Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-1.4515.494.2016.1.JKu
z 27 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 30 listopada 2016 r. (data wpływu do Biura – 9 grudnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny budynku mieszkalnego wraz z działką wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego otrzymanego w spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 grudnia 2016 r. do Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny budynku mieszkalnego wraz z działką wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego otrzymanego w spadku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni rozważa przekazanie swoim dzieciom domu wraz z działką wchodzącą w skład gospodarstwa rolnego, które odziedziczyła po ojcu. W skład gospodarstwa rolnego wchodzi m.in. niewielki dom (64m²) z działką (ok. 900m²), w którym Wnioskodawczyni mieszka od urodzenia. Wnioskodawczyni będzie nadal w nim zamieszkiwać – także po przekazaniu go wraz z działką jednemu ze swoich dzieci. Możliwość mieszkania w domu zostanie Wnioskodawczyni zagwarantowana w akcie notarialnym dotyczącym tej ewentualnej darowizny.

Rodzice Wnioskodawczyni zmarli w latach osiemdziesiątych, jednak sprawa sądowa ustalająca, że to Wnioskodawczyni dziedziczy gospodarstwo została przeprowadzona dopiero w styczniu 2013 r. Po wyroku sądu, Wnioskodawczyni nie dotrzymała terminu powiadomienia Urzędu Skarbowego o nabyciu spadku. Powołała się jednak na art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn (jedyny posiadany budynek mieszkalny o niedużej powierzchni i zobowiązanie do zamieszkiwania w nim przez 5 lat). Naczelnik Urzędu Skarbowego 12 listopada 2013 r. wydał decyzję potwierdzającą, że nie powstaje zobowiązanie podatkowe przy spełnieniu wymogów określonych w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy darowanie przez Wnioskodawczynię jednemu z jej dzieci domu wraz z działką, przed upływem 5 lat od otrzymania decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego spowoduje powstanie zobowiązania podatkowego, o którym mowa we wniosku, jeśli Wnioskodawczyni nadal będzie zamieszkiwać w tym domu?

Zdaniem Wnioskodawczyni jeśli nadal będzie ona zamieszkiwać w domu, a dom wraz z działką przekaże jednemu z dzieci, to nie powstanie zobowiązanie podatkowe. Zbycie nabytego w spadku udziału w nieruchomości na rzecz zstępnego przed upływem 5 lat od daty stwierdzenia nabycia spadku – przy założeniu, że Wnioskodawczyni nadal będzie zamieszkiwać w przedmiotowej nieruchomości – nie spowoduje utraty prawa do ulgi wynikającej z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie Organ pragnie zaznaczyć, iż ponieważ opisane we wniosku nabycie tytułem dziedziczenia (spadku), domu wraz z działką nastąpiło w dacie śmierci ojca, tj. w latach osiemdziesiątych, w niniejszej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2006 r., Nr 222, poz. 1629, ze zm.) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym w dacie 31 grudnia 2006 r.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem spadku.

Stosownie do treści art. 5 i art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych oraz powstaje z chwilą przyjęcia spadku.

Zgodnie natomiast z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem m.in. budynków mieszkalnych.

Natomiast według art. 4 ust. 5 ww. ustawy, ilekroć jest w niej mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.

Na tle powyższego należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., przysługuje w każdym wypadku, gdy przedmiotem spadku jest gospodarstwo rolne lub jego część – w rozumieniu ustawy o podatku rolnym.

Z treści ww. artykułu wynika jednak, że ustawodawca wyłączył zwolnienie od podatku m.in. dla budynków mieszkalnych.

W związku z powyższym w celu zwolnienia się z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn obejmującego otrzymanie nieruchomości posadowionej na nabytym gospodarstwie rolnym, koniecznym jest zastosowanie zwolnienia zawartego w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeśli istnieją ku temu uwarunkowania.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4 (tj. jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej);
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
   
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
   
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
      
   2. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni rozważa przekazanie swoim dzieciom domu wraz z działką wchodzącą w skład gospodarstwa rolnego, które odziedziczyła po ojcu. W skład gospodarstwa rolnego wchodzi m.in. niewielki dom z działką, w którym Wnioskodawczyni mieszka od urodzenia. Wnioskodawczyni będzie nadal w nim zamieszkiwać – także po przekazaniu go wraz z działką jednemu ze swoich dzieci. Możliwość mieszkania w domu zostanie Wnioskodawczyni zagwarantowana w akcie notarialnym dotyczącym tej ewentualnej darowizny. W związku z ww. nabyciem Wnioskodawczyni skorzystała ze zwolnienia określonego w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą zamieszkiwać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat od dnia określonego w cytowany przepisie art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Warunkiem niezbędnym do skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 16 ww. ustawy jest łączne spełnienie wszystkich zawartych w tym przepisie warunków.

Ponieważ przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia „miejsce zamieszkania”, dlatego należy posiłkować się definicją miejsca zamieszkania znajdującą się w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93, ze zm.). Miejscem zamieszkania osoby fizycznej, zgodnie z ww. przepisem jest miejsce, w którym ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Do ustalenia zatem miejsca zamieszkania potrzebne są według tego przepisu dwa momenty: moment zewnętrzny, tj. faktyczne przebywanie i wewnętrzny, tj. zamiar stałego pobytu, które muszą występować łącznie.

Powyższe oznacza faktyczne przebywanie w tym lokalu mieszkalnym, który był przedmiotem nabycia w drodze spadku i został objęty ulgą mieszkaniową.

Należy przy tym zauważyć, iż unormowania art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. nie nakładają obowiązku utrzymywania tytułu prawnego do nabytego w drodze spadku lokalu oraz zameldowania na pobyt stały. Przepis ten natomiast nakłada obowiązek zamieszkiwania w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat, liczonych według zasad w tym przepisie wskazanych.

Fakt, iż Wnioskodawczyni zamierza przenieść prawo własności domu wraz działką na swego syna przy jednoczesnym dalszym zamieszkiwaniu w przedmiotowej nieruchomości nie skutkuje utratą ulgi mieszkaniowej, bowiem wszystkie warunki określone w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jakie nałożył ustawodawca na podatnika, będą spełnione łącznie.

Reasumując stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni, która w drodze umowy darowizny przekaże swojemu synowi dom wraz z działką, nie utraci z tego tytułu prawa do ulgi zawartej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli będzie w tym domu zamieszkiwała przez okres 5 lat, począwszy od okresu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.