Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
3063-ILPP2-2.4512.185.2016.2.AD
z 27 stycznia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki jawnej reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z 9 listopada 2016 r. (data wpływu 16 listopada 2016 r.) uzupełnionym pismem z 22 grudnia 2016 r. (data wpływu 30 grudnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z 22 grudnia 2016 r. (data wpływu 30 grudnia 2016 r.) o doprecyzowanie stanu faktycznego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka jawna (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca prowadzi między innymi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży używanych maszyn fitness po regeneracji.

Wnioskodawca jest również dystrybutorem nowych maszyn fitness na rynku polskim. Wnioskodawca w swojej ofercie posiada zarówno maszyny fabrycznie nowe, jak i używane, regenerowane, na które udziela gwarancji. Wnioskodawca posiada również magazyn o powierzchni 2000 m2 oraz zaplecze serwisowe maszyn fitness.

W związku ze znaczną ilością regenerowanych, używanych maszyn fitness, sprzedawanych przez Wnioskodawcę, Spółka nie była i nie jest w stanie samodzielnie dokonywać całości regeneracji.

Średnia ilość regenerowanych maszyn w latach 2014-2015 przedstawiała się następująco:

  • w roku 2014 - 993,
  • w roku 2015 - 952.

W latach 2014-2015 Spółka zatrudniała średniorocznie 15 pracowników, którzy zajmowali się regenerowaniem i serwisem maszyn fitness. Spółka nie była zatem w stanie wykonywać regeneracji i serwisu we własnym zakresie. W tym zakresie Spółka korzystała i korzysta z firm zewnętrznych, które wykonują dla niej usługi regeneracji maszyn fitness.

W wyniku przeprowadzonej kontroli za lata 2014-2015 w jednym z podmiotów gospodarczych wykonujących usługi regeneracji maszyn oraz prace remontowe w magazynie Spółki (dalej: „Wykonawca”) organ podatkowy ustalił, że:

  • w badanym okresie Wykonawca dokonywał nabyć towarów i usług o różnym charakterze i fakturował ich dalszą odsprzedaż. Nabycia dokonywane były wyłącznie od jednego kontrahenta, który jak ustalił organ podatkowy zmarł w dniu 28 grudnia 2011 roku. Faktury dokumentujące uprzednie nabycia tych usług od tego zmarłego podatnika, jako podwykonawcy prac, opiewały na wyższe kwoty niż faktury wystawiane przez Wykonawcę za wykonane usługi na rzecz Wnioskodawcy,
  • w badanym okresie nie dysponował zapleczem technicznym takim jak: maszyny i urządzenia, pomieszczenia, magazyny i place, środki transportu oraz pracownikami, które to czynniki pozwalałyby na wykonywanie usług remontowych, polegających na remoncie hal oraz prac modernizacyjnych dotyczących pomieszczeń biurowych, magazynowania, transportu, czyszczenia, malowania oraz regenerowania elementów metalowych oraz maszyn, budowy i rozbiórki stoiska na targach (…),
  • brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o tym, że to pracownicy podmiotu bądź podwykonawcy podmiotu byli rzeczywiście wykonawcami robót remontowo-adaptacyjnych prowadzonych na przełomie 2014 i 2015 r. w pomieszczeniach siedziby Wnioskodawcy,
  • w badanym okresie brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o miejscach i terminach, osobach i środkach transportu związanych z usługami przewożenia i składowania sprzętu, którego malowanie, czyszczenie, regenerację zlecił temu podmiotowi Wnioskodawca,
  • dodatkowo wątpliwość organu podatkowego budziła forma gotówkowa zapłaty za faktury, przyjęta pomiędzy kontrahentami do rozliczenia transakcji. Wartości wynikające z faktur nie były znaczące, ale łączna wartość zawartych transakcji wyniosła 547.350,00 zł.

W związku z powyższym organ podatkowy stwierdził, że podmiot ten w rzeczywistości nie dokonywał sprzedaży usług wskazanych na wystawianych fakturach VAT na rzecz Wnioskodawcy, a jedynie wchodził w posiadanie poświadczających nieprawdę faktur VAT dokumentujących rzekome nabycie towarów i usług, a następnie wystawiał na rzecz tego podmiotu faktury VAT mające potwierdzić ich sprzedaż.

Wnioskodawca zaznacza również, że z tym wykonawcą zawarł umowy dotyczące prac wykonanych przez Wykonawcę:

  • umowa o świadczenie usług z dnia 9 czerwca 2014 r. w zakresie renowacji elementów metalowych maszyn siłowych i cardio do ćwiczeń,
  • umowa o wykonanie remontu z dnia 9 września 2014 r. w zakresie wykonania remontu hal i biur w budynku Wnioskodawcy.

