Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-1-3.4510.955.2016.1.KB
z 21 listopada 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 października 2016 r. (data wpływu do tut. Biura 4 listopada 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy rozliczone w formie kompensaty zobowiązania Spółki, będą stanowiły w całości koszt uzyskania przychodu bez względu na rozliczoną kwotę zobowiązania, w świetle mającego wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. art. 15d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2016 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy rozliczone w formie kompensaty zobowiązania Spółki, będą stanowiły w całości koszt uzyskania przychodu bez względu na rozliczoną kwotę zobowiązania, w świetle mającego wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. art. 15d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

X Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wydobycia węgla kamiennego ze złóż podziemnych. W ramach prowadzonej działalności Spółka dokonuje ze swoimi kontrahentami rozliczeń bezgotówkowych w drodze ustawowej kompensaty wzajemnych wierzytelności (art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”). Kompensaty dokonywane są poprzez oświadczenia złożone drugiej stronie (art. 499 Kodeksu cywilnego), w formie pisemnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy rozliczone w formie kompensaty zobowiązania Spółki, będą stanowiły dla Spółki w całości koszt uzyskania przychodu bez względu na rozliczoną kwotę zobowiązania, w świetle mającego wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. art. 15d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, rozliczone w formie kompensaty zobowiązania Spółki, będą stanowiły w całości koszt uzyskania przychodu bez względu na rozliczoną kwotę zobowiązania, w świetle mającego wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. art. 15d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Dnia 1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r., poz. 780, dalej: „Ustawa Zmieniająca”). Ustawa Zmieniająca wprowadza zmiany w ustawie o CIT, polegające na wprowadzeniu art. 15d do ustawy o CIT wskazujący, że podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 584, ze zm., dalej: „u.s.d.g.”) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Ustawa Zmieniająca ponadto wprowadza zmiany w art. 22 u.s.d.g polegające na wprowadzeniu regulacji wskazującej, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł. Zdaniem Spółki, przepis ten nie odnosi się do zapłaty w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności, którą reguluje art. 498 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”). Zgodnie z art. 498 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wierzytelności niższej. W myśl art. 499 Kodeksu cywilnego, potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie.

Powołany przepis ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ani żaden inny przepis nie wyłącza możliwości stosowania w rozliczeniach między kontrahentami instytucji uregulowanych w Kodeksie cywilnym, w tym zapłaty w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności. Obowiązek dokonania zapłaty za pośrednictwem rachunku bankowego dotyczy wykonania zobowiązania pieniężnego jedynie w przypadku zapłaty w formie gotówkowej, nie zaś potrącenia. Wartość 15.000 złotych, o jakiej mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2 u.s.d.g., stanowi granicę zapłaty w formie gotówkowej, natomiast nie ma żadnego wpływu na możliwość dokonywania wzajemnych kompensat wierzytelności. Gdyby zamiarem ustawodawcy było wprowadzenie obowiązku regulowania wszystkich należności tylko i wyłącznie za pośrednictwem rachunku bankowego w formie przepływów pieniężnych, to zostałoby to zastrzeżone bezpośrednio w przepisie. Sposób rozliczania wzajemnych należności przedsiębiorców poprzez kompensatę nie stanowi więc naruszenia dyspozycji zawartej w art. 22 ust. 1 cytowanej u.s.d.g.

Przedstawione powyżej stanowisko znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Stanowisko, jednolite ze stanowiskiem Spółki wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 czerwca 2011 r., sygn. akt I FSK 1075/10, w którym stwierdził: przepis art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, mówiący o płatnościach, zapłacie, odnosi się do spełnienia świadczenia w formie pieniężnej, rozliczeń pieniężnych. W tym też zakresie wprowadza on obowiązek regulowania należności powyżej określonej w nim kwoty za pośrednictwem rachunku bankowego. Również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 30 listopada 2015 r., sygn. akt I FSK 1292/14 dokonując wykładni art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: „u.p.t.u.”) zgodnie z którym na wniosek podatnika, urząd skarbowy jest obowiązany zwrócić różnicę podatku, w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem art. 22 u.s.d.g., stwierdził: W ocenie Sądu sformułowanie art. 87 ust. 6 pkt 1 u.p.t.u. wskazuje, że ustawodawca (...) miał na celu wyłączenie spod działania art. 87 ust. 6 pkt 1 u.p.t.u. niepieniężnych form uregulowania należności za faktury zakupowe (nawet z zapłatą równoważnych, jak potrącenie).

Ponadto, należy podkreślić, że dokonując analizy wspomnianych na wstępie zmian przepisów u.s.d.g i ustaw o podatkach dochodowych, istotnym jest zrozumienie celu przyświecającego ustawodawcy przy zmianie tychże przepisów. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy zmieniającej, przedmiotowe obniżenie obecnie obowiązującego limitu transakcji będzie miało pozytywny wpływ na zwiększenie transparentności dokonywanych transakcji, wzrost uczciwej konkurencji między przedsiębiorcami, zmniejszanie szarej strefy i w konsekwencji przyczyni się to do zwiększenia dochodów budżetu państwa. Zmniejszenie tego limitu wraz z określeniem skutków w podatkach dochodowych dla działania niezgodnego z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej powinno sprawić, że znacząco większa część transakcji pomiędzy podmiotami gospodarczymi będzie rejestrowana na rachunkach płatniczych.

Zatem, w świetle cytowanego powyżej fragmentu uzasadnienia do zmian przepisów nie ulega wątpliwości, że celem nowych regulacji jest zabezpieczenie przed płatnościami gotówkowymi, a nie bezgotówkowymi. Kompensata/potrącenie to umorzenie dwóch wzajemnych wierzytelności poprzez złożenie oświadczenia woli przez jednego wierzyciela drugiemu wierzycielowi lub w drodze dwustronnej umowy, które prowadzi do unicestwienia obu wierzytelności i w tym sensie stanowi ich zapłatę. W żadnym razie, kompensata nie może być definiowana jako płatność (czynność związana z rozporządzeniem środkami pieniężnymi), o której mowa w przepisach zmienionych ustaw.

Brak wpływu zmian dotyczących ograniczenia limitów rozliczeń gotówkowych na rozliczenia poprzez kompensaty potwierdziło samo Ministerstwo Finansów już w trakcie konsultacji społecznych projektowanych zmian. Ponadto, 13 października 2016 r. Ministerstwo Finansów opublikowało na swojej stronie internetowej komunikat, w którym wskazało, że przepisy omawianej ustawy odnoszące się do skutków podatkowych regulowania płatności transakcyjnych w formie gotówkowej nie znajdą zastosowania do innych form regulowania zobowiązań, które nie mają charakteru płatności i nie są związane z rachunkiem płatniczym. W efekcie, takie formy uregulowania zobowiązań jak m.in. kompensata (potrącenie) czy wymiana barterowa nie mieszczą się w zakresie przedmiotowej regulacji, gdyż strony umowy nie dokonują płatności, które mogłyby być nim objęte.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że dyspozycja art. 15d ust. 1 ustawy o CIT, odnosi się wyłącznie do regulowania zobowiązań w formie pieniężnej (czyli ich zapłaty), istniejących w wyniku realizacji transakcji w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółki.

Potrącenie kompensacyjne nie narusza ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, do której odwołanie znaleźć można w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT, gdyż jest jedną z form rozliczeń pomiędzy wierzycielami. Tym samym, art. 15d ust. 1 ustawy o CIT, nie będzie miał w przypadku kompensaty zastosowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 10 maja 2016 r., poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.