Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-289/15/ASz
z 27 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 września 2015 r. (wpływ do Biura – 14 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zaliczenia na kapitał zapasowy nadwyżki ponad wartość nominalną nowo wyemitowanych akcji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zaliczenia na kapitał zapasowy nadwyżki ponad wartość nominalną nowo wyemitowanych akcji.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zgodnie z podjętą 30 czerwca 2014 r. uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, Spółka akcyjna (Wnioskodawca) postawiona została w stan likwidacji.

Aktualnie, wartość kapitału zakładowego Spółki wynosi 2.100.000 zł. Kapitał został opłacony w całości. Spółka wyemitowała 2.100.000 akcji. Wartość nominalna każdej akcji to 1 zł.

Akcje objęte zostały w sposób następujący:

1. Spółka A (spółka prawa cypryjskiego) − 700.000 akcji imiennych serii A o numerach od ... do ...;
2. Spółka B (spółka prawa cypryjskiego) − 700.000 akcji imiennych serii A o numerach od ... do...;
3. Spółka C (spółka prawa cypryjskiego) − 699.998 akcji imiennych serii A o numerach od ... do...;
4. Pan A.Ż. − 1 akcja imienna serii A o numerze ...;
5. Pan W.K. − 1 akcja imienna serii A o numerze ....
   
   

Spółka w likwidacji (Wnioskodawca) jest dłużnikiem w stosunku do dwóch swoich akcjonariuszy. Stan zadłużenia przedstawia się następująco:

• dług względem Spółki A: 5.258.339,89 zł,
• dług względem Spółki B: 3.915.156,72 zł.
  
  

Spółka, opracowała plan redukcji zadłużenia. W celu realizacji powyższego, podjęte zostałyby następujące czynności:

1. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, za uprzednią zgodą Rady Nadzorczej wyrażoną w uchwale, podjęłoby uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego Spółki poprzez emisję nowych akcji imiennych.
2. Spółka założyła, iż wyemituje 1.000.000 nowych akcji serii A, po cenie nominalnej 1,00 zł za każdą akcję.
3. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zostałoby zapoznane z pisemną opinią uzasadniającą powody pozbawienia akcjonariuszy prawa poboru.
4. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w drodze uchwały, na podstawie art. 433 § 2 Kodeksu spółek handlowych wyłączyłoby prawo poboru, przysługujące dotychczasowym akcjonariuszom.
5. Spółka, zaoferowałaby nowe akcje, swoim dwóm akcjonariuszom: Spółce A i Spółce B.
   
   

Należy założyć, że cena akcji odpowiadałaby wysokości wierzytelności przysługujących od Spółki z tytułu udzielonych pożyczek. Oferta objęcia nowych akcji, mogłaby wyglądać więc następująco:

• odnośnie Spółki A 573.209 akcji serii A o wartości nominalnej 573.209,00 zł za łączną cenę: 5.258.339,89 zł,
• odnośnie Spółki B 426.791 akcji serii A o wartości nominalnej 426.791 zł za łączną cenę: 3.915.156,72 zł.
  
  

Nowo wyemitowane akcje, miałyby zostać w całości pokryte wkładami pieniężnymi.

Następnie, na kolejnym etapie, Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, w drodze uchwały, wyraziłoby zgodę na dokonanie umownego potrącenia. W ramach umowy miałyby ze sobą zostać potrącone następujące wierzytelności:

• wierzytelności o wniesienie wkładów pieniężnych przysługujących spółce wobec akcjonariuszy oraz
• wierzytelności wymienionych akcjonariuszy, wynikające z zawartych umów pożyczek.
  
  

Reasumując, w następstwie przedsięwzięcia opisanych powyżej kroków, powstanie następujący stan faktyczny:

• Spółka wyemituje 1.000.000,00 nowych akcji o łącznej wartości nominalnej 1.000.000,00 zł;
• kapitał zakładowy Spółki zostanie podwyższony o 1.000.000,00 zł;
• nadwyżka ponad wartością nominalną akcji, przeznaczona na kapitał zapasowy wyniesie 8.173.496,61 zł;
• zobowiązania Spółki względem dwóch wskazanych powyżej akcjonariuszy wygasną.
  
  

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, zaliczenie na kapitał zapasowy Spółki, nadwyżki ponad wartością nominalną nowo wyemitowanych akcji, według opisanych powyżej proporcji, (a więc: podwyższony kapitał zakładowy 1.000.000,00 zł, nadwyżka ceny emisyjnej nowych akcji nad ich wartością nominalną przekazana na kapitał zapasowy łącznie 8.173.496,61 zł) może zostać zakwestionowane przez organ podatkowy? A w szczególności, czy może powstać konieczność uiszczenia przez Spółkę podatku od czynności cywilnoprawnych, również od kwot przeznaczonych na kapitał zapasowy?

W ocenie Wnioskodawcy, odpowiedź na przedstawione pytanie jest negatywna.

Zdaniem Wnioskodawcy, organ podatkowy nie może zakwestionować przedstawionego na wstępie sposobu rozdysponowania kwot uzyskanych poprzez emisję nowych akcji. Podkreślenia wymaga, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w tym akcie.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt k) w zw. z ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podlega zmiana umowy spółki, pod warunkiem, iż powoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) analizowanej ustawy, przy umowie spółki, podstawę opodatkowania, w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego, stanowi wartość wkładów, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Bezspornym i ważnym dla rozpatrywanego zagadnienia jest to, iż ustawa nie przewiduje opodatkowania czynności, której konsekwencją jest przekazanie środków na poczet kapitału zapasowego.

Stosownej analizy, wymaga więc ustalenie, w jaki sposób następuje przekazanie kwot na rzecz kapitału zapasowego. Zgodnie z art. 309 § 1 Kodeksu spółek handlowych, akcje nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Innymi słowy, można obejmować akcje powyżej ceny nominalnej, równo z tą ceną, ale nie można objąć akcji za kwotę niższą. W przypadku objęcia akcji powyżej ich wartości nominalnej, spółka otrzymuje dodatkową wartość (nadwyżkę), zwaną agio.

W myśl art. 396 § 2 Kodeksu spółek handlowych, do kapitału zapasowego należy przelewać nadwyżki, osiągnięte przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej, a pozostałe − po pokryciu kosztów emisji akcji.

Utworzenie w spółce akcyjnej kapitału zapasowego jest obligatoryjne i stanowi jedną z jej istotnych cech. Jak słusznie zauważył Jerzy Paweł Naworski w komentarzu do art. 396 Kodeksu spółek handlowych, podstawową funkcją tego kapitału jest jego funkcja ochronna, ochrania on przed uszczupleniem kapitał podstawowy, tzn. kapitał zakładowy spółki.

Sytuacja opisana w zdarzeniu przyszłym nie budzi zatem, zdaniem Wnioskodawcy, wątpliwości na gruncie przepisów Kodeksu spółek handlowych. Jest nadto w pełni uzasadniona względami ekonomicznymi. Zgodnie z przepisami, o użyciu kapitału zapasowego rozstrzyga walne zgromadzenie. W myśl przedstawionych założeń, dzięki wykonaniu opisanego zamierzenia, Spółka uzyska możliwość redukcji swego zadłużenia. Tego rodzaju krok, byłby z kolei niezwykle ważny dla trwającego procesu jej likwidacji.

Brak więc jakichkolwiek podstaw, by sądzić, iż zamierzona czynność skierowana jest na obejście prawa czy też jego nadużycie.

Powyższe stanowisko, zdaniem Wnioskodawcy, potwierdza m.in. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 14 stycznia 2011 r. znak: IPPB2/436-436/10-2/MZ oraz Izby Skarbowej w Katowicach z 29 stycznia 2013 r. znak: IBPB II/1/436-377/12/ASz.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1. W zakresie pytania nr 2 rozstrzygnięcie zostało zawarte w odrębnej interpretacji znak IBPB-2-1/4514-291/15/ASz.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 626, ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Z kolei za zmianę umowy spółki kapitałowej, zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy, uważa się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty. Przez spółkę kapitałową należy rozumieć wskazaną w art. 1a pkt 2 ustawy spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.

Podwyższenie kapitału zakładowego oznacza powiększenie środków kapitałowych spółki (bez względu na wybór formy), a fakt ten uważa się za zmianę umowy spółki w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa spółki kapitałowej oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się:

1. rzeczywisty ośrodek zarządzania albo
2. siedziba tej spółki − jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego.
   
