Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPP3.4512.825.2016.2.RM
z 20 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2016 r. (data wpływu 3 listopada 2016 r.) uzupełnionym w dniu 9 grudnia 2016 r. (data wpływu 12 grudnia 2016 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 5 grudnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktury dotyczącej wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczeń na podstawie zawartej ugody - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 listopada 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktury dotyczącej wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczeń na podstawie zawartej ugody.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 9 grudnia 2016 r. (data wpływu 12 grudnia 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 5 grudnia 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka S.A. (dalej: Spółka) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi przesyłania gazu na rzecz osób trzecich.

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

W ramach prowadzonej działalności Spółka zawarła z P. S.A. (dalej: P.) umowę obejmującą usługi przesyłania gazu, w ramach której Spółka realizowała również usługę bilansowania. W przypadku niezbilansowania ilości gazu przesyłanego na rzecz P., poza podstawowymi opłatami z tytułu świadczenia usług przesyłania gazu, Spółka rozlicza się z P. za dodatkowo pobrany lub pozostawiony gaz w systemie przesyłowym poprzez dodatkowe opłaty za tzw. niezbilansowanie systemu przesyłowego. Zgodnie z przedmiotową umową, w zależności od wartości niezbilansowania (dodatnie albo ujemne) opłatami obciążana była Spółka (niezbilansowanie dodatnie) albo P. (niezbilansowanie ujemne). Opłaty z tytułu niezbilansowania systemu naliczone przez Spółkę w wybranych miesiącach w okresie od lipca 2011 roku do października 2012 roku zostały zakwestionowane przez P., a P. skierowała sprawę na drogę postępowania sądowego (P. wniósł przeciw Spółce pozew o zapłatę obejmujący kwestionowane należności), twierdząc, iż działania Spółki w zakresie przekazywania danych dotyczących statusu niezbilansowania były niezgodne z przepisami unijnymi, co spowodowało powstanie szkody po stronie P.

Sprawa sądowa miała charakter precedensowy, bowiem dotyczyła sposobu weryfikacji jakości danych dostarczanych przez Spółkę o statusie niezbilansowania P. Sąd w ramach postępowania miał zbadać, czy jakość danych wstępnych (operatywnych) z błędem na poziomie 0,02% jest informacją wiarygodną i wystarczającą. Potencjalnie negatywne rozstrzygnięcie dla Spółki (uznanie powództwa P.) mogłoby skutkować nałożeniem na Spółkę dodatkowych obowiązków w zakresie jakości przekazywanych danych. Wskutek takiego rozstrzygnięcia Spółka musiałaby ponieść istotnie duże nakłady finansowe w celu zbudowania nowego systemu teleinformatycznego skojarzonego z instalacjami pomiarowymi, w celu uniknięcia kolejnych pozwów.

Spór sądowy w ramach postępowania przed pierwszą instancją prowadzony był przez ponad trzy lata i wiązał się z wysokimi kosztami związanymi z jego prowadzeniem (ekspertyzy, opinie biegłych, koszty usług prawnych, narastająca kwota odsetek). W ramach toczącego się postępowania konieczne było m.in. przygotowanie dwóch opinii biegłych, które w żaden sposób nie wskazały, której ze stron należy przyznać rację. W związku z zawiłym, precedensowym charakterem sprawy, długotrwałym procesem oraz niepewnością co do jego wyniku, strony postanowiły zakończyć toczące się postępowanie poprzez zawarcie ugody sądowej. Żadna ze stron przez cały okres toczącego się postępowania nie czyniła ustępstw drugiej stronie ani też w jakimkolwiek zakresie nie uznała roszczenia.

Obie strony uznały za wysoce prawdopodobne ryzyko, iż wyrok sądowy będzie jednoznaczny dla jednej ze stron postępowania, jednakże nie dało się przewidzieć czy sąd uzna roszczenia w całości czy też oddali powództwo. W związku z powyższym strony wypracowały w ramach negocjacji satysfakcjonujące dla obu stron warunki porozumienia, które znalazły odzwierciedlenie w treści ugody.

Celem zawarcia ugody miało być zaprzestanie dalszego prowadzenia postępowania sądowego.

