2016.08.12 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/4512-572/16-2/MP
z 12 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2016 r. (data wpływu 20 lipca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej transakcji nabycia Nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lipca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej transakcji nabycia Nieruchomości

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe :

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: Spółka lub Wnioskodawca) jest spółką kapitałową prawa polskiego oraz polskim rezydentem podatkowym. Spółka na moment transakcji będzie posiadała status czynnego podatnika VAT. Wnioskodawca planuje nabyć od innej spółki kapitałowej posiadane przez nią prawo użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z posadowionymi na nich budynkami „A” (ok. 1600 m²), „B" (ok. 90 m²), „C" (ok. 450 m²)

Wnioskodawca wskazuje jednak, iż w przypadku budynku „C" - na moment złożenia przedmiotowego wniosku - jego właścicielem jest miasto, lecz Zbywca zamierza docelowo nabyć jego własność, lub prawo użytkowania wieczystego (sposób nabycia uzależniony jest od negocjacji z miastem). W przypadku braku powodzenia w nabyciu przez Zbywcę ww. budynku „C", Wnioskodawca zamierza nabyć od Zbywcy wyłącznie budynki „A" oraz „B”.

Zespół nieruchomości na których posadowione są budynki („A”, „B”, „C”) skupione są na terenie dawnego dworca PKS i mają stanowić łącznie centrum handlowe, które Wnioskodawca ma zamiar nabyć wraz z urządzeniami posadowionymi na tym gruncie (dalej jako: Nieruchomość). Obecnie na Nieruchomości trwają prace budowlane prowadzone przez Zbywcę, a prawo użytkowania (bądź prawa własności w przypadku nieruchomości pod budynkiem „C”) zostanie nabyte przez Wnioskodawcę od Zbywcy dopiero po zakończeniu budowy, po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nieruchomości oraz po skomercjalizowaniu centrum handlowego (tj. po zawarciu umów najmu, dostosowaniu go do użytku, zapewnieniu niezbędnej infrastruktury).

Oznacza to, iż nabycie będzie dotyczyło nabycia już w pełni funkcjonującego centrum handlowego. Przedmiotem dostawy będzie określony zespół składników materialnych (jak np. nieruchomość, pylon reklamowy, urządzenia techniczne itp.).

W ramach planowanej transakcji kupna Nieruchomości, na Wnioskodawcę zostaną przeniesione:

prawo użytkowania wieczystego (ewentualnie prawo własności nieruchomości na której posadowiony jest budynek "C", jeśli Zbywca je uzyska), wraz z nakładami (budynkami) oraz innymi środkami trwałymi związanymi z gruntem (np. urządzenia techniczne),
prawo do strony internetowej dotyczące Nieruchomości, tj. prawo do domeny oraz prawo do rozporządzania i wykorzystywania zawartości strony internetowej na wszelkich polach eksploatacji, które to jednak zostaną uszczegółowione odrębną umową,
dokumentacja związana z Nieruchomościami i ich wynajmem, tj. w szczególności dokumenty prawne dotyczące Nieruchomości, umowy najmu, oryginały decyzji administracyjnych, dokumentacja techniczna oraz projektowa budynku,
prawa autorskie dotyczące dokumentacji projektowej budynku,
prawa z zabezpieczeń dostarczonych przez najemców na podstawie umów najmu,
prawa do nazwy projektu, nie będzie to jednak logo, ani zarejestrowany znak towarowy.

Dodatkowo w związku z nabyciem prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości, Spółka wstąpi we wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów zawieranych pomiędzy obecnym właścicielem (jako dostawcą) a najemcami poszczególnych lokali. Do wstąpienia dojdzie niezależnie od woli Stron z mocy prawa na podstawie art. 678 § 1 w zw. z art. 237 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, zgodnie z którym „W razie zbycia rzeczy najętej w czasie trwania najmu nabywca wstępuje w stosunek najmu na miejsce zbywcy: może jednak wypowiedzieć najem z zachowaniem ustawowych terminów wypowiedzenia”. W związku ze wstąpieniem w prawa wynajmującego na Wnioskodawcę - jak wskazano powyżej - przejdą ewentualne gwarancje bankowe Najemców lub kaucje/depozyty).

