Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB2.4511.171.2016.1.SR
z 19 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 16 lutego 2016 r. (data wpływu 1 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 marca 2016 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Małżonka Wnioskodawcy w dniu 18 maja 2007 r. w drodze umowy darowizny (przy zachowaniu formy aktu notarialnego) nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer 109 znajdującego się w budynku Spółdzielni Mieszkaniowej „…..” …., położonym przy ul. …... W chwili nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego Wnioskodawca i Jego małżonka pozostawali w związku małżeńskim na zasadach majątkowej wspólności ustawowej. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało nabyte do majątku osobistego małżonki Wnioskodawcy.

Następnie, aktem notarialnym z dnia 15 grudnia 2009 r. Wnioskodawca wraz z Jego małżonką zawarli umowę majątkową małżeńską, na podstawie której rozszerzyli obowiązującą w ich związku wspólność majątkową na nieruchomości lokalowe – lokale mieszkalne, nabyte przez któregokolwiek z małżonków w trybie art. 17¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222).

Tym samym aktem notarialnym tj. aktem notarialnym z dnia 15 grudnia 2009 r., ustanowiono odrębną własność lokalu mieszkalnego – objętego należącym do małżonki Wnioskodawcy, a wspomnianym powyżej – spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego (dalej jako: lokal mieszkalny) i przeniesiono własność tego lokalu mieszkalnego na rzecz małżonki Wnioskodawcy, do majątku wspólnego Wnioskodawcy i Jego małżonki.

Następnie, w dniu 24 kwietnia 2014 r., Wnioskodawca wraz z małżonką sprzedali (przy zachowaniu formy aktu notarialnego) lokal mieszkalny osobom trzecim, przy czym sprzedaż ta nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca podlega obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości (tj. lokalu mieszkalnego, o którym mowa w powyższym opisie zaistniałego stanu faktycznego)?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie podlega On podatkowi dochodowemu od osób fizycznych z tytułu dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości. Wnioskodawca nie podlega rzeczonemu podatkowi albowiem zbycie nieruchomości (tj. lokalu mieszkalnego, o którym mowa w opisie zaistniałego stanu faktycznego) nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie.

Wnioskodawca podaje, że stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej jako: updof), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, w tym również lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość;
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej; oraz
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

–ale jedynie w przypadku jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Rozumując a contrario, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości (lub w wykonaniu działalności gospodarczej), to takie zbycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 updof, a w konsekwencji obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych z takiego tytułu w ogóle nie powstaje.

Taka sytuacja zaistniała w przedstawionym stanie faktycznym, albowiem małżonka Wnioskodawcy nabyła nieruchomość w dniu 18 maja 2007 r., nieruchomość zbyta została dopiero w dniu 24 kwietnia 2014 r. Zbycie nieruchomości nastąpiło zatem już po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość została nabyta, a tym samym przychód osiągnięty ze zbycia tej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu.

W przedstawionym stanie faktycznym, nabycie nieruchomości nastąpiło 18 maja 2007 r. w drodze darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na rzecz małżonki Wnioskodawcy. Nie ma bowiem żadnych podstaw do twierdzenia, że nabycie przedmiotowej nieruchomości mogłoby nastąpić dopiero z chwilą ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jej na małżonkę Wnioskodawcy do majątku wspólnego Wnioskodawcy i Jego małżonki. Tym bardziej za zbycie (a także nabycie) nie może zostać poczytana okoliczność objęcia nieruchomości wspólnością małżeńską, dokonana na mocy umowy małżeńskiej rozszerzającej małżeńską wspólność.

W pierwszej kolejności, według Wnioskodawcy, wskazać należy, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, podlegające dziedziczeniu i egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Świadczy o tym chociażby umiejscowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Księdze drugiej Kodeksu cywilnego – „Własność i inne prawa rzeczowe” (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego powoduje, że osoba, której przysługuje to prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości gruntowej. Nie następuje w tym przypadku jednak żadne przesunięcie majątkowe, lokal pozostawał już bowiem w majątku osoby, na rzecz której przeniesiono ustanowioną odrębną własność lokalu. W takiej sytuacji, nie dochodzi do zbycia nieruchomości ani w sensie prawnym, ani w sensie ekonomicznym.

Ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie jej na małżonkę Wnioskodawcy, do ich majątku wspólnego, nie jest zatem nowym nabyciem nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 updof, a jedynie zmianą formy własności (nabytej uprzednio) nieruchomości – niejako przekształceniem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego we własność.

Powyższe stanowisko jest, zdaniem Wnioskodawcy, wynikiem ugruntowanej w orzecznictwie zasady, że pojęcie nabycia nieruchomości – o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 updof – winno być wykładane ściśle. Wnioskodawca wskazuje, że Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale podjętej w składzie 7 sędziów, wskazał że, „Niezależnie od tego należy zauważyć, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ogranicza w sposób istotny swobodę dysponowania prawem własności i innymi prawami w tym przepisie wymienionymi. Z tej przyczyny, jako przepis o charakterze wyjątkowym, musi być interpretowany ściśle, a wątpliwości prawne powinny być wyjaśniane na korzyść podatnika” (uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie w składzie 7 sędziów NSA z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. akt: FPS 7/96).

W takim samym tonie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, podnosząc, że „Nie można zaakceptować poglądu, że skoro updof nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne czy nieodpłatne, nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może ono nastąpić to ww. pojęcie należy rozumieć szeroko, tzn. że nabycie nieruchomości następuje z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci nabycia własności rzeczy” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 8 stycznia 2014 r., sygn. akt: …..).

Według Wnioskodawcy cyt. „stanowisko, zgodnie z którym ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie jej na rzecz podmiotu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie jest nabyciem nieruchomości w rozumieniu przepisów podatkowych, jest stanowiskiem szeroko aprobowanym przez organy podatkowe”.

Wnioskodawca podkreśla, że w stanie faktycznym niemal tożsamym ze stanem faktycznym będącym przedmiotem wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wskazał, że „Mając na względzie powyższe uregulowania prawne oraz opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że ustanowienie w 2010 r. odrębnej własności omawianego lokalu mieszkalnego i przeniesienie na Wnioskodawcę prawa własności jest tylko zmianą formy własności, a nie nowym nabyciem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.” (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 16 stycznia 2015 r., nr IBPBII/2/415-935/14/MZa). Ten sam organ podatkowy, w równie podobnym do przedmiotowego stanie faktycznym, podniósł, że „W sytuacji, w której wnioskodawca nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a następnie miało miejsce ustanowienie na jego rzecz prawa odrębnej własności tego lokalu w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222) – za datę nabycia lokalu, istotną dla liczenia 5-letniego terminu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uznać datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego tj. 1991 r.” (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 8 października 2014 r., nr IBPBII/2/415-669/14/MM). Na takim samym stanowisku stoi Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w uzasadnieniu indywidualnej interpretacji podatkowej wywiódł, że „(...) stwierdzić należy, że ustanowienie w 2009 r. odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałami we współwłasności w częściach wspólnych budynku oraz przynależnym do tego lokalu udziałem w prawie wieczystego użytkowania gruntu jest tylko inną formą własności, a nie nowym nabyciem. Tym samym, przekształcenie lokalu mieszkalnego w odrębną własność w formie aktu notarialnego jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym. Tak więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. (...) za datę nabycia lokalu mieszkalnego należy uznać datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, czyli 2003 r.” (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 27 czerwca 2014 r., nr IPPB4/415-421/14-2/MS).

W świetle powyższego, oczywistym jest, że nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło wraz z zawarciem umowy darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (w dniu 18 maja 2007 r.), a nie w chwili ustanowienia odrębnego prawa własności lokalu mieszkalnego i przeniesienie tego prawa do majątku wspólnego Wnioskodawcy i Jego małżonki.

Po drugie zaś, wskazać należy, że za nabycie (lub zbycie) nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 updof w żadnym razie, nie można również uznać objęcia ustanowionej odrębnej własności lokalu mieszkalnego wspólnością majątkową małżeńską, na mocy umowy małżeńskiej rozszerzającej wspólność ustawową.

Powyższe stanowisko jest stanowiskiem ugruntowanym zarówno w judykaturze, jak i nauce prawa. Przywołać należy słuszną tezę postawioną przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, że „Zawarta w 2010 r. przez skarżącą małżeńska umowa majątkowa, na podstawie której dokonano objęcia wspólnością majątkową spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, nie mieściła się w pojęciu nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 updof i nie miała wpływu na powstanie obowiązku podatkowego w tym podatku” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt: I SA/Gd 964/14). Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny, zdaniem którego „Włączenie do majątku małżonków, w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową, nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka nie jest nabyciem tej nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) przez drugiego małżonka” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 kwietnia 2002 r., sygn. akt: III SA 2717/00).

Wnioskodawca podnosi, że takie stanowisko było wyrażane również i w wielu innych judykatach, m.in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 lutego 2015 r., sygn. akt: III SA/Wa 1984/14.