Strony w ramach negocjacji uzgodniły, iż P. nie będzie dalej dochodził roszczeń wskazanych w pozwie, na co wskazuje treść Ugody (§ 4), gdzie P. wskazał, iż spełnienie warunków ugody wyczerpuje wszelkie roszczenia powoda w przedmiotowej sprawie. Spółka zobowiązała się natomiast zapłacić na rzecz P. wskazaną w ugodzie kwotę pieniężną w celu zaprzestania przez P. prowadzenia sporu.

Ugoda sądowa zawarta została między stronami w dniu 15 września 2016 roku (dalej: Ugoda).

Na jej podstawie w zamian za zrzeczenie się przez P. wszelkich roszczeń w stosunku do Spółki z tytułu wykonania umowy przesyłowej, łączącej strony w spornym okresie w zakresie rozliczeń związanych z bilansowaniem oraz odstąpienie od dochodzenia przez P. dalszych roszczeń wskazanych w pozwie, Spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz P. określonej kwoty pieniężnej, która została obliczona jako suma:

• kwoty stanowiącej część należności głównej dochodzonej w postępowaniu sądowym przez P.,
  

• kwoty stanowiącej równowartość 50% odsetek ustawowych od wskazanej powyżej części należności głównej, wyliczonych na dzień zawarcia Ugody,
  

• połowy ustalonych przez sąd kosztów sporządzenia opinii biegłych, oraz
  

• jednej czwartej opłaty od pozwu uiszczonej przez P.
  
  

Zgodnie z treścią Ugody, wskazana powyżej kwota należności miała zostać powiększona o wartość VAT, a zapłata przyjętej przez strony należności miała nastąpić na podstawie wystawionej przez P. faktury.

Jak bezpośrednio wynika z treści zawartej ugody, celem jej zawarcia było zakończenie sporu i uchylenie stanu niepewności co do jego wyniku. W zawartej ugodzie, nie wskazano, iż Spółka uznaje częściowo roszczenia P. i w związku z powyższym wypłaca na jego rzecz odpowiednią sumę w ramach odszkodowania. Z brzmienia ugody w żaden sposób nie wynika, iż jej zawarcie oznacza uznanie roszczeń którejkolwiek ze stron, ani tym bardziej, iż jedna ze stron zapłaci drugiej stronie odszkodowanie.

W przedmiotowej sprawie strony w ramach czynionych ustępstw postanowiły, iż P. nie będzie dalej dochodził roszczeń wskazanych w pozwie, na co wskazuje § 4 Ugody, gdzie P. przyznał, iż spełnienie warunków ugody wyczerpuje wszelkie roszczenia powoda w przedmiotowej sprawie. Strony uzgodniły zatem, iż P. w ramach ustępstw, zaniecha dalszego działania w postaci dochodzenia zapłaty przez Spółkę odszkodowania.

Podsumowując, zgodnie z wyraźnym brzmieniem Ugody, jej podpisanie nie stanowi przyznania przez żadną ze stron, że roszczenia drugiej strony rzeczywiście istnieją, są zasadne, są wykonalne, ani też uznania żadnego z tych roszczeń, ani przyznania którejkolwiek z okoliczności faktycznych. Mocą Ugody strony zrzekły się bezwarunkowo i nieodwołalnie wskazanych w niej wzajemnych roszczeń i zobowiązały się do podjęcia działań zmierzających do jej realizacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego Spółce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktury wystawionej przez P. tytułem wynagrodzenia za zrzeczenie się przez P. roszczeń na podstawie przedmiotowej Ugody?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Spółki, przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez P. tytułem wynagrodzenia wskazanego w Ugodzie, bowiem kwota ta jest wynagrodzeniem za zrzeczenie się przez P. wszelkich roszczeń wysuwanych w stosunku do Spółki w związku z łączącą strony umową przesyłową, a zrzeczenie się roszczeń jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spełnione są też warunki odliczenia podatku naliczonego wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, a jednocześnie nie są spełnione przesłanki, wyłączające prawo do odliczenia podatku naliczonego określone w art. 88 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 tej ustawy.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w przypadku, gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

• odliczenia dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług, oraz
  

• dokonywane zakupy towarów i usług mają związek z czynnościami opodatkowanymi podatnika.
  
