2016.05.20 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-41/16/MCZ
z 20 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku 4 lutego 2016 r. (data wpływu do Biura – 5 lutego 2016 r.), uzupełnionym 19 kwietnia 2016 r. oraz 10 maja 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wyodrębnienia lokali:

w części dotyczącej nie podlegania podatkowi od spadków i darowizn – jest nieprawidłowe,
w części dotyczącej braku powstania obowiązku podatkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 lutego 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wyodrębnienia lokali.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 4 kwietnia 2016 r. oraz z 26 kwietnia 2016 r., wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 19 kwietnia 2016 r. oraz 10 maja 2016 r.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniach zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W budynku mieszkalnym znajdują się 2 lokale stanowiące odrębną własność. Z lokalem nr 1, dla którego prowadzona jest oddzielna księga wieczysta, którego właścicielami są małżonkowie M., związany jest udział 4/7 części w nieruchomości wspólnej. Z lokalem nr 2, dla którego prowadzona jest oddzielna księga wieczysta, którego właścicielem jest Wnioskodawczyni, związany jest udział 3/7 części w nieruchomości wspólnej. Dla nieruchomości wspólnej prowadzona jest osobna księga wieczysta.

Właściciele lokali uzyskali prawomocne pozwolenie na budowę (Decyzja Starosty z 11 czerwca 2010 r.), na mocy którego Wnioskodawczyni dokonała przebudowy lokalu nr 2 przez przesunięcie ścian, w wyniku czego powstały dwa lokale mieszkalne nr 1 i 2 oraz jeden lokal usługowy nr 6; zaś małżonkowie M. dokonali przebudowy lokalu nr 1 przez przesunięcie ścian, oraz dobudowali klatkę schodową, w wyniku czego powstały trzy lokale mieszkalne nr 3, 4, 5 oraz jeden lokal usługowy nr 7.

W celu wyodrębnienia własności wszystkich nowopowstałych lokali i założenia dla nich ksiąg wieczystych, Wnioskodawczyni oraz małżonkowie M. zniosą odrębną własność dwóch dotychczasowych wyodrębnionych lokali nr 1 i 2 i zamkną ich księgi wieczyste, a następnie ustanowią odrębną własność nowych lokali, w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w wyniku którego otrzymają:

Wnioskodawczyni:
1. lokal mieszkalny nr 1 o powierzchni użytkowej 48,64 m² wraz z udziałem 4864/44391 w nieruchomości wspólnej,
2. lokal mieszkalny nr 2 o powierzchni użytkowej 50,81 m² wraz z udziałem 5081/44391 w nieruchomości wspólnej,
3. lokal usługowy nr 6 o powierzchni użytkowej 96,30 m² wraz z udziałem 9630/44391 w nieruchomości wspólnej.
Małżonkowie M.:
1. lokal mieszkalny nr 3 o powierzchni użytkowej 62,66 m² wraz z udziałem 11020/44391 w nieruchomości wspólnej,
2. lokal mieszkalny nr 4 o powierzchni użytkowej 39,40 m² wraz z udziałem 3940/44391 w nieruchomości wspólnej,
3. lokal mieszkalny nr 5 o powierzchni użytkowej 35,90 m² wraz z udziałem 3590/44391 w nieruchomości wspólnej,
4. lokal usługowy nr 7 o powierzchni użytkowej 110,20 m² wraz z udziałem 11020/44391 w nieruchomości wspólnej.

W wypadku ustanowienia odrębnej własności lokali w tym budynku, wielkość udziału Wnioskodawczyni w nieruchomości wspólnej zmniejszy się względem wielkość jej udziału we współwłasności, który przysługiwał jej przed ustanowieniem odrębnej własności lokali (z uwagi na lokale powstałe poprzez adaptację kondygnacji o nazwie poddasze). Natomiast wielkość udziałów w nieruchomości wspólnej małżonków M. przekroczy wartość ich udziału we współwłasności, która przysługiwała im przed ustanowieniem odrębnej własności lokali. W związku z zawarciem umowy o ustanowienie odrębnej własności lokali, nie będzie dochodzić między Wnioskodawczynią a małżonkami M. do żadnych rozliczeń finansowych, w szczególności nie będą następowały żadne spłaty lub dopłaty, a także nie będą rozliczane nakłady poniesione przez obie strony na nieruchomość wspólną.