   

Obowiązek podatkowy przy zmianie umowy spółki kapitałowej powstaje z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału (art. 3 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.).

Zgodnie z art. 4 pkt 9 ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego – wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Przytoczony przepis jest niewątpliwie konsekwencją uregulowania zawartego art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy, stąd też do ustalenia podstawy w niniejszej sprawie przyjąć należy − wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5%.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że zgodnie z podjętą 30 czerwca 2014 r. uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, Spółka (Wnioskodawca) postawiona została w stan likwidacji. Wnioskodawca jest dłużnikiem w stosunku do dwóch swoich akcjonariuszy.

Spółka, opracowała plan redukcji zadłużenia. W celu realizacji powyższego, podjęte zostałyby następujące czynności:

1. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, za uprzednią zgodą Rady Nadzorczej wyrażoną w uchwale, podjęłoby uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego Spółki poprzez emisję nowych akcji imiennych.
2. Spółka założyła, iż wyemituje 1.000.000 nowych akcji serii A, po cenie nominalnej 1,00 zł za każdą akcję.
3. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zostałoby zapoznane z pisemną opinią uzasadniającą powody pozbawienia akcjonariuszy prawa poboru.
4. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w drodze uchwały, na podstawie art. 433 § 2 Kodeksu spółek handlowych wyłączyłoby prawo poboru, przysługujące dotychczasowym akcjonariuszom.
5. Spółka, zaoferowałaby nowe akcje, swoim dwóm akcjonariuszom: Spółce A i Spółce B.
   
   

Należy założyć, że cena akcji odpowiadałaby wysokości wierzytelności przysługujących od Spółek z tytułu udzielonych pożyczek. I tak, Spółka A objęłaby 573.209 akcji o wartości nominalnej 573.209,00 zł za kwotę 5.258.339,89 zł a Spółka B − 426.791 akcji o wartości nominalnej 426.791 zł za kwotę 3.915.156,72 zł. Nowo wyemitowane akcje, miałyby zostać w całości pokryte wkładami pieniężnymi.

Następnie, na kolejnym etapie, Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, w drodze uchwały, wyraziłoby zgodę na dokonanie umownego potrącenia. W ramach umowy miałyby ze sobą zostać potrącone wierzytelności o wniesienie wkładów pieniężnych przysługujących spółce wobec akcjonariuszy oraz wierzytelności wymienionych akcjonariuszy, wynikające z zawartych umów pożyczek.

W następstwie przedsięwzięcia opisanych powyżej kroków, powstanie następujący stan faktyczny:

• Spółka wyemituje 1.000.000,00 nowych akcji o łącznej wartości nominalnej 1.000.000,00 zł;
• kapitał zakładowy Spółki zostanie podwyższony o 1.000.000,00 zł;
• nadwyżka ponad wartością nominalną akcji, przeznaczona na kapitał zapasowy wyniesie 8.173.496,61 zł;
• zobowiązania Spółki względem dwóch wskazanych powyżej akcjonariuszy wygasną.
  
  

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zaliczenia na kapitał zapasowy Spółki nadwyżki ponad wartością nominalną nowo wyemitowanych akcji.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie podlegać zmiana umowy spółki dotycząca podwyższenia kapitału zakładowego. Tym samym nie będzie opodatkowana czynność, która związana jest z podwyższeniem kapitału zapasowego. Zatem nadwyżka (tzw. agio) przekazana na kapitał zapasowy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo wskazać należy, że w niniejszej interpretacji odniesiono się do kwestii skutków podatkowych zaliczenia na kapitał zapasowy spółki nadwyżki ponad wartość nominalną nowo wyemitowanych akcji powstałych w podatku od czynności cywilnoprawnych. Należy podkreślić, że Organ interpretacyjny w ramach prowadzonego postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej nie jest władny do oceny działania innych organów podatkowych jak również do stwierdzenia czy dane czynności zostaną dokonane (podjęte) zgodnie z odrębnymi przepisami (tutaj: przepisami Kodeksu spółek handlowych). W niniejszej interpretacji nie odniesiono się zatem do możliwości zakwestionowania przez organ podatkowy rozdysponowania przez Wnioskodawcę kwot uzyskanych poprzez emisję nowych akcji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.