  
  

Z kolei zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W związku z powyższym, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy czynność dokonana przez P. w ramach wykonania Ugody, która udokumentowana została fakturą uwzględniającą podatek VAT, podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Co do zasady, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zdaniem Spółki, nie powinno budzić wątpliwości, że świadczenie, polegające na zrzeczeniu się wszelkich roszczeń związanych z zakwestionowanymi przez kontrahenta usługami bilansowania oraz kwotą dochodzoną na drodze postępowania sądowego jako nienależną, nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu powyższych przepisów. W wyniku dokonania tej czynności w żadnym wypadku nie dochodzi bowiem do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W związku z powyższym należy ustalić, czy czynność ta stanowi świadczenie usług w rozumieniu Ustawy VAT.

W tym miejscu należy wskazać na istotę i charakter ugody. Jak wskazują przedstawiciele doktryny (Bieniek Gerard, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom I-II, wyd. X) można wyróżnić trzy podstawowe cele zawarcia ugody:

• uchylenie niepewności, co do roszczeń wynikających z istniejącego między stronami stosunku prawnego;
  

• zapewnienie wykonania zobowiązania;
  

• uchylenie sporu już istniejącego lub mogącego powstać w przyszłości.
  
  
  

Uogólniając, można powiedzieć, że celem ugody jest przekształcenie (przy wzajemnych ustępstwach) niepewnego lub spornego stosunku prawnego, łączącego strony w stosunek pewny i bezsporny. W przedmiotowej sprawie, jak wynika bezpośrednio z treści ugody, celem stron nie było uchylenie niepewności co do roszczeń, wynikających z istniejącego między stronami stosunku prawnego poprzez np. zapłatę odszkodowania, ani tym bardziej zapewnienie wykonania zobowiązania. Podstawowym i wprost wyartykułowanym celem zawarcia ugody było bowiem uchylenie sporu już istniejącego pomiędzy stronami. W celu uchylenia niepewności co do wyniku sporu sądowego strony postanowiły określić wzajemne ustępstwa, umożliwiające zakończenie sporu sądowego.

Jak wskazują przedstawiciele nauki, immamentną cechą ugody są czynione przez obie strony sporu wzajemne ustępstwa. Jak wskazuje J. Gudowski (Gudowski Jacek, Kc, Komentarz, Księga Trzecia, Zobowiązania) „Z ugodą mamy do czynienia tylko w sytuacji, w której strony czynią sobie wzajemnie ustępstwa (...).Wzajemne ustępstwa są, zatem podmiotowo istotnym elementem ugody. Określenie „wzajemne” oznacza, że ustępstwa powinny być dokonane przez obie strony umowy, przy czym nie muszą być one ekwiwalentne, ustępstwo, zatem jednej strony nie musi równoważyć ustępstwa drugiej strony”. W ramach czynionych ustępstw może dojść np. do wypłaty odszkodowania w kwocie odpowiadającej części roszczenia, może również dojść do pełnego uznania roszczenia i rozłożenia płatności w czasie. Czyniąc wzajemne ustępstwa w ramach negocjacji ugody, strony mogą również porozumieć się co do warunków dotyczących braku dalszego dochodzenia roszczenia przez jedną ze stron.

Zdaniem Spółki, czynność polegająca na zrzeczeniu się przez kontrahenta roszczeń w zamian za wynagrodzenie, bez względu na sposób jego kalkulacji, stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy VAT. Zgodnie bowiem z treścią art. 8 ust. 1 pkt 2 Ustawy VAT, przez świadczenie usług należy rozumieć również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Innymi słowy, świadczenie usług może polegać nie tylko na czynnym działaniu, ale również na zaniechaniu określonego działania czy powstrzymaniu się od określonego działania.

W literaturze przedmiotu podkreśla się przy tym, że opodatkowaniu podlega takie zaniechanie czynności lub tolerowanie stanów, które jest wykonywane w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji uznana jest za bezpośredniego beneficjenta usługi: „Zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji w zamian za odszkodowania podlega opodatkowaniu, gdy tego rodzaju zaniechania lub znoszenia stanów przez podatnika powodują uzyskanie bezpośredniej korzyści przez wynagradzającego (płacącego). Jeżeli tego rodzaju sytuacje zaniechania działań lub tolerowania nie przynoszą bezpośredniej korzyści podmiotowi płacącemu za ich trwanie - nie podlegają podatkowi (por. Zubrzycki J., Leksykon VAT 2014, Wrocław 2014).

