Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.48.2017.1.MD
z 31 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) − Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 26 kwietnia 2017 r. (data wpływu − 4 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zwrotu darowizny gospodarstwa rolnego − jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zwrotu darowizny gospodarstwa rolnego.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 6 lipca 2015 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem otrzymali od H. G. nieruchomość niezabudowaną, oznaczoną jako działki numer 16/2 i 421/2 o łącznej powierzchni 4,6600 ha.

H.G. nie jest spokrewniony z Wnioskodawczynią ani jej mężem, należy więc, zgodnie z art. 14 ustawy o podatku od spadków i darowizn, do III grupy podatkowej. Wartość tej darowizny została określona na kwotę 30.000,00 zł. Ponieważ nieruchomość będąca przedmiotem darowizny jest gospodarstwem rolnym, Wnioskodawczyni wraz z mężem skorzystali z ulgi wynikającej z art. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, składając w akcie notarialnym oświadczenie, iż przedmiotowa nieruchomość wejdzie w skład prowadzonego przez nich gospodarstwa rolnego i będzie przez nich prowadzona przez okres co najmniej 5 lat od dnia podpisania tej umowy.

Już po dokonaniu darowizny, sytuacja życiowa darczyńcy – H. G. pogorszyła się na tyle, iż nie może on na bieżąco zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb życiowych. Jako obdarowani Wnioskodawczyni i mąż liczą się z koniecznością zwrotu darowizny obejmującej przedmiotową nieruchomość rolną.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy jeżeli Wnioskodawczyni i jej mąż zwrócą Panu H. G. darowiznę w trybie art. 897 Kodeksu cywilnego, będą musieli zapłacić podatek od spadków i darowizn od darowizny uczynionej na ich rzecz 6 lipca 2015 r., gdyż zwracając nieruchomość rolną przed upływem 5 lat nie wypełnią oni warunków zwolnienia wynikającego z art. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni, obowiązek taki nie powstanie, gdyż zwracając darowiznę Wnioskodawczyni i jej mąż nie będą już wzbogaceni, zatem odpadnie przyczyna do określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie jej sytuacji prawnopodatkowej. W zakresie dotyczącym sytuacji prawnopodatkowej męża Wnioskodawczyni zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

W myśl art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń (art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 1 ww. ustawy, notariusze są płatnikami podatku od darowizny dokonanej w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej formie umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie. Płatnicy są obowiązani pobrać należny podatek z chwilą sporządzenia aktu notarialnego, z zastrzeżeniem ust. 3 (art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem:

1. budynków mieszkalnych,
2. budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
3. urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców

-pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

W myśl art. 2 ust.1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1381, ze zm.) za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Z powyższego wynika, że co do zasady nabycie przez osobę fizyczną tytułem darowizny własności i praw majątkowych podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jednak nabycie gospodarstwa rolnego lub jego części tytułem darowizny jest zwolnione od tego podatku, jeżeli w chwili nabycia nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym a nabywca będzie to gospodarstwo rolne prowadził przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Niedotrzymanie powyższych warunków powoduje utratę omawianego zwolnienia.

Art. 897 Kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że 6 lipca 2015 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem otrzymali od H. G. nieruchomość niezabudowaną o łącznej powierzchni 4,6600 ha. Wnioskodawczyni wraz z mężem skorzystali z tytułu tego nabycia z ulgi wynikającej z art. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, składając w akcie notarialnym oświadczenie, iż przedmiotowa nieruchomość wejdzie w skład prowadzonego przez nich gospodarstwa rolnego i będzie przez nich prowadzona przez okres co najmniej 5 lat od dnia podpisania tej umowy. Już po dokonaniu darowizny, sytuacja życiowa darczyńcy – H. G. pogorszyła się na tyle, iż nie może on na bieżąco zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb życiowych. Jako obdarowani Wnioskodawczyni i mąż liczą się z koniecznością zwrotu darowizny obejmującej przedmiotową nieruchomość rolną.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że dla zachowania analizowanego zwolnienia podatkowego, Wnioskodawczyni w okresie co najmniej 5 lat od dnia nabycia gospodarstwa rolnego w drodze darowizny nie może zbyć nawet części nabytego w drodze darowizny gospodarstwa rolnego, ani zaniechać prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Wnioskodawczyni chcąc skorzystać ze zwolnienia musi prowadzić całe gospodarstwo rolne nabyte w drodze darowizny.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że dokonanie zwrotu darowizny w trybie art. 897 Kodeksu cywilnego – przed upływem 5 lat od dnia nabycia – spowoduje utratę zastosowanej ulgi podatkowej.

Odnosząc się do stwierdzenia Wnioskodawczyni, że zwrot przedmiotu darowizny spowoduje, iż odpadnie przyczyna do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn należy stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie tytułem m.in. darowizny. Takie nabycie – nabycie tytułem darowizny – miało miejsce w 2015 r. Z tytułu tegoż nabycia notariusz nie pobrał podatku, gdyż zostało złożone oświadczenie, że nabyta nieruchomość wejdzie w skład gospodarstwa rolnego, które będzie prowadzone przez co najmniej 5 lat.

Wnioskodawczyni z tytułu nabycia opisanej nieruchomości skorzystała więc ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. Aby nie utracić tego zwolnienia, jest ona zobowiązana prowadzić w okresie ustawą zakreślonym gospodarstwo rolne w takim kształcie, w jakim jego nabycie objęte zostało zwolnieniem. W przypadku zatem zbycia (również zwrotu) gruntu, bądź zaniechania przez nabywcę prowadzenia gospodarstwa rolnego przed upływem 5 lat następuje całkowita utrata zwolnienia. Fakt, że Wnioskodawczyni nie będzie już w posiadaniu przedmiotu darowizny pozostaje więc bez znaczenia. Nie zostały bowiem zachowane warunki do zwolnienia z tytułu nabycia, które miało miejsce w 2015 r.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego przysługuje prawo do wniesienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.