnego obciążenia.

Ww. wniosek został uzupełniony:

  • pismem 11 stycznia 2017r. (data wpływu 18 stycznia 2017r.),
  • pismem z 6 marca 2017r. (data wpływu 14 marca 2017r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 24 lutego 2017r. znak: 2461-IBPP2.4512.8.2017.1.BW oraz
  • pismem z 20 marca 2017r. (data wpływu).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania i montażu urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz znaków drogowych. W związku z tym wykonuje swoje usługi w ramach umów zawieranych w trybie ustawy o zamówieniach publicznych z Zamawiającymi, Generalnymi Wykonawcami, oraz podwykonawcami (jako dalsi podwykonawcy). W ramach tych umów realizuje zarówno i usługi budowlane o jakich mowa w Załączniku nr 14 do ustawy o VAT w brzmieniu nadanym jej ustawą z dnia 1 grudnia 2016 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług i niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 roku Nr 2024) - dalej zwaną "Ustawą" jak również dostawy materiałów służących realizacji usług o jakich mowa wyżej.

Część usług oraz dostaw Wnioskodawca realizuje samodzielnie, część natomiast, funkcjonując w ramach konsorcjów, w których działa jako partner, mając z Liderem zawartą umowę o podwykonawstwo (dalsze podwykonawstwo).

W związku z powyższym zaistnieć mogą następujące przyszłe stany faktyczne:

  1. Wnioskodawca zawiera umowę z Zamawiającym w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, której przedmiotem jest wykonanie na rzecz Zamawiającego usług o jakich mowa w Załączniku nr 14 do Ustawy (usługi budowlane). W ramach tej Umowy Wnioskodawca występować będzie jako Generalny Wykonawca.
  2. Wnioskodawca zawiera umowę o podwykonawstwo z Generalnym Wykonawcą lub podwykonawcą, której przedmiotem jest świadczenie usług o jakich mowa w punkcie 1.
  3. Wnioskodawca zawiera umowę o podwykonawstwo z Generalnym Wykonawcą lub podwykonawcą, której przedmiotem jest świadczenie usług o jakich mowa w Załączniku nr 14 do Ustawy, jednocześnie dla celów wykonania usługi dokonuje zakupów materiałów budowlanych, jakie mają być wykorzystywane do realizacji umówionej usługi. Na zakup materiałów zbywca wystawia na rzecz Wnioskodawcy fakturę VAT z 23% podatkiem VAT.
  4. Wnioskodawca zawiera z innym podmiotem (podmiotami) umowę konsorcjum w ramach której występuje jako Partner. Konsorcjum zawiera z Zamawiającym umowę o roboty budowlane, której przedmiotem są usługi wymienione w Załączniku nr 14 do Ustawy. Zgodnie z Umową faktury za wykonane usługi wystawia dla Zamawiającego Lider, natomiast Wnioskodawca wystawia faktury za zrealizowane przez siebie usługi na Lidera.

Natomiast w piśmie z 6 marca 2017r. Wnioskodawca wskazał:

a) W zakresie stanu faktycznego opisanego w punkcie 1:

Wszyscy uczestnicy sytuacji opisanej we wniosku są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT. Usługi wykonywane przez Wnioskodawcę, stanowią usługi wymienione w Załączniku nr 14 do ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 roku, poz. 710 t.j. z późniejszymi zmianami) pod numerem 42.11.20.0 - tj. Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych.

b) W zakresie stanu faktycznego opisanego w punkcie 2:

Można w tym stanie wyodrębnić m.in. sytuację:

Wnioskodawca jako podwykonawca zawiera umowę o roboty budowlane w formie pisemnej, z Generalnym wykonawcą. W następstwie realizacji w/w umowy Wnioskodawca po faktycznym zrealizowaniu swojego zakresu robót zgłasza a następnie wystawia faktury VAT na Generalnego Wykonawcę. Faktury wystawiane przez Generalnego Wykonawcę na Zamawiającego uwzględniają wartość usług wykonanych przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca występując jako podwykonawca wystawia faktury VAT na rzecz wykonawcy. W takiej sytuacji faktury VAT wystawione przez dalszych podwykonawców (w stosunku do Wnioskodawcy) uwzględniają wartość usług zrealizowanych przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca w takiej hipotetycznej sytuacji byłby podmiotem, który tylko i wyłącznie ograniczyłby się do sprawdzenia i odbioru robót od dalszych podwykonawców, a następnie zgłoszenia tych robót wykonawcy i zafakturowaniu tych robót na rzecz Wykonawcy.

