2016.07.14 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/4512-256/16/JJ
z 14 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 31 marca 2016r. (data wpływu 4 kwietnia 2016r.), uzupełnionym pismem z 13 czerwca 2016r. (data wpływu 15 czerwca 2016r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych na podstawie aktu powołania Wnioskodawczyni jako Prezesa Zarządu Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych na podstawie aktu powołania Wnioskodawczyni jako Prezesa Zarządu Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 13 czerwca 2016r. (data wpływu 15 czerwca 2016r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 1 czerwca 2016 r. znak: IBPP2/4512-256/16/JJ.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną. Do dnia 29 lutego 2016 r. prowadziła działalność gospodarczą. Przedmiotem tej działalności było świadczenie usług księgowych w ramach biura rachunkowego prowadzonego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni była podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawczyni nie korzystała w czasie prowadzenia działalności gospodarczej ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarowi usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej powoływana w skrócie jako: „ustawa o VAT"), ponieważ wartość sprzedaży w każdym roku podatkowym, w tym również w 2015 r., przekraczała łącznie kwotę 150.000 zł. W dniu 29 lutego 2016 r. Wnioskodawczyni zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z powyższym dokonano likwidacji działalności oraz złożono zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT-Z). Aktualnie Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiotem działalności jest świadczenie usług księgowych. Wnioskodawczyni jest wspólnikiem przedmiotowej spółki i jednocześnie pełni w niej funkcję Prezesa Zarządu. Z tytułu sprawowania funkcji Prezesa Zarządu Wnioskodawczyni otrzymuje wynagrodzenie wyłącznie na podstawie aktu powołania. Jest też zatrudniona w spółce na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/2 etatu) na stanowisku księgowej.

Wnioskodawczyni pismem z 13 czerwca 2016r. uzupełniła wniosek o następujące informacje:

ad.1

Wynagrodzenie, za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu, w ocenie Wnioskodawcy, nie stanowi wynagrodzenia za czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361).

Spółka nie podpisała z Prezesem Zarządu umowy o pracę, zlecenia lub o świadczenie usług. Uchwała wspólników jest samodzielną podstawą uzyskiwania wynagrodzenia przez członka zarządu.

Prezes Zarządu ma obowiązek prowadzenia spraw Spółki w miejscu i czasie najbardziej korzystnym dla Spółki. Uprawnienia Prezesa ograniczone są przepisami umowy Spółki tj. sposobu reprezentowania Spółki na zewnątrz.

ad.2

Wynagrodzenie, za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu stanowi w ocenie Wnioskodawcy wynagrodzenia za czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r, o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361).

W wyniku powołania do zarządu między spółką i powołanym powstaje stosunek o charakterze organizacyjnym, który jest wystarczającą podstawą pełnienia przez niego funkcji.

ad.3

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w której Wnioskodawczyni została powołana na stanowisko Prezesa Zarządu powstała na bazie ekonomicznej poprzedniej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni. Poprzednia działalność była prowadzona przez okres 16 lat (od 01.01.2001) i ze względu na coraz większe rozmiary - ekonomicznym i prawnym następstwem było otwarcie Spółki kapitałowej.

Doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej, a szczególnie umiejętność w zarządzaniu są oczywiste w tym przypadku. Wnioskodawczyni posiada również wykształcenie wyższe ekonomiczne.

ad.4

Zgodnie z wpisem do KRS - Organem uprawnionym do reprezentacji Spółki jest Zarząd. Do składania oświadczeń w imieniu spółki w sprawach nie przekraczających zwykłych czynności upoważniony jest każdy z członków zarządu samodzielnie, z tym, że w sprawach, z których może wyniknąć zobowiązanie lub rozporządzenie prawem o wartości łącznej przekraczającej 20 000,00 (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych) wymagane jest współdziałanie 2 członków zarządu łącznie lub członka zarządu z prokurentem. W skład zarządu spółki zostały powołane dwie osoby. Zgodnie z zapisem w umowie spółki Wnioskodawczyni może podejmować decyzje biznesowe w sprawach nieprzekraczających zwykłych czynności. Takie same uprawnienia posiada drugi członek zarządu. W sprawach, z których może wyniknąć zobowiązanie lub rozporządzenie prawem o wartości łącznej przekraczającej 20 000,00 (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych) wymagane jest współdziałanie 2 członków zarządu łącznie.

ad.5

Prezes Zarządu Spółki nie jest podmiotem samodzielnym i niezależnym, gdyż funkcjonuje jako członek organu Spółki i jego poczynania są w pełni uzależnione od dyspozycji Spółki. To Spółka ponosi ryzyko i odpowiedzialność za działania swoich organów. Zarząd odpowiada przed Zgromadzeniem Wspólników i za nieprawidłowe wykonywanie swoich obowiązków może nie zostać udzielone mu absolutorium.

ad.6

W oparciu o opisany stan faktyczny w ad. 5 Wnioskodawczyni nie dysponuje niezależnością i samodzielnością w działaniu pozwalającą na uznanie, iż działa jako profesjonalny podmiot.

ad.7

Jak już wskazywano we wniosku członek zarządu na mocy art. 293 § 1 k.s.h. ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy (statutu) spółki.

Członek zarządu ponosi ją wyłącznie wobec spółki. Zatem nawet, jeśli następstwem wadliwego działania lub zaniechania członka zarządu będzie szkoda wyrządzona przez spółkę osobie trzeciej, roszczenia te osoba ta skieruje wobec spółki a nie wobec członka jej organu.

Funkcja Prezesa Zarządu nie wiąże się z odpowiedzialnością za skutki działań w ramach struktury organizacyjnej, gdyż ta spoczywa na Spółce.

ad.8

Relacja Spółka - Prezes Zarządu została oparta się na tym, że Spółka przejmuje niemalże całą odpowiedzialność za działania Prezesa w ramach jego obowiązków organizacyjnych. Osoby trzecie mają jednak możliwość dochodzenia roszczeń odszkodowawczych bezpośrednio od osób, które im szkodę wyrządziły, w tym także od członków zarządu. Podstawę takiej odpowiedzialność stanowią art. 415 k.c. (jeżeli podmiotem, wobec którego roszczenie kierowano, jest członek zarządu) czy art. 416 k.c (jeżeli podmiotem takim jest spółka). Oznacza to jednak, że podstawą tej odpowiedzialności nie jest stosunek organizacyjny istniejący pomiędzy spółką a członkiem zarządu.

ad.9

Spółka nie zobowiązuje Wnioskodawczyni do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności wobec osób trzecich.

ad. 10

Wnioskodawczyni wykonuje czynności związane z zarządzaniem oraz reprezentowaniem Spółki przed osobami trzecimi głównie w siedzibie spółki. Gdyby zaistniała potrzeba załatwienia sprawy poza siedzibą - Prezes Spółki jest zobowiązany ją załatwić w miejscu i czasie wskazanym przez Zarząd.

ad.11

Składniki majątku należące do Spółki są udostępniane Wnioskodawczyni, tj. np. powierzchnia biurowa w siedzibie jako miejsce wykonywania obowiązków, telefon komórkowy, komputer, etc. Wnioskodawczyni jako organ zarządzający pełni funkcję nadzorczą nad pracownikami, prowadzi rozmowy biznesowe z kontrahentami, reprezentuje spółkę przed urzędami administracji państwowej.

ad. 12

Zgodnie z zapisem w umowie spółki Wnioskodawczyni może podejmować decyzje biznesowe w sprawach nieprzekraczających zwykłych czynności. Takie same uprawnienia posiada drugi członek zarządu. W sprawach, z których może wyniknąć zobowiązanie lub rozporządzenie prawem o wartości łącznej przekraczającej 20.000,00 zł (słownie: dwadzieścia tysięcy) wymagane jest współdziałanie 2 członków łącznie.

ad. 13

Ryzyko gospodarcze, ekonomiczne za czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię, jako Prezesa Spółki ponosi Spółka.

ad. 14

Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do uczestnictwa w konferencjach, seminariach, szkoleniach itp., które są związane ze świadczeniem przez nią usług na rzecz Spółki. Gdyby zaistniała potrzeba uczestnictwa w takich szkoleniach - koszt uczestnictwa, dojazdu itp. poniosłaby Spółka.

ad. 15

Wynagrodzenie Wnioskodawczyni ustalone jest przez Zgromadzenie Wspólników w drodze uchwały.

ad.16

Wynagrodzenie ustalone przez Zgromadzenie Wspólników jest w stałej kwocie. Wynagrodzenie może ulec zmianie, w zależności od wyniku i finansowego Spółki za zakończony rok podatkowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu pobierania wynagrodzenia, na podstawie aktu powołania, Wnioskodawczyni, jako Prezes Zarządu Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług zobowiązanym do zarejestrowania jako podatnik VAT czynny?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Z tytułu pobierania wynagrodzenia na podstawie aktu powołania Wnioskodawczyni jako Prezes Zarządu Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług, a tym samym nie będzie zobowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT czynny. Oceny tej nie zmienia fakt, że w poprzednim roku podatkowym, prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, Wnioskodawczyni przekroczyła limit, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm„ w dalszej części powoływana jako „ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stwierdza zaś, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również: przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji oraz świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Podatnikami zaś, według art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r., obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT stanowi, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 28 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) przewiduje zaś, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Odnosząc stan faktyczny do brzmienia przepisów ustawy o VAT w pierwszej kolejności należy rozważyć kwestię istnienia stosunku podporządkowania co do warunków pracy. Wypada zauważyć, że Prezes Zarządu funkcjonuje w ramach organizacji sp. z o.o. Spółka zaś ponosi wszelkie koszty celem zapewnienia prawidłowego wykonywania funkcji przez Prezesa Zarządu. Koszty te w żadnej mierze nie obciążają Wnioskodawczyni. W związku z tym trzeba poczynić konstatację, zgodnie z którą działalność Prezesa Zarządu nie przyjmuje charakteru działalności gospodarczej, a to głównie z uwagi na fakt, że środki na pokrycie prowadzonej działalności nie pochodzą ze zgromadzonego wcześniej kapitału Wnioskodawczyni, a ich źródło stanowi majątek spółki.

Po drugie godzi się ocenić kwestię podporządkowania co do warunków płacy. Na mocy aktu powołania Wnioskodawczyni przysługuje wynagrodzenie ustalone uchwałą wspólników. Wynika z tego, że wynagrodzenie nie jest ustalane na zasadach obowiązujących niezależne podmioty w warunkach gry rynkowej, ale wynika z woli spółki, na którą pośrednio wpływ ma Wnioskodawczyni jako wspólnik spółki.

Po wtóre warto zwrócić uwagę na istnienie stosunku podporządkowania w zakresie odpowiedzialności Spółki. Kluczową jest bowiem kwestia tego, czy Prezes Zarządu jest odpowiedzialny wobec osób trzecich za czynności i działania, które można mu przypisać w ramach wykonywanych usług zarządczych. Należy zauważyć, że w zakresie obowiązków zarządcy jest reprezentowanie spółki na zewnątrz. Niewątpliwie członek zarządu ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy (statutu) spółki. Odpowiedzialność ta ma charakter odszkodowawczej odpowiedzialności ex contractu, tzn. oparta jest na istniejącej między spółką, a członkiem jej organu więzi zobowiązaniowej, której naruszenie skutkuje odpowiedzialnością odszkodowawczą (tak SN w wyroku z dnia 24 września 2008 r., sygn. akt II CSK 118/08, OSNC 2009, nr 9, poz. 131 z glosą K. Bilewskiej, Mon.Praw, 2009, nr 19, s. 107). Członek zarządu ponosi ją wyłącznie wobec spółki. Zatem nawet jeśli następstwem wadliwego działania lub zaniechania Prezesa Zarządu będzie szkoda wyrządzona przez spółkę osobie trzeciej, roszczenia te osoba ta skieruje wobec spółki a nie wobec członka jej organu. W niczym - zasady tej nie zmienia możliwość wystąpienia przez wspólnika wobec członka zarządu z żądaniem naprawienia szkody wyrządzonej spółce w sytuacji, gdy spółka nie wytoczy powództwa o naprawienie wyrządzonej jej szkody. Trudno bowiem uznać, że wspólnik jest osobą trzecią, a po drugie, wymienione osoby realizują tzw. actio pro socio - wspólnik działa we własnym imieniu na rzecz poszkodowanej spółki (por. M. Barczak, Powództwo o naprawienie szkody wyrządzonej spółce z o.o., Pr. Spółek 2006, Nr 708, s. 17 i nast.). Z powyższego wynika, że Spółka odpowiada za działania i zaniechania swoich ustawowych organów - zarządu jak za swoje własne, zaś odpowiedzialność ta nie obciąża członków organów spółki, w tym także członków zarządu w ich relacji do osób trzecich.

Reasumując powyższe należy uznać, że Wnioskodawczyni w okolicznościach przedmiotowej sprawy będąc Prezesem Zarządu w spółce (a jednocześnie jej współwłaścicielem) nie jest podatnikiem VAT. Jej działalności nie można przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi immanentną cechę działalności gospodarczej w rozumieniu VAT. Jako członek zarządu działa w ramach struktury organizacyjnej zarządzanej spółki, nie ponosi kosztów swej działalności, jej wynagrodzenie nie jest uzależnione od ekonomicznego ryzyka i działa jedynie w imieniu i na rzecz zarządzanej spółki, która za jej działania ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną osobom trzecim. Wnioskodawczyni nie działa w warunkach ryzyka, niepewności, np. co do popytu, konkurencji, czy ostatecznego rezultatu własnego przedsiębiorstwa. Nie wykonuje swojej działalności w swoim imieniu i na własny rachunek lecz w imieniu zarządzanej spółki.

W szczególności, bez wpływu na zaprezentowaną ocenę pozostaje fakt, że Wnioskodawczyni do 29.02.2016 r. prowadziła działalność gospodarczą, w ramach której w poprzednim roku podatkowym przekroczyła limit zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Jej obecna działalność (funkcja Prezesa Zarządu i stosunek pracy) pozostaje bowiem poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, a zatem bezprzedmiotowe są rozważania ad vocem jej statusu jako podatnika VAT czynnego lub zwolnionego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Podatnikami – wg zapisu art. 15 ust. 1 cyt. ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy stanowi, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Natomiast zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

(uchylony);
przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;
przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę;
przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi;
przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7;
przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;
przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;
przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

podatnik

przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej – z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Zgodnie z treścią art. 368 § 1 i § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. 2013, poz. 1030 ze zm.) zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę, natomiast członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Członek zarządu może być odwołany lub zawieszony w czynnościach także przez walne zgromadzenie.

Ponadto, w myśl art. 370 § 1 wskazanej ustawy, członek zarządu może być w każdym czasie odwołany. Nie pozbawia go to roszczeń ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego dotyczącego pełnienia funkcji członka zarządu.

Brzmienie powyższych przepisów jednoznacznie wskazuje, że członka zarządu nie łączy ze spółką stosunek pracy, chyba że zostanie zawarta umowa o pracę z taką osobą, natomiast akt powołania na członka zarządu tworzy stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności, w konstrukcji prawnej zbliżony do umowy zlecenia.

Jednocześnie, z treści art. 372 § 1 Ksh wynika, iż prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich (§ 2 tegoż artykułu). Czynności takie zawsze będą wywoływały skutek na zewnątrz, nawet gdyby dochodziło do ograniczeń. Oznacza to, iż w stosunkach zewnętrznych istnieje odpowiedzialność zlecającego za czynności wykonywane przez członka zarządu, natomiast w stosunkach wewnętrznych będzie rodziło odpowiedzialność odszkodowawczą osób działających wbrew ograniczeniom względem zlecającego.

Ponadto należy zauważyć, iż zgodnie z treścią art. 483 § 1 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółki, chyba że nie ponosi winy.

Z powyższego wynika, iż zarząd działa jako organ osoby prawnej, a nie podmiot od niej niezależny. W konsekwencji za działania członków zarządu wobec osób trzecich odpowiedzialność ponosi spółka. Natomiast członek zarządu odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną z jego winy. Jest to odpowiedzialność na zasadzie winy wyłącznie wobec spółki.

Odpowiedzialność członków zarządu określają także przepisy art. 479 oraz 480 Ksh. I tak, pierwszy ze wskazanych przepisów stanowi, iż jeżeli członkowie zarządu umyślnie lub przez niedbalstwo podali fałszywe dane w oświadczeniu, o którym mowa w art. 320 § 1 pkt 3 i 4 lub w art. 441 § 2 pkt 5, odpowiadają wobec wierzycieli spółki solidarnie ze spółką przez trzy lata od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego.

Z kolei w myśl art. 480 § 1 § 2 cyt. ustawy kto, biorąc udział w tworzeniu spółki, wbrew przepisom prawa z winy swojej wyrządził spółce szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. W szczególności odpowiada ten, kto:

zamieścił lub współdziałał w zamieszczeniu w statucie, sprawozdaniach, opiniach, ogłoszeniach i zapisach fałszywych danych lub dane te w inny sposób rozpowszechniał bądź też pominął lub współdziałał w pominięciu w tych dokumentach danych istotnych dla powstania spółki, w szczególności dotyczących wkładów niepieniężnych, nabycia mienia oraz przyznania akcjonariuszom lub innym osobom wynagrodzenia lub szczególnych korzyści, albo
współdziałał w czynnościach prowadzących do zarejestrowania spółki na podstawie dokumentu zawierającego fałszywe dane.

Przywołane regulacje prawne przewidują wprawdzie odpowiedzialność członków zarządu wobec osób trzecich (solidarnie ze spółką), jednak nie dotyczą one czynności członków zarządu podejmowanych po utworzeniu spółki.

Ponadto wskazać trzeba, że odpowiedzialność członka zarządu przewidziana w art. 299 Ksh i art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej ma wyłącznie charakter akcesoryjny i subsydiarny oraz dotyczy jedynie przypadku niewykonania przez spółkę zobowiązań. Przy czym następuje ona w ściśle określonych sytuacjach związanych z niewypełnieniem przez członka obowiązków wynikających z przepisów prawa, np. w przypadku niewykazania, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni aktualnie prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiotem działalności jest świadczenie usług księgowych. Wnioskodawczyni jest wspólnikiem przedmiotowej spółki i jednocześnie pełni w niej funkcję Prezesa Zarządu. Z tytułu sprawowania funkcji Prezesa Zarządu Wnioskodawczyni otrzymuje wynagrodzenie wyłącznie na podstawie aktu powołania. Jest też zatrudniona w spółce na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/2 etatu) na stanowisku księgowej.

Wynagrodzenie, za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu, nie stanowi wynagrodzenia za czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Spółka nie podpisała z Prezesem Zarządu umowy o pracę, zlecenia lub o świadczenie usług. Uchwała wspólników jest samodzielną podstawą uzyskiwania wynagrodzenia przez członka zarządu.

Wynagrodzenie, za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu stanowi wynagrodzenie za czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W wyniku powołania do zarządu między spółką i powołanym powstaje stosunek o charakterze organizacyjnym, który jest wystarczającą podstawą pełnienia przez niego funkcji.

Wnioskodawczyni nie dysponuje niezależnością i samodzielnością w działaniu pozwalającą na uznanie, iż działa jako profesjonalny podmiot.

Członek zarządu na mocy art. 293 § 1 k.s.h. ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy (statutu) spółki.

Funkcja Prezesa Zarządu nie wiąże się z odpowiedzialnością za skutki działań w ramach struktury organizacyjnej, gdyż ta spoczywa na Spółce.

Spółka nie zobowiązuje Wnioskodawczyni do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności wobec osób trzecich.

Ryzyko gospodarcze, ekonomiczne za czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię, jako Prezesa Spółki ponosi Spółka.

Wynagrodzenie Wnioskodawczyni ustalone jest przez Zgromadzenie Wspólników w drodze uchwały.

Wynagrodzenie ustalone przez Zgromadzenie Wspólników jest w stałej kwocie. Wynagrodzenie może ulec zmianie, w zależności od wyniku finansowego Spółki za zakończony rok podatkowy.

Z powołanych przepisów wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, które muszą wystąpić łącznie. Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, że każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Zauważyć natomiast trzeba, że sformułowanie w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy. Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami.

Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu sprawy należy stwierdzić, że sprawowanie przez Wnioskodawczynię funkcji Prezesa Zarządu nie stanowi samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawczyni, jako osoba pełniąca tę funkcję i uzyskująca z tego tytułu przychody nie jest uznawana – w świetle art. 15 tej ustawy – za podatnika tego podatku, bowiem występują przesłanki wynikające z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, co oznacza, że zostały spełnione kryteria wyłączające świadczenie ww. usług z czynności podlegających tej ustawie.

Powyższe wynika z faktu, że jak wskazała Wnioskodawczyni – w ramach pełnienia funkcji Prezesa Zarządu Spółki Wnioskodawczyni posiada ograniczony przepisami umowy Spółki sposób reprezentowania Spółki na zewnątrz. Prezes Zarządu Spółki nie jest podmiotem samodzielnym i niezależnym, gdyż funkcjonuje jako członek organu Spółki i jego poczynania są w pełni uzależnione od dyspozycji Spółki. To Spółka ponosi ryzyko i odpowiedzialność za działania swoich organów. Zarząd odpowiada przed Zgromadzeniem Wspólników i za nieprawidłowe wykonywanie swoich obowiązków może nie zostać udzielone mu absolutorium. Członek zarządu ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wyłącznie wobec Spółki. Funkcja Prezesa Zarządu nie wiąże się z odpowiedzialnością za skutki w ramach struktury organizacyjnej, gdyż ta spoczywa na Spółce. Relacja Spółka – Prezes Zarządu została oparta na tym, że Spółka przejmuje niemalże całą odpowiedzialność za działania Prezesa w ramach jego obowiązków organizacyjnych. Wnioskodawczyni wykonuje czynności związane z zarządzaniem oraz reprezentowaniem Spółki przed osobami trzecimi głównie w siedzibie spółki. Składniki majątku należące do Spółki są udostępniane Wnioskodawczyni, tj. np. powierzchnia biurowa w siedzibie jako miejsce wykonywania obowiązków, telefon komórkowy, komputer. Ryzyko gospodarcze, ekonomiczne za czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię, jako Prezesa Spółki ponosi Spółka. Wynagrodzenie Wnioskodawczy ustalone jest przez Zgromadzenie Wspólników w drodze uchwały w stałej kwocie. Wynagrodzenie może ulec zmianie, w zależności od wyniku finansowego Spółki za zakończony rok podatkowy.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy działanie Wnioskodawczyni w ramach pełnienia funkcji Prezesa Zarządu Spółki nie mieści się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie o podatku od towarów i usług. Działaniom Wnioskodawczyni nie można bowiem przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi cechę działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni, z tytułu pobierania wynagrodzenia na podstawie aktu powołania Wnioskodawczyni jako Prezesa Zarządu Spółki, nie wykonuje samodzielnie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym nie jest zobowiązana do zarejestrowania się z tego tytułu jako podatnik VAT czynny.

W świetle powyższych ustaleń stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Tutejszy organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku - zapytania Wnioskodawczyni. Inne kwestie przedstawione we wniosku (tj. zatrudnienie Wnioskodawczyni w spółce na podstawie umowy o pracę), które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej w niniejszej interpretacji rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zauważyć należy, że interpretacja indywidualna wydawana jest w oparciu o konkretny przedstawiony we wniosku stan faktyczny i wiąże Organ uprawniony do wydawania interpretacji indywidualnej wyłącznie w zakresie przedstawionym we wniosku. Zmiana któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że niniejsza interpretacja traci swoją ważność, a Wnioskodawczyni nie może korzystać z ochrony wynikającej z tej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin