Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-1.4515.474.2016.1.ASz
z 20 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 19 października 2016 r. (data wpływu do Organu – 26 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wyodrębnienia własności lokalu mieszkalnego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 października 2016 r. do Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wyodrębnienia własności lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W wyniku prowadzonych robót budowlanych związanych z lokalem X, a polegających na przebudowie i powiększeniu tego lokalu, uległa zmianie jego powierzchnia oraz nastąpiła zmiana sposobu użytkowania lokalu użytkowego na lokal mieszkalny. W wyniku tego uległa zmianie wysokość udziału w nieruchomości wspólnej, przynależnego do tego lokalu.

Wnioskodawczyni i jej mąż oświadczyli, że pozostałe lokale mieszkalne, ich powierzchnie oraz przynależne do nich udziały w nieruchomości wspólnej nie uległy zmianie, co wynika z zestawienia udziałów w nieruchomości wspólnej, sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego.

Celem dostosowania obecnego stanu rzeczy konieczne jest zawarcie umowy notarialnej zniesienia odrębnej własności lokalu użytkowego X, składającego się z 1 sali sprzedaży, 2 zapleczy, 1 wc o łącznej powierzchni użytkowej 56,20 m² i nieodpłatnego zniesienia współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej. Następnie zostanie ustanowiona odrębna własność lokalu mieszkalnego X, mieszczącego się na parterze budynku mieszkalnego, składającego się z dwóch pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju i przedsionka o łącznej powierzchni użytkowej 57,94 m² wraz z udziałem wynoszącym 120/1000 części w nieruchomości wspólnej – tj. w częściach wspólnych budynku i w innych urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali a także zostanie oddany w wieczyste użytkowanie udział wynoszący 120/1000 części w działce na okres do dnia 13 lutego 2102 r. z prawem przedłużenia na dalszy okres.

W związku ze zniesieniem współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej i wyodrębnieniem na nowo lokalu mieszkalnego X, nastąpi ustalenie na nowo wysokości udziału w nieruchomości wspólnej, w ten sposób, że z własnością lokalu mieszkalnego X w budynku mieszkalnym związany jest obecnie udział wynoszący 120/1000 w częściach wspólnych budynku i w innych urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali oraz w prawach wieczystego użytkowania działki nr 57/2 do dnia 13 lutego 2102 r. o powierzchni 0,0782 ha.

Powyższy lokal mieszkalny obciążony jest hipotekami: umowną zwykłą w kwocie 140.000,00 zł celem zabezpieczenia spłaty wierzytelności kapitałowej wynikającej z umowy o kredyt mieszkaniowy „Własny kąt” z 29 maja 2007 r., udzielony w walucie polskiej w wysokości 140.000,00 zł oraz umowną kaucyjną do kwoty 32.200,00 zł celem zabezpieczenia spłaty wierzytelności kapitałowej wynikającej z umowy o kredyt mieszkaniowy „Własny kąt” z 29 maja 2007 r., udzielony w walucie polskiej w wysokości 140.000,00 zł. Obie hipoteki zostały ustanowione na rzecz Banku X.

Planowane zniesienie współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej nastąpi bez obowiązku spłat i dopłat. Udział w nieruchomości wspólnej małżonków z 118/1000 części uległ zwiększeniu i wynosi 120/1000.

Wartość lokalu przed jego przebudowaniem wynosiła 200.000,00 zł. Wartość lokalu mieszkalnego po przeprowadzonych remontach wynosi również 200.000,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy nieodpłatne zniesienie współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej w drodze umowy zniesienia odrębnej własności lokalu, zniesienie współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej, ustanowienie odrębnej własności lokalu, oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie z ustaleniem nowego udziału w nieruchomości wspólnej zawartej w formie aktu notarialnego i wyodrębnienie na nowo lokalu mieszkalnego wraz z nowym udziałem w nieruchomości wspólnej, stanowiącego własność małżonków, który to nowo wyodrębniony lokal mieszkalny obciążony będzie hipoteką, podlega podatkowi od spadków i darowizn?
2. Jeżeli tak to od czego liczyć ten podatek? Czy od wartości rynkowej nowo wyodrębnionego lokalu czy od udziału w nieruchomości wspólnej wynoszącej 120/1000?
3. Czy podstawę opodatkowania należy pomniejszyć o kwotę hipoteki przypadającej na nabyty udział we współużytkowaniu wieczystym gruntu?
4. Czy w przypadku gdy kwota hipoteki przypadająca na nabyty udział w nieruchomości wspólnej będzie równa albo większa od wartości udziału we współużytkowaniu wieczystym podstawa opodatkowania wyniesie zero i nie będzie obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn?
   
   

Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z treścią art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego wyodrębnienia własności lokalu na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.

Zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał małżonkom.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wartość nowo wyodrębnionego lokalu mieszkalnego X po jego wyodrębnieniu oraz udziału w częściach wspólnych pozostaje bez zmian i wynosi 200.000, 00 zł a więc nie nabędzie rzeczy przekraczających wartość udziału we współwłasności, który im przysługiwał przed zniesieniem i nie będzie podatku od spadków i darowizn.

Według Wnioskodawczyni, w wyniku dokonania niniejszej czynności nieodpłatnego zniesienia współużytkowania wieczystego gruntu wartość lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość przed przebudową jak i po przebudowie jest taka sama a więc w wyniku wyodrębnienia przedmiotowego lokalu małżonkowie nabędą na własność część nieruchomości wspólnej o takiej samej wartości, jak wartość udziału, który przysługiwał im przed planowanym wyodrębnieniem lokalu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

W myśl art. 1a ww. ustawy przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:

1. nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;
2. wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.
   
