Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-807/15-2/IL
z 25 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) w zw. z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U., poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 2 grudnia 2015 r. (data wpływu 9 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za naruszenie zasad równouprawnienia w zatrudnieniu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za naruszenie zasad równouprawnienia w zatrudnieniu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 21 maja 2015 r. Sąd Rejonowy …. w sprawie z powództwa Wnioskodawcy przeciwko Zakładowi Poprawczemu i Schronisku dla Nieletnich …. o odszkodowanie za naruszenie zasady równouprawnienia w zatrudnieniu, zasądził od pozwanego na rzecz powódki z tego tytułu kwotę 10 000 zł, oddalił powództwo w pozostałej części, nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2 321 zł, zasądził od pozwanego Zakładu Poprawczego i Schroniska dla Nieletnich …. kwotę 1 200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, obciążył i nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Kasy Sądu Rejonowego …. kwotę 2 158,44 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych, nie obciążył powódki kosztami sądowymi.

Wyrokiem w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 października 2015 r. Sąd Okręgowy …. VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu w dniu 1 października 2015 r. …. na rozprawie sprawy z powództwa Wnioskodawcy przeciwko Zakładowi Poprawczemu i Schronisku dla Nieletnich ….. o odszkodowanie za naruszenie zasad równouprawnienia w zatrudnieniu na skutek apelacji strony pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego …. IV Wydziału Pracy z dnia 21 maja 2015 r. w sprawie sygn. akt ….:

1. oddalił apelację,
2. zasądził od Zakładu Poprawczego i Schroniska dla Nieletnich ….. na rzecz Wnioskodawcy kwotę 450 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.
   
   

W dniu 2 czerwca 2015 r. pozwany przelewem wypłacił zgodnie z wyrokiem kwotę 2 331 zł - odszkodowanie (sygn. akt …..).

W dniu 16 października 2015 r. pozwany przelewem wypłacił kwotę 7 519 zł odszkodowanie i koszty postępowania procesowego. Odbierając tzw. paski wynagrodzeń pracowniczych w dniu 30 listopada 2015 r., okazało się, że pracodawca przekazał podatek do Urzędu Skarbowego w kwocie 1 800 zł, stąd wynagrodzenie netto wg pracodawcy wyniosło 8 200 zł nie odprowadzając przy tym kwot na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, zdrowotne.

Wnioskodawczyni wskazała, że Sąd Rejonowy w stanowisku stwierdził, że poczucie krzywdy powódki pozostaje poza dyskusją, samo wytoczenie powództwa i toczenie sporu sądowego przekonuje, że pismo powódki nie powstało jedynie ze złośliwości, a z poczucia odmiennego traktowania powódki przez pracodawcę.

Jako podstawę prawną roszczeń powódki Sąd Rejonowy wskazał między innymi przepis art. 113 k.p., zgodnie z którym jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy jest niedopuszczalna.

Powołując się na zapatrywania doktryny, Sąd Rejonowy wskazał, że przesłanką odpowiedzialności jest bezprawność zachowania pracodawcy, natomiast wątpliwe jest wymaganie dotyczące istnienia po jego stronie świadomości popełnienia naruszenia, a także jego winy i to nawet w formie niedbalstwa.

Sąd Rejonowy podniósł, że zasada niedyskryminacji w stosunkach pracy wyrażona wprost w art. 113 k.p. rozumiana jest jako niedopuszczalne różnicowanie sytuacji prawnej pracowników według negatywnych kryteriów, takich jak płeć, wiek, niepełnosprawność, rasa, religia, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkowa itp.

W ocenie Sądu Rejonowego, pozwany dopuścił się dyskryminacyjnego zachowania wobec powódki z uwagi na jej płeć naruszając tym samym przepisy art. 113 k.p., 18 ^3b k.p., 18 ^3a k.p.

Sąd Rejonowy dalej podniósł, że w niniejszym sporze pracodawca nie wykazał jakie obiektywne przyczyny powodowały wyłączenie powódki od części obowiązków, dlaczego powódka nie miałaby pełnić dyżurów nocnych, jakie obiektywne okoliczności o tym zdecydowały, poza kryterium płci, a zatem kryterium dyskryminującego.

Przy tak określonych przesłankach wpływających na wysokość odszkodowania Sąd Rejonowy podniósł, że odszkodowanie w kwocie 10 000 zł spełnia zarówno zadania w zakresie rekompensowania szkody powódce, zarówno materialnej, jak i krzywdy, jest również dostatecznie dotkliwe i spełni rolę prewencyjną dla pracodawcy.

Sąd uznał zatem, że kwota 10 000 zł będzie adekwatna zarówno do szkody o charakterze materialnym i krzywdy, nadto dla pozwanego będzie zarówno możliwa do spełnienia jak i dostatecznie dotkliwa.

Pozwany nie wykazał w żaden sposób, że podjęte przez niego działania mieściły się w różnicowaniu sytuacji powódki, które byłoby dozwolone przez prawo i usprawiedliwione obiektywnymi względami, a zarzut naruszenia prawa materialnego jest jedynie polemiką z ustaleniami Sądu I Instancji, które zostały zaakceptowane w pełni przez Sąd Okręgowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy zasądzone wyrokiem Sądu odszkodowanie za naruszenie zasad równouprawnienia w zatrudnieniu podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych?
2. Czy pracodawca słusznie przekazał podatek w wysokości 18% do Urzędu Skarbowego?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, po telefonicznych rozmowach z pracowniami Urzędu Skarbowego, konsultacji z pracownikiem Krajowej Izby Podatkowej, została Ona poinformowana, że zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu jest zwolnione z opodatkowania (art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f.). Odszkodowanie to zostało też wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (art. 2 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe). Wnioskodawca został również poinformowany o możliwości złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Z uwagi na powyższe argumenty i stan faktyczny, Wnioskodawczyni twierdzi, że pracodawca nieprawnie pobrał z zasadzonego na Jej rzecz odszkodowania kwotę 1 800 zł na poczet podatku do Urzędu Skarbowego i gdyby nie fakt odebrania tzw. pasków wynagrodzeń nadal Wnioskodawczyni zastanawiałaby się dlaczego pracodawca nie wywiązuje się z wyroku Sądu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte są tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wyrokiem z dnia 21 maja 2015 r. Sąd Rejonowy zasadził na rzecz Wnioskodawczyni od pracodawcy odszkodowanie za naruszenie zasad równouprawnienia w zatrudnieniu kwotę 10 000 zł i nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2 321 zł oraz kwotę 1 200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Na skutek wniesionej apelacji wyrokiem z dnia 1 października 2015 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację i dodatkowo zasadził od pozwanego 450 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W treści wniosku wskazane zostało, że pozwany dopuścił się dyskryminacyjnego zachowania wobec powódki z uwagi na jej płeć, naruszając tym samym przepisy art. 113 k.p., 18 ^3b k.p., 18 ^3a k.p.

Sąd Rejonowy podniósł, że pracodawca nie wykazał jakie obiektywne przyczyny powodowały wyłączenie powódki od części obowiązków, dlaczego powódka nie miałaby pełnić dyżurów nocnych, jakie obiektywne okoliczności o tym zdecydowały, poza kryterium płci, a zatem kryterium dyskryminującego.

Zgodnie z art. 18^3a § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r., poz. 1502) pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Stosownie do art. 18^3b § 1 Kodeksu pracy za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, z zastrzeżeniem § 2-4, uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn określonych w art. 18^3a § 1, którego skutkiem jest w szczególności:

1. odmowa nawiązania lub rozwiązanie stosunku pracy,
2. niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia albo pominięcie przy awansowaniu lub przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą,
3. pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe – chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.
   
   

W myśl art. 18 ^3d ww. ustawy osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że zasądzone wyrokiem sądowym odszkodowanie z tytułu nierównego traktowania jest przychodem ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w łączącym Wnioskodawczynię z pracodawcą stosunkiem pracy. Jednakże przychód ten korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, gdyż zasady ustalania tego odszkodowania wynikają z przepisów Kodeksu pracy.

Zatem uzyskując przychód, który korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek podatkowy z tego tytułu, a pracodawca wypłacający odszkodowanie nie jest zobowiązany do obliczenia, poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconej kwoty.

Natomiast przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w rozpatrywanej sprawie w ogóle nie znajdzie zastosowania.

Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

W przywołanym wyżej przepisie ustawodawca używa sformułowania „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia”. Należy przez to rozumieć te odszkodowania i zadośćuczynienia, które nie zostały wprost wymienione w katalogu zwolnień podatkowych, a co za tym idzie inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Stąd, odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu naruszenia przez pracodawcę zasady równouprawnienia w zatrudnieniu, nawet jeśli otrzymywane jest na podstawie wyroku bądź ugody sądowej, nie będzie objęte dyspozycją przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zasady jego ustalania zostały wprost określone w ustawie.

Wobec powyższego, przywołanie przez Wnioskodawczynię w treści stanowiska w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako podstawy zwolnienia od podatku dochodowego odszkodowania za naruszenie zasad równouprawnienia w zatrudnieniu należało uznać za nieprawidłowe, gdyż ww. odszkodowanie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.