Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-1.4514.647.2016.2.MD
z 13 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 października 2016 r. (data wpływu do Organu – 2 listopada 2016 r.), uzupełnionym 14 grudnia 2016 r, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia gruntu z zabudowaniami w celu powiększenia gospodarstwa rolnego:

• w części dotyczącej zastosowania zwolnienia z tytułu nabycia gruntu – jest prawidłowe,
• w części dotyczącej objęcia zwolnieniem zabudowań znajdujących się na nabywanym gruncie – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 2 listopada 2016 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia gruntu z zabudowaniami w celu powiększenia gospodarstwa rolnego.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 1 grudnia 2016 r. znak: 2461-IBPB-2-1.4514.647.2016.1.MD wezwano Wnioskodawcę o jego uzupełnienie.

Wniosek uzupełniono 14 grudnia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2014 roku Wnioskodawca zawarł 3 umowy dzierżawy gruntów rolnych w celu prowadzenia na nich gospodarstwa rolnego. Łączna powierzchnia tych gruntów wynosi ponad 30 ha. Wszystkie te umowy zawarte zostały z datą pewną na okres 10 lat. Dzierżawy te i zamiar rozpoczęcia produkcji rolnej zgłoszone zostały do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która dokonała wpisu w ewidencji producentów rolnych i nadała Wnioskodawcy odpowiedni numer identyfikacyjny. Wnioskodawca dokonał również zgłoszenia gospodarstwa rolnego w Urzędzie Statystycznym, który nadał mu odpowiedni numer REGON i zaewidencjonował działalność pod nazwą Gospodarstwo Rolne X. Wnioskodawca zgłosił się również do ubezpieczenia społecznego rolników w KRUS. Ponadto Wnioskodawca posiada kwalifikacje w zawodzie technik rolnik.

Od 2014 r. na wydzierżawionych gruntach Wnioskodawca utworzył i zaczął prowadzić wraz z małżonką rodzinne gospodarstwo rolne opłacając podatek rolny z tego tytułu. Oprócz powyższych okoliczności fakt prowadzenia przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego został uznany przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w taki sposób, że Agencja ta przyznała Wnioskodawcy w 2014 r. dofinansowanie w ramach programu „Ułatwianie startu młodym rolnikom” oraz przyznaje mu cyklicznie płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi oraz w ramach wsparcia bezpośredniego.

W dniu 30 września 2016 r. Wnioskodawca zakupił wraz z małżonką za kwotę 650.000 zł zabudowaną nieruchomość rolną o powierzchni 6,08 ha z zamiarem powiększenia prowadzonego dotychczas gospodarstwa rolnego. Na okoliczność zakupu sporządzony został akt notarialny, a notariusz pobrał z tego tytułu podatek od czynności cywilnoprawnych w łącznej kwocie 13.000 zł.

Z uzupełnienia wniosku, które wpłynęło do Biura 14 grudnia 2016 r., wynika, że:

• Nabyta nieruchomość stanowiła gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.
• Powiększone gospodarstwo będzie prowadzone przez okres dłuższy niż 5 lat.
• Wnioskodawca nie korzystał w ciągu ostatnich 3 lat z pomocy de minimis w rolnictwie, a tym samym nie przekroczył limitu indywidualnego na osobę oraz limitu krajowego.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym – gdy prowadzone dotychczas na gruntach dzierżawionych gospodarstwo rolne o powierzchni przekraczającej 11 ha i nie większej niż 300 ha zostaje powiększone o grunty nabyte na własność, a łączna powierzchnia gospodarstwa po powiększeniu nadal nie przekracza 300 ha – w stosunku do nabycia tych gruntów zastosowanie mają przepisy art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a tym samym nabycie to powinno być zwolnione z tego podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 553 Kodeksu cywilnego, definicja gospodarstwa rolnego brzmi następująco: „Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.” Przepis ten nie zawiera żadnej regulacji w zakresie formy posiadania gruntów rolnych, a tym samym dopuszcza własność, posiadanie na podstawie umowy użyczenia oraz umowy dzierżawy.

Z kolei ustawa o podatku rolnym, w art. 2, wyraźnie wskazuje, że za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne o powierzchni powyżej 1 ha. Natomiast art. 3 ust. 3 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego wprost wskazuje, że grunty dzierżawione wlicza się do ustalenia powierzchni gospodarstwa rolnego.

Biorąc pod uwagę te przepisy oraz fakt uznania przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Urząd Statystyczny i KRUS prowadzenia przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego, Wnioskodawca uważa, że w stosunku do nabycia przez niego gruntów rolnych wraz z zabudowaniami w celu powiększenia prowadzonego dotychczas wyłącznie na gruntach dzierżawionych gospodarstwa rolnego ma zastosowanie zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych.

Według Wnioskodawcy, nabycie to spełnia wszystkie przesłanki zwolnienia ustawowego. Po pierwsze została dokonana sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Po wtóre, w wyniku dokonania tej czynności zostało powiększone gospodarstwo rolne, a całkowita jego powierzchnia jest większa niż 11 ha a mniejsza niż 300 ha. Trzecią spełnioną przesłanką jest chęć prowadzenia tego gospodarstwa przez okres co najmniej 5 lat. Tym samym – zdaniem Wnioskodawcy – notariusz niesłusznie pobrał z tytułu przedmiotowej czynności podatek od czynności cywilnoprawnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223, ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podstawę opodatkowania – przy umowie sprzedaży − stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2. Stawka podatku od umowy sprzedaży m.in. nieruchomości wynosi 2% − art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów – sprzedaż nieruchomości podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

W myśl art. 10 ust. 2 cyt. ustawy, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku (art. 10 ust. 3 omawianej ustawy).

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 2 ww. ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).

Jak stanowi art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2016 r., poz. 617, ze zm.) opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

W świetle analizowanej powyżej definicji z art. 1 ustawy o podatku rolnym, gospodarstwo rolne stanowią wyłącznie grunty sklasyfikowane jako użytki rolne.

Stosownie do postanowień § 68 ust. 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (Dz.U. z 2015, poz. 542, ze zm.) w sprawie ewidencji gruntów i budynków, grunty rolne dzielą się na:

1. użytki rolne, do których zalicza się:
   
   1. grunty orne, oznaczone symbolem – R,
   2. sady, oznaczone symbolem – S,
   3. łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł,
   4. pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – Ps,
   5. grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem – Br,
   6. grunty pod stawami, oznaczone symbolem – Wsr,
   7. grunty pod rowami, oznaczone symbolem – W,
   8. grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem – Lzr,
2. nieużytki, oznaczone symbolem – N.
   
   

Z treści wniosku wynika, że 30 września 2016 r. Wnioskodawca zakupił wraz z żoną zabudowaną nieruchomość rolną o powierzchni 6,08 ha z zamiarem powiększenia prowadzonego dotychczas gospodarstwa rolnego. Grunty, które Wnioskodawca nabył, stanowią gospodarstwo rolne w rozumieniu ustawy o podatku rolnym. Na ww. gruntach prowadzona jest wyłącznie działalność rolnicza. Wnioskodawca posiadał już gospodarstwo rolne składające się z gruntów dzierżawionych o powierzchni ponad 30 ha (dzierżawa na 10 lat). W wyniku nabycia ww. nieruchomości, Wnioskodawca powiększył swoje gospodarstwo rolne o 6,08 ha. Łączny areał będzie wynosił więc więcej niż 11, a mniej niż 300 ha. Wnioskodawca będzie prowadził powiększone gospodarstwo rolne przez okres dłuższy niż 5 lat.

Zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 ww. ustawy ma charakter warunkowy. Oznacza to, że umowa sprzedaży będzie zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności nabywca posiada już grunty rolne (użytki rolne), nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne oraz gdy w wyniku dokonania czynności sprzedaży zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha.

Podkreślenia wymaga, że w myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, nabywca, aby skorzystać ze zwolnienia musi być na dzień nabycia właścicielem (współwłaścicielem) użytków rolnych lub gospodarstwa rolnego, albo muszą być one w jego posiadaniu, żeby mógł zostać spełniony warunek utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego. Utworzenie lub powiększenie gospodarstwa rolnego w rozumieniu ww. przepisów nie jest uzależnione od posiadania określonego tytułu prawnego do gruntów, do których są przyłączane grunty nabywane.

Stosownie do art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.), posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

Zatem podatnik, który jest dzierżawcą gospodarstwa rolnego, nabywający własność użytków rolnych – spełnia warunek przedmiotowego zwolnienia, wg którego (warunku) zakup gruntów rolnych, stanowiących gospodarstwo rolne, utworzy lub powiększy gospodarstwo rolne i gospodarstwo to będzie miało powierzchnię nie mniejszą niż 11 ha i nie większą niż 300 ha.

Z uregulowań zawartych w ww. art. 9 pkt 2 wynika także, że dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia, jak również dla zachowania prawa do ulgi, gospodarstwo musi być prowadzone:

1. przez nabywcę,
2. przez okres pięciu lat od dnia nabycia.
   
   

W przypadku niedotrzymania tego warunku następuje utrata zwolnienia od podatku.

Z treści uzupełnienia wniosku wynika, że Wnioskodawca będzie prowadził powiększone gospodarstwo rolne przez okres dłuższy niż 5 lat. Powierzchnia nabytych gruntów (6,08 ha) jest w całości przeznaczona na prowadzenie działalności rolniczej.

Zgodnie z powyższym zostanie więc spełniony warunek prowadzenia gospodarstwa rolnego przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Należy zwrócić uwagę, że preferencje w postaci zwolnienia w art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowią pomoc publiczną w rolnictwie. Przy jej udzielaniu powinno się stosować przepisy rozporządzenia Komisji Unii Europejskiej nr 1408/2013.

Zgodnie z treścią pkt 8 preambuły do rozporządzenia Komisji, okres trzech lat brany pod uwagę do celów rozporządzenia należy oceniać w sposób ciągły. Zatem dla każdego przypadku nowej pomocy de minimis należy uwzględnić całkowitą kwotę pomocy de minimis przyznaną w ciągu danego roku podatkowego oraz dwóch poprzedzających lat podatkowych.

Stosownie do art. 3 ust. 2 rozporządzenia Komisji nr 1408/2013, całkowita kwota pomocy de minimis przyznanej przez państwo członkowskie jednemu przedsiębiorstwu nie może przekroczyć 15 000 EUR w okresie trzech lat podatkowych.

W myśl art. 3 ust. 3 cyt. rozporządzenia, łączna kwota pomocy de minimis przyznanej w okresie trzech lat podatkowych przez państwo członkowskie przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie podstawowej produkcji produktów rolnych nie może przekroczyć górnego limitu krajowego określonego w załączniku, tj. 225 700 000 EURO. Pomoc de minimis uznaje się za przyznaną w dniu, w którym przedsiębiorstwo uzyskuje prawo otrzymania takiej pomocy zgodnie z obowiązującym krajowym systemem prawnym, niezależnie od terminu wypłacenia pomocy de minimis temu przedsiębiorstwu (art. 3 ust. 4 ww. rozporządzenia).

Z powyższych przepisów wynika zatem, że jeżeli w okresie trzech lat podatkowych z powodu udzielenia nowej pomocy de minimis danemu przedsiębiorcy zostałby przekroczony pułap 15 000 EUR lub łączna kwota pomocy de minimis przyznanej przez państwo członkowskie przedsiębiorstwom przekroczyłaby górny limit krajowy określony w załączniku, pomocy nie udziela się.

Skoro zwolnienie określone w art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi pomoc de minimis, co jasno wynika z tego przepisu, to do skorzystania ze zwolnienia, koniecznym jest, by kwota pomocy przyznana beneficjentowi mieściła się w limitach określonych rozporządzeniem Komisji nr 1408/2013. Zapis ten stanowi warunek, którego spełnienie jest niezbędne dla skorzystania z ww. zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, że w ciągu ostatnich 3 lat nie korzystał z pomocy de minimis w rolnictwie, a zatem kwota naliczonego podatku nie przekroczyła limitu indywidualnego przewidzianego dla jednej osoby oraz limitu krajowego.

Wobec powyższych wskazań należy stwierdzić, że przedstawiona czynność nabycia nieruchomości rolnej podlega zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych – w części dotyczącej nabycia przez Wnioskodawcę gruntów rolnych. Zatem notariusz, jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych, bezpodstawnie pobrał podatek od tej części umowy sprzedaży, która dotyczy nabycia gruntu.

Zatem w tej części stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednakże omawiane zwolnienie nie może być zastosowane do tej części przedmiotu umowy sprzedaży, która nie stanowi gruntu, a więc w części dotyczącej nabycia zabudowań. Treść przepisu art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wyraźnie wskazuje, iż zwolnieniem w nim zapisanym nie są objęte budynki znajdujące się na nabywanym gruncie. W analizowanym przepisie wskazano jedynie na zwolnienie wraz z gruntem będących jego częścią składową drzew i innych roślin. To oznacza, że od wartości nabywanych wraz z gruntem, posadowionych na nim zabudowań, notariusz jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych, miał obowiązek pobrać i odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości stawki 2%.

Wobec powyższego, w części dotyczącej nabycia zabudowań, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.