Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.43.2017.1.BB
z 7 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 kwietnia 2017 r. (data wpływu – 27 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny prawa majątkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny prawa majątkowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zawarł w latach 2005-2010 ze swoim ojcem umowy pożyczek. Pożyczkodawca przekazał poszczególne pożyczki na rachunek bankowy pożyczkobiorcy. Od powyższych umów został zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych. Wierzytelność została zasądzona prawomocnym nakazem zapłaty z 31 marca 2014 r. przez Sąd Okręgowy, w którym nakazano pozwanemu (Wnioskodawcy) zapłacić na rzecz powoda – ojca Wnioskodawcy określoną sumę pieniężną. Wnioskodawca jest osobą fizyczną mająca miejsce zamieszkania w Polsce oraz podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodu (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Ojciec Wnioskodawcy planuje zawrzeć z Wnioskodawcą umowę zwolnienia z długu pod tytułem darmym. Umowa o zwolnienie z długu będzie obejmować całość roszczeń wynikających z pożyczek. Umowa ta będzie zawarta w zwykłej formie pisemnej na podstawie art. 508 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. W przypadku nieodpłatnego zwolnienia z długu, do formy umowy należy stosować przepisy Kodeksu cywilnego o darowiźnie (art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego).

W ocenie Wnioskodawcy, gdy zwolnienie z długu przyjmuje postać darowizny, darowizna wywrze skutek, stosownie do art. 890 § 1 zdanie 2, choćby oświadczenie darczyńcy nie zostało złożone w formie aktu notarialnego. Zdaniem Wnioskodawcy, zwolnienie z długu jako czynność rozporządzająca może być dokonane pod tytułem darmym. W tym wypadku przyjmuje ona postać darowizny. Darowizną jest też zwolnienie z długu. Przedmiotem darowizny mogą być również prawa majątkowe, a takim prawem majątkowym jest zwolnienie z długu.

Wnioskodawca przytoczył fragment komentarza do ustawy o podatku od spadków i darowizn autorstwa Grzegorza Borkowskiego, w treści którego wskazano, iż: „przedmiot darowizny mogą stanowić pieniądze, nieruchomości, rzeczy ruchome, a także zbywalne prawa majątkowe (np. użytkowanie wieczyste, ograniczone prawa rzeczowe, prawa wynikające z autorstwa, patentów, wynalazku, prawa nabyte w drodze spadku). Darowizną jest również przelew wierzytelności oraz zwolnienie z długu, a także przejęcie długu”.

Wnioskodawca nadmienił, że w związku z faktem, że umowa zwolnienia z długu przyjmująca postać darowizny będzie przekraczać kwotę 9.637 zł, zgłosi w terminie sześciu miesięcy wszystkie umowy do właściwego urzędu skarbowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn w sytuacji otrzymania przysporzenia majątkowego, na podstawie podpisanej z ojcem umowy o zwolnienie z długu przyjmującej postać darowizny, jeżeli złoży do urzędu skarbowego zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy darowizna, której przedmiotem jest zwolnienie z długu wynikającego z umów pożyczek, nie spowoduje powstania obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn po stronie nabywcy.

W ocenie Wnioskodawcy, będzie on korzystał ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, gdyż zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, uzyska, przez zawarcie umowy o zwolnienie z długu będącej darowizną, przysporzenie od swojego ojca, a jednocześnie dopełni obowiązku terminowego zgłoszenia tej umowy do urzędu skarbowego.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż do opisanego wyżej zdarzenia przyszłego nie będzie miał zastosowania art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż przedmiotem darowizny nie są środki pieniężne a substrat pieniądza polegający na umorzeniu zobowiązania wynikającego z umów pożyczek.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał interpretacje indywidualne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdyż druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą bowiem strony uczynić wszelkie postacie zwolnienia obdarowanego od określonych zobowiązań. Może to nastąpić w drodze zrzeczenia się przez darczyńcę wierzytelności, jaka służyła mu w stosunku do obdarowanego lub poprzez przejęcie długu obdarowanego względem osoby trzeciej, będącej jego wierzycielem. Darczyńca może wreszcie wypełnić zobowiązanie ciążące na obdarowanym względem osoby trzeciej.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny, umowa taka – pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie zaś z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

• zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
  
  

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca zawarł w latach 2005-2010 ze swoim ojcem umowy pożyczek. Pożyczkodawca przekazał poszczególne pożyczki na rachunek bankowy pożyczkobiorcy. Ojciec Wnioskodawcy planuje zawrzeć z Wnioskodawcą umowę zwolnienia z długu pod tytułem darmym. Umowa o zwolnienie z długu będzie obejmować całość roszczeń wynikających z pożyczek. Umowa ta będzie zawarta w zwykłej formie pisemnej na podstawie art. 508 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Wnioskodawca podkreślił, że w przypadku nieodpłatnego zwolnienia z długu, do formy umowy należy stosować przepisy Kodeksu cywilnego o darowiźnie (art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego).

W związku z faktem, że umowa zwolnienia z długu, przyjmująca postać darowizny, będzie przekraczać kwotę 9.637 zł, Wnioskodawca dokona jej zgłoszenia w terminie sześciu miesięcy do właściwego urzędu skarbowego.

Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone przepisy należy stwierdzić, że darowizna prawa majątkowego dotycząca zwolnienia z długu korzystać będzie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie przytoczonego art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Należy podkreślić, że jeżeli istotnie – jak wskazuje Wnioskodawca – umowa darowizny zawarta zostanie w zwykłej formie pisemnej (a zatem nie w formie aktu notarialnego) to dla zastosowania zwolnienia koniecznym będzie zgłoszenie nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Dodatkowo Organ wyjaśnia, że do opisanego zdarzenia przyszłego nie ma zastosowania art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przedmiotem darowizny w przedstawionym zdarzeniu jest bowiem prawo majątkowe w postaci zwolnienia z długu. A zatem nie jest to darowizna środków pieniężnych, która wymagałaby udokumentowania stosownie do art. 4a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie wskazuje się, iż Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawcę. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.