Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/4512-1184/15-2/AOg
z 2 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 7 grudnia 2015 r. (data wpływu 10 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia własności działki gruntu w zamian za odszkodowanie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 grudnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia własności działki gruntu w zamian za odszkodowanie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 13 kwietnia 2000 r. małżeństwo Anna i Sławomir J. na podstawie aktu notarialnego nabyli prawo użytkowania nieruchomości oraz własność znajdujących się na niej budynków o powierzchni 2,23 ha (działki nr ewidencyjny 34, 35 i 36/2). Nabycie nastąpiło z majątku dorobkowego małżonków. Małżonkowie nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Małżonkowie do aktu notarialnego oświadczyli, że kupna dokonują dla potrzeb prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Przy czym działalność gospodarcza (produkcja kosmetyków) prowadzona była i jest przez Wnioskodawcę, natomiast Anna J. jest osobą współpracującą. Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Nabywana nieruchomość nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W dniu 10 grudnia 2003 r. małżonkowie Anna i Sławomir J. nabyli od Gminy grunty wcześniej objęte umową wieczystego użytkowania (działki numery ewidencyjne 34/2, 35/2, 36/2, 36/6 zgodnie z decyzją Wójta Gminy z dnia 20 listopada 2000 r.). Grunt ten został wpisany do ewidencji środków trwałych firmy Wnioskodawcy.

W październiku bieżącego roku Starosta Powiatu poinformował, że w związku z realizacją inwestycji przebudowy drogi w liniach rozgraniczeniowych pasa drogi publicznej kategorii powiatowej, niezbędny jest grunt o powierzchni 0,0376 ha, oznaczony na mapie jako działka ew. nr 34/2 i projektowana działka nr 36/7 wydzielona z nieruchomości oznaczonej jako działka nr ewidencyjny nr 36/6. Małżonkowie Anna i Sławomir J. oświadczyli, że są właścicielami działki nr 34/2 pow. 0,5855 ha oraz działki nr 36/6 z pow. 1,1982 ha i jednocześnie oświadczyli, że wyrażają zgodę na realizację ww. inwestycji drogowej i przeniesienie własności gruntu o łącznej pow. 0,0376 ha, na rzecz Powiatu, ze swojej nieruchomości, w trybie administracyjnym na podstawie decyzji o podziale nieruchomości na mocy art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami pod warunkiem, że za nieruchomość, która przejdzie na własność Powiatu zostanie wypłacone odszkodowanie. Podział nieruchomości działki nr 34/2 oraz działki nr 36/6 został pozytywnie zaopiniowany postanowieniem Wójta Gminy z dnia 12 października 2015 r. Zaproponowane odszkodowanie dotyczy przebudowy ogrodzenia, nasadzeń i nieruchomości gruntowej. Ogrodzenie które miałoby być przebudowane zostało zrealizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę. Nasadzenia to drzewa i krzewy znajdujące się na ww. nieruchomości gruntowej. Natomiast nieruchomość gruntowa o łącznej powierzchni 0,0376 ha położona jest na terenie dotychczas użytkowanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - teren przyległy do zakładu produkcyjnego i budynków magazynowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy przeniesienie własności gruntu o łącznej powierzchni 0,0376 ha na rzecz Starostwa Powiatowego na realizację inwestycji drogowej w zamian za odszkodowanie będzie podlegać podatkowi od towarów i usług?
   
2. Jeśli czynność wskazana w pytaniu pierwszym podlega podatkowi od towarów i usług to czy obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku w tym wystawienia faktury może zostać zrealizowany w całości przez małżonka będącego podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej tj. Sławomira J.?
   
3. Według jakiej stawki powinno nastąpić opodatkowanie odszkodowania za przeniesienie własności gruntu przyjmując propozycję Starostwa Powiatowego, że odszkodowanie składa się z trzech elementów tj. przebudowa ogrodzenia, nasadzenia, nieruchomość gruntowa?
   
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy przeniesienie własności gruntu o łącznej powierzchni 0,0376 ha na rzecz Starostwa Powiatowego na realizację inwestycji drogowej w zamian za odszkodowanie będzie podlegać podatkowi od towarów i usług.

Proponowane odszkodowanie składa się z trzech elementów:

1. przebudowa ogrodzenia - przedmiotowe ogrodzenie zostało zrealizowane w ramach działalności gospodarczej.
2. nasadzenia w postaci drzew i krzewów - występują na terenie użytkowanym w ramach działalności gospodarczej.
   
3. nieruchomość gruntowa o łącznej powierzchni 0,0376 ha - teren przylegający do zakładu produkcyjnego.
   
   

A zatem powyższa nieruchomość wraz z naniesieniami była wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
   
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   
   

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
   
   

Zatem jeśli przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel następuje za odszkodowaniem, to wówczas stanowi ono odpłatną dostawę towarów.

Należy jednak przyjąć, że przedmiotem dostawy będzie nieruchomość gruntowa bez wyodrębnienia jej elementów w postaci ogrodzenia i nasadzeń. Stanowisko to Wnioskodawca opiera m.in na interpretacji indywidualnej Sygnatura IPPP1/4512-60/15-2/IGo z dnia 19 marca 2015 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie. Cytując fragment uzasadnienia wyroku NSA z dnia 17 kwietnia 2012 r. sygn. I FSK 918/11.: „przy interpretacji pojęć użytych w ustawie o podatku od towarów i usług decydujące znaczenie ma walor i skutki ekonomiczne danej czynności opodatkowanej (...).(...) sprzedaży działki gruntu, ogrodzonej siatką na słupkach betonowych z oczywistych względów nie można traktować jako dostawy budowli w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Sensem ekonomicznym tej czynności jest przecież sprzedaż gruntu, a nie ogrodzenia. Siatka ogrodzeniowa, jak trafnie zauważył Sąd pierwszej instancji, nie pełni samodzielnych funkcji budowlanych. Jej celem jest wydzielenie granic działki i jej zabezpieczenie”. A zatem ogrodzenie stanowi urządzenie budowlane, a nie samodzielną budowlę, którą uznaje się za towar na gruncie podatku VAT. Podobnie należy odnieść się do nasadzeń w postaci drzew i krzewów które są trwale związane z przedmiotowym gruntem i w przypadku dostawy gruntu nie powinny być przedmiotem odrębnej dostawy.

Biorąc powyższe pod uwagę dostawa nieruchomości gruntowej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Opodatkowanie tej czynności determinuje fakt jej wykonania przez podatnika.

Ad. 2

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Podatnikiem podatku od towarów i usług jest Wnioskodawca i ponieważ przedmiot dostawy był przez niego wykorzystywany w prowadzonej działalności to nie ma przeszkód aby to on z tytułu powyższej dostawy wystąpił w tym charakterze tj. wystawił fakturę i odprowadził należny podatek od towarów i usług w deklaracji podatkowej. Wobec powyższego małżonka Anna J. nie będzie zobowiązana do naliczenia podatku od towarów i usług.

Ad. 3

Przedmiotem dostawy na rzecz Powiatu będą tereny budowlane (przeznaczone na budowę drogi) dla których właściwa jest stawka podstawowa 23%.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146a pkt 1 ustawy stawka podatku do 31 grudnia 2015 r. wynosi 23%.

Biorąc pod uwagę uzasadnienie pytania nr 1 Wnioskodawca nie przypisuje stawek podatku do poszczególnych elementów odszkodowania ponieważ uznaje, że dostawie będzie podlegać nieruchomość gruntowa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Ad. 1 i Ad. 3

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zauważyć należy, że samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem VAT. Istotne jest, aby w ramach określonych transakcji podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 13 kwietnia 2000 r. małżeństwo Anna i Sławomir J. na podstawie aktu notarialnego nabyli prawo użytkowania nieruchomości oraz własność znajdujących się na niej budynków w miejscowości Osowiec, ul. Parkowa 2 o powierzchni 2,23 ha (działki nr ewidencyjny 34, 35 i 36/2). Nabycie nastąpiło z majątku dorobkowego małżonków. Małżonkowie nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Małżonkowie do aktu notarialnego oświadczyli, że kupna dokonują dla potrzeb prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Przy czym działalność gospodarcza (produkcja kosmetyków) prowadzona była i jest przez Wnioskodawcę, natomiast Anna J. jest osobą współpracującą. Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Nabywana nieruchomość nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W dniu 10 grudnia 2003 r. małżonkowie Anna i Sławomir J. nabyli od Gminy grunty wcześniej objęte umową wieczystego użytkowania (działki numery ewidencyjne 34/2, 35/2, 36/2, 36/6 zgodnie z decyzją Wójta Gminy z dnia 20 listopada 2000 r.). Grunt ten został wpisany do ewidencji środków trwałych firmy Wnioskodawcy.

W październiku 2015 roku Starosta Powiatu poinformował, że w związku z realizacją inwestycji przebudowy drogi w liniach rozgraniczeniowych pasa drogi publicznej kategorii powiatowej, niezbędny jest grunt o powierzchni 0,0376 ha, oznaczony na mapie jako działka ew. nr 34/2 i projektowana działka nr 36/7 wydzielona z nieruchomości oznaczonej jako działka nr ewidencyjny nr 36/6. Małżonkowie Anna i Sławomir J. oświadczyli, że są właścicielami działki nr 34/2 pow. 0,5855 ha oraz działki nr 36/6 z pow. 1,1982 ha i jednocześnie oświadczyli, że wyrażają zgodę na realizację ww. inwestycji drogowej i przeniesienie własności gruntu o łącznej pow. 0,0376 ha, na rzecz Powiatu, ze swojej nieruchomości, w trybie administracyjnym na podstawie decyzji o podziale nieruchomości na mocy art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami pod warunkiem, że za nieruchomość, która przejdzie na własność Powiatu zostanie wypłacone odszkodowanie. Podział nieruchomości działki nr 34/2 oraz działki nr 36/6 został pozytywnie zaopiniowany postanowieniem Wójta Gminy z dnia 12 października 2015 r. Zaproponowane odszkodowanie dotyczy przebudowy ogrodzenia, nasadzeń i nieruchomości gruntowej. Ogrodzenie które miałoby być przebudowane zostało zrealizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę. Nasadzenia to drzewa i krzewy znajdujące się na ww. nieruchomości gruntowej. Natomiast nieruchomość gruntowa o łącznej powierzchni 0,0376 ha położona jest na terenie dotychczas użytkowanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - teren przyległy do zakładu produkcyjnego i budynków magazynowych.

W związku z takim stanem sprawy, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy przeniesienie własności gruntu o łącznej powierzchni 0,0376 ha na rzecz Starostwa Powiatowego na realizację inwestycji drogowej w zamian za odszkodowanie będzie podlegać podatkowi od towarów i usług

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

W tym miejscu wskazać należy, że Wnioskodawca jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą polegającą na produkcji kosmetyków. Wnioskodawca wskazał, że działki gruntu, będące przedmiotem wniosku były wykorzystywane przez niego do celów prowadzonej działalności. W konsekwencji Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT z tytułu planowanej transakcji.

Ponadto zaznaczyć należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. W analizowanym stanie sprawy, odszkodowanie dla Wnioskodawcy ustalone zostało na podstawie decyzji Wojewody, w zamian za przeznaczenie działki pod inwestycję budowlaną, co przesądziło o jej przeznaczeniu.

W opisanym zdarzeniu przyszłym mamy zatem do czynienia z przeniesieniem własności nieruchomości na rzecz Starostwa Powiatowego za odszkodowaniem, stanowiącym odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem. W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną i ze względu na przedmiot, czynność taka objęta jest podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie – na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział stawki preferencyjne oraz zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy – zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Powyższe uregulowanie oznacza, że generalnie opodatkowane VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., niebędących terenami budowlanymi – są zwolnione z VAT.

Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r., poz. 647, z późn. zm.) – kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy – ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – na podstawie ust. 2 powołanego przepisu – określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

• lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
  

• sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
  
  
  

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzja o warunkach zabudowy – jako akty indywidualne prawa administracyjnego.

Wnioskodawca wskazał we wniosku, że przedmiotem dostawy na rzecz Powiatu będą tereny budowlane (przeznaczone na budowę drogi).

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęć „budynku” i „budowli”, w tym zakresie należy odnieść się do art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r., poz. 1409 z późn. zm.), w myśl którego, ilekroć w ustawie jest mowa o:

1. obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych;
   
2. budynku - należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;
   2a) budynku mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku;
   
3. budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;
   3a) obiekcie liniowym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego;
   
4. obiekcie małej architektury - należy przez to rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności:
   1. kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury,
      
   2. posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej,
      
   3. użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki;
      
      
      

W myśl art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane przez urządzenie budowlane należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

W niniejszych okolicznościach Wnioskodawca zamierza dokonać zbycia działek gruntu wraz z ogrodzeniem i nasadzeniami.

Należy zauważyć, że w ustawie Prawo budowlane ogrodzenie zostało umieszczone w katalogu urządzeń budowlanych określonych odrębnie od budowli. Zatem ogrodzenie zgodnie z Prawem budowlanym nie mieści się w definicji budowli. Budowlami są wszystkie obiekty budowlane, które zostały przykładowo wymienione w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego oraz obiekty budowlane, które są podobne do nich. Rzeczy, które nie są objęte wyliczeniem zawartym w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, a ich konstrukcja, charakter i przeznaczenie różni się od wymienionych przez ustawodawcę, nie można zaliczyć do kategorii budowli.

Niewątpliwie ogrodzenie nie ma cech budowli, o której stanowi art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego. Ponadto nie posiada cech zbliżonych do budowli wymienionych w wyżej wskazanej normie prawnej. W konsekwencji, ogrodzenie znajdujące się na gruncie stanowi urządzenie budowlane, a nie samodzielną budowlę, którą uznaje się za towar na gruncie podatku VAT. Pomimo, że - ogrodzenie stanowi obiekt służący korzystaniu z niego samego trudno uznać, jego wyodrębnienie pod względem technicznym i charakter przejawiający się jego wartością użytkową. Zatem ogrodzenie samo w sobie stanowi odmienny rodzaj obiektu niż budowle zdefiniowane w ustawie Prawo budowlane.

Zatem przedmiotem dostawy będzie grunt niezabudowany, z uwagi na to, że nie są posadowione nanim żadne budowle mogące być przedmiotem dostawy.

Dostawa przedmiotowych działek nie korzysta jednak ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, bowiem zgodnie z decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej działki te stanowią teren budowlany. W konsekwencji dostawę ww. działek Wnioskodawca powinien opodatkować 23% stawką podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy.

W konsekwencji stwierdzić należy, że przeniesienie własności gruntu o łącznej powierzchni 0,0376 ha na rzecz Starostwa Powiatowego na realizację inwestycji drogowej w zamian za odszkodowanie będzie podlegać podatkowi od towarów i usług wg. stawki podstawowej w wysokości 23%.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań nr 1 oraz nr 3 jest prawidłowe.

Ad. 2

W następnej kolejności należy rozstrzygnąć kwestię, czy obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku w tym wystawienia faktury może zostać zrealizowany w całości przez małżonka będącego podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej tj. Wnioskodawcę.

Stosownie do cyt. art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w cyt. ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W tym miejscu należy przytoczyć przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.). W świetle art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 ww. Kodeksu).

Zgodnie z treścią art. 36 § 1 oraz § 2 cyt. ustawy, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Na podstawie art. 37 § 1 pkt 1 ww. ustawy, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Stosownie do zapisu zawartego w art. 43 § 1 ww. Kodeksu, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących stosunków majątkowych między małżonkami, nic nie uprawnia do wniosku, że wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez jednego z małżonków (sprzedaż towarów, odpłatne świadczenie usług, import itp.) czyni podatnikiem tego podatku również drugiego małżonka, gdy czynności te dotyczą składników ich majątku wspólnego, a przychód uzyskany z wykonywania tych czynności stanowi ich majątek dorobkowy.

Skoro każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, to może on samodzielnie, we własnym imieniu i na własny rachunek dokonywać czynności prawnych będących wykonywaniem tego zarządu, jakkolwiek skuteczność czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga akceptacji drugiego małżonka.

Prawno-podatkowa skuteczność czynności podjętej przez jednego z małżonków nie jest uzależniona od zgody drugiego z nich na jej dokonanie, skoro taka czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezależnie od tego, czy została wykonana z zachowaniem warunków i form określonych przepisami prawa. Czynności określone w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ustawy).

Jak już wyżej stwierdzono, ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Stwarza to dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Przy czym żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom.

W myśl art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
   
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
   
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

Z opisu sprawy wynika, że nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntu o powierzchni 2,23 ha (działki nr ewidencyjny 34, 35 i 36/2) nastąpiło z majątku dorobkowego małżonków. Małżonkowie do aktu notarialnego oświadczyli, że kupna ww. działek dokonują dla potrzeb prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. W następnej kolejności Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli od Gminy grunty wcześniej objęte umową wieczystego użytkowania (działki numery ewidencyjne 34/2, 35/2, 36/2, 36/6). Pomimo faktu, że przy nabyciu działek 34, 35 oraz 36/2 oboje małżonkowie zadeklarowali zamiar wykorzystywania gruntu do działalności gospodarczej, to zamiar ten zrealizowany został jedynie przez Wnioskodawcę. Z treści wniosku wynika, że to wyłącznie Wnioskodawca wykorzystywał działki w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej i tylko Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Działki pozostawały w ekonomicznym posiadaniu Wnioskodawcy i władztwie gospodarczym prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji w akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie. Natomiast z opisu sprawy wynika, że małżonka Wnioskodawcy pozbawiona była ekonomicznego władztwa nad gruntem - nie prowadziła wraz z małżonkiem działalności gospodarczej. Działki wykorzystywane były w całości przez Wnioskodawcę.

Tym samym Wnioskodawca, będący w ekonomicznym posiadaniu działek, będzie uznany na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy w odniesieniu do planowanej czynności dostawy przedmiotowego gruntu w całości, gdyż w istocie to Wnioskodawca dokona transakcji dostawy ww. działek, jako składnika majątku prowadzonej działalności gospodarczej. Tak więc to wyłącznie u Wnioskodawcy na gruncie przepisów ustawy o VAT wystąpi czynność dostawy ww. działek.

W konsekwencji stwierdzić należy, że obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku w tym wystawienia faktury z tytułu dokonanej transakcji będzie spoczywał w całości na Wnioskodawcy.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Niniejsza interpretacja skierowana jest zatem wyłącznie do Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków podatkowoprawnych dla małżonki Wnioskodawcy.

Stanowisko przedstawione we wniosku, w zakresie pytania nr 2 jest więc prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.