2017.01.10 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach - 2461-IBPP2.4512.881.2016.1.EJu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP2.4512.881.2016.1.EJu
z 10 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął 10 listopada 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania przez Wnioskodawczynie prawa użytkowania wieczystego użytkowania gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem ma rzecz męża na podstawie umowy przesunięcia majątkowego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2016 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania przez Wnioskodawczynie prawa użytkowania wieczystego użytkowania gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem ma rzecz męża na podstawie umowy przesunięcia majątkowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim. Między małżonkami panuje ustawowy ustrój majątkowy - wspólność majątkowa. Wnioskodawczyni nie prowadziła, ani nie prowadzi działalności gospodarczej w chwili złożenia wniosku. W maju 2006 roku małżonkowie zawarli w formie aktu notarialnego umowę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania oraz prawa własności budynku. Na mocy ww. umowy małżonkowie kupili (nabyli) do ich majątku wspólnego prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynku na nim posadowionego. W księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości jako użytkownicy wieczyści wpisani są oboje małżonkowie. Cena za nabycie ww. praw została pokryta z pieniędzy pochodzących z ich majątku wspólnego oraz z kredytu udzielonego Mężowi Wnioskodawczyni na prowadzenie działalności gospodarczej. Powyższe prawa zostały zakupione na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez Męża Wnioskodawczyni, który część budynku wynajmuje a pozostałą część wykorzystuje na potrzeby własnej działalności gospodarczej jako biuro i magazyn. W latach 2012-2013 dokonano rozbudowy budynku. Z tytułu nabycia prawa użytkowania wieczystego oraz własności budynku a także rozbudowy budynku Mąż Wnioskodawczyni odliczył naliczony podatek od towarów i usług (VAT). Aktualnie budynek jest wykorzystywany w większości do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług VAT (umowy najmu). Budynek ujęty jest w ewidencji środków trwałych Męża Wnioskodawczyni i podlega amortyzacji w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Małżonkowie rozważają dokonanie tzw. przesunięcia majątkowego polegającego na zawarciu umowy w formie aktu notarialnego na mocy której prawo wieczystego użytkowania gruntu oraz prawo własności budynku zostanie przesunięte z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego Męża Wnioskodawczyni. W wyniku umowy przesunięcia majątkowego prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynku staną się wyłączną własnością Męża Wnioskodawczyni. Umowa, na mocy której dokonane zostanie tzw. przesunięcie majątkowe nie będzie stanowiła umowy o podział majątku wspólnego małżonków. Dokonanie tzw. przesunięcia majątkowego nie będzie również poprzedzone ustanowieniem rozdzielności majątkowej między małżonkami. Przesunięcie majątkowe nastąpi bez spłat i dopłat. Na gruncie cywilnoprawnym umowa przesunięcia majątkowego będzie kwalifikowana jako umowa darowizny. Grunt będący w użytkowaniu wieczystym oraz budynek, podlegające przesunięciu majątkowemu nie wyczerpują całego majątku małżonków.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przekazanie przez Wnioskodawczynię (nieprowadzącą działalności gospodarczej oraz niebędącej zarejestrowanym czynnym podatnikiem od towarów i usług VAT) prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawa własności budynku posadowionego na tejże nieruchomości mężowi Wnioskodawczyni w sposób nieodpłatny (bez jakichkolwiek spłat i dopłat) na podstawie umowy dokonującej przesunięcia majątkowego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT)?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawczyni przekazanie przez Wnioskodawczynię (nieprowadzącą działalności gospodarczej oraz niebędącej zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT) prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawa własności budynku posadowionego na tejże nieruchomości Mężowi Wnioskodawczyni w sposób nieodpłatny (bez jakichkolwiek spłat i dopłat) na podstawie umowy dokonującej przesunięcia majątkowego nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT).

Artykuł 5 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że: „Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.”

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT: „Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy

wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.”

Artykuł 7 ust. 2 ustawy o VAT przewiduje z kolei opodatkowanie niektórych czynności nieodpłatnych. Stanowi bowiem, że „Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.”

Przepisu art. 7 ust. 2 nie stosuje się - zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy o VAT - do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalności gospodarczą podatnika.

Z powyższych przepisów wynika ogólna zasada, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel. Jak wskazano w interpretacji indywidualnej z dnia 13 kwietnia 2015 roku wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (nr: IPTPP2/4512-114/15-4/IR): (...) pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy". Stanowisko powyższe potwierdzają poglądy przedstawicieli doktryny oraz orzecznictwo i praktyka Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (aktualnie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej): „Istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Interpretacja powyższego zwrotu sprawia wiele trudności. Mowa jest bowiem o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności". W orzecznictwie i praktyce ETS pojawił się w tym kontekście termin "własność ekonomiczna" - tak w orzeczeniu C-320/88 (Shipping and Forwarding Safe B.V.V. Staatsecretaris van Financien)” (Bartosiewicz Adam, „VAT. Komentarz”, wyd. X, WK 2016).

W przedmiotowej sytuacji pomimo tego, że w wyniku umowy dokonującej tzw. przesunięcia majątkowego dojdzie do zmiany właściciela (w miejsce małżonków jedynym właścicielem zostanie Mąż Wnioskodawczyni), to w sensie ekonomicznym - które ma pierwszorzędne znaczenie na gruncie ustawy o VAT - nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel, ponieważ budynek wraz ze związaną z nim nieruchomością użytkowany jest stale i od początku wyłącznie przez Męża Wnioskodawczyni na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Ponadto z uwagi na specyficzne uregulowania dotyczące wspólności majątkowej małżeńskiej należy uznać, że Mąż Wnioskodawczyni również przed dokonaniem przesunięcia majątkowego był właścicielem budynku i użytkownikiem wieczystym gruntu (na zasadzie współwłasności łącznej), jednak z uwagi na specyficzne normy prawne zawarte w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej jako: „Kodeks rodzinny i opiekuńczy”) nie mógł nimi samodzielnie rozporządzać.

Stanowi o tym art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w następującym brzmieniu:

„W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub

w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.”

Wnioskodawczyni wskazuje ponadto, że nawet gdyby przyjąć, że umowa dokonująca przesunięcia majątkowego spowoduje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotowymi prawami jak właściciel również w sensie ekonomicznym, to i tak w ocenie Wnioskodawczyni czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu z poniżej wskazanych względów.

Aby doszło bowiem do opodatkowania podatkiem VAT czynności nieodpłatnej muszą być łącznie spełnione następujące przesłanki zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT:

dokonującym nieodpłatnego przekazania musi być podatnik podatku od towarów i usług;
przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa;
przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących prezenty o małej wartości lub próbki.

Kluczowe znaczenie ma fakt, że dokonującą nieodpłatnego przekazania będzie Wnioskodawczyni, która w chwili przekazania nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). Podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Wnioskodawczyni nie prowadzi natomiast działalności gospodarczej ani w chwili złożenia wniosku ani nie będzie jej prowadziła w chwili zawierania umowy dokonującej przesunięcia majątkowego, w wyniku której prawo użytkowania wieczystego oraz prawo własności budynku przypadnie Mężowi Wnioskodawczyni.

Nie znajdzie więc zastosowania mająca kluczowe znaczenie przesłanka nr 1 wskazana powyżej. W rezultacie kolejne przesłanki opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT) wskazane w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT również nie znajdą zastosowania w przedmiotowej sytuacji (przekazane prawa nie należą do przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni, ponieważ Wnioskodawczyni przedsiębiorstwa nie prowadziła i nie prowadzi, a co za tym idzie nie przysługiwało jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego).

W rezultacie czynność prawna w wyniku której prawo wieczystego użytkowania nieruchomości wraz z prawem własności budynku zostanie przekazane nieodpłatnie do majątku osobistego Męża Wnioskodawczyni, w rezultacie czego Mąż Wnioskodawczyni stanie się jedynym uprawnionym z ww. praw nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT).

Wobec powyższego nie istnieje po stronie Wnioskodawczyni obowiązek wystawienia faktury VAT dokumentującej transakcję przekazania prawa wieczystego użytkowania oraz prawa własności budynku wskutek braku możliwości zastosowania art. 106b ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawczyni wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska zaprezentowanego w niniejszym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W określeniu Jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to

z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie,

w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią. Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy.

W świetle powołanych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż, jak również oddanie w użytkowanie, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy, przed dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników,

wszelkie inne darowizny

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ww. ustawy. Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). Stosownie do treści art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 ww. Kodeksu cywilnego).

W myśl art. 210 ustawy Kodeks cywilny, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Z regulacji art. 211 Kodeks cywilny wynika, że każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z kolei ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 2082, z późn. zm.).

Należy podkreślić, że opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepis art. 5 ust. 1 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zostanie dokonana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przekazanie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawa własności budynku, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem w maju 2006 r. nabyli do ich majątku wspólnego prawo użytkowania wieczystego użytkowania gruntu oraz prawo własności budynku na nim posadowionym. Budynek jest wykorzystywany do działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT oraz nie prowadzi działalności gospodarczej. Małżonkowie rozważają dokonanie tzw. przesunięcia majątkowego prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz prawa własności budynku z majątku wspólnego małżonków do majątku wspólnego męża Wnioskodawczyni. W wyniku umowy przesunięcia majątkowego prawo wieczystego użytkowania gruntu oraz prawo własności budynku staną się wyłączna własnością męża Wnioskodawczyni. Dokonanie ww. przesunięcia nie będzie poprzedzone ustanowieniem rozdzielczości majątkowej między małżonkami. Na gruncie cywilnoprawnym umowa przesunięcia majątkowego będzie traktowana jako umowa darowizny.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą ustalenia czy nieodpłatne przekazanie prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz prawa własności budynku posadowionego na tejże nieruchomości mężowi stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawczyni należy mieć na uwadze przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 ww. Kodeksu).

Zgodnie z brzmieniem art. 36 § 1 oraz § 2 cyt. ustawy, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

W oparciu o art. 37 § 1 pkt 1 ww. ustawy, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących stosunków majątkowych między małżonkami, nic nie uprawnia do wniosku, że wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez jednego z małżonków (sprzedaż towarów, odpłatne świadczenie usług, import itp.) czyni podatnikiem tego podatku również drugiego małżonka, gdy czynności te dotyczą składników ich majątku wspólnego, a przychód uzyskany z wykonywania tych czynności stanowi ich majątek dorobkowy.

Skoro każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, to może on samodzielnie, we własnym imieniu i na własny rachunek dokonywać czynności prawnych będących wykonywaniem tego zarządu, jakkolwiek skuteczność czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga akceptacji drugiego małżonka.

Prawno-podatkowa skuteczność czynności podjętej przez jednego z małżonków nie jest uzależniona od zgody drugiego z nich na jej dokonanie, skoro taka czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezależnie od tego, czy została wykonana z zachowaniem warunków i form określonych przepisami prawa. Czynności określone

w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ustawy o VAT).

W konsekwencji podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Wobec powyższego podmiot świadczący czynności opodatkowane będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy czynności te będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem świadczonych czynności jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w świetle art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje czynności we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej).

Ze wskazanych na wstępie przepisów prawa wynika, że dostawa towarów, co do zasady, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W świetle zaś definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem, świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego przeniesienia prawa do wieczystego użytkowania gruntów oraz prawa własności budynku, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Biorąc zatem pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawczynię opis sprawy stwierdzić należy, że skoro przedmiotowa nieruchomość wykorzystywana była jedynie w działalności gospodarczej prowadzonej przez męża Wnioskodawczyni, a Wnioskodawczyni sama nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, to nie można powiedzieć, że Wnioskodawczyni działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni będzie brała udział w czynności przekazania prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawa własności budynku jedynie z tego względu, że został on wytworzony w trakcie trwania wspólności majątkowej w ramach działalności gospodarczej męża, w którym z prywatnoprawnego punktu widzenia współwłaścicielem majątku jest Wnioskodawczyni, jednak w żaden sposób nieruchomość ta wraz z budynkiem ten nie była wykorzystywana przez Wnioskodawczynię, w tym dla celów własnej działalności gospodarczej.

W związku z przedstawionym opisem sprawy stwierdzić należy, że brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawczynię za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie czynności opodatkowanej np. w postaci dostawy prawa użytkowania nieruchomości wraz z budynkiem, lecz wymagane jest określenie podmiotu świadczącego dokonującego przedmiotowej dostawy, za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie brak jest takich przesłanek.

Taki wniosek wynika z faktu, że w posiadanie przedmiotowej nieruchomości zabudowanej budynkiem Wnioskodawczyni weszła jedynie ze względu na wspólność majątkową, a nieruchomość ta wraz z budynkiem została wytworzona i wykorzystywana była wyłącznie do celów prowadzonej przez małżonka Wnioskodawczyni indywidualnej działalności gospodarczej, natomiast Wnioskodawczyni nie korzystała w żaden sposób przedmiotowej nieruchomości do działalności gospodarczej.

Ponadto należy także zwrócić uwagę, że pomimo zakupu składników majątku wykorzystywanego do działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni, w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, składniki te były przeznaczone i wykorzystywane do działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Czyli mąż Wnioskodawczyni prowadząc swoje przedsiębiorstwo w oparciu o część składników majątku wspólnego ma nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną,

w sensie ekonomicznym jest właścicielem tej części majątku wspólnego. Należy zatem, zdaniem tut. Organu, ustalić czy cywilnoprawna umowa majątkowa małżeńska doprowadzi do sytuacji, że majątek przedsiębiorstwa męża Wnioskodawczyni (podatnika VAT) ulegnie zwiększeniu lub zmniejszeniu. Z okoliczności niniejszej sprawy wynika, iż przedsiębiorstwo męża, w odniesieniu do którego działa jako podatnik VAT, nie ulegnie zmianie. Na gruncie podatku od towarów i usług nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania składnikami majątku wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa męża Wnioskodawczyni.

W wyniku przesunięcia, majątek męża Wnioskodawczyni, jako podatnika VAT, nie ulegnie powiększeniu lub zmniejszeniu, bowiem mąż Wnioskodawczym będzie prowadził działalność gospodarczą w oparciu o tą samą nieruchomość. Zmianie ulegnie tylko forma własności na gruncie przepisów prawa cywilnego.

W związku z powyższym wskazać należy, że w wyniku przesunięcia majątku mąż Wnioskodawczyni otrzyma te składniki majątku, nad którymi posiada władztwo ekonomiczne, czyli te w oparciu, o które prowadzi samodzielnie swoje przedsiębiorstwo.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, iż w związku z przesunięciem majątku wspólnego małżonków nie wystąpią czynności określone w art. 5 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, tym samym nie powstanie w stosunku do Wnioskodawczyni obowiązek podatkowy na gruncie podatku od towarów i usług, a w konsekwencji nie wystąpi również obowiązek wystawienia faktury

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się natomiast do powołanej stanowisku interpretacji nr IPTPP2/4512-114/15-4/IR należy stwierdzić iż została wydana w oparciu o inny stan faktyczny niż zawarty we wniosku.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynie w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub pojawienia się innych okoliczności sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawczynie. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Z okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku, nie wynika, że Wnioskodawczyni w jakikolwiek sposób wykorzystywała wskazaną we wniosku nieruchomość do działalności gospodarczej. Zatem w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, to oceny faktycznego podatku należnego dokona organ podatkowy w przeprowadzonym postepowaniu podatkowym, a interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie zgodnie z art. 57a skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin