Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB1/415-912/14/KW
z 4 grudnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2014 r. (data wpływu 8 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego sądowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego sądowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni, inżynier budownictwa drogowego, ma zarejestrowaną działalność gospodarczą od 5 marca 2001 roku. W jej ramach wykonuje m. in. nadzory budowlane, opinie, ekspertyzy oraz inne zlecone prace. Zainteresowana obecnie nie zatrudnia żadnych pracowników. Z podatku rozlicza się według art. 30c, prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, na podstawie której wylicza koszty uzyskania przychodu i należny podatek dochodowy. W ramach posiadanych uprawnień wykonuje też ekspertyzy, opinie na zlecenie sądu, gdyż posiada uprawnienie biegłego sądowego ze swojej dziedziny. Najczęściej jest to wskazanie warunków dla wykonania drogi dojazdowej do działki, siedziby itp. Obecnie Wnioskodawczyni dochód z tytułu pracy biegłego dolicza do działalności gospodarczej, ujmuje w księdze przychodów i rozchodów, rozlicza podatek VAT. Sąd wypłacając wynagrodzenie potrąca również podatek dochodowy, czyli następuje podwójne opodatkowanie.

W uzupełnieniu nadmieniono, że zgodnie z wpisem w CIDG przeważająca działalność to 71.12.Z. Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne. Wnioskodawczyni wykonuje m. in. analizy, oceny, ekspertyzy. Czynności zlecone przez sąd są wykonywane w ramach działalności. Podobne czynności są wykonywane dla innych kontrahentów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy przychód z tytułu pracy biegłego na zlecenie sądu powinien być traktowany jako przychód z działalności gospodarczej?

Czy z tytułu pracy biegłego powinien mieć zastosowanie art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i dochód ten powinien być rozliczony poza działalnością gospodarczą i jednocześnie sąd ma obowiązek potrącenia zaliczki na podatek dochodowy i wystawienia PIT-11?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w sytuacji, gdy podatnik jest biegłym i wykonuje wolny zawód w celach zarobkowych, zawodowo we własnym imieniu i na własny rachunek, a ponadto działalność ta ma charakter zorganizowany i ciągły (powtarzalny i stały), to przychody osiągane z tego rodzaju działalności powinny być uznawane za przychody ze źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, a nie działalność wykonywana osobiście.

W ocenie Wnioskodawczyni, biegły, jeśli nie ma zarejestrowanej działalności gospodarczej to jest rozliczany według art. 13 pkt 6, ale w przypadku podatniczki nie ma on zastosowania. Działalność gospodarczą (w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.) od działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.) odróżnia nie tyle fakt realizowania osobiście działalności na rzecz określonego kręgu podmiotów, ile zarobkowy, zorganizowany, zawodowy, określony administracyjnoprawnie i ciągły (powtarzalny i stały) charakter prowadzonej działalności, mającej ze względu na powyższe przymioty charakter działalności gospodarczej w rozumieniu prawa o działalności gospodarczej, pozwalający na uczestnictwo w obrocie gospodarczym. Przepisy u.p.d.o.f. obecnie bowiem również wskazują przede wszystkim na zorganizowanie i ciągłość działalności gospodarczej. Podobne stanowisko zajął WSA w Warszawie w wyroku III SA/Wa 4304/06. Zdaniem sądu wykonywanie działalności gospodarczej wyklucza osiąganie przychodów z tytułu działalności wykonywanej osobiście w sytuacji, gdy przychód jest osiągany w ramach zorganizowanej, powtarzalnej działalności. W innym wyroku (III SA/Wa 4187/06) też WSA w Warszawie stwierdził, że art. 13 pkt 6 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy osób, które są np. zatrudnione na podstawie umowy o pracę i dodatkowo są biegłymi sądowymi. W takiej sytuacji uzyskanie przychodu z tytułu bycia biegłym nie powoduje obowiązku rejestrowania działalności i odprowadzania zaliczek. Nie dotyczy on natomiast osób, które są biegłymi sądowymi i wykonują jednocześnie wolny zawód. Osoby takie prowadzą bowiem pozarolniczą działalność gospodarczą i osiągany przez nich przychód w związku z wykonywaniem czynności biegłego sądowego jest przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej. Tym bardziej, że nie jest to jednorazowy przychód a wręcz przeciwnie, jest stały i powtarzalny. Podsumowując, wykonywanie pracy biegłego u podatniczki na zlecenie sądu powinno być traktowane tak jak dochód z działalności gospodarczej, wystawiona faktura, wpisana do podatkowej księgi oraz rozliczony podatek VAT. Sąd nie powinien traktować takiego wynagrodzenia jako działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 6) i potrącać zaliczki na podatek dochodowy oraz wystawiać PIT-11.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 powołanej ustawy, źródłami przychodów są odpowiednio:

• działalność wykonywana osobiście,

• pozarolnicza działalność gospodarcza.

Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
   
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
   
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

• prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie natomiast z art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
   
2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
   
3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Zatem nie są przychodami z działalności gospodarczej takie przychody, które zostały zaliczone przez ustawodawcę do pozostałych źródeł przychodów znajdujących się w katalogu źródeł przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ww. ustawy), tj. m.in. do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Ustawodawca wyraźnie bowiem rozróżnił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródła przychodu m.in. z działalności wykonywanej osobiście oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej; dokonany podział ma charakter rozłączny.

Stosownie do treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Należy zauważyć, że przychodu z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego nie zalicza się do przychodu uzyskiwanego z tytułu umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Użycie przez ustawodawcę w art. 13 pkt 6 ww. ustawy słowa „zleca” nie oznacza, że mamy do czynienia z umową zlecenia. Zlecenie dokonania czynności ma bowiem swoje źródło w stosownych przepisach prawa.

Ponadto należy podkreślić, że na gruncie prawa podatkowego nie ma przeszkód, aby osoby prowadzące działalność gospodarczą równocześnie wykonywały na zlecenie sądu, prokuratury czy innych podmiotów określone czynności i osiągały z tego tytułu przychody. W takim przypadku zachodzi jednak konieczność zakwalifikowania osiąganych w ten sposób przychodów do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stwierdzić należy, że kwalifikacja wynagrodzenia z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego do określonego źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych jest zależna od formy w jakiej dana osoba wykonuje swoją działalność zawodową.

Jeżeli biegły sądowy swoją działalność zawodową wykonuje w formie organizacyjnej, w ramach której osiąga dochody kwalifikowane do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, a czynności podejmowane przez niego w charakterze biegłego są wykonywane w ramach tej działalności, wówczas wynagrodzenie z tego tytułu należy zaliczyć do przychodów z tego źródła, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej. Jeżeli natomiast swoją działalność zawodową prowadzi w innej formie, np. w ramach stosunku pracy, wówczas wynagrodzenie z tytułu wykonywania czynności w charakterze biegłego należy kwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni, będąca inżynierem budownictwa drogowego, ma zarejestrowaną działalność gospodarczą. W jej ramach wykonuje m. in. nadzory budowlane, opinie, ekspertyzy oraz inne zlecone prace. Zainteresowana obecnie nie zatrudnia żadnych pracowników. Z podatku rozlicza się według art. 30c, prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, na podstawie której wylicza koszty uzyskania przychodu i należny podatek dochodowy. W ramach posiadanych uprawnień wykonuje też ekspertyzy, opinie na zlecenie sądu, gdyż posiada uprawnienie biegłego sądowego ze swojej dziedziny. Najczęściej jest to wskazanie warunków dla wykonania drogi dojazdowej do działki, siedziby itp. Czynności zlecone przez sąd są wykonywane w ramach działalności. Podobne czynności są wykonywane dla innych kontrahentów.

Odnosząc powołane wyżej przepisy prawa do przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że jeżeli czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię w charakterze biegłego są wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to przychody osiągane z tego tytułu należy zakwalifikować jako przychody z działalności gospodarczej, o której mowa art. 10 ust. 1 pkt 3 oraz art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym przychody osiągane przez Wnioskodawczynię z tytułu czynności wykonywanych w charakterze biegłego sądowego nie powinny być kwalifikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, sąd nie ma obowiązku potrącenia z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy i wystawienia informacji PIT-11.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało osobne rozstrzygnięcie.

Odnosząc się natomiast do powołanych wyroków sądów administracyjnych, które zdaniem Wnioskodawczyni przemawiają za słusznością przedstawionego stanowiska podkreślić należy, że jakkolwiek orzeczenia kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie faktycznym. Orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, ze zm.), nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Podsumowując, należy zastrzec, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku w kontekście zadanego pytania. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania podatkowego lub kontrolnego właściwy organ ustali, że czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię w charakterze biegłego nie są wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w tym zakresie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.