Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/4512-631/16-2/IZ
z 8 listopada 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 12 sierpnia 2016 r. (data wpływu 24 sierpnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odsetek otrzymywanych w ramach usług cash poolingu oraz ujęcia ich w podstawie opodatkowania - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 sierpnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odsetek otrzymywanych w ramach usług cash poolingu oraz ujęcia ich w podstawie opodatkowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, będący polskim rezydentem podatkowym, przystąpił do oferowanej przez bank z siedzibą w Polsce (dalej jako: „Bank”) tzw. usługi cash poolingu rzeczywistego.
Celem usługi świadczonej przez Bank jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów biorących w niej udział poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej prowadzonej przez te podmioty.

Usługa cash poolingu polega na zarządzaniu przez Bank fizycznymi przepływami środków finansowych pomiędzy rachunkami bieżącymi klientów tej usługi, w tym Wnioskodawcy (dalej jako: „Uczestnicy”). Usługa jest realizowana w oparciu o umowę świadczenia usługi zarządzania płynnością w formie limitów dziennych zawartą pomiędzy Bankiem a Uczestnikami, określającą istotne jej postanowienia (dalej jako: „Umowa”).

Spółka, będąca szwedzkim rezydentem podatkowym, nieposiadająca w Polsce zakładu przystąpiła do struktury cash poolingu jako tzw. agent (dalej jako: „Agent”).

Wszyscy Uczestnicy są polskimi rezydentami podatkowymi. Zarówno Agent, jak i Uczestnicy są podmiotami z tej samej grupy kapitałowej.

W celu korzystania z usługi cash poolingu, Uczestnicy (każdy odrębnie) zawarli z Bankiem umowy bieżących rachunków bankowych w PLN (dalej jako: „Rachunki”).

Dla Agenta Bank otworzył dwa rachunki bankowe: Rachunek Główny oraz Rachunek Płynności.

Bank udzielił Uczestnikom, na warunkach określonych w Umowie, limitów dziennych, tj. kwot do których łącznie dyspozycje Uczestników dotyczące Rachunków (w tym także Rachunku Głównego Agenta) mogą być realizowane przez Bank”).

Ponadto, Bank udzielił na rzecz Agenta kredytu odnawialnego (overdraft). Środki z tytułu tego kredytu wpływają na Rachunek Płynności.

W żadnym wypadku suma łącznego zadłużenia Uczestników wobec Banku nie może przekroczyć tzw. globalnego limitu płynności, tj. sumy sald na Rachunkach Uczestników uwzględniającej środki dostępne z tytułu kredytu w Rachunku Płynności.

Właściwa usługa cash poolingu rzeczywistego polega na codziennym bilansowaniu (zerowaniu) środków zgromadzonych na Rachunkach Uczestników. Mechanizm cash poolingu opiera się na przelewach wierzytelności w ramach instytucji tzw. subrogacji określonej w art. 518 kodeksu cywilnego.

W związku z usługą każdego dnia roboczego (na koniec dnia) konsolidowane są konta Uczestników. W przypadku, gdy suma sald Rachunków jest ujemna, Bank obciąża Rachunek Płynności i uznaje Rachunek Główny kwotą wartości bezwzględnej wszystkich sald Rachunków. W przypadku, gdy suma sald Rachunków jest dodatnia, Bank obciąża Rachunek Główny i uznaje Rachunek Płynności kwotą będącą sumą wszystkich sald Rachunków.

Następnie transferowane są salda Uczestników zarówno o wartości ujemnej, jak i dodatniej tak, aby po dokonaniu tych przelewów salda na poszczególnych Rachunkach były równe zeru.

W przypadku Rachunków o saldzie ujemnym, Bank dokonuje transferu środków pieniężnych - w drodze przelewu wierzytelności - z Rachunku Głównego na Rachunek Uczestnika o saldzie ujemnym.

W przypadku Rachunków o saldzie dodatnim, Bank dokonuje transferu środków pieniężnych - w drodze przelewu wierzytelności - z Rachunku Uczestnika na Rachunek Główny.

Każdy spłacający Uczestnik usługi, którego Rachunek zostaje obciążony, nabywa wierzytelność Banku wobec Uczestnika, którego wykorzystany Limit Dzienny nie został spłacony w terminie, do wysokości obciążenia Rachunku spłacającego Uczestnika. Uczestnicy usługi dokonują wzajemnego poręczenia względem banku, w zakresie spłaty przyznanych im limitów dziennych. Nabycie wierzytelności o której mowa powyżej, następuje na zasadach tzw. subrogacji, określonej w art. 518 kodeksu cywilnego.

W ramach usługi cash poolingu realizowany jest codzienny powrót środków. Powrót środków realizowany jest w kolejnym dniu. Powrót ten realizuje spłatę zobowiązań subrogacyjnych pomiędzy Uczestnikami. W konsekwencji w ramach usługi cash poolingu, następnego dnia roboczego, dokonywane są automatyczne transfery zwrotne, czyli powrót do stanu sald na Rachunkach Uczestników z poprzedniego dnia roboczego funkcjonowania systemu cash poolingu. W ten sposób Limity dzienne zadłużenia liczone są z uwzględnieniem stanu sald Rachunków Uczestników z poprzedniego dnia roboczego.

Bank nalicza odsetki należne między Uczestnikami oraz Agentem z tytułu wzajemnych zobowiązań powstałych wskutek wdrożenia usługi cash poolingu. Odsetki są naliczane raz w miesiącu przez Bank. Wysokość należnych odsetek naliczana jest przy zastosowaniu ustalonej w Umowie stawki.