   

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują pojęcia „współwłasność”, należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.). Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu – art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

1. podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),
2. przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,
3. sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).
   
   

Nabycie tytułem zniesienia współwłasności, bez spłat i dopłat, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega także nabycie własności rzeczy wspólnej albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność oraz nabycie tytułem wyodrębnienia lokali na rzecz współwłaścicieli, dokonane bez spłat i dopłat.

Zgodnie z art. 5 tej ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Stosownie do treści art. 7 ust. 6 ww. ustawy, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Z powołanego powyżej przepisu wynika zatem, że nie każde zniesienie współwłasności (wyodrębnienie własności lokalu) podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Opodatkowane jest jedynie takie zniesienie współwłasności (wyodrębnienie własności lokalu), w następstwie którego podatnik nabywa rzeczy lub prawa w części przekraczającej udział, który pierwotnie (przed zniesieniem współwłasności/wyodrębnieniem lokalu) mu przysługiwał i wartość nabytego udziału jest większa niż wartość udziału przed zniesieniem współwłasności (wyodrębnieniem lokalu) czyli gdy nastąpi przyrost wartości nabytego majątku w stosunku do wartości posiadanej przed zniesieniem współwłasności.

Jak wynika z przywołanego powyżej art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn przepisy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się do nieodpłatnego nabycia własności rzeczy wspólnej oraz nieodpłatnego wyodrębnienia lokali. Zatem w przypadku nabycia własności rzeczy wspólnej albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność opodatkowanie będzie miało miejsce jeżeli nabywca uzyska majątek o wartości wyższej niż wartość udziału, który mu przysługiwał przed nabyciem. Natomiast z tytułu wyodrębnienia lokali opodatkowanie będzie miało miejsce jeżeli nabywca wyodrębnionego lokalu uzyska majątek o wartości wyższej niż wartość udziału, który mu przysługiwał przed wyodrębnieniem.

Z treści wniosku wynika, że zostanie zawarta umowa notarialna zniesienia odrębnej własności lokalu użytkowego X o łącznej powierzchni użytkowej 56,20 m² i nieodpłatnego zniesienia współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej. W wyniku prac budowlanych lokal ten stanie się lokalem mieszkalnym. Następnie zostanie ustanowiona odrębna własność lokalu mieszkalnego X o łącznej powierzchni użytkowej 57,94 m² wraz z udziałem wynoszącym 120/1000 części w nieruchomości wspólnej a także zostanie oddany w wieczyste użytkowanie udział wynoszący 120/1000 części w działce na okres do dnia 13 lutego 2102 r. z prawem przedłużenia na dalszy okres.

W związku ze zniesieniem współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej i wyodrębnieniem na nowo lokalu mieszkalnego X, nastąpi ustalenie na nowo wysokości udziału w nieruchomości wspólnej, w ten sposób, że z własnością lokalu mieszkalnego X w budynku mieszkalnym związany jest obecnie udział wynoszący 120/1000 w częściach wspólnych budynku oraz w prawach wieczystego użytkowania działki.

Powyższy lokal mieszkalny obciążony jest hipotekami: umowną zwykłą w kwocie 140.000,00 zł celem zabezpieczenia spłaty wierzytelności kapitałowej wynikającej z umowy o kredyt mieszkaniowy oraz umowną kaucyjną do kwoty 32.200,00 zł celem zabezpieczenia spłaty wierzytelności kapitałowej wynikającej z ww. umowy o kredyt mieszkaniowy. Obie hipoteki zostały ustanowione na rzecz Banku X.

Planowane zniesienie współużytkowania wieczystego części nieruchomości wspólnej nastąpi bez obowiązku spłat i dopłat. Udział w nieruchomości wspólnej małżonków z 118/1000 części uległ zwiększeniu i wynosi obecnie 120/1000.

Wartość lokalu przed jego przebudowaniem wynosiła 200.000,00 zł. Wartość lokalu mieszkalnego po przeprowadzonych remontach wynosi również 200.000,00 zł.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że co do zasady nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości a tym samym i wyodrębnienie własności lokali podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 1 pkt 4 w związku z art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Jeżeli jednak istotnie – jak wskazała Wnioskodawczyni – w przypadku nieodpłatnego zniesienia współużytkowania wieczystego oraz części nieruchomości wspólnej i wyodrębnienia na nowo lokalu mieszkalnego wraz z ustaleniem nowego udziału w nieruchomości wspólnej − wartość majątku nabytego przez Wnioskodawczynię w wyniku tej czynności będzie taka sama jak przed zniesieniem współwłasności (planowanym zniesieniem współużytkowania części nieruchomości wspólnej oraz wyodrębnieniem lokalu mieszkalnego wraz z nowym udziałem w nieruchomości wspólnej), to w takiej sytuacji nie powstanie obowiązek podatkowy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jak już bowiem wyżej podkreślono, obowiązek podatkowy powstaje wówczas, gdy w wyniku zniesienia współwłasności (wyodrębnienia lokalu mieszkalnego wraz z nowym udziałem w nieruchomości wspólnej) następuje nabycie rzeczy lub prawa o wartości wyższej niż wartość udziału przysługująca przed zniesieniem współwłasności. Jeżeli w wyniku opisanych działań nie nastąpi przyrost wartości nabytej nieruchomości w stosunku do wartości posiadanego uprzednio udziału w tej nieruchomości, na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie informuje się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie w indywidualnej sprawie Wnioskodawczyni i nie wywołuje skutków prawnych dla innych podmiotów. Z tego względu mąż Wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) – w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.