Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-143/15/MCZ
z 17 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm. ) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 28 września 2015 r. (data wpływu do Biura – 1 października 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia udziału w nieruchomości– jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 października 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia udziału w nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia z 21 lipca 2015 r. spadkobiercami zmarłego w dniu 10 września 2013 r. G.D. zostali jego małżonka – Wnioskodawczyni oraz troje dzieci. Udział spadkowy każdego z nich wyniósł 1/4.

W skład majątku spadkowego wchodzi jedynie zabudowana budynkiem mieszkalnym nieruchomość, oznaczona jako działka 2342/73, dla której prowadzona jest księga wieczysta przez Sąd.

Przedmiotowa nieruchomość stała się własnością spadkodawcy częściowo poprzez dziedziczenie (udział wynoszący 1/3), a częściowo w drodze zasiedzenia (udział wynoszący 2/3).

Ujawnieni w przedłożonej księdze wieczystej jako współwłaściciele tejże nieruchomości Ka.G., F.G oraz K.G. nie żyją. Ka.G. zmarł 3 listopada 1944 r., a spadek po nim mocą postanowienia Sądu z 7 kwietnia 1955 r. nabyło w częściach równych jego rodzeństwo, tj. brat F.G. oraz siostra K.G.

F.G. zmarł 16 marca 1955 r., a spadek po nim mocą postanowienia Sądu z 16 kwietnia 2008 r., nabyła jego siostra K.G. w całości.

K.G. zmarła 27 stycznia 1962 r., a spadek po niej mocą postanowienia Sądu z 19 października 2001 r. nabyła matka spadkodawcy – M.D., która z kolei zmarła 27 czerwca 1972 r. Spadek po niej mocą tego samego postanowienia nabyli: mąż F.D. oraz dzieci D.S., G.D. oraz J.D. – po 1/4 części każdy z nich.

F.D. zmarł 10 listopada 1977 r., a spadek po nim mocą postanowienia Sądu z 22 lutego 2002 r. nabyły jego dzieci D.S., G.D. oraz J.D. – po 1/3 części każdy z nich.

J.D. zmarł 23 stycznia 2010 r., a spadek po nim mocą postanowienia Sądu z 11 stycznia 2011 r., nabyła żona B.D. oraz córki B.K. i B.C. po 1/3 części każda z nich.

Mocą tego samego postanowienia spadek po B.D. zmarłej 29 czerwca 2010 r. nabyły jej córki B.K. oraz B.C.

G.D. zmarł 10 września 2013 r., zaś prawomocnym postanowieniem z 12 maja 2015 r., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego i stwierdził, że spadkodawca nabył przez zasiedzenie z dniem 28 czerwca 2002 r. udział w wysokości 2/3 części w prawie własności nieruchomości obejmującej działkę o nr 2342/73, opisanej w księdze wieczystej w miejsce dotychczasowych współwłaścicieli – D.S. oraz J.D.

Z uwagi na śmierć spadkodawcy w toku postępowania sądowego o stwierdzenie na jego rzecz nabycia własności udziału w tejże nieruchomości przez zasiedzenie w jego miejsce wstąpili pozostali spadkobiercy jako następcy prawni.

W dniu 7 września 2015 r. zostały złożone przez wszystkich spadkobierców (w tym i przez Wnioskodawczynię) we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia nabycia własności przedmiotowej nieruchomości w drodze dziedziczenia po zmarłym G.D.

W dniu 14 września 2015 r. naczelnik urzędu skarbowego wydał zaświadczenie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni (małżonka spadkodawcy) będąca jednym ze spadkobierców zobowiązana jest do uregulowania podatku od nabycia prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia, jeżeli sąd stwierdził (już po śmierci spadkodawcy) prawomocnie nabycie prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia wyłącznie na jego rzecz, co w rezultacie doprowadziło do tego, że przedmiotowa nieruchomość weszła do masy spadkowej i została przez nią nabyta w drodze dziedziczenia?
2. Czy na Wnioskodawczyni jako spadkobierczyni osoby, na rzecz której stwierdzone zostało nabycie prawa własności rzeczy w drodze zasiedzenia ciąży zobowiązanie podatkowe z tego tytułu, jeżeli powstało ono już po śmierci nabywcy?
3. Jakie ewentualnie zobowiązanie podatkowe w opisanym stanie faktycznym ciąży na Wnioskodawczyni jako spadkobierczyni (podatek z tytułu dziedziczenia czy też podatek z tytułu nabycia prawa własności w drodze zasiedzenia)?
   
   

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP m. in. tytułem dziedziczenia i zasiedzenia.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „dziedziczenie” (spadek) czy „zasiedzenie” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z brzmieniem art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.) przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca.

Z kolei w myśl art. 172 Kodeksu cywilnego posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od dwudziestu lat jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. Po upływie trzydziestu lat posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Zasiedzenie jest tzw. instytucją dawności, służącą korygowaniu rzeczywistego stanu posiadania ze stanem prawnym. Prowadzi ono do nabycia przez posiadacza własności na skutek długotrwałego posiadania przez niego rzeczy, czemu towarzyszy utrata własności przez dotychczasowego właściciela, który w przeszłości utracił posiadanie rzeczy.

Jak wynika z powyższego nabycie tytułem zasiedzenia jest tytułem odrębnym od nabycia tytułem dziedziczenia. Nabycie tytułem zasiedzenia jest tzw. nabyciem pierwotnym dokonywanym przez posiadacza nieruchomości nie będącego jej właścicielem i jest stwierdzane przez sąd w sytuacji gdy rzeczywisty stan posiadania jest inny niż stan prawny nieruchomości.

Obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze zasiedzenia powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie – art. 6 ust. 1 pkt 6 powołanej wyżej ustawy. Sąd w postanowieniu tym określa datę, w której doszło do zasiedzenia.

W myśl natomiast art. 6 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy – przy nabyciu w drodze dziedziczenia – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku.

Mając na względzie powyższe bezsprzecznym jest, że nabycie w drodze dziedziczenia i nabycie tytułem zasiedzenia to dwa odrębne nabycia. Zatem w przypadku przedstawionym we wniosku obowiązek podatkowy uzależniony jest od tego, na podstawie jakich tytułów nastąpiło nabycie.

Zatem zdaniem Wnioskodawczyni, z uwagi na fakt, iż przedmiotową nieruchomość spadkobiercy (w tym i Wnioskodawczyni) nabyli w drodze dziedziczenia nie są oni obowiązani do zapłaty podatku z tytułu nabycia przedmiotowej nieruchomości tytułem zasiedzenia przez spadkodawcę.

Stwierdzenie nabycia własności pozostałej części w prawie własności tejże nieruchomości (udział 2/3) zostało wydane wyłącznie na rzecz spadkodawcy, który jednakże w chwili wydawania postanowienia nie żył. Brak jest zatem podmiotu, któremu można by dostarczyć decyzję o wymiarze podatku z tego tytułu, co zdaniem Wnioskodawcy powoduje, że zobowiązanie podatkowe z tego tytułu w ogóle nie powstanie. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży wyłącznie na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Tym samym w ocenie Wnioskodawczyni, z uwagi na to, że w postanowieniu stwierdzającym zasiedzenie Sąd wskazał, że termin zasiedzenia upłynął przed dniem śmierci spadkodawcy, tj. nieruchomość ta znajdowała się w posiadaniu spadkodawcy tak długo, iż wypełnione zostały terminy ustawowe – zasiedzenie mogło być wykonane jedynie w imieniu spadkodawcy.

Wnioskodawczyni uważa, że spadkobiercy zatem nabyli własność tej samej nieruchomości w drodze spadkobrania, a nie w drodze zasiedzenia, bowiem nabycie własności w drodze zasiedzenia powstało jeszcze za życia spadkodawcy (zasiedzenie następuje z mocy prawa; postępowanie przed sądem jedynie ten stan potwierdza).

Zdaniem Wnioskodawczyni bez znaczenia jest przy tym fakt, iż spadkobiercy ci uczestniczyli w tymże postępowaniu jako następcy prawni zmarłego w jego trakcie spadkodawcy.

Za powyższym przemawia również i to, że obowiązek podatkowy z tytułu nabycia przedmiotowej nieruchomości w drodze zasiedzenia powstał już po śmierci spadkodawcy (postanowienie stwierdzające nabycie własności w drodze zasiedzenia wydane zostało i uprawomocniło się już po śmierci spadkodawcy).

Wobec tego Wnioskodawczyni sądzi, że spadkobiercy zmarłego G.D., w tym i Wnioskodawczyni, nie są zobowiązani do zapłaty podatku z tytułu zasiedzenia na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż nabyli tę nieruchomość w drodze dziedziczenia.

Nadto z uwagi na fakt, iż w zakreślonym terminie spadkobiercy ci (w tym i Wnioskodawczyni) złożyli zgłoszenie nabycia przez nich własności przedmiotowej nieruchomości na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy, nie są zobowiązani również do zapłaty podatku z tytułu spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej – interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy w powyższym zakresie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez wnioskodawcę. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.