Bank pobiera od Uczestników oraz Agenta opłatę miesięczną za świadczenie usługi cash poolingu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle opisanego powyżej stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, odsetki otrzymane przez Wnioskodawcę w ramach usługi cash poolingu podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, w szczególności czy występuje obowiązek ujęcia odsetek w podstawie opodatkowania VAT Wnioskodawcy?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle opisanego wyżej stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, otrzymywane odsetki nie stanowią wynagrodzenia za realizowaną usługę w rozumieniu art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym nie powinny być uwzględnione w podstawie opodatkowania.

W przedstawionym stanie faktycznym Spółka może mieć do czynienia ze zdarzeniem gospodarczym polegającym na otrzymaniu odsetek (naliczonych i należnych Spółce ustalonych według zasad rynkowych) od sald dodatnich Rachunku prowadzonego dla Uczestnika, włączonych do systemu cash pool.

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, usługa oznacza świadczenie podatnika na rzecz określonego kontrahenta (odbiorcy usługi), które jednocześnie nie stanowi dostawy towarów. Pomimo tak szerokiej definicji pojęcia usługa, nie każda czynność wykonywana w sferze stosunków gospodarczych może zostać uznana za świadczenie usług opodatkowane podatkiem VAT.

Zgodnie z przyjętą doktryną aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT spełnione muszą być przy tym łącznie następujące warunki:

1. nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, w wykonaniu którego usługa jest świadczona,
2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie),
3. musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia, a wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego konkretnego świadczenia.
   
   

Tym samym, dla oceny konsekwencji podatkowych opisanej struktury cash poolingu na gruncie podatku VAT, kluczowe jest ustalenie, czy odsetki otrzymywane przez Spółkę stanowią wynagrodzenie za jakiekolwiek usługi świadczone przez nią na rzecz innych Uczestników.

W związku z powyższym należy wskazać, iż:

1. Spółka nie zobowiązywała się wobec któregokolwiek z Uczestników, że zapewni lub udostępni mu określone kwoty pieniężne;
2. dla Spółki nie jest ani celowe ani pożądane identyfikowanie Uczestnika struktury, który w danym momencie wykorzystuje środki finansowe pochodzące z rachunku Spółki, jako że to Bank dokonuje księgowań sald Rachunków.
3. Spółka nie otrzymuje z tytułu operacji opisanych w przedstawionym stanie faktycznym wynagrodzenia, otrzymuje jedynie odsetki należne między Uczestnikami oraz Agentem z tytułu wzajemnych zobowiązań powstałych wskutek wdrożenia usługi cash poolingu, związanych z występującymi w Spółce nadwyżkami kapitału. Odsetki są naliczane raz w miesiącu przez Bank. Wysokość należnych odsetek naliczana jest przy zastosowaniu ustalonej w Umowie stawki na podstawie odrębnych porozumień.
   
   

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne umowy cash poolingu, czynności wykonywane przez Spółkę, jako Uczestnika systemu cash poolingu na podstawie opisanej umowy, nie stanowią odrębnego świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów usług. Usługa jest jedynie realizowana przez Bank na rzecz Uczestników, za którą Bank uzyskuje stosowne wynagrodzenie.

Ponadto, otrzymane odsetki nie są rezultatem wykonywania przez Spółkę działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, ale wynikiem optymalnego lokowania nadwyżek finansowych, występujących na jej Rachunkach. Zgodnie z utrwaloną praktyką organów podatkowych, odsetki otrzymywane z tytułu lokowania nadwyżek finansowych nie stanowią wynagrodzenia z tytułu działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i nie powinny być ujmowane jako podstawa opodatkowania w rejestrze sprzedaży oraz ujmowane w deklaracjach VAT składanych przez Spółkę.

W konsekwencji odsetki otrzymane przez Spółkę w związku z jej uczestnictwem w cash poolingu, nie powinny zdaniem Spółki stanowić wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług i z tego powodu nie powinny być ujmowane w podstawie opodatkowania Spółki na gruncie ustawy VAT w rozumieniu art. 29a. Trzeba bowiem mieć na uwadze, iż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE

(C-306/94 Regie Dauphinoise-Cabinet, C-174/08 NCC Construction Danmark A/S, C-77/01 Empresa da DesenvoIvimento Mineiro Mineiro SGPS SA), odsetki otrzymywane z tytułu lokowania nadwyżek finansowych nie stanowią wynagrodzenia z tytułu działalności gospodarczej w rozumieniu ww. dyrektywy. Odsetki wypłacane przez Spółkę na rzecz Uczestników są własnością poszczególnych Uczestników w odpowiednich proporcjach, gdyż to Uczestnicy mający pozytywne salda na rachunkach Źródłowych są właścicielami kapitału powierzonego do zarządzania w ramach systemu cash pooling.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydane przez Ministra Finansów, np.:

• z dnia 4 listopada 2015 r.; sygn. IBPP2/4512-685/15/ICz
  

• z dnia 28 kwietnia 2015 r.; sygn. IPTPP2/4512-89/15-2/DS
  

• z dnia 23 lutego 2015 r.; sygn. IPPP1/4512-20/15-4/lGo
  

• z dnia 24 lipca 2014 r.; sygn. IPPP1/443-790/14-2/lGo
  

• z dnia 14 maja 2012 r.; sygn. IPTPP2/443-152/12-2/JS
  

• z dnia 24 lutego 2011 r.; sygn. ILPP2/443-1917/10-2/MN
  

• z dnia 4 stycznia 2010 r.; sygn. 1PPP1/443-1063/09-2/AW
  
  
  

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że uzyskane przez Uczestnika odsetki od kapitału w ramach struktury cash poolingu nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i tym samym nie powstaje obowiązek uwzględnienia wartości tych odsetek w podstawie opodatkowania VAT Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawce oraz stanu prawnego obowiązującego w zaistniałym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn.zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.