Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-1-1.4511.642.2016.1.EN
z 5 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. Biura 10 listopada 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem w drodze darowizny prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynku posadowionego na tym gruncie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2016 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem w drodze darowizny prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynku posadowionego na tym gruncie.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim. Między małżonkami panuje ustawowy ustrój majątkowy - wspólność majątkowa. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 1991 r. Żona Wnioskodawcy nie prowadziła, i nie prowadzi działalności gospodarczej. W 2006 r. małżonkowie zawarli w formie aktu notarialnego umowę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania oraz prawa własności budynku. Na mocy ww. umowy małżonkowie kupili (nabyli) do ich majątku wspólnego prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynku na nim posadowionego. W księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości jako użytkownicy wieczyści wpisani są oboje małżonkowie. Cena za nabycie ww. praw została pokryta z pieniędzy pochodzących z ich majątku wspólnego oraz z kredytu udzielonego Wnioskodawcy na prowadzenie działalności gospodarczej. Powyższe prawa zostały zakupione na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. Siedziba działalności gospodarczej Wnioskodawcy znajduje się w budynku zakupionym wspólnie przez małżonków na podstawie ww. umowy (zajmują około 3-4% powierzchni ww. budynku), a pozostała powierzchnia użytkowa jest wynajmowana na podstawie umów najmu. W latach 2012-2013 dokonano rozbudowy budynku. Budynek ujęty jest w ewidencji środków trwałych Wnioskodawcy i podlega amortyzacji w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Małżonkowie rozważają dokonanie tzw. przesunięcia majątkowego polegającego na zawarciu umowy w formie aktu notarialnego na mocy której prawo wieczystego użytkowania gruntu oraz prawo własności budynku zostanie przesunięte z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego Wnioskodawcy. W wyniku umowy przesunięcia majątkowego prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynku staną się wyłączną własnością Wnioskodawcy. Umowa na mocy której dokonane zostanie tzw. przesunięcie majątkowe nie będzie stanowiła umowy o podział majątku wspólnego małżonków. Dokonanie tzw. przesunięcia majątkowego nie będzie również poprzedzone ustanowieniem rozdzielności majątkowej między małżonkami. Przesunięcie majątkowe nastąpi bez spłat i dopłat. Na gruncie cywilnoprawnym umowa przesunięcia majątkowego będzie kwalifikowana jako umowa darowizny. Grunt będący w użytkowaniu wieczystym oraz budynek, podlegające przesunięciu majątkowemu nie wyczerpują całego majątku małżonków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskanie (otrzymanie) przez Wnioskodawcę prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynku posadowionego na tymże gruncie na podstawie umowy dokonującej tzw. przesunięcia majątkowego (bez spłat i dopłat) zawartej w formie aktu notarialnego spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, uzyskanie (otrzymanie) przez niego prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynku posadowionego na tymże gruncie na podstawie umowy dokonującej tzw. przesunięcia majątkowego (bez spłat i dopłat) zawartej w formie aktu notarialnego nie spowoduje powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na gruncie cywilnoprawnym umowa przesunięcia majątkowego przybierze formę darowizny udziału jednego małżonka w majątku wspólnym na rzecz drugiego małżonka.

Darowizna, zgodnie z art. 888 Kodeksu cywilnego, definiowana jest jako: „Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.”

Umowy darowizny podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (dalej jako: „ustawa o podatku od spadków i darowizn”).

Artykuł 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa o PIT”), stanowi z kolei, że przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Art. 1 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Umowa darowizny jest umową, która wprost została wskazana jako przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem skoro umowa darowizny jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn to będzie jednocześnie wyłączona z opodatkowania podatkiem dochodowym.

Ustawodawca nie uznał za celowe podwójne opodatkowanie tej samej transakcji jaką jest umowa darowizny, dzięki czemu darowizna podlega wyłącznie ustawie od spadków i darowizn, w rezultacie czego wszelkie przychody powstałe po stronie obdarowanego w wyniku zawartej umowy darowizny nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W ocenie Wnioskodawcy umowa darowizny będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem dochodowym bez względu na to czy od umowy darowizny zostanie faktycznie odprowadzony podatek od spadków i darowizn czy też zaistnieją przesłanki do zwolnienia z opodatkowania tym podatkiem od spadków i darowizn, a podatnik z tego prawa skorzysta.

W ocenie Wnioskodawcy, brak jest przepisów dopuszczających różnicowanie opodatkowania podatkiem dochodowym w zależności od tego czy umowa darowizny będzie opodatkowana czy też dojdzie do zwolnienia z zapłaty tego podatku.

Wobec powyższego Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od wartości majątkowych uzyskanych w wyniku umowy, w rezultacie której dokonane zostanie tzw. przesunięcie majątkowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zauważyć należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej nie jest ocena dopuszczalności prawnej (skuteczności) zawarcia pomiędzy małżonkami pozostającymi we wspólności ustawowej, wskazanej we wniosku umowy darowizny. Kwestia ta nie jest bowiem uregulowana przepisami prawa podatkowego i nie może być przedmiotem interpretacji indywidualnej. W konsekwencji ryzyko dokonania ww. czynności prawnej spoczywa na Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 205 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. 2016 r., poz. 2032), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że co do zasady, darowizna dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie wskazać należy, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Zatem, daną czynność można uznać za darowiznę, gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu - czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego.

Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych rzeczy lub praw majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie darczyńcy jest bezpłatne wtedy, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Zatem podstawowym elementem darowizny, niezbędnym do uznania, że dane świadczenie jest darowizną, jest jej nieodpłatność. Świadczenie jest nieodpłatne wówczas, gdy otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w przyszłości. Jedynym celem, jaki leży u podstaw darowizny, jest chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony. Decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem od spadków i darowizn lub podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, a zatem treść konkretnej umowy wiążącej strony.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim. Między małżonkami panuje ustawowy ustrój majątkowy - wspólność majątkowa. W 2006 r. małżonkowie zawarli w formie aktu notarialnego umowę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania oraz prawa własności budynku. Na mocy ww. umowy małżonkowie kupili (nabyli) do ich majątku wspólnego prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynku na nim posadowionego. Powyższe prawa zostały zakupione na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. Małżonkowie rozważają dokonanie tzw. przesunięcia majątkowego polegającego na zawarciu umowy w formie aktu notarialnego na mocy której prawo wieczystego użytkowania gruntu oraz prawo własności budynku zostanie przesunięte z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego Wnioskodawcy. W wyniku umowy przesunięcia majątkowego prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynku staną się wyłączną własnością Wnioskodawcy. Umowa na mocy której dokonane zostanie tzw. przesunięcie majątkowe nie będzie stanowiła umowy o podział majątku wspólnego małżonków. Dokonanie tzw. przesunięcia majątkowego nie będzie również poprzedzone ustanowieniem rozdzielności majątkowej między małżonkami. Przesunięcie majątkowe nastąpi bez spłat i dopłat. Na gruncie cywilnoprawnym umowa przesunięcia majątkowego będzie kwalifikowana jako umowa darowizny.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że jeżeli w istocie czynność tzw. przesunięcia majątkowego (bez spłat i dopłat) zawarta w formie aktu notarialnego, wskazanego prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynku posadowionego na tym gruncie (objętych wspólnością majątkową małżeńską), na rzecz Wnioskodawcy (do jego majątku osobistego), dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie (jak zostało wskazane we wniosku) prawnie dopuszczalną (skuteczną) darowizną w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego podlegającą przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, to nie może być jednocześnie opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji w związku z dokonaniem ww. czynności prawnej po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na względzie stanowisko Wnioskodawcy z ww. zastrzeżeniem uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie zauważyć należy, że zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skargę na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.