Spółka stoi na stanowisku, iż jest ona beneficjentem świadczenia, polegającego na zrzeczeniu się roszczeń przez P., bowiem zawarcie Ugody przyniosło Spółce konkretne korzyści w postaci ostatecznego i definitywnego zakończenia skomplikowanego i długotrwałego sporu, który powodował niepewność finansową dla Spółki, a w przypadku uznania przez sąd roszczenia P. za zasadne w całości lub w części, Spółka poniosłaby znacznie wyższe koszty i zobowiązana byłaby do zapłaty wysokich odsetek (w ramach ugody zapłaciła jedynie ok. 17% odsetek, należnych P. w przypadku całościowego uznania roszczenia po uwzględnieniu postępowania odwoławczego). Zdaniem Spółki, bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność, że podstawą do ustalenia przez strony wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczeń były kwoty roszczeń objętych pozwem złożonym przez P.. W tym miejscu Spółka pragnie podkreślić, że w przypadkach ugód standardem jest odniesienie się do kwot dochodzonych pozwem i w żaden sposób nie stanowi to uznania roszczenia w tej części. Istotą zawartej Ugody nie była rekompensata, czy odszkodowanie, lecz to, że na skutek zapłaty wskazanej w niej sumy pieniężnej P. zrzekł się wszystkich roszczeń objętych pozwem, jak i ewentualnych przyszłych roszczeń, które mogłyby powstać w związku z realizacją umowy przesyłowej w spornym okresie. Spółka jest beneficjentem tego świadczenia (wycofania powództwa i zrzeczenia się roszczeń), ponieważ na skutek Ugody i wypłaty wskazanego w niej wynagrodzenia, zniosła stan niepewności co do przyszłych zobowiązań finansowych w tym zakresie i wyeliminowała ryzyko poniesienia wyższych kosztów w przyszłości, przez co zabezpieczyła swoje interesy finansowe.

W przedmiotowej sprawie strony w ramach czynionych ustępstw postanowiły, iż P. nie będzie dalej dochodził roszczeń wskazanych w pozwie na co wskazuje § 4 Ugody, gdzie P. wskazał, iż spełnienie warunków ugody wyczerpuje wszelkie roszczenia powoda w przedmiotowej sprawie. Strony uzgodniły zatem, iż P. w ramach ustępstw, zaniecha dalszego działania w postaci dochodzenia zapłaty przez Spółkę odszkodowania. Można zatem jednoznacznie stwierdzić, iż P. w ramach zawartej ugody zrzekł się roszczeń dochodzonych do momentu zawarcia ugody w postępowaniu sądowym. Jednocześnie w ramach czynionych ustępstw, Spółka, w zamian za zrzeczenie się przez P. roszczeń, zobowiązała się zapłacić na jego rzecz wskazaną w ugodzie kwotę pieniężną. Zapłata określonych w ugodzie kwot w rozumieniu zawierających ugodę stron, miała charakter wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczenia przez P.. Celem zawarcia ugody miało być bowiem zaprzestanie dalszego prowadzenia postępowania sądowego. W związku z powyższym, Spółka zgodziła się zapłacić wskazaną w ugodzie kwotę w celu zaprzestania przez P. prowadzenia sporu. Można zatem stwierdzić, iż w ramach ugody P. zrzekł się roszczeń a Spółka zapłaciła za tą czynność odpowiednie wynagrodzenie. Dodatkowo potwierdza to fakt, iż zgodnie z ugodą opłata wskazana w ugodzie zostanie powiększona o podatek VAT i udokumentowana fakturą VAT wystawioną przez P., zaś w przypadku, gdyby przedmiotem ugody było zapłacenie odszkodowania, strony nie przewidywałyby, iż zostanie one powiększone o podatek VAT.

Pogląd, zgodnie z którym zrzeczenie się roszczeń w zamian za wynagrodzenie stanowi świadczenie usług na gruncie przepisów Ustawy VAT znajduje potwierdzenie w stanowiskach organów podatkowych prezentowanych w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydawanych w analogicznych stanach faktycznych (zdarzeniach przyszłych). Przykładowo, w interpretacji z dnia 9 stycznia 2015 r. (znak IPPP3/443-1178/14-2/RD) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, iż transakcja taka nie jest dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, lecz jest świadczeniem na rzecz innej osoby (w tym wypadku wykonywanym świadczeniem było zrzeczenie się roszczeń, tzn. czynność prawna rozporządzająca określonym prawem majątkowym, skutkiem której roszczenia te (prawa) przestają istnieć i w przyszłości nie mogą być skutecznie podnoszone). Organ wskazał, że z cywilnoprawnego i faktycznego punktu widzenia świadczeniem jest każde zachowanie polegające na działaniu, zaniechaniu działania lub znoszeniu (tolerowaniu) określonej sytuacji lub stanu rzeczy, a w tej sprawie mamy do czynienia ze świadczeniem polegającym na działaniu i zaniechaniu działania. Działaniem tym jest złożenie oświadczenia woli (dokonanie czynności prawnej) wywierającej skutek unicestwienia prawa majątkowego w postaci roszczenia. Zaniechaniem działania będzie natomiast powstrzymanie się od dokonywania określonych czynności, np. powstrzymanie się od podejmowania czynności egzekucyjnych. W interpretacji tej organ przyjął, że tak rozumiane świadczenie wykonywane jest w uzgodnieniu i w interesie drugiej strony, jako potencjalnego dłużnika roszczenia, które jest przedmiotem zrzeczenia, a więc jest to świadczenie wykonywane na rzecz drugiej strony, co wypełnia wskazaną przesłankę uznania za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 11 grudnia 2014 r. (znak: IPPP1/443-1391/14-2/AW), uznając że działanie spółki polegające na złożeniu oświadczenia (dokonanie czynności prawnej) o zrzeczeniu się bezwarunkowo i nieodwołalnie wszystkich roszczeń zgłoszonych przez spółkę wobec kontrahenta na skutek zawartej ugody wypełnia przesłankę uznania tej czynności za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 Ustawy VAT. Zdaniem organu, zrzeczenie się roszczeń wobec kontrahenta jest zaniechaniem działania, a więc w istocie zobowiązaniem się do powstrzymania się od dokonania czynności, jak również dokonaniem faktycznych czynności na skutek złożonego oświadczenia o zrzeczeniu się roszczeń polegających na wycofaniu pozwów z sądów, wycofaniu swojego uczestnictwa jako interwenienta w postępowaniach sądowych, do nie wszczynania dalszych postępowań sądowych w celu dochodzenia roszczeń. Beneficjentem tej usługi, odnoszącym wymierną korzyść polegającą na braku obowiązku zapłaty jakiejkolwiek kwoty z tytułu roszczeń spółki (powoda) jest kontrahent (pozwany). Za powstrzymanie się od działań (zrzeczenie się roszczeń) ugoda przewiduje wypłatę przez kontrahenta wynagrodzenia, zatem ugoda łącząca strony niewątpliwie ma charakter zobowiązaniowy - spółka zobowiązuje się bowiem do zrzeczenia możliwości dochodzenia swoich praw i roszczeń za odpłatnością. W konsekwencji organ stwierdził, że wynagrodzenie wypłacane na podstawie ugody o powyższej treści stanowi wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 2 Ustawy VAT.

Podobnie przyjął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 13 listopada 2015 roku (znak: IPPP1/4512-977/15-2/MK): „wypłacone wynagrodzenie stanowi formę zapłaty za określone działanie Nabywcy, który zrzeka się wszelkich roszczeń względem Wnioskodawcy. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem. Zgodę na zrzeczenie się roszczeń, za którą Nabywca otrzymuje określoną kwotę pieniężną, należy traktować jako określone świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wpłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mając na uwadze przywołane regulacje i przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że czynności Nabywcy w postaci zrzeczenia się roszczeń względem Spółki wynikające z zawartego porozumienia stanowi odpłatne świadczenie usług na rzecz Wnioskodawcy w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem, kwota ustalona na mocy zawartego porozumienia, w zamian za zrzeczenie się roszczeń stanowi wynagrodzenie za tę usługę i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ww. czynność nie została wymieniona w przepisach podatku od towarów i usług jako czynność objęta zwolnieniem przedmiotowym.”

