Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
3063-ILPB1-1.4511.218.2016.2.PP
z 25 listopada 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2016 r. (data wpływu 28 września 2016 r.), uzupełnionym w dniu 21 listopada 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie zawierał adresu elektronicznego Wnioskodawcy będącego organem administracji publicznej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, pismem z dnia 18 listopada 2016 r. nr 3063-ILPB1-1.4511.218.2016.1.PP wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku - w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania - poprzez wskazanie poprawnego adresu elektronicznej skrzynki podawczej na platformie e-PUAP.

Wezwanie wysłano w dniu 18 listopada 2016 r., natomiast w dniu 21 listopada 2016 r. wpłynęła do tut. Organu odpowiedź na ww. wezwanie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W celu polubownego rozwiązania sporu z tytułu kwestionowanego przez pracownika wypowiedzenia o pracę, pomiędzy stronami: pracodawcą, którym jest Urząd a zwolnionym pracownikiem A zawarto ugodę. W wyniku ugody pracodawca zobowiązuje się do wypłaty A odszkodowania w kwocie 10.000,00 zł, którą ustalono wspólnie. W tym przypadku wartość odszkodowania nie wynika wprost z przepisów prawa, a luźne ustalenia obu stron określiły jego wysokość. A w zamian zobowiązuje się do wycofania w całości złożonego przez siebie pozwu w sprawie przed Sądem Rejonowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przysługujące A odszkodowanie na podstawie zawartej ugody podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie należne Pani A. nie wynika wprost z przepisów prawa a jego wysokość została ustalona przez obie strony, dlatego podlega ono opodatkowaniu zgodnie z art. 21 pkt 3 lit. g ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie tut. Organ zauważa, że ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) nie zawiera przepisu określonego jako art. 21 pkt 3 lit. g. Jednakże mając na uwadze kontekst zawartych informacji tut. Organ zrozumiał, iż Wnioskodawca zadając pytanie oraz określając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego miał na uwadze przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ww. ustawy.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniona kategoria przychodów stanowi katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje zatem, że w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie natomiast do treści art. 31, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

W tym miejscu należy podkreślić, że ulgi i zwolnienia podatkowe nie stanowią standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania. Zatem korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ze zwolnień podatkowych wymaga spełnienia warunków określonych w odpowiednich przepisach stanowiących ich podstawę prawną.

Jednakże rozpatrując powyższe przepisy w kontekście ich zastosowania w sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji należy wskazać, że ustawodawca – poprzez zawarcie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wyżej wskazanych norm pozwalających na zwolnienie wskazanych tam odszkodowań z opodatkowania tym podatkiem, skonkretyzował sytuacje oraz grupy podatników, mogących korzystać z tych zwolnień.

Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego powyżej przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Ww. przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że przy interpretacji przepisów dotyczących zwolnień podatkowych stosuje się wykładnię literalną, która ma pierwszeństwo przed wykładnią celowościową, co oznacza, że katalog zwolnień przedmiotowych zawarty w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym i nie można interpretować go rozszerzająco.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy jednoznacznie wynika, że nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne są wolne od podatku dochodowego. Zakres zwolnienia wynikający z ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy obejmuje tylko odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw za wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast uregulowanie zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ww. ustawy wskazuje że, z przedmiotowego zwolnienia wyłączone zostały odszkodowania wynikające z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie wskazanego powyżej przepisu, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• wysokość odszkodowania lub zasady jego ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
• podstawą przyznania odszkodowania nie może być zawarta umowa lub ugoda pozasądowa.
  
  

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca wypowiedział pracownikowi umowę o pracę. Pracownik zakwestionował wypowiedzenie stosunku pracy, co spowodowało powstanie sporu pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. W celu polubownego rozwiązania ww. sporu strony zawarły ugodę pozasądową, w której wspólnie ustaliły, że pracodawca wypłaci pracownikowi odszkodowanie w kwocie 10.000 zł. W zamian za wypłatę przedmiotowego odszkodowania pracownik zobowiązał się wycofać w całości złożony przez siebie pozew przeciwko pracodawcy. W związku z powyższym po stronie Wnioskodawcy – jak wynika to z treści całego wniosku – powstały wątpliwości, czy ciążą na nim obowiązki płatnika, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wynikające z faktu wypłaty pracownikowi ustalonego wspólnie przez strony odszkodowania w kwocie 10.000 zł.

Mając na uwadze powyższe należy podkreślić, że ugoda jest jednym z typów umów regulowanych przez ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.). Zgodnie z art. 917 ww. ustawy, przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego, w tym w celu aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by ustalić spór istniejący lub mogący powstać.

Ponadto, należy wskazać, że podstawą nabycia prawa do odszkodowania wypłacanego przez pracodawcę pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący ich obecnie lub uprzednio stosunek pracy, a zatem odszkodowanie takie stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w ww. art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten nie jest w omawianym przypadku wolny od opodatkowania (w tym nie podlega zwolnieniu, o którym mowa w ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy), gdyż należne pracownikowi odszkodowanie wynika z zawartej ugody innej niż ugoda sądowa. Tym samym pracodawca dokonujący wypłaty ww. odszkodowania ma obowiązek jako płatnik podatku dochodowego – zgodnie z dyspozycją zawartą w przepisie art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – potrącić i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, a następnie kwotę odszkodowania wykazać łącznie z innymi dochodami ze stosunku pracy w informacji PIT-11 (bądź PIT-40 w przypadku dokonywania rocznego obliczenia podatku).

Reasumując stwierdzić należy, że przychód pracownika z tytułu wypłaty ww. odszkodowania podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a na Wnioskodawcy ciążą w związku z tym obowiązki płatnika wynikające z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ nadto informuje, że stosownie do treści art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z tym, niniejsza interpretacja odnosi się tylko i wyłącznie do Wnioskodawcy, nie wywołuje natomiast skutków prawnych wobec pracownika wymienionego przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego.

Należy dodatkowo podkreślić, że Organ wydając interpretacje indywidualne opiera swoje rozstrzygnięcie wyłącznie na przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego, przyjmując argumenty podnoszone przez Wnioskodawcę bez ich weryfikowania. Dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały zatem analizie ani weryfikacji w ramach przedmiotowego postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest uprawniony, a tym bardziej obowiązany, do oceny dołączonych dokumentów. Związany jest wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.