Usługi wykonywane przez Wnioskodawcę, stanowią usługi wymienione w Załączniku nr 14 do ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 roku, poz. 710 t.j. z późniejszymi zmianami).

c) W zakresie stanu faktycznego opisanego w punkcie 3:

W ramach stanu faktycznego opisanego w punkcie 3 rozróżnić można dwie sytuacje:

Wnioskodawca podpisuje umowę z Generalnym Wykonawcą, jako podwykonawca, której przedmiotem jest robota budowlana polegająca na dostawie wraz z montażem oznakowania pionowego. W umowie ustalone zostają ceny jednostkowe dla rodzajów znaków drogowych oraz ich szacunkowa ilość. Ostateczna wysokość wynagrodzenia stanowi iloczyn ceny jednostkowej oraz ilości faktycznie zamontowane na terenie budowy drogi - zgodnie z projektem. W ustaloną cenę usługi wchodzi również wartość zużytego materiału. Gdyż na fakturze VAT wystawionej dla Generalnego Wykonawcy wskazywana jest jedna pozycja a mianowicie usługa budowlana o jakiej mowa w Załączniku nr 14 do ustawy o podatku VAT, nie jest podawana odrębnie cena za materiały a odrębnie cena za usługę. Wartość usługi przewyższa wartość materiałów. (Np. „Wykonanie oznakowania pionowego w ramach inwestycji pn. ..." lub „Dostawa i montaż oznakowania pionowego w ramach inwestycji pn. /…/.

d) W zakresie stanu faktycznego opisanego w punkcie 4:

Konsorcjum składające się z Lidera konsorcjum oraz Partnera konsorcjum wykonuje usługi na rzecz Zamawiającego. Jeśli mowa o sposobie fakturowania, to Wnioskodawca występując jako Lider Konsorcjum wystawia faktury VAT na rzecz Zamawiającego. Natomiast Partner Konsorcjum wystawia faktury na Lidera Konsorcjum.

Ze stanu faktycznego, którego dotyczy niniejsza analiza wynika, iż każdy z uczestników Konsorcjum zachowuje status samodzielnego podmiotu będącego odrębnym podatnikiem VAT. Poszczególni partnerzy Konsorcjum świadczą usługi lub dostawy stanowiące odpowiednie części świadczenia realizowanego przez Konsorcjum na rzecz ostatecznego odbiorcy (Zamawiającego). Zgodnie z ustaleniami przyjętymi w umowie Konsorcjum, usługi i//lub dostawy realizowane przez poszczególnych partnerów Konsorcjum są fakturowane przez nich na rzecz Lidera Konsorcjum. Następnie zaś te usługi i/lub dostawy, już jako całość, przez Lidera Konsorcjum, który reprezentuje wszystkich uczestników Konsorcjum w stosunkach z Zamawiającym, są niejako odsprzedawane na rzecz Zamawiającego.

Przy takiej konstrukcji wzajemnych relacji między członkami Konsorcjum oraz zasad rozliczeń Konsorcjum z Zamawiającym, w ocenie Wnioskodawcy zasadne jest przyjęcie - dla potrzeb rozliczeń z tytułu podatku VAT - że Wnioskodawca jako partner Konsorcjum jest podwykonawcą w relacjach z Liderem Konsorcjum, a zatem usługi świadczone przez Wnioskodawcę jako partnera Konsorcjum są traktowane jak usługi realizowane przez podwykonawcę.

W każdym z powyższych przypadków, ujętych w przedmiotowym wyjaśnieniu, wyżej omawiane usługi stanowią usługi wymienione w Załączniku nr 14 do ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 roku, poz. 710 t.j. z późniejszymi zmianami).

Wszyscy uczestnicy opisanych sytuacji są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT.