Ponadto, niezależnie od powyższego należy wskazać, że w przedstawionym stanie faktycznym nie powstał obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży nieruchomości, ponieważ jak słusznie ustalił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, „Nie ma wątpliwości co do tego, że w przypadku objęcia wspólnością ustawową nieruchomości, stanowiącej odrębną własność, małżonek, który stałby się w ten sposób współwłaścicielem, w przypadku sprzedaży tej nieruchomości, korzystałby ze zwolnienia przysługującego drugiemu małżonkowi, na skutek upływu terminu 5 lat, liczonego od momentu nabycia nieruchomości przez pierwszego małżonka.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. akt: I SA/Rz 949/13 ).

Konkludując, w zaistniałym stanie faktycznym, zbycie nieruchomości (lokalu mieszkalnego), nie doprowadziło do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ, zbycie nieruchomości nastąpiło po upływie terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 updof.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz
3. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest zatem ustalenie daty, jak i formy nabycia nieruchomości lub praw.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że małżonka Wnioskodawcy w dniu 18 maja 2007 r. w drodze umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego) nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego znajdującego się w budynku Spółdzielni Mieszkaniowej. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało nabyte do majątku osobistego małżonki Wnioskodawcy. W chwili nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego Wnioskodawca i Jego małżonka pozostawali w związku małżeńskim na zasadach majątkowej wspólności ustawowej. Aktem notarialnym z dnia 15 grudnia 2009 r. Wnioskodawca wraz z małżonką zawarli umowę majątkową małżeńską, na podstawie której rozszerzyli obowiązującą w ich związku wspólność majątkową na nieruchomości lokalowe – lokale mieszkalne, nabyte przez któregokolwiek z małżonków w trybie art. 17¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Tym samym aktem notarialnym (tj. aktem notarialnym z dnia 15 grudnia 2009 r.), ustanowiono odrębną własność lokalu mieszkalnego objętego należącym do małżonki Wnioskodawcy, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego i przeniesiono własność tego lokalu mieszkalnego na rzecz małżonki Wnioskodawcy, do majątku wspólnego Wnioskodawcy i Jego małżonki.

Następnie, w dniu 24 kwietnia 2014 r., Wnioskodawca wraz z małżonką sprzedali ww. lokal mieszkalny, przy czym sprzedaż ta nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazując, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości lub praw majątkowych. Pojęcie to należy rozumieć szeroko, tzn., że nabycie nieruchomości następuje z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy, co oznacza, że poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Zatem, dla rozstrzygnięcia omawianej sprawy istotne jest ustalenie, czy włączenie ww. lokalu mieszkalnego, stanowiącego majątek osobisty jednego małżonka do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową stanowi jego nabycie przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 2082).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy prawa wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe, nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością – art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dopiero z chwilą ustania wspólności ustawowej, co ma miejsce m.in. z chwilą ustania małżeństwa, wspólność ta ulega przekształceniu. Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 50¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Jednakże, małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa (art. 47 § 1 ww. ustawy). Jest to zatem umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta reguluje stosunki majątkowe małżonków przez czas trwania ich związku małżeńskiego.

Zawarta przez małżonków umowa małżeńska, która rozszerza wspólność ustawową na przedmiot wchodzący w skład majątku odrębnego jednego z nich jest umową zbycia tego przedmiotu. Taki charakter tej czynności jest niezależny od sposobu nabycia przez małżonka przedmiotu rozporządzenia. Skoro na skutek zawarcia umowy rozszerzającej wspólność ustawową jeden z małżonków zbywa na rzecz drugiego nieruchomość, to uznać należy, że następuje nabycie tej nieruchomości przez drugiego z nich.

Ponadto należy również podkreślić, że w myśl art. 29 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) – w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność, o której mowa w art. 26 ww. ustawy – stanowiąca zasadę odpowiedzialności podatnika za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki całym jego majątkiem – obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka.

Należy zatem rozróżnić przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową w rozumieniu art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, które należą do majątku osobistego podatnika, który odpowiada nimi za wynikające z zobowiązań podatkowych podatki na zasadzie art. 26 ustawy Ordynacja podatkowa oraz przedmioty majątkowe wchodzące w skład majątku wspólnego (dorobkowego) podatnika i jego małżonka, którymi wraz z podatnikiem odpowiada małżonek podatnika. Należy podkreślić, że współmałżonek podatnika nie jest podatnikiem, a jedynie odpowiada majątkiem wspólnym za wynikające z zobowiązań podatkowych podatki. Jego odpowiedzialność wynika z długu małżonka – podatnika i ograniczona jest do odpowiedzialności z majątku wspólnego. W znaczeniu materialnym wymieniony przepis art. 29 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa nie tworzy statusu małżonka jako podatnika, lecz jedynie wyznacza zakres jego odpowiedzialności, ograniczając go do majątku wspólnego małżonków, co ma wyraźne przełożenie na przedmiot egzekucji administracyjnej, która w przypadku istnienia pomiędzy podatnikiem i jego małżonkiem wspólności majątkowej, poza majątkiem odrębnym podatnika, może być skierowana wyłącznie do przedmiotów majątkowych objętych tą wspólnością. W konsekwencji, w przypadku rozszerzenia wspólności majątkowej na przedmiot majątkowy, który uprzednio znajdował się w majątku osobistym podatnika lub jego małżonka, a w wyniku umowy majątkowej małżeńskiej wszedł w skład majątku dorobkowego, odpowiedzialność majątkiem wspólnym obejmie ten przedmiot, lecz dopiero od momentu, kiedy wszedł on do majątku wspólnego. Według tego też momentu należy dokonywać oceny prawnej tego zdarzenia. Innymi słowy, datą nabycia nieruchomości lub praw dla małżonka, który nie miał do nich prawa własności, gdyż znajdowały się one w majątku odrębnym współmałżonka, będzie data zawarcia umowy rozszerzającej wspólność ustawową.

W niniejszej sprawie nabycie przez Wnioskodawcę udziału w ww. lokalu mieszkalnym nastąpiło w dacie zawarcia aktu notarialnego z dnia 15 grudnia 2009 r., tj. w wyniku zawarcia umowy rozszerzającej małżeńską wspólność ustawową. Z tą datą Wnioskodawca uzyskał prawo współwłasności ww. lokalu mieszkalnego, którego to prawa wcześniej nie posiadał. Zatem, przychód z odpłatnego zbycia udziału w ww. lokalu mieszkalnym, dokonanego w dniu 24 kwietnia 2014 r., jaki przypadał na Wnioskodawcę, należy zakwalifikować do źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dokonując oceny skutków podatkowych sprzedaży udziału w przedmiotowej nieruchomości (lokalu mieszkalnym), należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316, z późn. zm.), zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tego artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Natomiast jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający (art. 19 ust. 4 ustawy).

Natomiast w myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa w art. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Stosownie do art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym – PIT-39) wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł. (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 30e ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy podatnik jest zobowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4 do dnia zapłaty podatku włącznie.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w dniu 15 grudnia 2009 r., tj. w dacie zawarcia w formie aktu notarialnego umowy rozszerzającej ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżonków Wnioskodawca nabył udział w prawie własności do lokalu mieszkalnego. Tym samym, dokonane w dniu 24 kwietnia 2014 r. odpłatne zbycie udziału we współwłasności nieruchomości (lokalu mieszkalnego), zostało dokonane przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym Wnioskodawca stał się współwłaścicielem tego lokalu mieszkalnego i stanowi dla Wnioskodawcy źródło przychodu (proporcjonalnie do posiadanego udziału w majątku wspólnym małżonków), w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym zgodnie z art. 30e ww. ustawy.

Jednakże w sytuacji, gdy przychód uzyskany z tego tytułu, zostanie wydatkowany na cele mieszkaniowe, Wnioskodawca będzie mógł skorzystać z ulgi podatkowej po spełnieniu warunków określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie tutejszy Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Dodatkowo należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), a zatem wywiera skutki prawne w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Niniejsza interpretacja jest wiążąca jedynie dla Wnioskodawcy, jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutku prawnego dla innych osób (np. współwłaściciela nieruchomości).

W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji organów podatkowych wskazać należy, że orzeczenia te nie są wiążące dla tutejszego Organu. Należy również zaznaczyć, że przywołane przez Wnioskodawcę wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osadzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego. Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Podkreślić należy, że rozstrzygnięcia organów podatkowych dokonane nawet w analogicznych zagadnieniach nie mogą stanowić podstawy do żądania podobnego rozstrzygnięcia sprawy Wnioskodawcy, jeśli stoi temu na przeszkodzie treść przepisów prawa. W przypadku takiej rozbieżności, na organie podatkowym ciąży obowiązek podjęcia z urzędu prawem przewidzianych środków do skorygowania wadliwych decyzji, adresowanych do innych podatników. Organ nie może bowiem powielać ewentualnego błędu popełnionego w innej sprawie. Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ….., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.