Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4515-10/15/DSZ
z 24 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2015 r. (data wpływu 26 stycznia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 kwietnia 2015 r. (data wpływu 13 kwietnia 2015 r.) oraz pismem z dnia 9 kwietnia 2015 r. (data wpływu 16 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 13 kwietnia 2015 r. oraz w dniu 16 kwietnia 2015 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Dziadek Wnioskodawczyni, H. S., zmarł w dniu 28 października 2011 r. Zgodnie z postanowieniem z dnia 30 września 2013 r. spadek po dziadku nabyły trzy spadkobierczynie: żona dziadka, czyli babcia Wnioskodawczyni, córka dziadków oraz (w miejsce zmarłej matki, czyli drugiej córki dziadków) – Wnioskodawczyni. Każda ze spadkobierczyń otrzymała po 1/3 części spadku. Uprawomocnienie postanowienia nabycia spadku po dziadku nastąpiło w dniu 22 października 2013 r.

Ponieważ jedna ze spadkobierczyń (babcia Wnioskodawczyni) zmarła w dniu 25 października 2012 r., należało przeprowadzić po niej postępowanie spadkowe. W toku postępowania okazało się, że babcia pozostawiła testament, w którym Wnioskodawczyni została wydziedziczona. Postanowienie w sprawie podziału spadku po babci wydano w dniu 15 grudnia 2014 r. Postanowienie to uprawomocniło się w dniu 7 stycznia 2015 r. Ponieważ zgodnie z treścią tego postanowienia Wnioskodawczyni nie odziedziczyła majątku po babci, Jej część spadku po dziadku nie wzrosła i wynosi 1/3 części. Pozostałe 2/3 spadku przypadło w udziale drugiej spadkobierczyni.

Wnioskodawczyni wskazuje, że obecnie w sądzie złożony jest wniosek o dokonanie podziału spadku. Wnioskodawczyni oświadcza, że nie wie, jaka jest wartość rynkowa pozostawionego spadku. Kwestia ta ma zostać rozstrzygnięcia przez biegłego sądowego. Nieruchomość pozostawiona przez dziadka do chwili obecnej zamieszkiwana jest przez drugą spadkobierczynię i na skutek jej zaniedbań ulega degradacji.

Na pozostawiony przez dziadka majątek składają się: nieruchomość oraz lokata bankowa. Środki z lokaty bankowej pozostają nadal w posiadaniu banku, do czasu dokonania sądowego podziału spadku. Odziedziczony majątek nie znajduje się zatem fizycznie w posiadaniu Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zakończone prawomocnym postanowieniem w dniu 7 stycznia 2015 r. postępowanie spadkowe po babci i dziadku jest tym momentem, w którym należy złożyć druk SD-Z2 w celu zwolnienia od podatku otrzymanego spadku?

Wnioskodawczyni wskazuje, że zgodnie z posiadaną przez Nią wiedzą, zgłoszenia spadku w urzędzie skarbowym należy dokonać w ciągu 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego jego nabycie.

Ponieważ postępowanie spadkowe po zmarłym dziadku musiało w konsekwencji zostać uzupełnione o postępowanie spadkowe po babci, to w przekonaniu Wnioskodawczyni dopiero drugie postanowienie potwierdziło ostatecznie część udziału w spadku po zmarłych dziadkach, które należałoby zgłosić do Urzędu Skarbowego (Wnioskodawczyni zaznacza, że w dalszym ciągu nie zna wartości majątku, który miałby być wykazany w formularzu SD-Z2).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

(Dz. U. z 2015 r., poz. 86 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Stosownie do art. 5 powołanej ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a powstaje on, zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 1, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem i jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to zgodnie z ust. 4 powołanego artykułu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Przepisy ww. ustawy nie definiują pojęcia spadek, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.).

W myśl przepisu art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Jednakże, zgodnie z art. 4a ust.1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

Z kolei w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków jedynie, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Zauważyć należy, że w cytowanych przepisach nie zostały wyszczególnione ani rodzaj, czy charakter nabywanych składników majątku objętych zwolnieniem, ani sposób, czy czas ich użytkowania jak również ich wartość. Należy jednak mieć na uwadze, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zakwalifikowanie nabywcy jako jednej z osób wymienionych w tym przepisie oraz dokonanie zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w określonym w tym przepisie terminie.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej – art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że dziadek Wnioskodawczyni, H. S., zmarł w dniu 28 października 2011 r. Zgodnie z postanowieniem z dnia 30 września 2013 r. spadek po dziadku nabyły trzy spadkobierczynie: żona dziadka, czyli babcia Wnioskodawczyni, córka dziadków oraz (w miejsce zmarłej matki, czyli drugiej córki dziadków) Wnioskodawczyni. Każda ze spadkobierczyń otrzymała po 1/3 części spadku. Uprawomocnienie postanowienia nabycia spadku po dziadku nastąpiło w dniu 22 października 2013 r.

Ponieważ jedna ze spadkobierczyń (babcia Wnioskodawczyni) zmarła w dniu 25 października 2012 r., należało przeprowadzić po niej postępowanie spadkowe. W toku postępowania okazało się, że babcia pozostawiła testament, w którym Wnioskodawczyni została wydziedziczona. Postanowienie w sprawie podziału spadku po babci wydano w dniu 15 grudnia 2014 r. Postanowienie to uprawomocniło się w dniu 7 stycznia 2015 r. Ponieważ zgodnie z treścią tego postanowienia Wnioskodawczyni nie odziedziczyła majątku po babci, Jej część spadku po dziadku nie wzrosła i wynosi 1/3 części. Pozostałe 2/3 spadku przypadło w udziale drugiej spadkobierczyni.

Wnioskodawczyni wskazuje, że obecnie w sądzie złożony jest wniosek o dokonanie podziału spadku. Wnioskodawczyni oświadcza, że nie wie, jaka jest wartość rynkowa pozostawionego spadku. Kwestia ta ma zostać rozstrzygnięcia przez biegłego sądowego. Nieruchomość pozostawiona przez dziadka do chwili obecnej zamieszkiwana jest przez drugą spadkobierczynię i na skutek jej zaniedbań ulega degradacji. Na pozostawiony przez dziadka majątek składają się: nieruchomość oraz lokata bankowa. Środki z lokaty bankowej pozostają nadal w posiadaniu banku, do czasu dokonania sądowego podziału spadku. Odziedziczony majątek nie znajduje się zatem fizycznie w posiadaniu Wnioskodawczyni.

Mając zatem na uwadze przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawione we wniosku okoliczności faktyczne należy stwierdzić, że datą, od której rozpoczął bieg sześciomiesięcznego terminu o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest dzień uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku po dziadku Wnioskodawczyni, H. S., czyli dzień 22 października 2013 r. Oznacza to, że Wnioskodawczyni mogłaby skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile dokonałaby zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia. Z kolei data uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie po zmarłej babci Wnioskodawczyni pozostaje bez wpływu na powyższą ocenę – zgodnie bowiem z przedstawionym w niniejszej sprawie opisem zdarzenia przyszłego, Wnioskodawczyni nabyła spadek wyłącznie po zmarłym w dniu 28 października 2011 r. dziadku, podczas gdy po zmarłej babci spadek nabyła wyłącznie córka dziadków. Podkreślić należy, że powoływana przez Wnioskodawczynię okoliczność, że precyzyjna wartość odziedziczonego majątku nie jest Jej znana, pozostaje bez wpływu na bieg terminu o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. W takiej sytuacji w zgłoszeniu nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych wartość nabytych składników można określić samodzielnie uwzględniając zasady określone w art. 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie bowiem z zasadami ogólnymi przewidzianymi w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Istnieje zatem możliwość dokonania korekty złożonego zgłoszenia w sytuacji wskazania w nim np. błędnych informacji dotyczących wielkości nabytych udziałów w rzeczy lub prawie majątkowym, miejsca ich położenia lub ich wartości rynkowej. Podkreślenia wymaga, że podanie błędnych informacji w wyżej wymienionym zakresie nie skutkuje utratą prawa do zwolnienia od podatku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-935 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20,

87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.