W okresie współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a jego kontrahentem, Wykonawca był czynnym podatnikiem VAT. Wykonawca, w związku z wykonanymi usługami, wystawił dla Wnioskodawcy faktury dokumentujące wykonane prace. Wykonawca wykazał również podatek należny wynikający z wystawionych faktur.

Z oględzin przeprowadzonych przez organ podatkowy w pomieszczeniach Wnioskodawcy wynika, że pomieszczenia te były remontowane oraz znajdują się w nich regały. Należy przy tym zaznaczyć, że cena zaproponowania za wykonanie usług przez Wykonawcę nie odbiegała od cen rynkowych. Z ramienia podmiotów zewnętrznych usługi świadczone były przez osoby przybywające na terenie firmy Wnioskodawcy. Usługi były świadczone również w weekendy.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że:

  1. Wnioskodawca dowiedział się o prowadzeniu kontroli wobec firmy wykonującej usługi regeneracji oraz prace remontowe w magazynie Wnioskodawcy w czasie kontroli jaka została przeprowadzona u Wnioskodawcy w grudniu 2015 r. Wnioskodawca nie posiada natomiast wiedzy na temat samych wyników tej kontroli przeprowadzonej u jego kontrahenta.
  2. W sprawie będącej przedmiotem wniosku nie toczy się aktualnie żadne postępowanie podatkowe czy kontrolne organu kontroli skarbowej. Sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.
  3. Faktury wystawione przez Wykonawcę na rzecz Wnioskodawcy zawierają informację o wykonanych czynnościach czyszczenia, malowania, regeneracji elementów metalowych maszyn cardio, maszyn eliptycznych, rowerów, stepperów, elementów maszyn siłowych.
  4. Wnioskodawca wskazuję, że wartość wszystkich wykonywanych usług na rzecz Wnioskodawcy była zbliżona do ich wartości rynkowej.
  5. Wnioskodawca w momencie finalizacji transakcji z Wykonawcą nie posiadał wiedzy o jakichkolwiek nieprawidłowościach występujących u Wykonawcy.
  6. Wszystkie wydatki poniesione przez Wnioskodawcę mają związek z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca miał prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie opisanych we wniosku usług od opisanego we wniosku podmiotu?

Zdaniem Wnioskodawcy, miał on prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Wykonawcę za opisane we wniosku usługi, gdyż:

  • w okresie współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Wykonawcą, był on czynnym podatnikiem VAT,
  • Wnioskodawca dokonywał zapłaty za usługi,
  • usługi były faktycznie wykonane,
  • Wnioskodawca wykorzystał wykonane przez Wykonawcę usługi na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, co potwierdza charakter wykonanych usług w konfrontacji z charakterem działalności Wnioskodawcy,
  • Wnioskodawca posiada faktury dokumentujące wykonane usługi.

Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.; dalej jako: „ustawa o VAT”) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi zaś suma kwot podatku, określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT).

Z treści zacytowanych przepisów wynika, że istnieją trzy zasadnicze warunki, które powinny być spełnione, aby podatnikowi przysługiwało odliczenie podatku naliczonego:

  1. nabycie towarów lub usług powinno mieć związek ze sprzedażą opodatkowaną podatnika,
  2. transakcja nabycia tych towarów lub usług powinna fizycznie mieć miejsce,
  3. podatnik powinien posiadać fakturę dokumentującą dokonany zakup.

Spełnienie tych warunków, zdaniem Wnioskodawcy, daje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z posiadanych przez niego faktur, dokumentujących nabycie towarów i usług. Takie warunki odliczenia wynikają nie tylko z polskiej ustawy o VAT, ale również z Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 z późn. zm.).

W związku z powyższym Wnioskodawca, dokonując obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu nabyć, udokumentowanych opisanymi we wniosku fakturami spełnił warunki opisane w art. 86 ustawy o VAT oraz nie naruszył art. 88 ustawy o VAT, zgodnie z którym w określonych sytuacjach otrzymane faktury nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.

Jak wskazał Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego, nie posiadał wystarczających zasobów ludzkich, aby samodzielnie wykonać remonty pomieszczeń, regenerację wszystkich urządzeń fitness, montaż regałów oraz stoiska na targach, to skoro by przyjąć, że transakcje pomiędzy Wnioskodawcą a Wykonawcą nie miały miejsca, to z kim te transakcje zostały przeprowadzone lub kto wykonał te usługi? Skoro nie można podważyć faktu wykonania usług potwierdzonych fakturami, umowami, dowodami zapłaty oraz oględzinami, to powinno uznać się ich faktyczne wykonanie. Należy wziąć pod uwagę, że w kontrolowanym okresie, Wykonawca prowadzący działalność gospodarczą był czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT, a tym samym przyjmując fakt wykonania usług, należy stwierdzić, że faktury wystawione były w tym okresie przez Wykonawcę, jako podmiot uprawniony do ich wystawienia. Usługi bowiem zostały wykonane a Wykonawca nie musiał ich wykonać osobiście, aby wystawić na Wnioskodawcę faktury z tego tytułu. Mógł bowiem w tym zakresie posiłkować się innymi osobami lub firmami, które tę usługę faktycznie wykonały.

Ustawa o VAT przewiduje taką możliwość. Art. 8 ust. 2a ustawy o VAT stanowi bowiem, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

W przypadku zatem, gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że jeżeli podmiot wykonując daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw, jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Zatem, konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi. W cytowanym przepisie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, na potrzeby podatku od towarów i usług, ustanowiono fikcję prawną, która polega na wystawieniu przez podatnika na rzecz tego beneficjenta faktury dokumentującej wyświadczenie przez podatnika tej samej usługi, którą otrzymał. Oznacza to, że Wykonawca nie musiał posiadać zasobów technicznych czy ludzkich, aby usługę wykonać.

Wnioskodawca założył, że skoro podjął się wykonania usług i usługi te wykonywał, gdyż był ich konkretny efekt, to zakładał, że niezależnie jakimi środkami, jest w stanie usługi takie realizować. Nie ma znaczenia dla prawa do odliczenia podatku naliczonego przez Wnioskodawcę, czy Wykonawca wykonuje te usługi własnymi pracownikami czy podwykonawcami, gdyż jako przyjmujący zlecenie, musiał wykonanie tych usług w taki czy inny sposób zorganizować, co też uczynił. Wnioskodawca nie musi wiedzieć, czy osoby zlecone wykonujące usługi to podwykonawcy, czy pracownicy Wykonawcy. Istotne, że byli to ludzie wykonujący usługi przysłani w tym celu przez Wykonawcę.

Zaznaczyć należy, że ta informacja o podwykonawcach Wykonawcy nie była znana Wnioskodawcy, podobnie jak informacja o braku ekonomicznego sensu działania. Wnioskodawca zwraca uwagę, że żaden przepis ustawy o VAT nie pozwala pozbawić odliczenia podatku naliczonego w sytuacji gdy kontrahent działał nieekonomicznie.

Wnioskodawca wychodził z założenia, że skoro Wykonawca jest zarejestrowanym przedsiębiorcą i podatnikiem VAT to działa w sposób legalny i korzysta bądź z zatrudnionych pracowników bądź podwykonawców. Za nieprawidłowości w tym zakresie Wnioskodawca nie może odpowiadać.

Należy przy tym zaznaczyć, że cena zaproponowania za wykonanie usług przez Wykonawcę nie odbiegała od cen rynkowych w sposób budzący podejrzenia co do rzetelności dostawcy. Dogodne dla Wnioskodawcy było również świadczenie usług przez Wykonawcę w weekendy, gdyż nie zakłócało to bieżącej działalności Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wskazuje również, że prace wykonywane były na podstawie umów dotyczących prac wykonanych przez Wykonawcę. Są to umowy:

  • umowa o świadczenie usług z dnia 9 czerwca 2014 r. w zakresie renowacji elementów metalowych maszyn siłowych i cardio do ćwiczeń,
  • umowa o wykonanie remontu z dnia 9 września 2014 r. w zakresie wykonania remontu hal i biur w budynku Wnioskodawcy.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wykonawca wykonywał czynności opodatkowane, dokonując dostaw usług dla Wnioskodawcy. Zatem w tym zakresie działał jako podatnik VAT czynny. W związku z tym Wykonawca wykazał również podatek należny. Jeżeli natomiast w przypadku zakupu usług przez Wykonawcę od podwykonawców wystąpiły nieprawidłowości, to podatek powinien być egzekwowany od Wykonawcy lub jego podwykonawców, a nie od Wnioskodawcy.

Nie ma zatem podstaw w tym wypadku do pozbawienia Wnioskodawcy prawa do odliczenia, gdyż jako podatnik VAT spełnił wszystkie ustawowe wymogi, by z tego odliczenia skorzystać.

