Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/4512-520/15/MN
z 4 sierpnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 6 maja 2015 r. (data wpływu 15 maja 2015 r.) uzupełnionym w dniu 4 sierpnia 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania opłat za odblokowanie uprzednio zastrzeżonej karty miejskiej i wydanie duplikatu Karty Miejskiej, braku opodatkowania otrzymania i zatrzymania kaucji z powodu zniszczenia Karty Miejskiej oraz momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z zasileniem przez użytkownika Elektronicznej Portmonetki –jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 maja 2015 r. złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 4 sierpnia 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat za odblokowanie uprzednio zastrzeżonej karty miejskiej i wydanie duplikatu Karty Miejskiej, opodatkowania otrzymania i zatrzymania kaucji z powodu zniszczenia Karty Miejskiej oraz momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z zasileniem przez użytkownika Elektronicznej Portmonetki.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Z. jest samorządową jednostką budżetową nieposiadającą osobowości prawnej, podlegającą ustawie o finansach publicznych. Jest czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z obowiązującym statutem Z.:

1. jest „zarządem” drogi w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, za pomocą której Prezydent wykonuje należące do niego obowiązki zarządcy dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych, oraz dróg wewnętrznych zarządzanych przez Prezydenta, jak również wykonywanie zadań związanych z modernizacją, utrzymaniem i ochroną wymienionych wyżej dróg;
2. wykonuje zadania związane z zarządzaniem ruchem na drogach publicznych Gminy w zakresie określonym przepisami prawa;
3. jest organizatorem publicznego transportu zbiorowego na terenie Gminy i gmin ościennych na podstawie stosownych porozumień, którego celem jest efektywne zarządzanie jakością publicznego transportu pasażerskiego w ramach lokalnego transportu zbiorowego oraz procesami ruchu w systemie transportowym miasta, a poprzez sterowanie procesami integracji gałęzi transportu oraz mobilności systemu, poprawa warunków życia mieszkańców i standardów podróży osób podróżujących przez obszar aglomeracyjny miasta;
4. wykonuje zadania związane z zarządzaniem terenami zieleni miejskiej, lasami miejskimi, lasami państwowymi przekazanymi Gminie w zarząd wraz ze znajdującą się na tych terenach małą architekturą oraz urządzeniami wodno-melioracyjnymi.

Uchwałą Rady Miasta w sprawie ustalenia opłat za usługi przewozowe wykonywane lokalnym transportem zbiorowym wprowadzona została Karta Miejska (dalej zwana KM), która stanowi nośnik biletu elektronicznego oraz elektronicznej portmonetki (dalej EP). Właścicielem Karty Miejskiej jest Urząd Miasta, zaś dystrybutorem Wnioskodawca. Zarządzeniem Dyrektora Z. wprowadzono Regulamin Karty Miejskiej zgodnie z którym:

Funkcjonalności Karty Miejskiej pozwala na:

• zakup i doładowanie biletu okresowego na przejazdy środkami komunikacji publicznej,
• możliwość doładowania Elektronicznej Portmonetki,
• możliwość opłacania przejazdów jednorazowych oraz parkowania w Strefie Płatnego Parkowania,
• możliwość zapisania informacji o przysługujących ulgach,
• po wydaniu imiennej KM użytkownik otrzymuje dostęp do elektronicznego konta na portalu KM.

Aby opłacić należność za przejazd komunikacją miejską (skasowanie biletu) należy przyłożyć KM do czytnika na kasowniku. Dokonanie opłaty w strefie płatnego parkowania dokonuje się po wybraniu na klawiaturze kwoty przeznaczonej na parkowanie oraz włożenie KM do szczeliny czytnika na parkometrze. Po dokonaniu transakcji wydrukowany zostanie bilet potwierdzający uregulowanie opłaty. Warunkiem dokonania opłaty za korzystanie z SPP jest wcześniejsze zasilenie EP na karcie.

Wyróżnia się następujące rodzaje KM:

• KM spersonalizowana,
• KM na okaziciela

Wydanie po raz pierwszy imiennej Karty Miejskiej jest bezpłatne, zaś za KM na okaziciela pobierana jest kaucja w kwocie 20 zł.

Opłatę w wysokości 20 zł pobiera się za:

• odblokowanie uprzednio zastrzeżonej KM,
• wydanie kolejnej KM,
• wydanie duplikatu KM.

Elektroniczna portmonetka stanowi aplikację na KM umożliwiająca opłacanie przejazdów środkami komunikacji publicznej oraz za postój w Strefie Płatnego Parkowania. EP jest aktywna w przypadku zgromadzenia na niej środków i jest ważna do czasu ich wykorzystania, nie dłużej jednak niż przez okres 12 m-cy od jej ostatniego doładowania. Przedłużenia ważności EP dokonuje się przez kolejne doładowanie.

Przyjmuje się następujące założenia funkcjonowania EP:

• użytkownik dokonuje wpłaty środków w określonej przez siebie wysokości nie przekraczającej maksymalnego limitu określonego Regulamin KM,
• środki wpłacone przez użytkownika przechowywane są w charakterze depozytu na rzecz opłat za przyszłe usługi transportowe, bądź parkingowe,
• niewykorzystane środki zapisane na EP mogą podlegać zwrotowi według ustalonej procedury, rozliczenie świadczonych usług następuje w momencie ich faktycznego wykonania,
• dokonanie każdej pojedynczej transakcji w ramach EP jest rejestrowane w systemie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przewidziane Regulaminem Karty Miejskiej opłaty za:
   
   
   1. odblokowanie uprzednio zastrzeżonej Karty Miejskiej,
      
   2. wydanie duplikatu Karty Miejskiej

nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2. Czy otrzymanie i zatrzymanie kaucji z powodu zniszczenia KM nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
   
3. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług, w dacie zasilenia przez użytkownika Elektronicznej Portmonetki, czy w dacie zakupu konkretnej usługi przy pomocy EP?
   

Zdaniem Wnioskodawcy, odnoszącym się do pytania nr 1, opłata za odblokowanie uprzednio zastrzeżonej Karty Miejskiej oraz wydanie kolejnej karty miejskiej/duplikatu tej karty nie jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, bowiem czynność ta nie spełnia przesłanek ustawowej definicji dostawy towarów, czy świadczenia usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług są przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Art. 7 ust. 1 ustawy o VAT mówi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 w. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie prawdo wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT usługą jest transakcją gospodarczą opartą na konkretnym stosunku zobowiązaniowym, w przypadku którego istnieje bezpośredni odbiorca świadczenia, odnoszący konkretną wymierną korzyść. Przy czym istotne jest aby pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem związek miał na tyle wyraźny charakter aby można było powiedzieć, że jest to wynagrodzenie za konkretne świadczenie.

Opłaty związane z KM pobierane są za sam fakt wydania lub odblokowania tej karty, nie zaś za określoną ilość przejazdów środkami komunikacji miejskiej. Samo przekazanie KM nie powoduje, że użytkownik nabywa jakikolwiek towar czy usługę. Wydanie użytkownikowi Karty Miejskie nie uprawnia go wprost do przejazdu środkami komunikacji miejskiej, w celu skorzystania z usług miejskiego transportu zbiorowego niezbędne jest zasilenie KM przez zakup/doładowanie biletu elektronicznego.

Reasumując czynność wydania KM nie przynosi konkretnej, wymiernej korzyści użytkownikowi (zakupu usługi przewozowej) wobec czego świadczenie to nie stanowi usługi a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W analogicznych sytuacjach organy podatkowe zajmują stanowisko zgodne z tezą Wnioskodawcy, przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. „ITPP2/443-464/12/AT”, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy.

Zdaniem Wnioskodawcy, odnoszącym się do zagadnienia zawartego w pytaniu nr 2, otrzymanie i zatrzymanie kaucji z powodu zniszczenia KM nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie wskazują definicji pojęcia „kaucja”. Według Słownika Języka Polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 r.: pod terminem kaucja należy rozumieć sumę pieniężną złożoną jako gwarancja dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Zatem kaucja nie może zostać uznana za obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1, ponieważ nie stanowi ona kwoty należnej z tytułu sprzedaży, nie można uznać jej ani za zaliczkę, ani za zadatek, ani tym bardziej za przedpłatę lub ratę, a w konsekwencji nie może ona podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Kaucja może zostać wykorzystana tylko w ściśle określonym przypadku, tj. w razie niedopełnienia zobowiązania stanowi rekompensatę finansową, pełni więc funkcję kary umownej (bądź odszkodowania) z tytułu poniesionych strat i nie wiąże się ze spełnieniem świadczenia wzajemnego. Zatem kaucja pełni funkcję odszkodowawczą za poniesione straty nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. W związku z powyższym ani otrzymana, ani zatrzymana kaucja nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Na zasadność powyższego wskazał m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn.: ITPP2/443-346a/14/KT.

Zdaniem Wnioskodawcy, odnoszącym się do kwestii objętej pytaniem nr 3, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług zgodnie z art. 19a ust. 1 powstaje w momencie, gdy użytkownik EP faktycznie zrealizuje określoną usługę w zakresie komunikacji miejskiej (usługa parkowania pojazdu w strefie płatnego parkowania nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt l ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług: opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług ha terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Według art. 29a ust. 1 podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Jak wskazuje art. 19a ust. 1 obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14ust.6, art. 20 i art. 21 ust.1. Zgodnie z art. 19a ust. 8 ww. ustawy jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie wskazują definicji zaliczki, zadatku, przedpłaty czy raty. Według Słownika Języka Polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 r.: zaliczka oznacza część należności wpłacaną lub wypłacaną z góry na poczet tej należności, zadatek to suma pieniędzy wręczana przy zawieraniu umowy w celu zapewnienia jej wykonania, przedpłata stanowi część ceny towaru wypłacaną w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie, rata oznacza część należności pieniężnej, płatną w oznaczonym terminie.

Przytoczone wyżej definicje wykazują, że aby uznać wpłacaną kwotę za zaliczkę na poczet przyszłych dostaw towarów lub świadczenia usług, istotne jest aby przyszłe świadczenie było jasno określone w sposób umożliwiający jego identyfikację a strony świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie miały woli dokonywania jego zmian w przyszłości. Kierując się powołanymi przepisami prawa stwierdzić należy, że opodatkowanie wpłat otrzymanych przed świadczeniem usług może nastąpić jedynie w przypadku, gdy możliwe jest powiązanie dokonanej wpłaty z konkretną usługą.

Wobec czego kwota wpłacona przez klienta w momencie, gdy nie została jednoznacznie określona usługa, której wpłata ma dotyczyć nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z Elektronicznej Portmonetki można dokonać zakupu dowolnej funkcji miejskiej. Użytkownik w momencie zasilenia Elektronicznej Portmonetki nie określa jednoznacznie usługi, której wpłata ma dotyczyć, nie jest zobligowany do podejmowania z góry żadnych decyzji w zakresie określenia rodzaju, ilości usług. W związku z czym dopiero w momencie skorzystania przez klienta z konkretnej usługi Wnioskodawca będzie posiadał informacje dotyczące rodzaju usługi oraz jej wartości. Zatem w tym momencie wpłacona kwota, w wysokości odpowiadającej należności za daną usługę, stanie się zapłatą za wyświadczoną usługę, tym samym spełni przesłani art. 19a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.