Z uwagi na to, iż Wnioskodawca nie jest zainteresowany nabyciem wszystkich elementów, które zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego stanowią przedsiębiorstwo nie zostaną na niego przeniesione przez Zbywcę:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo Zbywcy lub jego wyodrębniona część, tj. nazwa firmy Zbywcy, znak towarowy,
księgi i dokumenty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą Zbywcy, nie zostaną przeniesione wierzytelności i zobowiązania Zbywcy z tytułu umów o udzieleniu finansowania (kredytu) związanego z inwestycją,
nie zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami mediów,
nie zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umowy o zarządzanie Nieruchomością,
nie zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umowy o pośrednictwa w wynajmie powierzchni,
nie zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umów serwisowych,
nie zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umowy o marketing,
nie zostaną przeniesione prawa i obowiązki wynikające z umowy o obsługę księgowo- finansową,
przedmiotem zbycia nie będą inne aktywa Zbywającego, zobowiązania, gotówka, należności, know-how,
Wnioskodawca nie przejmie pracowników Zbywcy,
nie zostaną na Wnioskodawcę przeniesione tajemnice przedsiębiorstwa Zbywcy,
nie zostaną przeniesione na Wnioskodawcę rachunki bankowe Zbywcy,
przez co najmniej rok nie zostaną przeniesione na Wnioskodawcę gwarancje za wykonane roboty budowlane.

Wnioskodawca przed nabyciem Nieruchomości zorganizuje przetarg, który wyłoni firmę zajmującą się pośrednictwem w wynajmie powierzchni w Nieruchomości z którą zostanie podpisana nowa umowa. Nowe umowy zostaną podpisane na usługi serwisowe, marketingowe oraz na dostawę mediów oraz na usługi telekomunikacyjne, ochrony, sprzątanie i obsługę inwestycji.

Nieruchomość w chwili sprzedaży będzie wolna od jakichkolwiek obciążeń, ograniczonych praw rzeczowych (poza ewentualnymi służebnościami), praw i roszczeń osób trzecich, ograniczeń w rozporządzaniu, także nieujawnionych w księdze wieczystej, za wyjątkiem wpisanej hipoteki umownej ustanowionej na zabezpieczenie wierzytelności Banku z tytułu Umowy kredytu Zbywcy. Zbywca posiada bowiem kredyt inwestycyjny, jednak jak wskazano powyżej zobowiązania Zbywcy z tytułu zaciągniętego kredytu nie zostaną przeniesione na Wnioskodawcę.

Przedmiotowa Nieruchomość po jej wybudowaniu, a przed jej nabyciem przez Wnioskodawcę, będzie wykorzystywana przez Zbywcę w działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług polegającej na świadczeniu usług najmu. Wnioskodawca po dokonaniu nabycia będzie kontynuatorem działalności w tym zakresie (zgodnie z art. 678 § 1 Kodeksu Cywilnego umowy najmu przy nabyciu Nieruchomości przejdą z mocy prawa na Wnioskodawcę). Na moment sprzedaży zarówno Zbywca, jak i Wnioskodawca będą czynnymi, zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Dodatkowo Wnioskodawca informuje, że w sytuacji, gdy do zbycia całości bądź części budynków i budowli wchodzących w skład Nieruchomości znajdzie zastosowanie zwolnienie z VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, strony planują zrezygnować z tego zwolnienia (poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia) i wybrać opodatkowanie VAT tych części budynków i budowli, na podstawie art. 43 ust. 10 i 11 Ustawy o VAT.