Analogicznie przyjął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 25 lutego 2015 r. (znak: ILPP1/443-1094/14-2/JSK) wskazując, że działanie spółki polegające na złożeniu oświadczenia (dokonanie czynności prawnej) o zrzeczeniu się bezwarunkowo i nieodwołalnie wszystkich roszczeń zgłoszonych przez nią wobec kontrahenta na skutek zwartej ugody wypełnia wskazaną przesłankę uznania tej czynności za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Dyrektor podkreślił, że zrzeczenie się roszczeń jest zaniechaniem działania, a więc w istocie zobowiązaniem się do powstrzymania się od dokonania czynności, jak również dokonaniem faktycznych czynności na skutek złożonego oświadczenia o zrzeczeniu się roszczeń polegających np. na wycofaniu pozwów z sądów, wycofaniu swojego uczestnictwa jako interwenienta w postępowaniach sądowych, do niewszczynania dalszych postępowań sądowych w celu ich dochodzenia, ani egzekucyjnych, a beneficjentem takiej usługi, odnoszącym wymierną korzyść polegającą na braku obowiązku zapłaty jakiejkolwiek kwoty z tytułu roszczeń jest kontrahent. Gdy za powstrzymanie się od działań (zrzeczenie się roszczeń) ugoda przewiduje wypłatę przez kontrahenta wynagrodzenia ma ona niewątpliwie charakter zobowiązaniowy - spółka zobowiązuje się bowiem do zrzeczenia możliwości dochodzenia swoich praw i roszczeń za odpłatnością. W konsekwencji kwota wypłacana w związku z zrzeczeniem się roszczeń w oparciu o ugodę stanowi wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy. Stanowisko analogiczne zostało wyrażone też w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 września 2013 r. (znak: IPPP2/443-610/13-2/KOM).

W świetle powyższego świadczenie wzajemne P., polegające na zrzeczeniu się wszelkich roszczeń pozostających w związku z realizacją umowy przesyłania gazu i usługi bilansowania stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. odpłatne świadczenie usług. W konsekwencji, nie zachodzi negatywna przesłanka z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy VAT, która pozbawiałaby Spółkę prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez P.. Zatem otrzymana przez Spółkę faktura spełnia wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy VAT warunki stanowiące podstawę do obniżenia podatku należnego o wykazany w tej fakturze podatek naliczony.

W kolejnym kroku konieczne jest więc zbadanie, czy w omawianym przypadku spełnione są również warunki wynikające z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, tj. czy usługa ta ma związek z czynnościami opodatkowanymi, czyli z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą (w ramach prowadzonej działalności Spółka wykonuje w zasadzie wyłącznie czynności opodatkowane).