Ponadto Wnioskodawca wyjaśnił, że jeśli chodzi o użyte we wniosku sformułowanie o „zerowej stawce podatku VAT" to zostało ono użyte błędnie. Chodzi bowiem o zawarcie na fakturze zapisu o treści „odwrotne obciążenie" oraz wskazanie w treści faktury jedynie wartości usługi netto bez wskazania stawki podatku oraz kwoty należności brutto.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania (pytanie co do stanu faktycznego opisanego w pkt 3 zostało ostatecznie sformułowane w piśmie z 6 marca 2017r.):

  1. co do zdarzenia opisanego w punkcie 1: Czy w związku z wchodzącą w życie z dniem 1 stycznia 2017 roku zmianą art. 17 ustęp 1 punkt 8 i ustęp 1 h ustawy o podatku VAT, w takiej sytuacji Wnioskodawca wystawi na rzecz Zamawiającego fakturę VAT za wykonane usługi, w której cena powiększona będzie o 23% podatku VAT?
  2. co do zdarzenia opisanego w punkcie 2: Czy w świetle ustawy o jakiej mowa w punkcie 1 w takim wypadku Wnioskodawca wystawi na rzecz generalnego Wykonawcy (podwykonawcy) fakturę VAT w której wskazana będzie zerowa stawka podatku VAT?
  3. co do zdarzenia opisanego w punkcie 3: Pytanie Wnioskodawcy dotyczy problemu zdeterminowania, czy w przypadku, kiedy występuje jako podwykonawca, i zarówno Wnioskodawca jak i Zamawiający są czynnymi podatnikami VAT, czy całość wykonanej usługi wraz z dostawą towarów powinno się klasyfikować jako dostawę towarów (ze stawką podstawową 23%), których wartość można wyliczyć osobną kalkulacją, plus osobno dostawę usług (ze stawką właściwą dla robót budowlanych z załącznika nr 14 ustawy o VAT, czyli zastosować odwrotne obciążenie) czy też dostawę kompleksowej usługi, a więc towaru i jego montażu, doradztwa, myśli technicznej, objętej całościowo odwrotnym obciążeniem?
  4. co do stanu faktycznego opisanego w punkcie 4: Czy w takim wypadku Partnera należy traktować jako podwykonawcę Lidera, który wystawia dla Lidera fakturę VAT z zerową stawką podatku?

Stanowisko Wnioskodawcy:

art. 17 ustęp 1 punkt 8 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 1 grudnia 2016 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług i niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 roku Nr 2024) wprowadza instytucję tzw. reverse charge (odwróconego podatku). Zgodnie z tym przepisem podatnikami są podmioty nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
  2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, w przypadku, gdy przedmiotem nabycia są usługi budowlane, zasadę tę stosuje się tylko w przypadku gdy usługi świadczy podwykonawca.

Odnosząc te rozważania na grunt przedstawionych w niniejszym wniosku zagadnień (przyszłych stanów faktycznych) oraz odpowiadając na zadane na ich tle pytania, zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w piśmie z 6 marca 2017r.):

  1. w odniesieniu do zdarzenia opisanego w punkcie 1, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przedmiotowej sytuacji faktura jaka zostanie wystawiona przez Wnioskodawcę na rzecz Zamawiającego obejmować będzie wartość netto + 23% podatku VAT oraz kwotę brutto (wartość netto + 23%).
  2. w odniesieniu do zdarzenia opisanego w punkcie 2, w ocenie Wnioskodawcy w w/w sytuacjach Wnioskodawca wystawia faktury na kwotę netto zawierające na fakturze zapis o treści „odwrotne obciążenie” (bez podawania wartość 23% VAT a także bez podawania kwoty brutto).
  3. W przypadku świadczeń kompleksowych (złożonych) mamy do czynienia z szeregiem działań podejmowanych przez podatnika na rzecz konsumenta, które z gospodarczego punktu widzenia tworzą jedną całość. Taka transakcja, co potwierdza zarówno orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak i krajowych sądów administracyjnych z podatkowego punktu widzenia nie powinna być w sposób sztuczny dzielona. Natomiast o tym czy będziemy mieli do czynienia z dostawą towarów, czy świadczeniem usług powinien przesądzić element, który w ramach danego świadczenia ma charakter dominujący (zob. np. wyroki ETS: z dnia 2 maja 1996 r. w sprawie C-231/94, Faaborg - Gelting Linien; z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Gard Prote w sprawie C-41/04, Levob Verzekeringen BV,OV Bank NV v Staatssecretaris van Financien, z glosą P. Selera, opubl. Lex/el. 2010). Jeżeli elementem dominującym w ramach danej transakcji będzie wydanie towaru w celu przeniesienia prawa do rozporządzania nim jak właściciel, zaś pozostałe czynności będą miały charakter pomocniczy lub uboczny wówczas transakcja powinna być traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Natomiast w przypadku gdy istotą transakcji będą inne czynności to mimo, że w ramach takiej transakcji może także wystąpić wydanie towaru, powinna być ona traktowana jako świadczenie usług.


Zdaniem Wnioskodawcy, istotą transakcji w przypadku dostawy znaków wraz z montażem jest właśnie usługa kompleksowego zaplanowania, rozmieszenia i zamontowania znaków drogowych, a nie tylko ich dostawa mająca na celu przeniesienie praw własności. Nie wartość zatem osobno dostawy towarów versus wartość usługi determinować powinna rodzaj świadczenia i jego kwalifikację podatkową, a idea końcowa - obecność znaków na drodze, kompleksowa usługa. Idąc tym tokiem rozumowania, że istotą transakcji nie jest tylko wydanie towaru - Wnioskodawca uważa, że wykonuje kompleksową robotę budowlaną związaną z budową dróg i autostrad, objętą odwrotnym obciążeniem.

Zgodnie z uznanymi wyrokami Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wspomnianymi wyżej, Wnioskodawca uważa, że nie powinien sztucznie rozdzielać świadczeń z umowy na dostawę towaru i świadczenie usług, nawet, jeśli oba te wyrażenia w umowie występują. Bo to idea uzyskania od Wnioskodawcy kompletnie wykonanej usługi jest zamysłem Zamawiającego. Co więcej, Wnioskodawca uważa, że nawet jeśli Zamawiający podzieliłby dostawę towarów i świadczenie usług/montaż na dwie odrębne umowy, to dla tej samej inwestycji również powinno się traktować dostawę towarów wraz z usługą montażu jako kompleksową usługę - roboty budowlane wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT, PKWIU 42.11.20.0.

W powyższej sytuacji, kiedy Wnioskodawca występuje jako podwykonawca, winien wystawić fakturę na kwotę netto zawierając na fakturze zapis o treści „odwrotne obciążenie”.

Jeśli Wnioskodawca występuje jako Generalny Wykonawca, wykonuje usługi budowlane o jakich mowa w Załączniku nr 14 do Ustawy o VAT wystawia fakturę za swoje usługi na kwotę netto opodatkowaną stawką podatku 23%.

4. W sytuacji opisanej w punkcie 4, w ocenie Wnioskodawcy faktury wystawiane przez partnera Konsorcjum na rzecz Lidera konsorcjum stanowią usługi wymienione w Załączniku nr 14 do ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 roku, poz. 710 t.j. z późniejszymi zmianami) pod numerem 42.11.20.0 - tj. Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych a tym samym Partner Konsorcjum winien wystawić fakturę na rzecz Lidera Konsorcjum na kwotę netto zawierającą na fakturze zapis o treści „odwrotne obciążenie”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016r., poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W myśl art. 7 ww. ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel /…/.

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 /…/.

Na mocy art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie, na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018r. z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 7 i art. 8 ustawy.

Jednocześnie, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonana przez podatnika. Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej ora osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast przepis art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy wskazuje, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
  2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 17 ust. lh ustawy, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Ww. załącznik nr 14 do ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2017 r., zawiera (w poz. 2-48) zamkniętą listę usług budowlanych identyfikowanych przy pomocy Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), podlegających mechanizmowi odwróconego obciążenia w przypadku świadczenia tych usług przez podwykonawców.

Zatem art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy wprowadza mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT na podatnika, na rzecz którego świadczona jest usługa budowlana lub budowlano-montażowa, wymieniona w załączniku nr 14 do ustawy w poz. 2-48, jeżeli usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, natomiast usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Przy czym, zgodnie z art. 17 ust. lh ustawy, mechanizm ten ma zastosowanie, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Oznacza to, że nabywca usług budowlanych wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, świadczonych przez podwykonawcę, staje się odpowiedzialny za rozliczenia podatku VAT od tych usług.

Natomiast transakcje, których przedmiotem jest świadczenie wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy usług budowlanych, realizowane przez wykonawcę (generalnego wykonawcę) na rzecz inwestora (np. dewelopera budowlanego), podlegają opodatkowaniu według zasad ogólnych, tj. podatek VAT rozliczany jest przez wykonawcę (generalnego wykonawcę), zaś inwestor otrzymuje fakturę na kwotę należności za wykonane usługi zawierającą podatek VAT.

Należy zauważyć, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia „podwykonawcy”, zetem dla prawidłowego rozumienia tego terminu wystarczające jest posłużenie się powszechnym jego znaczeniem wynikającym z wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego, podwykonawca to „firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy”.

Z kolei przy dalszych „podzleceniach” przyjąć należy podejście, zgodnie z którym podwykonawca zlecający jest - w stosunku do swojego podwykonawcy - głównym wykonawcą swojego zakresu prac (i w konsekwencji rozliczy „podzlecone” usługi budowlane na zasadzie odwróconego obciążenia).

Trzeba przy tym zaznaczyć, że fakt zgłoszenia, lub nie, głównemu inwestorowi powierzenia prac podwykonawcy, pozostaje bez wpływu na posiadanie statusu podwykonawcy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Status podwykonawcy wynika bowiem bezpośrednio z zawartych pisemnych umów, a w przypadku ich braku - świadczą o tym statusie okoliczności i charakter wykonywanych usług.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentująca sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, w przypadku dostawy towarów i wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi, faktura powinna zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Z kolei zgodnie z art. 106e ust. 4 pkt 1 ustawy, w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8, jest nabywca towaru lub usługobiorca, faktura nie zawiera – danych określonych w ust. 1 pkt 12-14.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania i montażu urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz znaków drogowych. W związku z tym wykonuje swoje usługi w ramach umów zawieranych w trybie ustawy o zamówieniach publicznych z Zamawiającymi, Generalnymi Wykonawcami, oraz podwykonawcami (jako dalsi podwykonawcy). W ramach tych umów realizuje zarówno i usługi budowlane o jakich mowa w Załączniku nr 14 do ustawy o VAT jak również dostawy materiałów służących realizacji usług o jakich mowa wyżej.

Część usług oraz dostaw Wnioskodawca realizuje samodzielnie, część natomiast, funkcjonując w ramach konsorcjów, w których działa jako partner, mając z Liderem zawartą umowę o podwykonawstwo (dalsze podwykonawstwo).

W związku z powyższym zaistnieć mogą następujące przyszłe stany faktyczne (w szczególności 4 stany faktyczne):

W opisie stanu faktycznego nr 1 wskazano, że Wnioskodawca zawiera umowę z Zamawiającym w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, której przedmiotem jest wykonanie na rzecz Zamawiającego usług o jakich mowa w Załączniku nr 14 do ustawy o podatku odwarów i usług ) pod numerem 42.11.20.0 - tj. Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych. W ramach tej Umowy Wnioskodawca występować będzie jako Generalny Wykonawca. Wszyscy uczestnicy sytuacji opisanej we wniosku są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy w opisanej sytuacji wystawiając dla Zamawiającego fakturę VAT za wykonane usługi (wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT) powinien wykazywać podatek należny.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy wskazać, że świadczenie usług budowlanych wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy przez głównego wykonawcę tych robót bezpośrednio na rzecz inwestora (zamawiającego) podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj. podatek VAT rozliczany jest przez tego wykonawcę, który powinien wystawić dla inwestora fakturę na kwotę należności za wykonane usługi zawierającą podatek VAT, według stawki właściwej dla tych usług.

Tym samym, w analizowanym przypadku, gdy Wnioskodawca świadczy usługi budowlane wymienione w załączniku nr 14 do ustawy bezpośrednio na rzecz Zamawiającego, wystawiając dla Zamawiającego faktury VAT z tytułu wykonania tych usług powinien wykazywać podatek należny.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy, że w przedmiotowej sytuacji faktura jaka zostanie wystawiona przez Wnioskodawcę na rzecz Zamawiającego obejmować będzie wartość netto + 23% podatku VAT oraz kwotę brutto (wartość netto +23%), jest prawidłowe.

W opisie stanu faktycznego nr 2 wskazano, że Wnioskodawca zawiera umowę pisemną o podwykonawstwo z Generalnym Wykonawcą lub podwykonawcą, której przedmiotem jest świadczenie usług o jakich mowa w Załączniku nr 14 do ustawy o podatku od towarów i usług.

Można w tym stanie wyodrębnić dwie sytuacje:

Wnioskodawca występując jako podwykonawca zawiera umowę o roboty budowlane z Generalnym wykonawcą. W następstwie realizacji ww. mowy, po faktycznym zrealizowaniu swojego zakresu robót zgłasza a następnie wystawia faktury VAT na Generalnego Wykonawcę. Faktury wystawiane przez Generalnego Wykonawcę na Zamawiającego uwzględniają wartość usług wykonanych przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca występując jako podwykonawca wystawia faktury VAT na rzecz wykonawcy. W takiej sytuacji faktury VAT wystawione przez dalszych podwykonawców (w stosunku do Wnioskodawcy) uwzględniają wartość usług zrealizowanych przez Wnioskodawcę.

Wszyscy uczestnicy opisanej sytuacji są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy w ww. sytuacjach Wnioskodawca wystawia faktury zawierające zapis „odwrotne obciążenie”.

Biorąc pod uwagę przyjętą wykładnię językową, zgodnie z którą „podwykonawca” to „firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy”, należy stwierdzić, że w obu opisanych sytuacjach Wnioskodawca występuje jako podwykonawca.

Zatem w tym przypadku wykonując usługi budowlane wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT „podzlecone” przez Generalnego Wykonawcę lub wykonawcę (podwykonawcę) Wnioskodawca powinien wystawić faktury bez podatku VAT na zasadzie odwróconego obciążenia, jako podwykonawca robót budowlanych, o których mowa w art. 17 ust. lh ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy, że w w/w sytuacjach Wnioskodawca wystawia faktury na kwotę netto zawierające na fakturze zapis o treści „odwrotne obciążenie” również jest prawidłowe.

W opisie stanu faktycznego nr 3 wskazano, że Wnioskodawca podpisuje umowę z Generalnym Wykonawcą, jako podwykonawca, której przedmiotem jest robota budowlana polegająca na dostawie wraz z montażem oznakowania pionowego. W umowie ustalone zostają ceny jednostkowe dla rodzajów znaków drogowych oraz ich szacunkowa ilość. Ostateczna wysokość wynagrodzenia stanowi iloczyn ceny jednostkowej oraz ilości faktycznie zamontowane na terenie budowy drogi - zgodnie z projektem. W ustaloną cenę usługi wchodzi również wartość zużytego materiału, gdyż na fakturze VAT wystawionej dla Generalnego Wykonawcy wskazywana jest jedna pozycja, a mianowicie usługa budowlana o jakiej mowa w Załączniku nr 14 do ustawy o podatku VAT, nie jest podawana odrębnie cena za materiały a odrębnie cena za usługę. Wartość usługi przewyższa wartość materiałów.

Wszyscy uczestnicy opisanej sytuacji są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT.

Pytanie Wnioskodawcy dotyczy ustalenia, czy w opisanej sytuacji całość wykonanej usługi wraz z dostawą towarów powinno się objąć całościowo (jako kompleksowe świadczenie) odwrotnym obciążeniem?

Odnosząc się do powyższego należy na wstępie wskazać, że dla prawidłowego opodatkowania opisanej sytuacji kluczowe znaczenie ma rozstrzygnięcie, czy w danym przypadku ma miejsce dostawa towarów czy też świadczenie usług.

Ustalenie, czy świadczenie należy zakwalifikować jako dostawę towarów, czy jako świadczenie usług, wymaga wzięcia pod uwagę wszelkich okoliczności, w jakich następuje transakcja, w celu określenia jej elementów charakterystycznych i dominujących.

Zatem dla ustalenia właściwej stawki podatku VAT dla będących przedmiotem pytania czynności niezbędne jest ustalenie charakteru świadczenia, a tym samym zidentyfikowanie jego dominujących składników.

Zauważyć należy, że w przypadku, gdy transakcja składa się z szeregu świadczeń i czynności, należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich jest ona dokonywana, celem określenia, po pierwsze, czy chodzi o dwa lub więcej świadczenia odrębne, czy też o świadczenie złożone (kompleksowe), a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku świadczenie złożone należy zakwalifikować jako dostawę towarów, czy jako świadczenie usług. Wskazać przy tym należy, co podkreślał wielokrotnie Trybunał Sprawiedliwości UE, że koniecznym jest dokonywanie analizy takiej transakcji z punktu widzenia przeciętnego konsumenta.

Podkreślić należy, że co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.

Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej.

W orzeczeniu wydanym w sprawie C-349/96 (Card Protection Plan Ltd) TSUE, odnosząc się do art. 2(1) VI Dyrektywy, uznał, że z przepisu tego wynika, po pierwsze, że każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne, po drugie zaś, że świadczenie składające się z jednolitej usługi (z ekonomicznego punktu widzenia) nie powinno być w sztuczny sposób dzielone, gdyż to mogłoby spowodować naruszenie całego systemu opodatkowania. Ponadto, Trybunał podkreślił, że: „świadczenie jednolitej usługi ma miejsce w szczególności w przypadkach, gdy jeden lub więcej elementów może być uznany za tworzący świadczenie (usługę) główne podczas, gdy jeden lub więcej elementów mogą być uznane za świadczenia (usługi) dodatkowe, do których stosuje się te same konsekwencje podatkowe, jak w przypadku świadczenia (usługi) głównego. Usługa musi być uznana za dodatkową w stosunku do usługi głównej, jeżeli nie stanowi dla nabywcy celu samego w sobie, ale środek lepszego wykorzystania dostarczonej usługi głównej”.

Jednym z istotniejszych orzeczeń przytaczanych przez szereg komentatorów, jak i sam TSUE w późniejszych orzeczeniach, jest sprawa z 27 października 2005 r. C-41/04 (Levob Verzekeringen).

W wyroku tym TSUE zawarł kilka cennych uwag pozwalających na zidentyfikowanie usług złożonych. By określić, czy mamy do czynienia z tzw. usługą kompleksową należy - wg TSUE - w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie (por. przez analogię ww. wyrok w sprawie CPP, pkt 29) (pkt 20 orzeczenia Levob).

W konsekwencji, w świetle omawianego wyroku TSUE należy przyjąć, że nie ma charakteru kompleksowego taki zestaw świadczeń, których połączenie miałoby charakter działania sztucznego. W tym kontekście, za świadczenia odrębne należy więc uznać świadczenia wykonywane przez jednego świadczącego na rzecz jednego nabywcy, które nawet jeżeli są w pewien sposób powiązane, mogą być traktowane rozłącznie, a traktowanie to nie wpłynie na charakter żadnego z nich ani też nie sprawi, że wartość świadczeń z punktu widzenia nabywcy będzie inna, niż gdyby świadczenia te były uznane za świadczenie złożone.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca podpisuje umowę z Generalnym Wykonawcą na wykonanie usługi budowlanej obejmującej całość świadczenia tj. dostawę towaru i jego montaż. Na fakturze VAT wystawionej dla Generalnego Wykonawcy wskazywana jest jedna pozycja, a mianowicie usługa budowlana o jakiej mowa w Załączniku r 14 do ustawy o podatku VAT (nie jest podawana odrębnie cena za materiały, a odrębnie cena za usługę).

Tym samym należy stwierdzić, że skoro w opisanej sytuacji Wnioskodawca występuje jako podwykonawca kompleksowej usługi budowlanej (obejmującej dostawę towaru i montaż), i przedmiotem zawartych z Generalnym Wykonawcą umów są usługi budowlane wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT, to na fakturze wystawionej dla Generalnego Wykonawcy Wnioskodawca winien wykazać zapis o treści „odwrotne obciążenie”.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, że w powyższej sytuacji wykonuje kompleksową robotę budowlaną objętą odwrotnym obciążeniem jest także prawidłowe.

W opisie stanu faktycznego nr 4 wskazano, że Wnioskodawca zawiera z innym podmiotem (podmiotami) umowę konsorcjum w ramach której występuje jako Partner.

Każdy z uczestników Konsorcjum zachowuje status samodzielnego podmiotu będącego odrębnym podatnikiem VAT.

Konsorcjum zawiera z Zamawiającym umowę o roboty budowlane, której przedmiotem są usługi wymienione w Załączniku nr 14 do ustawy o VAT.

Poszczególni partnerzy Konsorcjum świadczą usługi lub dostawy stanowiące odpowiednie części świadczenia realizowanego przez Konsorcjum na rzecz ostatecznego odbiorcy (Zamawiającego).

Zgodnie z ustaleniami przyjętymi w umowie Konsorcjum, usługi i//lub dostawy realizowane przez poszczególnych partnerów Konsorcjum są fakturowane przez nich na rzecz Lidera Konsorcjum. Następnie zaś te usługi i/lub dostawy, już jako całość, przez Lidera Konsorcjum, który reprezentuje wszystkich uczestników Konsorcjum w stosunkach z Zamawiającym.

Zgodnie z Umową faktury za wykonane usługi wystawia dla Zamawiającego Lider, natomiast Wnioskodawca wystawia faktury za zrealizowane przez siebie usługi na Lidera.

Wszyscy uczestnicy opisanej sytuacji są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT.

W niniejszym zakresie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy w opisanej sytuacji Wnioskodawca (Partner) występuje w charakterze „podwykonawcy”, a w konsekwencji czy winien stosować odwrotne obciążenie.

Odnosząc się do powyższego należy na wstępie wskazać, że w praktyce gospodarczej bardzo często inwestycje budowlane realizowane są przez wykonawców funkcjonujących w formie konsorcjum, które jest związkiem kilku przedsiębiorstw zawartym w celu dokonania wspólnego przedsięwzięcia. Występują różne modele konsorcjów, z których każde może mieć indywidualny charakter. To z postanowień konkretnej umowy konsorcjum wynika sposób jego organizacji i rozliczeń pomiędzy jego członkami a inwestorem, jak również zakres usług świadczonych przez poszczególnych członków konsorcjum.

W prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje definicja konsorcjum, jednakże przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459), w ramach tzw. swobody umów. W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Konsorcjum nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum, a przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. W konsekwencji działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej.

Odnosząc się do kwestii zastosowania mechanizmu odwróconego obciążenia do usług budowlanych świadczonych w ramach konsorcjum trzeba mieć na uwadze, że wprowadzane zmiany w zakresie reverse charge dla usług budowlanych generalnie nie powodują zmiany sposobu opodatkowania tych usług (np. w zakresie stawki VAT), w określonych przypadkach będzie dochodzić jedynie do przeniesienia obowiązku rozliczenia podatku VAT z usługodawcy na usługobiorcę.

Ustalenie, czy dana usługa podlega rozliczeniu zgodnie z mechanizmem odwróconego obciążenia, czy też zastosowanie będzie miała ogólna zasada rozliczenia podatku, ma charakter indywidualny. Oznacza to, że w każdym konkretnym przypadku należy zbadać, czy dana usługa jest usługą wymienioną w załączniku nr 14 do ustawy oraz czy usługa ta jest świadczona przez podwykonawcę.

W przedstawionej sprawie, skoro Partnerzy będą wystawiać faktury VAT na rzecz Lidera Konsorcjum za wykonane usługi (w zakresie wynikającym z umowy zawartej pomiędzy konsorcjantami), natomiast Lider wystawi faktury VAT na rzecz Zamawiającego za wszystkie prace (w tym usługi wykonane przez Wnioskodawcę/Partnera) wykonane przez Konsorcjum na podstawie umowy zawartej z Zamawiającym, należy uznać, że Partnerzy Konsorcjum będą w tym schemacie występować w charakterze podwykonawcy Lidera Konsorcjum, działającego w takim przypadku jako generalny wykonawca względem inwestora (Zamawiającego). W świetle obowiązujących przepisów prawa oznacza to, że obowiązek rozliczenia podatku VAT od wykonanych przez Partnerów - jako podwykonawców - usług będzie w tej sytuacji ciążył na - Liderze konsorcjum.

W konsekwencji, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 17 ust. 1h ustawy, Partner Konsorcjum (Wnioskodawca) świadcząc usługi budowlane wymienione w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy będzie zobowiązany do wystawienia na rzecz Lidera Konsorcjum faktury bez podatku VAT, tj. z zastosowaniem mechanizmu odwróconego obciążenia, jako „podwykonawcą” robót budowlanych. Natomiast Lider będzie podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT z tytułu części robót budowlanych zrealizowanych przez Partnera (Wnioskodawcę) i udokumentowanych fakturą wystawioną na niego (w tym przypadku - nabywcę tych usług).

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, że jako Partner w Konsorcjum winien wystawić na rzecz Lidera Konsorcjum fakturę na kwotę netto zawierającą na fakturze zapis o treści „odwrotne obciążenie” jest także prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym / opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz zmiany stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Należy także zauważyć, że przedmiotowa interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie przedstawionych pytań. W szczególności nie rozstrzyga kwestii prawidłowości zastosowania stawki podatku VAT 23% do wymienionych we wniosku usług budowlanych, gdyż kwestia ta nie była przedmiotem wniosku.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj