Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-37/16-4/MS2
z 6 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2016 r. (data wpływu 14 stycznia 2016 r.), uzupełniony wnioskiem z dnia 18 marca 2016 r. (data nadania 18 marca 2016 r, data wpływu 21 marca 2016 r.) na wezwanie z dnia 14 marca 2016 r. Nr IPPB4/4511-37/16-2/MS2 (data nadania 14 marca 2015 r., data doręczenia 17 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym za 2015 rok – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 stycznia 2016 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym za 2015 rok.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 14 marca 2016 r. Nr IPPB4/4511-37/16-2/MS2 (data nadania 14 marca 2016 r., data doręczenia 17 marca 2016 r.) tutejszy Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Wnioskiem z dnia 18 marca (data nadania 18 marca 2016 r., data wpływu 21 marca 2016 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od 5 listopada 2014 r. zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego Wnioskodawca jest rozwiedziony z Małgorzatą P., z którą ma troje dzieci, Arkadia lat 19, Oktawian lat 16 i Anastazja lat 10.
Sąd w wyroku z dnia 5 listopada 2014 r. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi: Oktawianem i Anastazją P., pozostawił matce Małgorzacie P. ograniczając władzę rodzicielską ojcu Aleksemu P. (wnioskodawcy) do współdecydowania w sprawach sposobu leczenia i wyboru szkoły. Przyczyną ograniczenia praw rodzicielskich jest art. 58 K.R.O. (brak porozumienia w planie wychowawczym dzieci). Miejsce zamieszkania małoletnich dzieci: Oktawiana i Anastazji P., jest przy matce Małgorzacie P.. Kosztami utrzymania małoletnich dzieci: Oktawiana i Anastazji P. obciąża oboje rodziców, ustalając udział ojca Aleksego P. w tych kosztach na kwotę 300,00 zł miesięcznie na rzecz Oktawiana oraz 200,00 zł miesięcznie na rzecz Anastazji. Arkadia jako pełnoletnia nie miała zasądzonych alimentów w wyroku rozwodowym, ale w wcześniejszym wyroku o alimenty, które były zasądzone w kwocie 400,00 zł miesięcznie. Kwotę 400,00 zł Wnioskodawca przekazywał w każdym miesiącu, począwszy od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. jako alimenty dla Arkadii P., na początku roku na konto matki Arkadii, od kwietnia 2015 r. alimenty w kwocie 400,00 zł są przekazywane do rąk Arkadii, córka uczęszcza do Liceum Ogólnokształcącego. Sąd w wyroku rozwodowym ustalił, że ojciec małoletnich: Oktawiana i Anastazji P. będzie utrzymywał osobiste kontakty małoletnimi dziećmi: w każdy poniedziałek i środę od godziny 16:00 do 21:00, w każdy pierwszy i trzeci weekend miesiąca od soboty, od godziny 10:00 do niedzieli do godziny 18:00, dwa ostatnie tygodnie lipca i dwa ostatnie tygodnie sierpnia oraz pierwszy tydzień ferii zimowych. W święta Bożego Narodzenia w latach nie parzystych w Wigilię od godziny 10:00 do godziny 18:00 pierwszego dnia świąt. W święta Wielkanocne w latach parzystych poczynając od soboty od godziny 10:00 do niedzieli do godziny 18:00. Powyższe ustalenia są realizowane przez Wnioskodawcę bez zastrzeżeń.

Podczas przebywania małoletnich dzieci z ojcem korzystają ze wszystkiego co jest im potrzebne. Wszystkie koszty pobytu dzieci związane z wyjazdami dzieci, niezależnie od płaconych alimentów pokrywa Wnioskodawca, czyli ojciec dzieci. Przy różnych okazjach Wnioskodawca kupuje dzieciom ubrania, upominki, słodycze i inne rzeczy. Zabiera też córkę Anastazję na basen, jazdę konną i do kina, czasem dowozi do szkoły, a syna Oktawiana do stacji PKP, opłaca zajęcia dodatkowe Oktawiana. Przygotowuje kanapki dzieciom do szkoły i posiłki we wspólnym domu, w którym mieszkają i korzystają ze wspólnej kuchni. Miejsce zamieszkania, zameldowania i pobytu małoletnich: Oktawiana P. i Anastazji P.: .... Miejsce zamieszkania, zameldowania i pobytu Arkadii P.: .... Miejsce zamieszkania, zameldowania i pobytu matki małoletnich dzieci: Małgorzaty P.: .... Stałym miejscem zamieszkania, zameldowania i pobytu matki dzieci Małgorzaty P., małoletnich dzieci Oktawiana i Anastazji P., Arkadii P. i Wnioskodawcy Aleksego P. po rozwodzie jest to samo miejsce i ten sam dom.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca doprecyzował, że w okresie będącym przedmiotem zapytania, w stosunku do pełnoletniego dziecka, ciążył na Wnioskodawcy obowiązek alimentacyjny. Alimenty zasądzone były w kwocie 400,00 zł. W kwietniu 2015 r. kolejny wyrok alimentacyjny i od tego momentu przekazuje alimenty dla Arkadii P. do rąk własnych, jest to zobowiązanie do pokrycia części kosztów utrzymania Arkadii P. w kwocie 400,00 zł miesięcznie. Wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej w okresie będącym przedmiotem zapytania. Nie zawierał żadnej umowy i porozumienia z byłą żoną dotyczącego ulgi prorodzinnej i odliczeń na dzieci. Pełnoletnia córka Arkadia nie pobierała żadnych zasiłków i dodatków pielęgnacyjnych, oraz nie wstąpiła w związek małżeński. Córka Arkadia w roku podatkowym będącym przedmiotem zapytania nie uzyskała dochodów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Jeżeli oboje rodzice, którzy są po rozwodzie i zamieszkują z trójką dzieci w tym samym miejscu i w tym samym mieszkaniu i mają ten sam adres zameldowania, to ulga prorodzinna przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych, a jeżeli takich proporcji nie ustalili, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z rodziców w częściach równych po połowie to znaczy: pierwsze dziecko 1.112,04 zł/rok, drugie dziecko 1.112,04 zł/rok, trzecie dziecko 2.000,04 zł/rok. Razem 4.224,12gr dzielimy tę kwotę na 2 części to się równa 2.112,06 zł.

Czy Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z części ulgi, tj. do 1/2 ulgi prorodzinnej w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2015 r. w kwocie 2.112,06zł?

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy opierając się na wyjaśnieniach tzw. prasowych oraz to, że miejsce zamieszkania matki i dzieci Wnioskodawcy, jak i samego Wnioskodawcy jest dla wszystkich to samo, oraz Wnioskodawca finansowo i wychowawczo jest zaangażowany w utrzymanie dzieci, także pełni funkcję opieki nad dziećmi codziennie. Wnioskodawca uważa, że ma prawo do skorzystania z części ulgi, tj. do 1/2 ulgi prorodzinnej na dzieci, na równi z byłą żoną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27f ust. 4 ww. ustawy wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka,
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

W świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 ww. ustawy).

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  

• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,
  

- w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego lub sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Władza rodzicielska - zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 z późn. zm.) - przysługuje obojgu rodzicom, a - stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy - jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Jednocześnie biorąc po uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, to należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określonej proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Z treści wniosku wynika, że że Wnioskodawca jest rozwiedziony z Małgorzatą P., z którą ma troje dzieci, Arkadia lat 19, Oktawian lat 16 i Anastazja lat 10. Sąd w wyroku z dnia 5 listopada 2014 r. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi: Oktawianem i Anastazją P., pozostawił matce ograniczając władzę rodzicielską ojcu (wnioskodawcy) do współdecydowania w sprawach sposobu leczenia i wyboru szkoły. Kosztami utrzymania małoletnich dzieci obciąża oboje rodziców, ustalając udział Wnioskodawcy w tych kosztach na kwotę 300,00zł miesięcznie na rzecz Oktawiana oraz 200,00 zł miesięcznie na rzecz Anastazji. Arkadia jako pełnoletnia nie miała zasądzonych alimentów w wyroku rozwodowym, ale w wcześniejszym wyroku o alimenty, które były zasądzone w kwocie 400,00 zł miesięcznie. Wnioskodawca nie zawierał żadnej umowy i porozumienia z byłą żoną dotyczącego ulgi prorodzinnej i odliczeń na dzieci. Pełnoletnia córka Arkadia nie pobierała żadnych zasiłków i dodatków pielęgnacyjnych, oraz nie wstąpiła w związek małżeński. Córka Arkadia w roku podatkowym będącym przedmiotem zapytania nie uzyskała dochodów.

W świetle tak zarysowanej sytuacji należy stwierdzić, że w stosunku do Wnioskodawcy nie występują przeszkody, by mógł skorzystać z ulgi prorodzinnej, o ile spełnione są wszystkie przesłanki omawianej ulgi.

Wskazać jednak należy, że w powołanym art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zdanie drugie – ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. W przypadku natomiast braku takiego porozumienia odliczenie przysługuje w częściach równych.

Skoro więc w przypadku Wnioskodawcy nie doszło do porozumienia między rodzicami o proporcji skorzystania przez nich z kwoty odliczenia - to każde z nich może dokonać odliczenia kwoty ulgi w częściach równych (po 50%).

Należy podkreślić fakt, że przy korzystaniu z tego zwolnienia istotne jest posiadanie przez rodziców władzy rodzicielskiej, a nie okoliczność - z którym z rodziców dziecko zamieszkuje.

Zatem, jeżeli Wnioskodawca spełnia wszystkie pozostałe wymogi ulgi (oprócz nieprzerwanie posiadanej władzy rodzicielskiej) może skorzystać z ulgi w części równej, tj. w kwocie stanowiącej 1/2 kwoty określonej w art. 27f ust. 2 ww. ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca oraz jego była żona przez cały rok wykonywali władzę rodzicielską w stosunku do swoich dzieci, a Wnioskodawca nie ma możliwości ustalenia z matką dzieci kwoty odliczeń w odpowiednich proporcjach, należy przyjąć, że przysługuje Mu ulga w wysokości połowy kwoty przysługującej na dzieci. W zeznaniu za 2015 rok i dalsze lata (o ile zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny) Wnioskodawca będzie mógł dokonać rozliczenia ulgi na dzieci w proporcji 50%- 50%.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.