Zdaniem Spółki, w omawianym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości spełnienie przesłanki, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkującej prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - Spółka jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, a nabywana przez Spółkę usługa pozostaje w niewątpliwym związku z czynnościami opodatkowanymi Spółki. Zawarcie Ugody skutkującej zrzeczeniem się roszczeń ma na celu uregulowanie sporu prawnego między Spółką i nabywcą świadczonych przez nią usług, dotyczącego podstawowej dziedziny prowadzonej przez nią działalności gospodarczej (świadczenia usług przesyłania gazu i bilansowania). Ponadto, zakończenie przedmiotowego sporu za zapłatą wynagrodzenia ma również skutek na przyszłość, polegający na tym, że Spółka ograniczyła koszty związane z dalszym prowadzeniem tego sporu sądowego oraz wyeliminowała ryzyko zasądzenia od niej kwot wyższych niż te, których zapłatę określono w Ugodzie. Tym samym, należy uznać, iż zawarcie Ugody i wypłata wynagrodzenia z tytułu zrzeczenia się roszczeń służy zwiększeniu bezpieczeństwa finansowego Spółki w prowadzonej działalności. Dodatkowo, zamiarem Spółki było zakończenie sporu polubownie również z tego powodu, iż Spółce zależy na dobrych relacjach z kontrahentem oraz dobrym wizerunku zewnętrznym. Należy je zatem ściśle wiązać z prowadzoną działalnością gospodarczą, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Spółka pragnie wskazać, że organy podatkowe potwierdzają, iż nabycie usługi polegającej na zrzeczeniu się roszczeń pozostaje w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zarówno w starszych, jak i w najnowszych interpretacjach indywidualnych wydawanych w analogicznych sprawach. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 2 listopada 2011 r. (znak: IPPP1/443-1324/11-2/MP) stwierdził: „Należy podkreślić, że nabycie tego typu usług, tzn. uzyskanie zrzeczenia się roszczeń, ma na celu uregulowanie sporów prawnych między Stronami. Spory te dotyczą podstawowej dziedziny prowadzonej przez nie działalności gospodarczej (świadczenia usług telekomunikacyjnych). Zakończenie przedmiotowych sporów za zapłatą uzgodnionych wynagrodzeń, dotyczących zrzeczenia się roszczeń ma również skutek na przyszłość, polegający na tym, że Strony eliminują ryzyko zasądzenia od nich kwot wyższych niż te, których zapłatę obecnie uzgodniły. Tym samym nabycie przedmiotowych usług służy zwiększeniu bezpieczeństwa finansowego Stron w prowadzonej działalności telekomunikacyjnej. Należy je zatem ściśle wiązać z prowadzoną działalnością gospodarczą, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec tego w ocenie Spółki należy uznać, że przedmiotowe usługi (zrzeczenie się roszczeń) jest nabywane, służy i jest wykorzystywane do wykonywania przez Strony czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Z tego względu Spółce, jako nabywcy takich usług, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego VAT o kwotę podatku naliczonego VAT, wykazanego na fakturze zakupu dotyczącej przedmiotowych usług.”

Podobnie przyjął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 13 listopada 2015 roku (znak: IPPP1/4512-977/15-2/MK): „(…) Z cytowanych przepisów art. 86 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek (bezpośredni lub pośredni) zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). W związku z tym należy dokonać oceny czy nabycie przez Wnioskodawcę usługi związanej z zrzeczeniem się roszczeń przez Nabywców służy - pośrednio bądź bezpośrednio - wykonywanej działalności opodatkowanej przez Wnioskodawcę. W przedmiotowej sprawie warunek ten będzie spełniony, gdyż jak wskazał Wnioskodawca nabywana przez Wnioskodawcę usługa pozostaje w niewątpliwym związku z czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy. (...) Zatem wypłata wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczeń przez danego Nabywcę jest pośrednio związana z wykonywaną działalnością opodatkowaną.”

Również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w przywoływanej już wcześniej interpretacji indywidualnej z dnia 9 stycznia 2015 r. znak IPPP3/443-1178/14-2/RD, uznał: „Wobec tego w ocenie Spółki należy uznać, że przedmiotowe świadczenie (zrzeczenie się roszczeń) jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT, jest nabywane, służy i jest wykorzystywane do wykonywania przez Spółkę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Z tego względu Spółce, jako nabywcy takich usług, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego VAT o kwotę podatku naliczonego VAT, wykazanego na fakturach wystawionych przez Operatora i spółkę z grupy kapitałowej Operatora.

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, że w przedmiotowej sprawie nie są spełnione negatywne przesłanki w zakresie ograniczenia prawa Spółki do odliczenia podatku naliczonego wynikające z art. 88 ustawy o VAT - w szczególności faktura dokumentuje czynności podlegające opodatkowaniu, a przepisy Ustawy o VAT w żadnym miejscu nie wskazują również, aby tego rodzaju czynności korzystały ze zwolnienia z VAT. Z drugiej strony natomiast nabyta przez Spółkę usługa polegająca na zrzeczeniu się przez P. roszczeń w zamian za wynagrodzenie służy i jest wykorzystywana do wykonywania przez Spółkę czynności opodatkowanych podatkiem VAT, stąd też Spółka ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej przedmiotową transakcję.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazać należy, że przez ustawę o VAT należy rozumieć ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.).

W związku z tym, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług, w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U z 2016 r. poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcie naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i § 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1-4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.