Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-2/4510-99/16/JP
z 25 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 listopada 2015 r. (data wpływu do tut. Biura – 1 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości rozpoznania przychodu z tytułu otrzymanego od ubezpieczyciela świadczenia odpowiadającego kwocie wypłaconego pacjentowi zadośćuczynienia, odszkodowania, odsetek, kosztów sądowych z tytułu błędów w leczeniu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 grudnia 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości rozpoznania przychodu z tytułu otrzymanego od ubezpieczyciela świadczenia odpowiadającego kwocie wypłaconego pacjentowi zadośćuczynienia, odszkodowania, odsetek, kosztów sądowych z tytułu błędów w leczeniu.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej także: „Szpital”) jest osobą prawną posiadającą wpis do KRS. Jako samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej wpisany jest do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą, prowadzonego przez wojewodę. Podatnik działa na podstawie przepisów ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Głównym płatnikiem za udzielane świadczenia medyczne jest Narodowy Fundusz Zdrowia. Szpital posiada obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności leczniczej.

Jeden z byłych pacjentów Szpitala wystąpił z pozwem o zapłatę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę będącą skutkiem błędu w leczeniu (zakażenia szpitalnego). Wnioskodawca przegrał sprawę sądową w I i w II instancji, w związku z czym został zobowiązany do wypłaty na rzecz powoda (pacjenta) zadośćuczynienia (wraz z odsetkami ustawowymi), odszkodowania (wraz z odsetkami ustawowymi), zwrotu kosztów procesu oraz na rzecz Skarbu Państwa (sądu) nieuiszczonych kosztów sądowych. Szpital jest w trakcie wypełniania przedmiotowych zobowiązań.

Jednocześnie Wnioskodawca zwrócił się do ubezpieczyciela, w ramach posiadanej polisy ubezpieczeniowej o zapłatę wypłaconych na rzecz powoda (pacjenta) i Skarbu Państwa (sądu) kwot.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy spodziewany zwrot od ubezpieczyciela wydatków związanych z wykonaniem prawomocnego wyroku (wypłata zadośćuczynienia, odszkodowania, odsetek z nimi związanych, kosztów sądowych) stanowi przychód w momencie otrzymania w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Szpitala, skoro kwotę zasądzonych kosztów zadośćuczynienia, odszkodowania, odsetek z nimi związanych oraz kosztów sądowych uznać należy za koszty stanowiące koszty uzyskania przychodu, to wypłata na jego rzecz od ubezpieczyciela tych samych kwot z tytułu realizacji umowy obowiązkowego ubezpieczenia Szpitala od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności leczniczej, powinna stanowić przychody w momencie ich otrzymania w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej także: „updop”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 updop).

Należy zauważyć, że ustawodawca nie wprowadził do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ogólnej definicji przychodu podatkowego. Treść art. 12 ust. 1 updop wskazuje, że zostały ustanowione jedynie przykładowe przysporzenia zaliczane do kategorii przychodów. Natomiast art. 12 ust. 4 updop określa w sposób enumeratywny, które zdarzenia nie stanowią przychodu. Z kolei, stosownie do art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej osiągnięte w roku podatkowym uważa się należne przychody, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jest to tzw. metoda memoriałowa rozliczania przychodu.

Generalnie należy wskazać, że przychód powstaje w każdym przypadku, w którym podatnik uzyskuje realną korzyść. Ponadto, przychodem jest takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały (definitywny).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jako samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej (Szpital), wpisany do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą prowadzonego przez wojewodę, działa na podstawie przepisów ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Głównym płatnikiem za udzielane świadczenia medyczne jest Narodowy Fundusz Zdrowia. Szpital posiada obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności leczniczej.

Jeden z byłych pacjentów Szpitala wystąpił z pozwem o zapłatę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę będącą skutkiem błędu w leczeniu (zakażenia szpitalnego). Wnioskodawca przegrał sprawę sądową w I i w II instancji, w związku z czym został zobowiązany do wypłaty na rzecz powoda (pacjenta) zadośćuczynienia (wraz z odsetkami ustawowymi), odszkodowania (wraz z odsetkami ustawowymi), zwrotu kosztów procesu oraz na rzecz Skarbu Państwa (sądu) nieuiszczonych kosztów sądowych. Szpital jest w trakcie wypełniania przedmiotowych zobowiązań.

Jednocześnie Wnioskodawca zwrócił się do ubezpieczyciela, w ramach posiadanej polisy ubezpieczeniowej o zapłatę wypłaconych na rzecz powoda (pacjenta) i Skarbu Państwa (sądu) kwot.

Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego przedstawiony przez Wnioskodawcę należy wskazać, że przychodem są nie tylko wymienione w art. 12 updop pożytki, które są wprost wynikiem realizacji celu działalności danej jednostki (w tym wypadku szeroko pojętej działalności leczniczej Szpitala). Przychodem mogą być wszelkie wpłaty pieniężne, o ile spełniają – jak wskazano powyżej – zawarte w rozdziale 2 updop warunki, o ile nie został wymieniony w art. 12 ust. 4 updop. Katalog zamknięty tego przepisu, którego zakres nie podlega rozszerzeniu czy też zawężeniu, określa należności niepodlegające zaliczeniu do przychodów.

Prawidłowa jest przy tym teza, że bez znaczenia przy rozpatrywaniu przychodu pozostaje źródło pochodzenia środków. Istotne jest by nastąpiło określone przysporzenie majątkowe, polegające na wzroście aktywów lub zmniejszeniu pasywów.

Kwota, którą ma otrzymać Szpital od ubezpieczyciela wynikająca z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej od ryzyk występujących w powadzonej przez Wnioskodawcę działalności – w sytuacji, gdy doszło do błędu w leczeniu i Szpital poniósł określone wydatki zasądzone prawomocnym wyrokiem sądowym – posiada cechy kwalifikujące ją do kategorii przychodu podatkowego w świetle art. 12 ust. 1 pkt 1 updop. Należy zauważyć, że generalnie wszystkie środki pieniężne, które wpływają na rachunek Szpitala stanowią, w rozumieniu ustawy podatkowej, przychód. Dotyczy to zarówno należności będących wprost wynikiem prowadzonej działalności, jak również innych definitywnych przysporzeń, jakimi w analizowanej sprawie są kwoty otrzymane od ubezpieczyciela.

Nie wyklucza jej charakteru jako przychodu podatkowego treść art. 12 ust. 4 pkt 6a updop, który to przepis jest zamieszczony w katalogu przychodów neutralnych podatkowo i który mógłby zniweczyć dokonaną ocenę, gdyby jego przesłanki zostały spełnione. Stosownie do ostatnio wskazanego przepisu, do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Na tle tego przepisu należy podkreślić, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii tzw. „innych wydatków”, konieczne jest by „wydatek ten nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów” w rozumieniu updop oraz by wydatek został wcześniej przez Wnioskodawcę poniesiony, a następnie mu zwrócony. Przy czym istotna jest w tym miejscu konstatacja, że wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Oznacza to, że „wydatek zwrócony” ma być tym samym wydatkiem, a nie takim samym wydatkiem, który został poniesiony. Przekładając powyższe stwierdzenia na grunt rozpatrywanej sprawy należy dostrzec, że kwota wypłaconego uprzednio przez Szpital zadośćuczynienia, odszkodowania, odsetek i kosztów sądowych jest wydatkiem poniesionym definitywnie z majątku Wnioskodawcy i zaliczonym do kosztów uzyskania przychodów. Z kolei zapłacone przez ubezpieczyciela należności są odpowiednikiem poniesionych przez Szpital wydatków wynikających z prawomocnego orzeczenia sądu. Zatem zwrócone przez ubezpieczyciela wydatki należy zakwalifikować jako te same wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, co w konsekwencji oznacza, że stanowią one dla Wnioskodawcy przychód podatkowy.

Odnosząc się natomiast do kwestii określenia momentu uzyskania przychodu przez Wnioskodawcę z tytułu zwrotu przez ubezpieczyciela zasądzonych przez sąd i wypłaconych wcześniej kwot zadośćuczynienia, odszkodowania, odsetek, kosztów sądowych na rzecz poszkodowanego błędem w leczeniu pacjenta – należy wskazać, że istotne znaczenie w tym przypadku ma treść powołanego wcześniej art. 12 ust. 1 pkt 1 updop. Przepis ten stanowi, że przychodem są otrzymane pieniądze. W rozpatrywanej sprawie przychód powstanie zatem w momencie otrzymania przez Szpital zwrotu od ubezpieczyciela wydatkowanych wcześniej kwot na rzecz pacjenta (wynikających z wyroków sądowych).

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

W zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 wydano odrębną interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.