Wnioskodawca zaznacza jednocześnie, iż kwestia czy i w jakim zakresie w odniesieniu do planowanej transakcji nabycia Nieruchomości znajdzie zastosowanie obligatoryjne zwolnienie z VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz art. 43 ust. 1 pkt 10a Ustawy o VAT nie jest przedmiotem niniejszego wniosku

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym nabycie Nieruchomości (w zakresie w jakim w stosunku do przedmiotu nabycia nie znajdzie zastosowanie obligatoryjne zwolnienie z VAT) będzie podlegało opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 Ustawy o VAT, a co za tym idzie nie znajdzie zastosowanie wyłączenie z opodatkowania, o którym mowa w art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT ?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym nabycie Nieruchomości (w zakresie w jakim w stosunku do przedmiotu nabycia nie znajdzie zastosowania obligatoryjne zwolnienie z VAT) będzie podlegało opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ustawy o VAT i nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust, 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ww. ustawy, zgodnie z którym przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej.

Jednocześnie przepisy art. 6 ww. ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności w ramach których, następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności, jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport).

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 powyżej ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Niewątpliwe wykładnia terminów użytych w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT „przedsiębiorstwo” oraz jego „zorganizowana część" ma kluczowe znaczenie, gdyż podleganie planowanej transakcji opodatkowaniu VAT lub nie, ma istotny wpływ na ustalenie prawa Wnioskodawcy do ewentualnego odliczenia podatku naliczonego VAT w związku z tą transakcją.

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy interpretacja terminów użytych w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT powinna być przedmiotem interpretacji indywidualnej.

Zdaniem Wnioskodawcy, organ wydający interpretację jest uprawniony do dokonania wykładni terminów "przedsiębiorstwo" i "zorganizowana część przedsiębiorstwa", użytych w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i tym samym, do dokonania klasyfikacji przedmiotu planowanej transakcji (tj. oceny czy przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego transakcja zakupu będzie dotyczyła nabycia przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa czy też indywidualnych aktywów niestanowiących przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części).

Powyższe twierdzenie znajduje swoje uzasadnienie w interpretacjach art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, dokonywanych przez sądy administracyjne, zgodnie z którymi pojęcie przepisów prawa podatkowego, objętych zakresem przedmiotowym interpretacji indywidualnych, należy interpretować szeroko.

Przykładowo, jak wynika z treści wyroku WSA w Krakowie z dnia 9 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SN/Kr 1691/11), treść art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej należy rozumieć w ten sposób, że wnioskodawca ma uprawnienie do uzyskania od organu podatkowego interpretacji prawa podatkowego w każdej indywidualnej sprawie, która może kształtować jego prawa i obowiązki na gruncie określonej regulacji podatkowej. Podobne stwierdzenie znajduje się w wyroku NSA z dnia 9 października 2008 r. (sygn. akt I FSK 1239/07).

Co więcej, kwestia kompetencji Ministra właściwego do spraw finansów publicznych do dokonywania wykładni przepisu art. 55 § 1 Kodeks Cywilny, niejednokrotnie była przedmiotem rozstrzygnięć polskich sądów administracyjnych (w tym, w stanach faktycznych analogicznych do zdarzenia przyszłego objętego niniejszym wnioskiem). W rezultacie, przykładowo NSA w wyroku z dnia 6 stycznia 2010 (sygn. akt I FSK 1216/09), uznał że jeżeli u podstaw stanowiska wnioskodawcy legła kwestia wymagająca zajęcia stanowiska organu na płaszczyźnie prawno-podatkowej, Minister Finansów jest zobowiązany do zajęcia stanowiska i podania argumentacji w sprawie klasyfikacji przedmiotu transakcji. Ponadto, NSA podzielił pogląd wyrażony w wyroku WSA w Warszawie z dnia 21 listopada 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 1737/07) i wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2009 r. (sygn. akt I SA/Bd 197/09), zgodnie z którym obowiązku udzielania przez organ podatkowy pisemnej interpretacji nie można zawężać wyłącznie do ustaw zawierających w tytule pojęcie prawa podatkowego, ponieważ nie tylko w tych ustawach uregulowano elementy, od których zależy opodatkowanie i jego wysokość. Jak wskazał Sąd, przez prawo podatkowe w kontekście wymogów dotyczących wydawania jego indywidualnych interpretacji należy rozumieć ogół przepisów regulujących zasady powstawania, ustalania oraz wygasania zobowiązań podatkowych oraz obowiązki podatników, płatników i inkasentów poszczególnych podatków. Podobne stwierdzenia znajdują się w następujących wyrokach: wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2009 r., (sygn. akt I SA/Bd 197/09), wyrok WSA w Gliwicach z dnia 10 lutego 2009 r: (sygn. akt I SA/Gl 1044/08) oraz wyrok NSA z dnia 4 listopada 2011 r. (sygn. akt II FSK 1019/09).

Podobnie, WSA w Kielcach, w wyroku z dnia 29 stycznia 2009 r. (syn. akt I SA/Ke 465/08), uznał że w kontekście stosowania art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, art. 55 § 1 KC jest przepisem prawa podatkowego. W konsekwencji, Sąd nie zgodził się z oceną organu, iż Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny stanowiska wnioskodawcy w zakresie klasyfikacji przedmiotu transakcji.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55(1) Kodeksu cywilnego, który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

W opinii Wnioskodawcy, w przypadku planowanej transakcji nie dochodzi ani do zbycia przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, lecz nieruchomości wchodzącej w skład majątku Zbywcy. Przedmiotem zbycia będą więc budynki wraz z prawem użytkowania wieczystego gruntu na którym jest posadowiony wraz z umowami najmu, które ściśle związane są z budynkami będącymi przedmiotami nabycia.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przedsiębiorstwa (wyłączona z VAT) ma miejsce jedynie wtedy, gdy wszystkie elementy wymienione w art. 55 (1) Kodeksu Cywilnego (o ile występują w danym stanie faktycznym zostaną przekazane nabywcy). Jeśli jakiekolwiek istotne składniki towarzyszące przedsiębiorstwu nie zostaną zbyte, sprzedaży takiej nie należy postrzegać jako zbycia przedsiębiorstwa.

Wnioskodawca planuje nabycie wyłącznie nieruchomości, nie przedsiębiorstwa. Transakcja nie obejmuje kluczowych składników, które zdaniem Spółki mają istotne znaczenie dla funkcjonowania działalności w zakresie wynajmowania nieruchomości. Należy podkreślić, że zgodnie z ustawową definicją „przedsiębiorstwo" obejmuje m.in. zobowiązania odnoszące się do przenoszonych składników. Zatem w związku z faktem, iż zobowiązania kredytowe Zbywcy związane z funkcjonowaniem zbywanej Nieruchomości nie będą przenoszone na Wnioskodawcę, zatem definicja w ustawie o VAT nie będzie spełniona. Co więcej, przedmiotem dostawy nie będzie również szereg kluczowych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa, a mianowicie wierzytelności, środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych i w kasie Zbywcy, nazwa spółki Zbywcy, należności i zobowiązania wobec osób trzecich powstałe przed dniem dokonania dostawy, czy prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami usług, w tym pracownicy. Ponadto, Wnioskodawca jak wskazano powyżej nie nabywa ksiąg ani dokumentów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa i jego tajemnic.

Wymienione składniki stanowią istotne elementy dla funkcjonowania „przedsiębiorstwa" (ewentualnie wyodrębnionej w płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”).

Z pewnością również same budynki wraz z umowami najmu, przechodzącymi na Wnioskodawcę z mocy prawa na podstawie art. 678 Kodeksu Cywilnego nie tworzą same „przedsiębiorstwa” lub jego „zorganizowanej części”, gdyż Wnioskodawca nie będzie mógł przy użyciu tych składników prowadzić działalności gospodarczej bez zawarcia szeregu dodatkowych umów, dokupienia innych składników materialnych lub niematerialnych, zapewnienia zaplecza personalnego itd. Zatem dla nabycia „przedsiębiorstwa” lub jego „zorganizowanej części” niezbędne jest nabycie pełnego ogółu praw w zakres którego wchodzą prawa i zobowiązania, zbycie musi dotyczyć całości majątku w przypadku „przedsiębiorstwa” lub „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” jako całości, a nie tylko niektórych jej składników, nawet o znacznej wartości. Tym samym, w opinii Spółki nie można mówić o nabyciu zespołu składników majątkowych i niemajątkowych, które mogłoby stanowić niezależne „przedsiębiorstwo”, bądź jego „zorganizowaną część”.

Z podobnych powodów w opinii Wnioskodawcy opisywanego nabycia nie można traktować jako nabycia w świetle art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, tj. „zorganizowanej części przedsiębiorstwa", którą należy rozumieć jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

Z informacji uzyskanych od Zbywcy wynika, iż nie podejmował on nigdy żadnych działań zmierzających do wyodrębnienia funkcjonalnego lub finansowego Nieruchomości (działalności prowadzonej w Nieruchomości), w szczególności nie zostały podjęte żadne uchwały organów Zbywcy której przedmiotem było wyodrębnienie organizacyjne lub funkcjonalne Nieruchomości. Oceniając powyższą argumentację, planowana transakcja - zdaniem Wnioskodawcy - będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów (składników majątkowych) w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, podlegających opodatkowaniu na zasadach przewidzianych dla dostawy tych składników i nie będzie mieściła się w katalogu czynności niepodlegających opodatkowaniu przepisom ustawy o VAT, określonym w art. 6 ust.1 przedmiotowej ustawy.

Niniejszym, warto również przywołać stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji z dnia 27 sierpnia 2013 r. o sygn. IPPP1/443-712/13-2/MP potwierdził stanowisko, że dostawa dotychczas wynajmowanych nieruchomości bez przeniesienia na nabywcę m.in. należności i zobowiązań zbywcy związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa zbywcy, zobowiązań związanych z finansowaniem działalności, środków pieniężnych zbywcy zgromadzonych na rachunkach bankowych i w kasie, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów, nie stanowi przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Podobnie wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 15 kwietnia 2013 r., o sygn. IPPP1/443-133/13-4/MP, który potwierdził stanowisko nabywcy, że nabycie od przedsiębiorcy nieruchomości wykorzystywanych w celu wynajmu biur, z zamiarem prowadzenia działalności w postaci najmu powierzchni lub dalszego obrotu nabytymi aktywami, bez przenoszenia na nabywcę m.in. umowy z zarządcą nabywanej nieruchomości, umów z dostawcami mediów, umowy o usługi księgowe, wymagalnych należności, zobowiązań z tytułu pożyczek udzielonych sprzedającemu, ksiąg oraz umowy dotyczącej siedziby sprzedającego nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Kolejno Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 22 lipca 2013 r., o sygn. IPPP1/443-392/I3-4/JL w której potwierdził, że w przypadku dostawy prawa własności budynku wraz z wyposażeniem, prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym usytuowany jest budynek oraz parkingu, w sytuacji, gdy dodatkowe koszty wynikające z warunków umów najmu oraz koszty eksploatacyjne będą regulowane przez nabywcę i zbywcę odpowiednio do okresów, w których każdy z nich był lub będzie właścicielem budynku i stroną tych umów, przed dokonaniem dostawy nastąpi rozwiązanie wszystkich pozostałych umów związanych z budynkiem (m.in. umów z dostawcami mediów, umów o zarządzanie nieruchomością) których dotychczasową stroną był zbywca nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa, organ potwierdził, że „Budynek razem z przejmowanymi przez spółkę tylko niektórymi składnikami majątku związanymi z Budynkiem nie będzie stanowić zatem przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT. Zbywany budynek będący składnikiem majątku zbywcy nie stanowi również zorganizowanej części przedsiębiorstwa, gdyż przedmiot transakcji nie spełnia ustawowych przesłanek zawartych w definicji tego pojęcia, tj. nie stanowi masy majątkowej wydzielonej finansowo, organizacyjnie i funkcjonalnie, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako oddzielne przedsiębiorstwo, nie jest także działem, oddziałem, ani wydziałem, nie jest również wydzielony w żaden inny sposób w wewnętrznej dokumentacji zbywcy".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami – według art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – na mocy art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.). Zgodnie z art. 55(1) Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, ze najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 55(1) Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest „zespołem składników”. Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa. Przy czym, zgodnie z art. 55(2) Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Ustawodawca, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, wyłączył również z opodatkowania zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT zawiera definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, przez którą rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Dla uznania zbywanego majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa podstawowym wymogiem jest to, aby majątek ten stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Przy czym, jak wynika z treści art. 2 pkt 27e ustawy, organizacyjne i finansowe wyodrębnienie musi istnieć w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Nie jest wystarczające, aby zbywane składniki majątkowe utworzyły przedsiębiorstwo u nabywcy – muszą one stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa u zbywcy.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą zatem składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług okolicznością determinującą możliwość wyłączenia, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, stosowania przepisów ustawy do czynności sprzedaży określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie miały zastosowania do zbywanego mienia, musi ono obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy na tle przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że planowana transakcja sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy Nieruchomości opisanej w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie będzie sprzedażą przedsiębiorstwa.

Jak wynika bowiem z treści wniosku, planowana transakcja nie obejmie istotnych składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej, o których stanowi art. 55(1) Kodeksu cywilnego definiujący przedsiębiorstwo.

Wnioskodawca wskazał, że transakcji nie będzie podlegać szereg składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Zbywcy. Przedmiotem Transakcji będzie jedynie Nieruchomość, natomiast szereg umów związanych z obsługą przedmiotowej Nieruchomości oraz procesu najmu, nie zostanie przeniesionych w ramach planowanej Transakcji.

W szczególności, nie zostaną przeniesione – w ramach Transakcji – następujące składniki majątkowe Wnioskodawcy:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo Zbywcy lub jego wyodrębniona część, tj. nazwa firmy Zbywcy, znak towarowy,
księgi i dokumenty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą Zbywcy,
wierzytelności i zobowiązania Zbywcy z tytułu umów o udzieleniu finansowania (kredytu) związanego z inwestycją,
prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami mediów,
prawa i obowiązki wynikające z umowy o zarządzanie Nieruchomością,
prawa i obowiązki wynikające z umowy o pośrednictwa w wynajmie powierzchni,
prawa i obowiązki wynikające z umów serwisowych,
prawa i obowiązki wynikające z umowy o marketing,
prawa i obowiązki wynikające z umowy o obsługę księgowo- finansową,
przedmiotem zbycia nie będą inne aktywa Zbywającego, zobowiązania, gotówka, należności, know-how,
Wnioskodawca nie przejmie pracowników Zbywcy,
nie zostaną na Wnioskodawcę przeniesione tajemnice przedsiębiorstwa Zbywcy,
nie zostaną przeniesione na Wnioskodawcę rachunki bankowe Zbywcy,
przez co najmniej rok nie zostaną przeniesione na Wnioskodawcę gwarancje za wykonane roboty budowlane.

Zbycie wskazanych składników majątku nie będzie również stanowić zorganizowanej części przedsiębiorstwa ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Nieruchomość nie jest i nie będzie wyodrębniona organizacyjnie z przedsiębiorstwa Zbywcy. Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy Zbywca nie podejmował nigdy żadnych działań zmierzających do wyodrębnienia funkcjonalnego lub finansowego Nieruchomości, w szczególności nie zostały podjęte żadne uchwały organów Zbywcy, której przedmiotem było wyodrębnienie organizacyjne lub funkcjonalne Nieruchomości.

Stanowiące przedmiot planowanej transakcji budynki wraz z umowami najmu przechodzącymi na Wnioskodawcę na podstawie art. 678 Kodeksu Cywilnego nie tworzą „przedsiębiorstwa lub jego „zorganizowanej części”, gdyż Wnioskodawca nie będzie mógł przy użyciu tych składników prowadzić działalności gospodarczej bez zawarcia szeregu dodatkowych umów, dokupienia innych składników materialnych lub niematerialnych, zapewnienia zaplecza personalnego itp.

W konsekwencji, planowana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i nie znajdzie do niej zastosowania wyłączenie z opodatkowania wynikające z art. 6 pkt 1 tej ustawy.

Niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii zastosowania do opisanej transakcji zwolnienia z podatku, wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10 i 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, ponieważ nie stanowiło to przedmiotu zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art.57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art.57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin