Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
1061-IPTPB2.4511.139.2017.2.EC
z 19 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2017 r. (data wpływu 16 lutego 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 kwietnia 2017 r. (data wpływu 28 kwietnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości i otrzymania spłaty w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lutego 2017 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości i otrzymania spłaty w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 20 kwietnia 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.139.2017.1.EC, Organ podatkowy, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 21 kwietnia 2017 r. (skutecznie doręczono w dniu 25 kwietnia 2017 r.), zaś w dniu 28 kwietnia 2017 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (data nadania 27 kwietnia 2017 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Po zmarłej w dniu 20 lutego 1989 r. matce spadek nabyli dwaj synowie (Wnioskodawca i Jego brat) oraz mąż, po 1/3 każdy. Spadek stanowiła działka niezabudowana o powierzchni 1 244 m², KW …., która była wyłączną własnością zmarłej.

Po zmarłym ojcu w dniu 7 października 1989 r., spadek nabyli dwaj synowie tzn. Wnioskodawca i Jego brat, po 1/2 każdy.

Spadek po ojcu obejmował:

• 1/3 część działki niezabudowanej o powierzchni 1 244 m², KW …., oraz
  

• działkę o powierzchni 1 242 m², zabudowaną budynkiem mieszkalnym o powierzchni 125 m², KW …., której ojciec był wyłącznym właścicielem. Na tej działce był również budynek na cele bytowe, o powierzchni 30 m2 i garaż o powierzchni 9 m ².
  
  

W rezultacie po śmierci rodziców Wnioskodawca nabył 1/2 działki niezabudowanej o powierzchni 1 244 m² i 1/2 działki zabudowanej o powierzchni 1 242 m².

W 1992 r. zmarł brat Wnioskodawcy i spadek po nim odziedziczyła jego żona i troje dzieci, po 1/4 każdy.

W dniu 18 października 2013 r. Wnioskodawca oraz żona brata i jego dzieci zawarli ugodę sądową o dział spadku i zniesienie współwłasności. W wyniku ugody:

• żona brata Wnioskodawcy i jego troje dzieci przenieśli prawo własności po 1/8 części każdy w nieruchomości niezabudowanej, objętej KW …, na rzecz Wnioskodawcy,
  

• Wnioskodawca przeniósł prawo własności udziału 1/2 części prawa własności nieruchomości zabudowanej o powierzchni 1 242 m², objętej KW …., na rzecz syna brata,
  

• syn brata Wnioskodawcy zobowiązał się zapłacić na rzecz Wnioskodawcy kwotę 85 000 zł, tytułem wyrównania udziałów i spłaty związanej z działem spadku.
  
  

W rezultacie ugody na rzecz Wnioskodawcy przeszła 1/2 część prawa własności działki niezabudowanej o powierzchni 1 244 m², KW ….. Wnioskodawca został więc wyłącznym właścicielem tej nieruchomości. Natomiast pozbył się udziału 1/2 we własności działki zabudowanej o powierzchni 1 242 m², KW …, w zamian za spłatę w wysokości 85 000 zł. Spłatę w związku z ugodą sądową w kwocie 85 000 zł z dnia 18 października 2013 r. Wnioskodawca uzyskał w dniu 24 grudnia 2013 r.

Odnosząc się do wartości udziału Wnioskodawcy przed i po ugodzie, Wnioskodawca uważa, że wartość rynkową nieruchomości objętej ugodą można ustalić na podstawie decyzji Urzędu Skarbowego …. dotyczącej podatku od spadków i darowizn. Postanowienie o nabyciu spadku uprawomocniło się w dniu 18 marca 2011 r., ceny rynkowe w tej decyzji są wzięte z 2011 r., natomiast w 2013 r., w którym była zawarta ugoda, ceny nieruchomości nie uległy zasadniczo zmianie.

Wycena przedmiotowych nieruchomości przedstawia się następująco:

1. nieruchomość niezabudowana o powierzchni gruntu 1 244 m², zapisana w KW …., położona … przy ul. …. – 62 200 zł. Przy wycenie była wzięta sprawa zalewania działki, co stwierdzono podczas oględzin nieruchomości;
2. nieruchomość zabudowana budynkiem o powierzchni 125 m², o powierzchni gruntu 1 242 m², zapisana w KW …., położona …. przy ul. … – łączna wartość 334 890 zł, w tym:
   • budynek mieszkalny - wartość 225 000 zł,
   • budynek przeznaczony na cele bytowe o powierzchni 30 m² - wartość 6 000 zł,
   • garaż o powierzchni 9 m² - wartość 2 700 zł.

Wartość ogółem nieruchomości zabudowanej wynosi 343 590 zł.

Wartość udziału Wnioskodawcy przed ugodą wynosiła:

• udział 1/2 we własności nieruchomości niezabudowanej o powierzchni 1 244 m², KW …. - wartość 31 100 zł,
  

• udział 1/2 we własności nieruchomości zabudowanej o powierzchni 1 242 m², KW …. - wartość 171 795 zł.
  

Ogółem wartość udziału Wnioskodawcy przed ugodą wynosiła 202 895 zł (31 100 zł plus 171 795 zł).

Wartość udziału Wnioskodawcy po ugodzie wynosiła:

• wartość nieruchomości niezbudowanej o powierzchni 1 244 m², KW …. – 62 200 zł
  

• spłata 85 000 zł.
  

Ogółem wartość udziału po ugodzie wyniosła 147 200 zł.

W dniu 1 lutego 2017 r. Wnioskodawca sprzedał niezabudowaną nieruchomość o powierzchni 1 244 m², KW …., za kwotę 109 000 zł. Odpłatne zbycie nieruchomości zarówno w drodze sprzedaży w dniu 1 lutego 2017 r., jak i zniesienie współwłasności nieruchomości w drodze ugody w dniu 18 października 2013 r., nie nastąpiło w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy sprzedaż w dniu 1 lutego 2017 r. nieruchomości niezabudowanej o powierzchni 1 244 m², objętej KW …., nabytej w połowie drogą dziedziczenia po rodzicach w 1989 r. i w połowie w drodze ugody zniesienia współwłasności w 2013 r., podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy kwota otrzymana z tytułu spłaty w wysokości 85 000 zł w związku z działem spadku po rodzicach podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 1, odziedziczył On połowę majątku po rodzicach w 1989 r. W 2013 r. wraz z innymi spadkobiercami zawarł ugodę dotyczącą zniesienia współwłasności i dział spadku.

Wnioskodawca uważa, że podział spadku pozostaje bez znaczenia dla podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniają skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości od daty jej nabycia, a nie od daty podziału.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu. Zgodnie z art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych.

Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym właścicielom w rzeczy wspólnej. Co do zasady zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, która przekracza udział jaki mu pierwotnie przysługiwał.

W sytuacji Wnioskodawcy zniesienie współwłasności i dział spadku nie spowodował wzrostu Jego udziału w spadku, wręcz przeciwnie, w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności udziały Wnioskodawcy miały mniejszą wartość. Dlatego Wnioskodawca uważa, że zbycie niezabudowanej działki objętej KW …., nie powoduje konieczności zapłaty podatku dochodowego na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na skutek działu spadku Wnioskodawca nie otrzymał żadnego dodatkowego majątku w porównaniu z tym, który Wnioskodawca nabył w drodze spadkobrania w 1989 r., po śmierci rodziców. Nie nabył więc żadnego większego udziału w porównaniu z tym co miał, który mógłby być traktowany jak nowe nabycie.

Wnioskodawca uważa, że sprzedaną w 2017 r. działkę w nabył 1989 r. i sprzedaż ta zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy co do pytania nr 2

Wnioskodawca uważa, że otrzymana przez Niego spłata nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wartość udziału Wnioskodawcy w spadku przed ugodą o dział spadku i zniesienie współwłasności wynosiła 202 895 zł, natomiast po ugodzie wartość udziału Wnioskodawcy w spadku wynosiła 147 200 zł. Dział spadku i zniesienie współwłasności nie spowodowało powiększenia udziału Wnioskodawcy w spadku.

Otrzymanie spłaty w wysokości 85 000 zł i udziału 1/2 w nieruchomości niezabudowanej objętej księgą wieczystą KW …., stanowi mniejszą wartość aniżeli oddanie w zamian udziału 1/2 w nieruchomości zabudowanej objętej księgą wieczystą KW …...

W wyniku zniesienia współwłasności doszło jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności i nie mieści się w pojęciu odpłatnego zbycia nieruchomości. Istotne znaczenie w przypadku Wnioskodawcy ma fakt, że otrzymana przez Niego kwota pieniężna jako spłata w wyniku działu spadku, nie przekroczyła Jego udziału w spadku, a więc nie spowodowała powstania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Gdyby spłata przekroczyła wartość udziału spadkowego Wnioskodawcy, byłby to wówczas przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Reasumując, Wnioskodawca uważa, że otrzymana przez Niego kwota tytułem spłaty wynikającej z działu spadku i zniesienia współwłasności majątku spadkowego po rodzicach, nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości i ww. praw, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment (data) ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 20 lutego 1989 r. zmarła matka Wnioskodawcy, po której spadek nabyli Wnioskodawca i Jego brat, a także mąż zmarłej, każdy po 1/3 części. Spadek po niej stanowiła działka niezabudowana o powierzchni 1 244 m², która była wyłączną własnością zmarłej. W dniu 7 października 1989 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Spadek po nim nabył Wnioskodawca i Jego brat, po 1/2 części. Spadek ten obejmował 1/3 część działki niezabudowanej, o powierzchni 1 244 m² oraz działkę o powierzchni 1 242 m², na której znajdował się budynek na cele bytowe i garaż, będącą wyłączną własnością zmarłego. W rezultacie, po śmierci rodziców Wnioskodawca nabył 1/2 część działki niezabudowanej i 1/2 część działki zabudowanej.

W 1992 r. zmarł brat Wnioskodawcy, a spadek po nim odziedziczyła żona i troje dzieci, po 1/4 każdy. W dniu 18 października 2013 r. pomiędzy Wnioskodawcą, żoną brata i jego dziećmi została zawarta ugoda sądowa o dział spadku i zniesienie współwłasności. W wyniku tej ugody na rzecz Wnioskodawcy przeszła 1/2 część własności działki niezabudowanej o powierzchni 1 244 m². Wnioskodawca został więc wyłącznym właścicielem tej nieruchomości. Przeniósł natomiast udział 1/2 we własności działki zabudowanej o powierzchni 1 242 m², w zamian za spłatę w wysokości 85 000 zł, na rzecz syna brata. Wartość udziału Wnioskodawcy przed spłatą wynosiła 202 895 zł, natomiast wartość udziału po ugodzie wynosiła 147 200 zł. Spłatę Wnioskodawca otrzymał w dniu 24 grudnia 2013 r. W dniu 1 lutego 2017 r. Wnioskodawca sprzedał niezabudowaną nieruchomość o powierzchni 1 244 m², za kwotę 109 000 zł. Odpłatne zbycie nieruchomości zarówno w drodze sprzedaży, jak i zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze ugody, nie nastąpiło w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459), spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedna lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwila otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Stosownie do art. 1037 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności – w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny – jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Stosownie do art. 195 ustawy Kodeks cywilny – współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 210 ww. Kodeksu każdy ze współwłaścicieli może domagać się zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Na gruncie rozpatrywanej sprawy, należy zwrócić uwagę na różnicę między czynnością odpłatnego zniesienia współwłasności dokonaną przez współwłaścicieli a czynnością działu spadku dokonaną wyłącznie między spadkobiercami. W przypadku przeprowadzenia działu spadku bezsprzeczne jest, że przed datą działu spadku udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) stanowią dla niego nabycie. Tym samym w sytuacji, kiedy w związku z dokonaną czynności działu spadku podatnik nie uzyskuje żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej nieruchomości lub w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, brak jest w takim przypadku podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku. W przedmiotowej sprawie nie ma jednak miejsca dział spadku między Wnioskodawcą a żoną brata i jego dziećmi. Dział spadku obejmuje rozporządzenie przez wszystkich spadkobierców prawami majątkowymi wchodzącymi w skład spadku dziedziczącymi po tym samym spadkodawcy, a nie jak w przypadku zniesienia współwłasności – rozporządzenie udziałami w nieruchomości przez współwłaścicieli. Uprawnienie do zawarcia umowy o dział spadku wynika z dziedziczenia, a nie z nabycia udziałów w nieruchomości w drodze innych zdarzeń prawnych. Wnioskodawca uzyskał spłatę w zamian za zbycie udziału w nieruchomości zabudowanej otrzymanej w spadku po rodzicach, czyli nabytego od innego spadkodawcy. Organ podkreśla, że dział spadku jest czynnością dokonywaną wyłącznie między samymi spadkobiercami dziedziczącymi po tym samym spadkodawcy (Wnioskodawca nie dziedziczył po swoim bracie, a jedynie po rodzicach). Dział spadku jest czynnością wtórną wynikającą z podziału majątku spadkowego, a zatem nie jest tą samą czynnością co zniesienie współwłasności udziału w nieruchomości nabytego w drodze spadkobrania po innym spadkodawcy.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Wnioskodawca nabył nieruchomość niezabudowaną będącą przedmiotem sprzedaży w 2017 r. w różnym czasie i w różny sposób, tj.:

• w 1989 r. poprzez nabycie udziału w nieruchomości w drodze spadku po zmarłych rodzicach,
  

• w 2013 r. poprzez nabycie udziału w nieruchomości w drodze odpłatnego zniesienia współwłasności.
  
  

Oznacza to, że przychód ze sprzedaży w dniu 1 lutego 2017 r. nieruchomości niezabudowanej, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez Wnioskodawcę w 1989 r. w spadku po rodzicach nie podlega w ogóle opodatkowaniu z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału przez Wnioskodawcę, upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, sprzedaż udziału w nieruchomości w tej części nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast z uwagi na fakt, że Wnioskodawca w 2013 r. nabył udział w drodze zniesienia współwłasności, to przychód ze sprzedaży w 2017 r. udziału nabytego przez Niego w tej właśnie dacie, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak już wskazano wyżej „odpłatne zbycie”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć nie tylko sprzedaż, czy zamianę, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej za odpłatnością, a więc co do zasady również dział spadku i odpłatne zniesienie współwłasności.

Analizując zatem powyższe należy stwierdzić, że czynność zniesienia współwłasności w świetle prawa cywilnego stanowi formę zbycia, a jeżeli zniesienie współwłasności następuje ze spłatą, wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem. Tym samym, zniesienie współwłasności polegające na przyznaniu nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli w zamian za spłatę pieniężną na rzecz drugiego z nich, stanowi formę odpłatnego zbycia, wyczerpującą dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osoba, która otrzymuje spłatę zbywa bowiem odpłatnie przysługujący jej udział. Spłata jest w takim przypadku wyrażoną w pieniądzu równowartością zbytego udziału we wspólnym prawie, co oznacza, że pomiędzy współwłaścicielami dochodzi do wymiany dóbr majątkowych, tj. nieruchomości w zamian za środki pieniężne.

W odniesieniu do przeprowadzonego zniesienia współwłasności, dokonanego pomiędzy Wnioskodawcą a spadkobiercami dziedziczącymi po bracie Wnioskodawcy (po którym nie dziedziczył Wnioskodawca), będącymi jednocześnie współwłaścicielami nieruchomości zabudowanej i niezabudowanej, przed zniesieniem współwłasności w udziałach 1/2, w wyniku którego – jak wskazuje Wnioskodawca – wartość rynkowa nabytych przez Niego w wyniku zniesienia współwłasności składników majątkowych była mniejsza niż udział jaki przysługiwał Wnioskodawcy w wyżej wymienionych składnikach majątkowych przed zniesieniem współwłasności i w ramach którego została zasądzona na rzecz Wnioskodawcy spłata w związku z wyższą wartością działek przyznanych ww. współwłaścicielom, uznać należy, że otrzymana przez Wnioskodawcę w 2013 r., w wyniku zniesienia współwłasności kwota 85 000 zł za przyznanie na wyłączną własność udziału Wnioskodawcy w nieruchomości zabudowanej nabytej w 1989 r. w spadku po rodzicach, nie stanowi dla Niego źródła przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięciu lat ok końca roku kalendarzowego, w którym doszło do jej nabycia.

W myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 22 ust. 6c koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Stosownie do art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę między przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19 ustawy (tj. wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie, pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia), a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c-6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł, stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy.

Stosownie do treści art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Natomiast, w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Reasumując, odpłatne zbycie w 2017 r. przysługujących Wnioskodawcy udziałów w nieruchomości niezabudowanej, w odniesieniu do udziałów nabytych przez Wnioskodawcę w 1989 r. w drodze spadku po rodzicach nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziałów przez Wnioskodawcę upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, sprzedaż tych udziałów nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast, odpłatne zbycie przysługujących Wnioskodawcy udziałów w ww. nieruchomości, w odniesieniu do udziału nabytego przez Wnioskodawcę w 2013 r. w drodze zniesienia współwłasności, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy w zakresie drugiego pytania, należy stwierdzić, że kwota 85 000 zł, którą Wnioskodawca utrzymał w drodze zniesienia współwłasności jest traktowana jako odpłatne zbycie udziału w nieruchomości zabudowanej. Jednakże, po stronie dokonującego odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości w zamian za spłatę, powstaje obowiązek podatkowy, tylko wówczas, gdy zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanego udziału. W przedstawionym stanie faktycznym, zbycie przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości zabudowanej nastąpiło w 2013 r., czyli po upływie pięcioletniego okresu, liczonego od daty nabycia tego udziału w drodze spadku po rodzicach, tj. w 1989 r. W konsekwencji, kwota spłaty uzyskana w związku z przeniesieniem udziału w nieruchomości zabudowanej na rzecz syna brata Wnioskodawcy w drodze zniesienia współwłasności nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tutejszy Organ zaznacza, że stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe ze względu na jego wadliwą argumentację prawną, pomimo częściowo prawidłowo wywiedzionych skutków prawnopodatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości oraz otrzymania spłaty w wyniku zniesienia współwłasności w nieruchomości.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.