Z całą pewnością w tym miejscu należy podkreślić, że wszystkie wskazane na wstępie przesłanki odliczenia podatku naliczonego w przypadku zakupu usług opisanych we wniosku zostały spełnione, a co za tym idzie, w przekonaniu Wnioskodawcy miał on prawo do odliczenia tego podatku naliczonego. Wykonawca nie musiał bowiem wykonać osobiście usług, aby wystawić faktury z tytułu ich wykonania, co potwierdza również art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Skoro więc Wykonawca nabył usługi opisane we wniosku od swojego podwykonawcy (podwykonawców) w celu ich dalszej odsprzedaży na rzecz Wnioskodawcy, to należy uznać, że Wykonawca działając we własnym imieniu, nabywał usługę na rachunek Wnioskodawcy, a tym samym otrzymał i wyświadczył jednocześnie usługi opisane we wniosku. Z tego powodu również art. 8 ust. 2a ustawy o VAT potwierdza, że przedmiotem sprzedaży przez Wykonawcę były usługi opisane we wniosku, pomimo że faktycznie wykonał tę usługę przykładowo podwykonawca przy pomocy swojego personelu. Skoro zaś Wykonawca kupił i odsprzedał tę samą usługę, to również w świetle tego przepisu powinien opodatkować te usługi według tych samych zasad co podwykonawca faktycznie wykonujący przy pomocy swego personelu usługę na rzecz klienta wskazanego przez Wykonawcę (w tym wypadku na rzecz Wnioskodawcy).

Jeżeli natomiast Wykonawca wykonał usługę przy pomocy pracowników, a w tym zakresie nie dopełnił jakichkolwiek obowiązków jako płatnik, czy też pracodawca, to taka odpowiedzialność nie powinna być przerzucana na Wnioskodawcę tylko dlatego, że po stronie dostawcy powstały takie nieprawidłowości natomiast usługa została wykonana.

Biorąc zatem pod uwagę fakt, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie dostawy nowego i używanego sprzętu do fitness, nabycie opisanych we wniosku usług miało bezpośredni związek ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał bowiem jaką ilość używanego sprzętu do fitness regenerował w okresie wskazanym w stanie faktycznym. Wnioskodawca zaznacza przy tym że sprzedaż używanego sprzętu do fitness wymaga uprzedniego bardzo dużego nakładu pracy polegającego na rozebraniu maszyn na czynniki pierwsze, a następnie wszystkie elementy metalowe są piaskowane, szlifowane i lakierowane. Elementy, które są uszkodzone zostają naprawione lub wymienione na nowe i maszyna jest składana w całość. Wszystko to powoduje, że maszyna po regeneracji wizualnie nie różni się od nowej maszyny, tak, by można było uzyskać za taki sprzęt możliwie wysoką cenę, a jednocześnie żeby nabywca otrzymywał sprzęt w takim stanie, który zapewni możliwie długie jego dalsze użytkowanie. Jednym słowem chodzi o to, aby nabywca używanego sprzętu jeszcze w przyszłości zakupił od Wnioskodawcy sprzęt wiedząc, że pomimo faktu, że był wcześniej używany jest dostarczany w możliwie dobrej jakości. Takie działania wymagają sporego nakładu pracy na doprowadzeniu przed sprzedażą tego sprzętu do odpowiedniego stanu. Takie prace wymagają również odpowiednich pomieszczeń. Odpowiednio przystosowane pomieszczenia potrzebne są również do przechowywania sprzętu przed jego sprzedażą. Stąd uzasadnienie nabycia usług w tym zakresie od Wykonawcy. Jak podkreślał też Wnioskodawca, nie był w stanie wykonać tych czynności we własnym zakresie, w związku z ograniczonymi zasobami ludzkimi. Efekty wykonania tych usług potwierdzają choćby przeprowadzone przez organ podatkowy oględziny.

W związku z faktem, że Wnioskodawca usługi faktycznie nabył dla celów do prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, którą jest sprzedaż sprzętu do fitness niewątpliwie istnieje związek nabycia usług od Wykonawcy ze sprzedażą opodatkowaną. Związek ten jest bezpośredni i bezsprzeczny. Wnioskodawca posiada również faktury dokumentujące nabycie usług. Tym samym zdaniem Wnioskodawcy nie istnieją przeszkody by uznać, że miał on prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie usług od Wykonawcy.

Dodatkowo Wnioskodawca dokonał zapłaty kwot brutto wynikających ze wszystkich faktur wystawionych przez Wykonawcę, a tym samym uiścił na rzecz dostawcy usług kwotę podatku należnego, którą ten powinien wykazać i ewentualnie odprowadzić do Budżetu Państwa. Brak zapłaty może bowiem skutkować koniecznością korekty podatku naliczonego po stronie kupującego na podstawie art. 89b ustawy o VAT.

Fakt, że zapłaty dokonano gotówką nie świadczy natomiast automatycznie, że zapłaty tej nie było. Taki sposób zapłaty nie może również automatycznie świadczyć o tym, że usługa nie została wykonana lub stanowić podstawę do kwestionowania prawa do odliczenia.

Jak podkreślają w swoich orzeczeniach zarówno krajowe sądy administracyjne, jak i TSUE, ograniczenie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony narusza podstawową cechę konstrukcji podatku od towarów i usług - zasadę neutralności, a więc ograniczenie tego prawa musi mieć charakter wyjątku od zasady.

Oznacza to, że wymienione ograniczenie może być stosowane wyłącznie w sytuacjach ściśle określonych w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług.

Katalog negatywnych przesłanek zabraniających odliczenia podatku naliczonego przez podatnika zawarty jest w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Sankcją za wystąpienie jednej z przytoczonych powyżej negatywnych przesłanek jest pozbawienie podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego. Wśród powyższych przesłanek ustawa nie wyróżnia żadnej odnoszącej się do nieuczciwości sprzedającego, a w szczególności nieuiszczenia przez niego kwoty podatku należnego, wynikającego z dokonanych transakcji i wystawionych faktur.

Wnioskodawca podkreśla, że w przedmiotowej sprawie żadna z przesłanek wynikająca z art. 88 ustawy o VAT nie zaistniała, tym samym Wnioskodawca nie może zostać pozbawiony prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Odpowiedzialności za nierzetelność dostawcy nie powinno się zatem przerzucać na kupującego, gdyż w ustawie o VAT nie ma w tym zakresie przepisów, które by na takie rozwiązanie pozwalały. Egzekucja nieuiszczonego przez sprzedającego podatku powinna być zatem obowiązkiem właściwych organów, które posiadają stosowne uprawnienia, procedury oraz środki. Działania te powinny być skierowane tylko i wyłącznie przeciw sprzedającemu jako podmiotowi, po którego stronie leży wina za nieuczciwe postępowanie, a nie przeciw kupującemu, który postępował zgodnie z literą prawa.

Ze stanu faktycznego wynika przede wszystkim, że:

  • w okresie współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Wykonawcą, obydwa podmioty były czynnymi podatnikami VAT,
  • Wnioskodawca posiada faktury wystawione przez Wykonawcę z tytuły wykonania usług,
  • Wnioskodawca dokonywał zapłaty za usługi,
  • Wnioskodawca wykorzystał wykonane przez Wykonawcę usługi na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, co potwierdza charakter wykonanych usług w konfrontacji z charakterem działalności Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wskazuje po raz kolejny, że gdyby transakcje dostawy usług od Wykonawcy nie miały miejsca, nie byłyby opisane w toku oględzin efekty tychże usług remontowych i montażowych w biurach i halach, czy też opisane przez Wnioskodawcę efekty usług budowy stoiska na targach, czy też renowacji maszyn które następnie zostały sprzedane.

Nie można wychodzić z założenia, że skoro z dokumentów nie wynika, że Wykonawca nie zatrudniał pracowników, czy też stwierdzono nieprawidłowości co do podwykonawcy, to usługa nie została wykonana. Z perspektywy Wnioskodawcy fakty te były nie do sprawdzenia, a przede wszystkim Wnioskodawca nie wykonał tych usług we własnym zakresie, co oznacza, że wykonane zostały przez podmiot zewnętrzny. Wykonanie tych usług Wnioskodawca zlecił Wykonawcy. Usługi zostały wykonane. Podatek należny został z tego tytułu przez Wykonawcę wykazany w wystawionych dla Wnioskodawcy fakturach. Nie musi być natomiast przedmiotem zainteresowania zleceniodawcy legalność zatrudnienia pracowników usługodawcy czy też prawidłowość udokumentowania dostawy usług podwykonawstwa. Z punktu widzenia Wnioskodawcy wszystkie warunki do skorzystania z odliczenia w tym stanie faktycznym zaistniały.

Wnioskodawca po raz kolejny zwraca uwagę, że w przepisach ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym w okresie objętym postępowaniem, brak było przepisów dających prawo pozbawienia możliwości odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, w której dostawca nie wykazał ani nie zapłacił podatku należnego w związku z dokonaną dostawą.

Skoro zatem wykonanie usług w rzeczywistości miało miejsce, Wnioskodawca wykorzystał nabyte usługi na potrzeby prowadzonej działalności opodatkowanej, Wnioskodawca posiada również faktury dokumentujące dostawę towarów, a faktury te zostały wystawione przez podmiot do tego uprawniony, to zdaniem Wnioskodawcy nie można zakwestionować prawa do odliczenia tego podatku naliczonego, tylko dlatego, że istniały jakieś nieprawidłowości na etapie nabycia usług podwykonawstwa, czy też Wykonawca nie miał oficjalnie zasobów technicznych czy ludzkich do wykonania tej usługi.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z faktem, że wystawione na rzecz Wnioskodawcy przez Wykonawcę faktury dokumentowały rzeczywiste wykonanie usług na jego rzecz, zostały spełnione warunki:

  1. nabycie towarów lub usług miało związek ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy,
  2. transakcje nabycia fizycznie miały miejsce,
  3. Wnioskodawca posiada faktury dokumentujące dokonany zakup,

Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z opisanych w stanie faktycznym faktur wystawionych przez Wykonawcę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy – działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. l20 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Zasadą jest, że dla odliczenia podatku naliczonego nie wystarcza posiadanie faktury, ale muszą istnieć dowody, że czynności wymienione w fakturze zostały dokonane. Faktura musi odzwierciedlać dokonanie czynności pomiędzy podmiotami gospodarczymi w niej wykazanymi. Uprawnienie do odliczenia podatku daje tylko taka faktura, która dokumentuje rzeczywisty obrót gospodarczy.

Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na podstawie art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego m.in. faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

  1. sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi
    1. wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
    2. (uchylona);
  2. transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
  3. (uchylony);
  4. wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
    1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
    2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
    3. potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności (…).

Z analizy zarówno przywołanych regulacji prawnych, jak i całokształtu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podatek od towarów i usług ze względu na jego konstrukcję, tzn. opodatkowanie wartości dodanej na poszczególnych etapach obrotu gospodarczego, jest podatkiem sformalizowanym i prawo do odliczenia podatku naliczonego jest ograniczone. Podstawę do odliczenia podatku naliczonego mogą stanowić bowiem wyłącznie dokumenty wymienione w ustawie, przy czym dokumenty te muszą spełniać wymogi określone w ustawie i rozporządzeniu wykonawczym do niej.

Podstawowym dokumentem wystawianym, zgodnie z art. 106b ustawy, przez podatników podatku od towarów i usług są faktury. Są one dokumentami, którymi czynni podatnicy tego podatku dokumentują swoją sprzedaż, przez którą stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie jest jednak związane tylko z otrzymaniem faktury, choćby od strony formalnej poprawnej, bowiem przysługuje ono w związku z nabyciem towarów i usług. Uprawnienie to może dotyczyć wyłącznie tych czynności, które faktycznie zostały dokonane. Samo posiadanie faktury nie tworzy bowiem prawa do odliczenia podatku na niej wykazanego. Przysługuje ono wyłącznie wówczas, gdy doszło do rzeczywistego nabycia towaru/wyświadczenia usługi oraz gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Ponadto, podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy faktury dokumentują czynności, które nie zostały faktycznie wykonane.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższych przepisów, prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

System odliczeń ma na celu uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT należnego lub zapłaconego w ramach jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku VAT gwarantuje w ten sposób w zakresie ciężaru podatkowego neutralność jakiejkolwiek działalności gospodarczej – niezależnie od jej celu lub wyników – pod warunkiem, że co do zasady podlega ona sama VAT (sprawa C-439/04 Axel Kittel v. Belgia State i C-440/04 Belgian State v. Recolta Recycling SPRL).

Organ pragnie zauważyć, że TSUE wskazał, że w przypadku gdy dostawa jest realizowana na rzecz podatnika, który nie wiedział i nie mógł wiedzieć o tym, że dana transakcja była wykorzystana do celów oszustwa, które zostało popełnione przez sprzedawcę, art. 17 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zmienionej przez dyrektywę 95/7, należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on temu, aby przepis prawa krajowego, zgodnie z którym stwierdzenie nieważności umowy sprzedaży na mocy przepisu prawa cywilnego, który powoduje bezwzględną nieważność umowy jako sprzecznej z zasadami porządku publicznego z powodu sprzecznej z prawem kauzy po stronie sprzedawcy, powodował utratę prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej zapłaconego przez tego podatnika. W tym przypadku bez znaczenia jest to, czy nieważność ta wynika z popełnienia oszustwa w podatku od wartości dodanej, czy też powstała ona na skutek innych oszustw.

Natomiast gdy na podstawie obiektywnych okoliczności zostanie ustalone, że dostawa została zrealizowana na rzecz podatnika, który wiedział lub powinien był wiedzieć, że nabywając towar lub usługę, uczestniczył w transakcji wykorzystanej do popełnienia oszustwa w podatku od wartości dodanej, stwierdzenie niemożności skorzystania z prawa do odliczenia należy do sądu krajowego.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT. Prowadzi między innymi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży używanych maszyn fitness po regeneracji.

Wnioskodawca jest również dystrybutorem nowych maszyn fitness na rynku polskim. Wnioskodawca w swojej ofercie posiada zarówno maszyny fabrycznie nowe, jak i używane, regenerowane, na które udziela gwarancji. Wnioskodawca posiada również magazyn o powierzchni 2000 m2 oraz zaplecze serwisowe maszyn fitness.

W związku ze znaczną ilością regenerowanych, używanych maszyn fitness, sprzedawanych przez Wnioskodawcę, Spółka nie była i nie jest w stanie samodzielnie dokonywać całości regeneracji.

Średnia ilość regenerowanych maszyn w latach 2014-2015 przedstawiała się następująco:

  • w roku 2014 - 993,
  • w roku 2015 - 952.

W latach 2014-2015 Spółka zatrudniała średniorocznie 15 pracowników, którzy zajmowali się regenerowaniem i serwisem maszyn fitness. Spółka nie była zatem w stanie wykonywać regeneracji i serwisu we własnym zakresie. W tym zakresie Spółka korzystała i korzysta z firm zewnętrznych, które wykonują dla niej usługi regeneracji maszyn fitness.

W wyniku przeprowadzonej kontroli za lata 2014-2015 w jednym z podmiotów gospodarczych wykonujących usługi regeneracji maszyn oraz prace remontowe w magazynie Spółki (dalej: „Wykonawca”) organ podatkowy ustalił, że:

  • w badanym okresie Wykonawca dokonywał nabyć towarów i usług o różnym charakterze i fakturował ich dalszą odsprzedaż. Nabycia dokonywane były wyłącznie od jednego kontrahenta, który jak ustalił organ podatkowy zmarł w dniu 28.12.2011 roku. Faktury dokumentujące uprzednie nabycia tych usług od tego zmarłego podatnika, jako podwykonawcy prac, opiewały na wyższe kwoty niż faktury wystawiane przez Wykonawcę za wykonane usługi na rzecz Wnioskodawcy,
  • w badanym okresie nie dysponował zapleczem technicznym takim jak: maszyny i urządzenia, pomieszczenia, magazyny i place, środki transportu oraz pracownikami, które to czynniki pozwalałyby na wykonywanie usług remontowych, polegających na remoncie hal oraz prac modernizacyjnych dotyczących pomieszczeń biurowych, magazynowania, transportu, czyszczenia, malowania oraz regenerowania elementów metalowych oraz maszyn, budowy i rozbiórki stoiska na targach (…),
  • brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o tym, że to pracownicy podmiotu bądź podwykonawcy podmiotu byli rzeczywiście wykonawcami robót remontowo-adaptacyjnych prowadzonych na przełomie 2014 i 2015 r. w pomieszczeniach siedziby Wnioskodawcy,
  • w badanym okresie brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o miejscach i terminach, osobach i środkach transportu związanych z usługami przewożenia i składowania sprzętu, którego malowanie, czyszczenie, regenerację zlecił temu podmiotowi Wnioskodawca,
  • dodatkowo wątpliwość organu podatkowego budziła forma gotówkowa zapłaty za faktury, przyjęta pomiędzy kontrahentami do rozliczenia transakcji. Wartości wynikające z faktur nie były znaczące, ale łączna wartość zawartych transakcji wyniosła 547.350,00 zł.

W związku z powyższym organ podatkowy stwierdził, że podmiot ten w rzeczywistości nie dokonywał sprzedaży usług wskazanych na wystawianych fakturach VAT na rzecz Wnioskodawcy, a jedynie wchodził w posiadanie poświadczających nieprawdę faktur VAT dokumentujących rzekome nabycie towarów i usług, a następnie wystawiał na rzecz tego podmiotu faktury VAT mające potwierdzić ich sprzedaż.

Wnioskodawca zaznacza również, że z tym wykonawcą zawarł umowy dotyczące prac wykonanych przez Wykonawcę:

  • umowa o świadczenie usług z dnia 9 czerwca 2014 r. w zakresie renowacji elementów metalowych maszyn siłowych i cardio do ćwiczeń,
  • umowa o wykonanie remontu z dnia 9 września 2014 r. w zakresie wykonania remontu hal i biur w budynku Wnioskodawcy.

W okresie współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a jego kontrahentem, Wykonawca był czynnym podatnikiem VAT. Wykonawca, w związku z wykonanymi usługami, wystawił dla Wnioskodawcy faktury dokumentujące wykonane prace. Wykonawca wykazał również podatek należny wynikający z wystawionych faktur.

Z oględzin przeprowadzonych przez organ podatkowy w pomieszczeniach Wnioskodawcy wynika, że pomieszczenia te były remontowane oraz znajdują się w nich regały. Należy przy tym zaznaczyć, że cena zaproponowania za wykonanie usług przez Wykonawcę nie odbiegała od cen rynkowych. Z ramienia podmiotów zewnętrznych usługi świadczone były przez osoby przybywające na terenie firmy Wnioskodawcy. Usługi były świadczone również w weekendy.

Wnioskodawca dowiedział się o prowadzeniu kontroli wobec firmy wykonującej usługi regeneracji oraz prace remontowe w magazynie Wnioskodawcy w czasie kontroli jaka została przeprowadzona u Wnioskodawcy w grudniu 2015 r. Wnioskodawca nie posiada natomiast wiedzy na temat samych wyników tej kontroli przeprowadzonej u jego kontrahenta. W sprawie będącej przedmiotem wniosku nie toczy się aktualnie żadne postępowanie podatkowe czy kontrolne organu kontroli skarbowej. Sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. Faktury wystawione przez Wykonawcę na rzecz Wnioskodawcy zawierają informację o wykonanych czynnościach czyszczenia, malowania, regeneracji elementów metalowych maszyn cardio, maszyn eliptycznych, rowerów, stepperów, elementów maszyn siłowych. Wnioskodawca wskazuję, że wartość wszystkich wykonywanych usług na rzecz Wnioskodawcy była zbliżona do ich wartości rynkowej. Wnioskodawca w momencie finalizacji transakcji z Wykonawcą nie posiadał wiedzy o jakichkolwiek nieprawidłowościach występujących u Wykonawcy. Wszystkie wydatki poniesione przez Wnioskodawcę mają związek z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie opisanych we wniosku usług od opisanego we wniosku podmiotu.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

Zauważyć tutaj należy, że jak wynika z powołanego przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, iż dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Należy wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), w którym Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Jak już wcześniej wspomniano prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, a także nie zaistnieją przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy.

Podstawową cechą podatku od towarów i usług jak już wcześniej wskazano jest jego neutralność, która jest rozumiana przede wszystkim przez pryzmat prawa do odliczenia podatku naliczonego w poprzednich fazach obrotu. Według Trybunału Sprawiedliwości UE prawo to powinno także przysługiwać podatnikowi, który jest mimowolnie i nieświadomie zaangażowany w oszustwo co znalazło potwierdzenie w wyrokach z 12 stycznia 2006 r. w połączonych sprawach C-354/03, C-355/03 i C-484/03 pomiędzy Optigen Ltd oraz Bond Mouse System Ltd a Commissioners of Customs & Excise.

TSUE wskazał, że fakt istnienia w łańcuchu dostaw transakcji, która stanowi oszustwo podatkowe nie może mieć wpływu na prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego. Istotne dla zachowania tego prawa jest, aby podatnik nie był związany w jakikolwiek sposób z nieuczciwymi praktykami swoich kontrahentów.

Zdaniem Organu, w przedmiotowej sprawie należy odwołać się również do orzeczenia TSUE w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, w którym Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia zostaje zachowane.

Jak wynika z wniosku Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, nabycie towarów lub usług miało związek ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy, transakcje nabycia fizycznie miały miejsce, Wnioskodawca posiada faktury dokumentujące dokonany zakup. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że wartość wszystkich wykonywanych usług na jego rzecz była zbliżona do ich wartości rynkowej, a w momencie finalizacji transakcji z Wykonawcą nie posiadał wiedzy o jakichkolwiek nieprawidłowościach występujących u Wykonawcy.

W świetle powołanego wyroku, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy doszło faktycznie do wyświadczenia na rzecz Wnioskodawcy wymienionych we wniosku usług, a wszystkie wydatki poniesione przez Wnioskodawcę mają związek z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, oraz nieprawidłowości stwierdzone w wyniku kontroli u Wykonawcy powstały jak to ujął Trybunał „z powodów pozostających poza kontrolą podatnika” – prawo Wnioskodawcy do odliczenia w związku z ww. wydatkami zostaje zachowane.

Podsumowując, o ile opisane we wniosku usługi zostały faktycznie wykonane to Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturach wystawionych przez Wykonawcę, a dokumentujących nabycie opisanych we wniosku usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, że tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, że nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego stanu faktycznego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj