Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP3.4512.592.2016.2.SR
z 9 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 25 sierpnia 2016 r. (data wpływu 2 września 2016 r.) uzupełnionym pismem z 21 listopada 2016 r. (data wpływu 25 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku dokonania korekty nieodliczonego podatku naliczonego w przypadku podjęcia decyzji przez Władze Uniwersytetu o częściowej zmianie wykorzystania budynków, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów „…” i „…” – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 września 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku dokonania korekty nieodliczonego podatku naliczonego w przypadku podjęcia decyzji przez Władze Uniwersytetu o częściowej zmianie wykorzystania budynków, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów „…” i „…”. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 21 listopada 2016 r. (data wpływu 25 listopada 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 14 listopada 2016 r. znak: 2461-IBPP3.4512.592.2016.1.SR.

W przedmiotowym wniosku uzupełnionym pismem z 21 listopada 2016 r. przedstawiono następujący stan faktyczny:

Uniwersytet (Wnioskodawca) w latach 2006-2015 realizował współfinasowane ze środków Unii Europejskiej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego projekty inwestycyjne:

1. „…”, którego celem głównym było zwiększenie zainteresowania pracowników naukowych i studentów kreowaniem innowacyjności postaw oraz tworzenie struktur organizacyjnych na rzecz innowacyjności Uczelni.

Projekt realizowano w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2007-2013.

Cele szczegółowe projektu to:

• zwiększenie potencjału badawczego,
  
• zwiększenie wykorzystania aktywności środowisk naukowych i ich potencjału intelektualnego dla rozwoju Uczelni i nauki,
  
• stworzenie warunków do szerszej współpracy … w międzynarodowych projektach badawczych,
  
• poprawa warunków kształcenia oraz dostępu do wiedzy,
  
• wzmocnienie możliwości rozwoju dziedzin decydujących o konkurencyjności gospodarki oraz o atrakcyjności inwestycyjnej regionu i kraju,
  
• poprawa sytuacji na rynku pracy,
  
• ukierunkowanie kształcenia na profile związane z najnowszymi technologiami,
  
• rozwój kompetencji pracowników naukowych w zakresie obsługi nowoczesnej aparatury laboratoryjnej,
  
• zwiększenie kapitału wiedzy podstawowej, potrzebnej do badań stosowanych i rozwojowych,
  
• stworzenie warunków do szerszej współpracy z innymi uczelniami i jednostkami naukowo-badawczymi.
  
  

W ramach projektu wybudowano dwa budynki przyjęte na majątek Uniwersytetu w grudniu 2014 r. Laboratoria zostały wyposażone w nowoczesną aparaturę naukowo-badawczą, stwarzającą możliwość prowadzenia badań własnych Uczelni na światowym poziomie. Projekt zakończył się w 2015 r.

2. „…”, którego głównym celem było wzmocnienie potencjału naukowo-badawczego Uczelni jako jednostki tworzącej regionalny system innowacji.

Projekt realizowano w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2007-2013.

Cele szczegółowe projektu to:

• wykorzystanie aktywności środowisk naukowych i ich potencjału dla rozwoju społecznego i gospodarczego regionu,
  
• zwiększenie potencjału badawczego poprzez umożliwienie prowadzenia prac naukowo-badawczych na światowym poziomie,
  
• powiększenie bazy naukowo-badawczej o wysoko innowacyjną kompleksową aparaturę,
  
• wzrost znaczenia Uniwersytetu w międzynarodowej przestrzeni badawczej poprzez podniesienie jakości badań,
  
• stworzenie warunków do szerszej współpracy sektora nauki i przedsiębiorstw poprzez transfer wiedzy (seminaria, konferencje),
  
• podniesienie konkurencyjności … przedsiębiorstw – otwarte udostępnianie wyników badań przedsiębiorcom, a tym samym przyczynianie się nauki do wzrostu gospodarczego regionu,
  
• rozwój kompetencji pracowników naukowych w zakresie obsługi nowoczesnej aparatury laboratoryjnej.
  
  

W ramach projektu powstał budynek wraz z parkingiem podziemnym i niezbędną infrastrukturą techniczną przyjęty na majątek Uczelni w grudniu 2012 r.

Laboratoria zostały wyposażone w nowoczesną aparaturę naukowo-badawczą. Projekt zakończył się w 2014 r. Projekt do dnia dzisiejszego nie został rozliczony.

W obydwu projektach założono, że wybudowane obiekty oraz nabyte wyposażenie przeznaczone będzie w całości na działalność dydaktyczną oraz niekomercyjną naukowo-badawczą. Władze Uczelni podjęły decyzję, że nie będą prowadzić działalności opodatkowanej w ww. budynkach i w konsekwencji tego Uniwersytet nie dokonywał odliczeń podatku naliczonego VAT od zakupów związanych z realizacją projektów. Decyzja ta była zgodna z założeniami i celami programu. Wszystkie faktury dokumentujące nabywane na potrzeby realizacji projektów towary i usługi były wystawiane na Wnioskodawcę. Zarówno Wydział … jak i Wydział … funkcjonują w ramach Uniwersytetu i nie są odrębnymi podmiotami.

W związku z faktem, że nabywane w ramach projektów towary i usługi związane były z wykonywaniem czynności nieopodatkowanych, Wnioskodawca nie miał możliwości i prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących zakupy w ramach projektów (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Prawidłowość stanowiska Uniwersytetu w zakresie braku możliwości odliczenia podatku VAT została potwierdzona interpretacjami indywidualnymi ….

Obie inwestycje finansowane były ze środków publicznych, w tym pochodzących z funduszy Unii Europejskiej. Oznacza to, że inwestycje takie muszą być zgodne z prawem unijnym, w szczególności z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej przyznawanej przez państwo. Otrzymane dofinansowanie związane było z działalnością naukowo-badawczą, nie przynoszącą w przyszłości przychodów opodatkowanych VAT.

W trakcie trwałości projektów zmieniły się warunki, w jakich funkcjonuje Uczelnia. Nastąpiły zmiany w zakresie zasad i sposobu finansowania nauki. Uniwersytet nie może liczyć na finansowanie badań naukowych tylko z budżetu państwa. Zmiany w finansowaniu nauki zmierzają w kierunku modelu opartego o granty badawcze, o które konkurują miedzy sobą jednostki naukowe. W wyniku zmian nasiliła się konkurencja i rywalizacja o pozyskanie środków na finansowanie badań. Wymogiem stawianym przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest prowadzenie badań dających możliwość ich praktycznego, komercyjnego zastosowania. Aby umożliwić wykorzystanie do celów komercyjnych aparatury naukowo-badawczej powstałej w ramach projektów wydane zostało rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu, gdzie w pkt 49 wstępu do aktu prawnego zapisano, że: „jeśli infrastruktura służy niemal wyłącznie do prowadzenia działalności niegospodarczej, jej finansowanie może w całości wykraczać poza zakres zasad pomocy państwa, pod warunkiem, że jej gospodarcze wykorzystanie zachowa czysto pomocniczy charakter, tj. działalności o ograniczonym zakresie, bezpośrednio związanej z funkcjonowaniem infrastruktury i koniecznej do jej funkcjonowania lub nieodłącznie związanej z jej głównym przeznaczeniem niegospodarczym. Należy uznać, że taka sytuacja zachodzi, jeśli działalność gospodarcza pochłania takie same nakłady (takie jak materiały, sprzęt, siła robocza i majątek trwały) jak działalność niegospodarcza, a wydajność przewidziana corocznie na taką działalność gospodarczą nie przekracza 20% całkowitej rocznej wydajności infrastruktury badawczej.”

W marcu 2016 r. Województwo przystąpiło do realizacji projektu „…” – wspólnego przedsięwzięcia Komisji …, … oraz …, którego celem jest podniesienie poziomu komercyjnej działalności jednostek naukowych. W związku z powyższym 9 marca 2016 Województwo podpisało wspólnie z … i Uniwersytetem list intencyjny dotyczący podjęcia współpracy polegającej w szczególności na inwentaryzacji istniejących zasobów infrastruktury B+R pod kątem możliwości ich wykorzystania przez sektor przedsiębiorstw. Końcowym efektem projektu ma być uruchomienie na bazie dostępnych struktur centrum transferu technologii w Uniwersytecie i …, jako zinstytucjonalizowanego podmiotu mającego dostęp do zinwentaryzowanych zasobów infrastruktury B+R.

Przystępując do realizacji projektów „…” oraz „…” Uniwersytet założył, że wybudowane budynki oraz nabyte środki trwałe, wartości niematerialne i prawne służyć będą wyłącznie działalności badawczo-naukowej, nie przynoszącej przychodów opodatkowanych VAT w przyszłości.

Przystąpienie przez Województwo … do realizacji projektu „…” oraz podpisanie 9 marca 2016 r. przez Województwo, … i Uniwersytet listu intencyjnego dotyczącego podjęcia współpracy polegającej w szczególności na inwentaryzacji istniejących zasobów infrastruktury B+R pod kątem możliwości ich wykorzystania przez sektor przedsiębiorstw spowodowało, że władze Uczelni zamierzają rozpocząć działalność gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT przy wykorzystaniu budynków, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów „…” oraz „…”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (doprecyzowane pismem z 21 listopada 2016 r.):

W kontekście zaistniałej sytuacji nasuwają się wątpliwości czy Uczelnia w obecnym stanie prawnym, który umożliwia częściowe wykorzystanie zakupionej infrastruktury ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej do celów komercyjnych musi dokonać korekty nieodliczonego podatku naliczonego od zakupów związanych z Projektem.

Czy w przypadku podjęcia decyzji przez Władze Uniwersytetu o częściowej zmianie wykorzystania budynków, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów „…” i „…” Uczelnia będzie zobowiązana do dokonania korekty nieodliczonego podatku naliczonego?

Wątpliwość dotycząca dokonania korekt podatku naliczonego dotyczy zarówno projektu „…” jak i projektu „…” i odnosi się do art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy (doprecyzowane pismem z 21 listopada 2016 r.):

Zdaniem Uniwersytetu w momencie realizacji projektu Uczelnia nie zamierzała prowadzić działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Wydatki na realizację projektu ponoszone były w celu prowadzenia wyłącznie działalności zwolnionej oraz pozostającej poza zakresem podatku VAT. W związku z tym przed momentem zmiany sposobu wykorzystania części projektu, brak było związku pomiędzy zakupami, dokonywanymi przez Uczelnię na cele Projektu, a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Ewentualna zmiana sposobu przeznaczenia i wykorzystania rezultatów projektów nie powoduje powstania prawa do odliczenia podatku VAT. Reguluje te kwestie art. 91 ustawy o VAT, nie przyznając prawa do odliczenia ani nie zmieniając podatku naliczonego związanego pierwotnie z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu. Uniwersytet ponosząc wydatki na realizację projektu nie nabył prawa do odliczenia podatku naliczonego. Na brak tego prawa nie wpływa ewentualna przyszła zmiana przeznaczenia rezultatów Projektu i rozpoczęcia wykorzystania ich do wykonywania czynności opodatkowanych.

Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonania korekty nieodliczonego podatku naliczonego w przypadku podjęcia przez Władze Uniwersytetu decyzji o częściowej zmianie wykorzystania budynków, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów „…” oraz „…”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. – kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

-z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Przepis art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy – od dnia 1 stycznia 2014 r. – otrzymał następujące brzmienie: „Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.”
   
   

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Tym samym podatnik dokonując zakupu towarów czy usług dokonuje ich natychmiastowej alokacji do czynności dających prawo do odliczenia lub niedających takiego prawa. Decyzja taka musi być podjęta od razu.

Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej na podstawie art. 15 ust. 2 w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2013 r., należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Kwestie dotyczące korekty podatku naliczonego regulują przepisy art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przepisy zawarte w art. 91 ustawy – co do zasady – dotyczą sytuacji, gdy uprzednio odliczona kwota podatku naliczonego z różnych przyczyn musi zostać skorygowana lub przypadku, gdy podatek naliczony nie został odliczony, bo na moment realizacji prawa do odliczenia nabyty towar lub usługa nie miały służyć działalności opodatkowanej, ale sytuacja ta uległa zmianie.

Według art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl ust. 2 ww. artykułu, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Przepis art. 91 ust. 3 ustawy stanowi, że korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Na podstawie ust. 7a przywołanego wyżej artykułu, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE wynika, że aby podmiot miał prawo do odliczenia VAT, musi on być podatnikiem w rozumieniu przepisów dyrektywy, a po drugie towary i usługi powinny być używane do celów transakcji podlegających opodatkowaniu (zob. np. wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-137/02, pkt 24).

W pkt 8-9 wyroku w sprawie C-97/90 Lennartz TSUE stwierdził, że prawo do odliczeń powstaje w momencie, gdy podlegający odliczeniu podatek staje się wymagalny. W konsekwencji o istnieniu tego prawa do odliczeń może zadecydować jedynie charakter, w jakim osoba występuje w danym czasie. Zgodnie z art. 17 (2) szóstej dyrektywy, o ile podatnik, działający w tym charakterze, używa towarów dla celów czynności podlegających opodatkowaniu, jest on uprawniony do odliczania podatku należnego lub zapłaconego od takich towarów. Jeżeli towary nie są używane do celów działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu art. 4, lecz do celów prywatnej konsumpcji, nie powstaje żadne prawo do odliczeń.

W wyroku z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie C-378/08 Waterschap ZeeU.s Vlaanderen. TSUE stwierdził, że art. 17 szóstej dyrektywy określa moment powstania prawa do odliczenia i stanowi, że jedynie charakter, w jakim podmiot działał w chwili nabycia dobra, determinuje istnienie prawa do odliczenia. Trybunał stwierdził, że art. 20 dyrektywy zatytułowany „Korekta odliczeń” nie zawiera żadnego postanowienia odnoszącego się do powstania prawa do odliczenia. Trybunał orzekł, że ów przepis ogranicza się do ustanowienia mechanizmu umożliwiającego obliczenie korekt odliczenia początkowego, a zatem nie przyznaje prawa do odliczenia ani nie zmienia podatku zapłaconego przez podatnika w związku z czynnościami nieopodatkowanymi w podatek podlegający odliczeniu w rozumieniu art. 17” (pkt 38).

Jeżeli w momencie nabycia towarów i usług zamiarem danego podmiotu nie było wykorzystywanie nabytych towarów lub usług do podlegającej opodatkowaniu VAT działalności gospodarczej, wtedy takiemu podmiotowi nie przysługuje w żadnym momencie prawo do odliczenia VAT naliczonego. Zgodnie bowiem z obowiązującym obecnie art. 167 Dyrektywy 2006/112/WE, prawo do odliczenia powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny. Późniejsza zmiana przeznaczenia takich towarów z działalności niedającej prawa do odliczenia na działalność dającą takie prawo, nie będzie skutkowała dla podatnika nabyciem prawa do odliczenia VAT.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, Wnioskodawca w latach 2006-2015 realizował współfinansowane ze środków Unii Europejskiej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego projekty inwestycyjne: „…” oraz „…”. Przystępując do realizacji ww. projektów Uniwersytet założył, że wybudowane budynki oraz nabyte środki trwałe, wartości niematerialne i prawne służyć będą wyłącznie działalności badawczo-naukowej, nie przynoszącej przychodów opodatkowanych VAT w przyszłości. Władze Uczelni podjęły decyzję, że nie będą prowadzić działalności opodatkowanej w ww. budynkach i w konsekwencji tego Uniwersytet nie dokonywał odliczeń podatku naliczonego VAT od zakupów związanych z realizacją projektów. Projekt „…” zakończył się w 2015 r., natomiast projekt „…” zakończył się w 2014 r. Przystąpienie przez Województwo do realizacji projektu … oraz podpisanie 9 marca 2016 przez Województwo, … i Uniwersytet listu intencyjnego dotyczącego podjęcia współpracy polegającej w szczególności na inwentaryzacji istniejących zasobów infrastruktury B+R pod kątem możliwości ich wykorzystania przez sektor przedsiębiorstw spowodowało, że władze Uczelni zamierzają rozpocząć działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT przy wykorzystaniu budynków, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach ww. projektów.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy w przypadku podjęcia decyzji przez Władze Uniwersytetu o częściowej zmianie wykorzystania budynków, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów „…” i „…” Uczelnia będzie zobowiązana do dokonania korekty nieodliczonego podatku naliczonego.

Z okoliczności sprawy jednoznacznie wynika, że Wnioskodawca nie zamierzał wykorzystywać wybudowanych w ramach ww. projektów budynków oraz nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych do działalności opodatkowanej. Zatem w momencie dokonywania zakupów towarów i usług, brak było związku pomiędzy zakupami dokonywanymi przez Wnioskodawcę na cele ww. projektów, a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, które dają prawo do odliczenia podatku naliczonego. W rezultacie, z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki wynikającej z art. 86 ust. 1 ustawy, Wnioskodawca nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z realizacją ww. projektów.

Należy podkreślić, że ewentualna późniejsza zmiana przeznaczenia rezultatów ww. projektów (przeznaczenie budynków, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów również do działalności opodatkowanej) nie spowoduje powstania prawa do odliczenia VAT, gdyż prawo takie powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny (cyt. art. 167 Dyrektywy 2006/112/WE).

Zatem, nawet późniejsze wykorzystanie rezultatów ww. projektów do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług nie oznacza, że w momencie zakupów towarów i usług dla potrzeb realizacji projektów, Wnioskodawca nabył prawo do odliczenia podatku naliczonego. Również przepisy art. 91 ustawy o VAT regulujące kwestie korekt podatku naliczonego, nie przyznają prawa do odliczenia ani nie zmienią podatku naliczonego związanego pierwotnie z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu w podatek podlegający odliczeniu w rozumieniu art. 86 ust. 1 cyt. ustawy. Skoro Uniwersytet nie nabył nigdy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupami związanymi z realizacją ww. projektów – nie istnieje podatek, który można odliczyć poprzez dokonanie korekty.

Tym samym, Wnioskodawca ponosząc wydatki celem realizacji wskazanych projektów, nie nabył prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dla potrzeb tych projektów, związanych z budową budynków, środkami trwałymi i wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Na brak tego prawa nie może wpłynąć ewentualna przyszła zmiana przeznaczenia rezultatów projektów i rozpoczęcie wykorzystywania ich również do wykonywania czynności opodatkowanych. Wobec powyższych rozważań, do wydatków poniesionych przez Wnioskodawcę nie znajdą zastosowania przepisy art. 91 ustawy o VAT.

Odpowiadając zatem na pytanie Wnioskodawcy, należy wskazać, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonania korekty nieodliczonego podatku naliczonego w przypadku podjęcia przez Władze Uniwersytetu decyzji o częściowej zmianie wykorzystania budynków, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych powstałych i zakupionych w ramach projektów „…” i „…”.

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.