Wnioskodawczyni jest osobą obcą (III grupa podatkowa) względem małżonków M.

W piśmie z 16 kwietnia 2016 r. (wpływ do Biura – 19 kwietnia 2016 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że wartość całej nieruchomości wraz z działką i częściami wspólnymi szacuje się na ok. 550 tysięcy złotych. Podział wartości poszczególnych lokali wraz z częściami wspólnymi wynosi: w przypadku pierwszych współwłaścicieli (małżonków M.) – 350 000 zł, w przypadku Wnioskodawczyni – 200 000 zł.

Wartość wyodrębnionych lokali po ich wyodrębnieniu pozostaje bez zmian. Zmieniają się jedynie ułamki udziału związane z lokalami i częściami wspólnymi. Piersi właściciele przechodzą z ułamka 4/7 na ułamek 5/9 a w przypadku Wnioskodawczyni z ułamka 3/7 na ułamek 4/9. Zmiana taka jest związana z przeliczeniami części tysięcznych powierzchni w mianowniku z większą dokładnością niż miało to miejsce w przypadku podziału 3/7 i 4/7.

Właściciele nadal pozostają w udziale części wspólnej. Nie następuje zniesienie współwłasności. Występuję jedynie wyodrębnienie bez zniesienia współwłasności.

W uzupełnieniu wniosku z 6 maja 2016 r. (wpływ do Biura – 10 maja 2016 r.), Wnioskodawczyni wskazała, że:

Po zniesieniu własności wcześniej wyodrębnionych lokali, współwłasność Wnioskodawczyni nie będzie wynosiła 3/7 lecz 4/9 całej nieruchomości.
Po wyodrębnieniu lokali proporcja będzie następująca – 4/9 dla Wnioskodawczyni a 5/9 dla małżonków M. Sprowadzając te ułamki do wspólnego mianownika wynika, że: 3/7 = 27/63 (część nieruchomości wspólnej przypadająca dla Wnioskodawczyni) a w przeliczeniu na ułamek 4/9 = 28/63 (część nieruchomości wspólnej przypadająca dla Wnioskodawczyni). Z obliczeń wynika, że proporcja Wnioskodawczyni w całej nieruchomości wspólnej zwiększy się o 1/63.
Cała nieruchomość przed planowanym wyodrębnieniem jest warta 550 tys. zł.
W wyniku wyodrębnienia lokali, Wnioskodawczyni nabędzie na własność część nieruchomości o wartości takiej samej jak wartość udziału, który przysługuje przed planowanym wyodrębnieniem lokali.
Wartość lokali i udziału w częściach wspólnych (200.000 zł) dotyczy udziału po przebudowie (4/9 części).
Wartość lokali stanowiących własność Wnioskodawczyni (dla udziałów w nieruchomości) przed przebudową jak i po przebudowie jest taka sama. Wyłączna własność części budynku Wnioskodawczyni ma taką samą wartość jak udział we współwłasności w tym budynku przed planowanym wyodrębnieniem.
Wartość wyodrębnionych po przebudowie lokali stanowiąca własność Wnioskodawczyni (w złotych) jest taka sama jak udział w nieruchomości przed przebudową.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym stanie nabycie przez Wnioskodawczynię lokali, powstałych w drodze umowy ustanowienia odrębnej własności lokali zawartej między współwłaścicielami nieruchomości, podlegać będzie opodatkowaniu na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn, w części przekraczającej wielkość udziału we współwłasności?

Zdaniem Wnioskodawczyni, opisana w niniejszym wniosku czynność prawna ustanowienia odrębnej własności lokali, która byłaby dokonana na podstawie art. 7 oraz art. 3 ust. 2 ustawy o własności lokali nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, ponieważ przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zawiera enumeratywny i przez to zamknięty katalog czynności prawnych podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Innymi słowy opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlegają wyłącznie czynności prawne przytoczone w przepisach. Umowa ustanowienia odrębnej własności lokali nie jest objęta tymi przepisami. W katalogu czynności prawnych objętych art. 1 ww. ustawy jest wymieniona czynność nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Zdaniem Wnioskodawczyni, czynność prawna opisana w niniejszym wniosku nie ma charakteru nieodpłatnego zniesienia współwłasności, ponieważ zniesienie współwłasności na podstawie umowy może nastąpić tylko wtedy gdy wszyscy współwłaściciele osiągną porozumienie co do całkowitego podziału wszystkich istniejących części wspólnych. W opisanej powyżej sytuacji, takie porozumienie nie może być osiągnięte, ponieważ w wyniku zawarcia umowy pomiędzy współwłaścicielami budynku, zostanie określona nie tylko powierzchnia samodzielnych lokali służących wyłącznie poszczególnym właścicielom ale też części służących wszystkim właścicielom lokali, np. podwórko, dach czy klatki schodowe, które zostaną przeznaczone do wspólnego użytku wszystkich współwłaścicieli. Te części wspólne służące do użytku wszystkich współwłaścicieli, w świetle art. 3 ustawy o własności lokali, stanowią nieruchomość wspólną w razie wyodrębnienia własności lokali. Właścicielom wyodrębnionych lokali przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali i ta własność wspólna nie może być zniesiona.

W związku z powyższym opisana we wniosku czynność nie prowadzi do definitywnego zniesienia współwłasności, tylko ustanowienia odrębnej własności lokalu, co oznacza, że Wnioskodawczyni nadal pozostaje współwłaścicielem nieruchomości wspólnej, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o własności lokali (tzw. częściowe zniesienie współwłasności), a skoro tak, to w analizowanej sprawie nie powstaje obowiązek podatkowy w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

W myśl art. 1a ww. ustawy przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:

nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;
wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.

Nabycie tytułem zniesienie współwłasności, bez spłat i dopłat, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega także nabycie m.in. tytułem wyodrębnienia lokali na rzecz wszystkich współwłaścicieli, dokonane bez spłat i dopłat.

Zgodnie z art. 5 tej ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Stosownie do treści art. 7 ust. 6 ww. ustawy, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Z powołanego powyżej przepisu wynika zatem, że nie każde zniesienie współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Opodatkowane jest jedynie takie zniesienie współwłasności, w następstwie którego podatnik nabywa rzeczy lub prawa w części przekraczającej udział, który pierwotnie (przed zniesieniem współwłasności nieruchomości) mu przysługiwał i wartość nabytego udziału jest większa niż wartość udziału przed zniesieniem współwłasności czyli gdy nastąpi przyrost wartości nabytego majątku w stosunku do wartości posiadanej przed zniesieniem współwłasności.

Jak wynika z przywołanego powyżej art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn przepisy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się m.in. do nieodpłatnego wyodrębnienia lokali. Zatem w przypadku takiego wyodrębnienia opodatkowanie będzie miało miejsce jeżeli nabywca wyodrębnionego lokalu uzyska majątek o wartości wyższej niż wartość udziału, który mu przysługiwał przed wyodrębnieniem.

Z treści wniosku i jego uzupełnień wynika, iż w budynku mieszkalnym znajdują się 2 lokale stanowiące odrębną własność, dla których są prowadzone dwie oddzielne księgi wieczyste. Z lokalem nr 1, którego właścicielami są małżonkowie M., związany jest udział 4/7 części w nieruchomości wspólnej. Z lokalem nr 2, dla którego prowadzona jest oddzielna księga wieczysta, którego właścicielem jest Wnioskodawczyni, związany jest udział 3/7 części w nieruchomości wspólnej. Dla nieruchomości wspólnej prowadzona jest osobna księga wieczysta. Właściciele ww. lokali dokonali ich przebudowy w wyniku czego powstały nowe lokale mieszkalne i usługowe. W celu wyodrębnienia własności wszystkich nowopowstałych lokali i założenia dla nich ksiąg wieczystych, Wnioskodawczyni oraz małżonkowie M. zniosą odrębną własność dwóch dotychczasowych wyodrębnionych lokali nr 1 i nr 2, a następnie ustanowią odrębną własność nowych lokali, w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Po zniesieniu własności wcześniej wyodrębnionych lokali, współwłasność Wnioskodawczyni nie będzie wynosiła 3/7 lecz 4/9 całej nieruchomości, co wynika z obliczeń dokonanych z dokładnością do tysięcznych części. W ten sposób proporcja udziału Wnioskodawczyni w całej nieruchomości zwiększy się o 1/63. Cała nieruchomość przed planowanym wyodrębnieniem jest warta 550 tys. zł. W wyniku wyodrębnienia lokali, Wnioskodawczyni nabędzie na własność część nieruchomości o wartości takiej samej jak wartość udziału, który przysługuje jej przed planowanym wyodrębnieniem lokali. Wartość lokali stanowiących własność Wnioskodawczyni (dla udziałów w nieruchomości) przed przebudową jak i po przebudowie jest taka sama. Wyłączna własność części budynku Wnioskodawczyni ma taką samą wartość jak udział we współwłasności w tym budynku przed planowanym wyodrębnieniem. Wartość wyodrębnionych po przebudowie lokali stanowiąca własność Wnioskodawczyni (w złotych) jest taka sama jak udział w nieruchomości przed przebudową.

Mając na uwadze treść wniosku i jego uzupełnienie oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że co do zasady nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości a tym samym i wyodrębnienie własności lokali podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 1 pkt 4 w związku z art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Jeżeli jednak istotnie – jak wskazała Wnioskodawczyni – w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości przez wyodrębnienie własności lokali mieszkalnych i usługowych na rzecz Wnioskodawczyni i małżonków M. wartość majątku nabytego przez Wnioskodawczynię w wyniku tej czynności będzie taka sama jak przed zniesieniem współwłasności (planowanym wyodrębnieniem lokali), to w takiej sytuacji nie powstanie obowiązek podatkowy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jak już bowiem wyżej podkreślono, obowiązek podatkowy powstaje wówczas, gdy w wyniku zniesienia współwłasności (wyodrębnienia lokali) następuje nabycie rzeczy lub prawa o wartości wyższej niż wartość udziału przysługująca przed zniesieniem współwłasności.

Należy wskazać, że powyższe wynika z faktu, że ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz.1045) ustawodawca wprowadził przepis powołanego wyżej art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

W związku z tym nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że planowana czynność wyodrębnienia własności lokali, jako że nie ma charakteru nieodpłatnego zniesienia współwłasności (bo nadal istnieją części wspólne nieruchomości, na współwłasność) nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Po wprowadzeniu przepisu art. 1a ww. ustawy, nawet w przypadku gdy nie dochodzi do całkowitego (definitywnego) zniesienia współwłasności, wyodrębnienie własności lokali znajduje się w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni, że planowana czynność wyodrębnienia własności lokali nie podlega ustawie o podatku od spadków i darowizn, należało uznać za nieprawidłowe.

Natomiast w części dotyczącej braku powstania dla Wnioskodawczyni obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn jej stanowisko jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła kserokopie dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Organ interpretacyjny działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny (weryfikacji); jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jej stanowiskiem. Zatem dołączone do wniosku dokumentów pozostaje bez wpływu na załatwienie sprawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin