2016.12.12 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP2.4512.785.2016.2.JJ
z 12 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 września 2016 r. (data wpływu 4 października 2016 r.), uzupełnionym pismem z 20 listopada 2016 r. (data wpływu 24 listopada 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży udziałów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 października 2016 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży udziałów.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 20 listopada 2016 r. (data wpływu 24 listopada 2016 r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 15 listopada 2016r. znak: 2461-IBPP2.4512.785.2016.1.JJ.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od 2004 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą X (NIP: X). Przedmiotem działalności gospodarczej jest:

46.51.Z Sprzedaż hurtowa komputerów, urządzeń peryferyjnych i oprogramowania,
47.41.Z. Sprzedaż detaliczna komputerów, urządzeń peryferyjnych i oprogramowania prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
61. 90. Z Działalność w zakresie pozostałej telekomunikacji
62. 01. Z Działalność związana z oprogramowaniem
62.02. Z Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki
62. 03. Z Działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi
62.09. Z Pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych
63.11. Z Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność
63.12. Z Działalność portali internetowych
73. 12. Z Pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe w radio i telewizji
95. 11. Z Naprawa i konserwacja komputerów i urządzeń peryferyjnych.

Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy nie był oraz nie jest obrót papierami wartościowymi. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca jest udziałowcem w następujących Spółkach:

Spółka 1 - posiada 80% udziałów, pełni w niej również funkcję prezesa zarządu,
Spółka 2 - posiada 63% udziałów, pełni w niej również funkcję prezesa zarządu,
Spółka 3 - posiada 34%ć udziałów,
Spółka 4 w likwidacji - posiada 50% udziałów,
Spółka 5 - posiada 20,6 % udziałów, pełni w niej również funkcję prokurenta,
Spółka 6 - posiada 50% udziałów.

Objęcie udziałów przez Wnioskodawcę w w/w Spółkach nie następowało w celach spekulacyjnych tj. Wnioskodawca nie obejmował udziałów wyłącznie w tym celu, aby je później sprzedać licząc na wzrost ich wartości. Zarówno w momencie objęcia udziałów, jak również w momencie ewentualnej sprzedaży udziałów przedmiotem faktycznie prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej nie jest i nie będzie ani działalność maklerska ani działalność brokerska. Podobnie posiadanie udziałów w w/w Spółkach nie było bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej, w ramach której zajmował się obrotem udziałami oraz nie prowadził działalności w zakresie zarządzania udziałami. W przeszłości Wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży udziałów lub akcji w Spółkach, z wyjątkiem sprzedaży w 2009 r. 230 udziałów w Spółce 5.

W przyszłości Wnioskodawca zamierza sprzedać udziały w Spółce 6, w której poza posiadaniem udziałów nie pełni jakichkolwiek funkcji - nie uczestniczy w zarządzaniu Spółką 6 oraz z którą nie ma zawartej umowy o pracę. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (X) świadczy na rzecz Spółki 6 usługi licencyjne (licencja na serwis sms). Planowana sprzedaż udziałów jest konsekwencją zmiany planów gospodarczych (ekonomicznych) Wnioskodawcy, jej celem nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

Jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Posiadanie udziałów Spółki nie było bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej (X) Wnioskodawca świadczy na rzecz Spółki 6 usługi licencyjne, w ramach których świadczy usługi informatyczne i techniczne (licencja na serwis sms), natomiast nie świadczy usług administracyjnych, finansowych, handlowych.
Zarówno w momencie objęcia udziałów, jak również w momencie ewentualnej sprzedaży udziałów przedmiotem faktycznie prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej nie jest i nie będzie ani działalność maklerska ani działalność brokerska (działalności polegające na obrocie udziałami lub zarządzaniu udziałami).
Poza posiadaniem udziałów w Spółce 6. Wnioskodawca nie pełni w niej jakichkolwiek funkcji - nie uczestniczy w zarządzaniu Spółką 6 oraz nie ma z nią zawartej umowy o pracę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przestawionego stanu faktycznego, sprzedaż przez Wnioskodawcę udziałów w Spółce 6 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy). W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu wtedy, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Definicja podatnika VAT została zawarta w art. 15 ust. 1 ustawy VAT, który ma następujące brzmienie "podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności".

Natomiast definicja działalności gospodarczej została zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy VAT, zgodnie, z którym: "działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych".

Powyższy przepis, stanowi implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L z 2006 r. nr 347/1 z późn. zm., dalej: "Dyrektywa 112") zgodnie, z którym: "podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności". Ponadto, zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112 działalność gospodarcza: "obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu".

W świetle powyższego nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika, będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki. A więc, w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi to czynność samej sprzedaży udziałów bądź akcji nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym, nie podlega opodatkowaniu.

Kwestia czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W orzeczeniu z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro (EDM), TSUE wskazał, że "zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy". Natomiast w sprawie C-60/90 Polysar Investments Netheriands z 20 czerwca 1991 r. TSUE stwierdził, że: "(...) Spółka holdingowa, której jedynym przedmiotem działania jest nabywanie udziałów w innych przedsiębiorstwach, bez własnego, bezpośredniego czy pośredniego, zaangażowania w zarządzanie tymi przedsiębiorstwami bez naruszenia swoich praw, jako udziałowca, nie posiada statusu podatnika dla potrzeb podatku od wartości dodanej". Podobne stanowisko zajął TSUE w orzeczeniu z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz.

Należy podkreślić, że w świetle powyższego orzecznictwa TSUE, nawet, jeżeli udziałowiec może zostać uznany za podatnika VAT z tytułu prowadzenia innej działalności (niż sprzedaż akcji i udziałów), to sam fakt posiadania akcji (udziałów) nie stanowi działalności objętej opodatkowaniem VAT. Zasadniczo powyższe wyroki odnoszą się do art. 4 VI Dyrektywy Rady z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej nr 77/388/EWG (Dz.Urz.UE.L z 1977 r. nr 145/1 z późn. zm., dalej: "VI Dyrektywa"), to jednak ich tezy będą miały również zastosowanie do art. 9 Dyrektywy 112, którego brzmienie jest analogiczne jak ww. przepisu VI Dyrektywy. Takie rozumienie pojęcia "podatnika" i "działalności gospodarczej" zostało również potwierdzone na gruncie ustawy VAT przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, który w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. I SA/Op 176/10 wskazał, że "(...) Działalnością gospodarczą w rozumieniu wskazanego przepisu będzie tylko taka działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej aktywności podatnika. Istotną cechą działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 omawianej ustawy jest jej ciągły i profesjonalny charakter".

Wnioskodawca zwraca uwagę również, że dokonując wykładni art. 9 Dyrektywy 112 (oraz art. 4 VI Dyrektywy) TSUE wskazał, iż nabywanie i zbywanie udziałów i akcji w spółkach może zostać uznane za wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy 112 (oraz VI Dyrektywy), wyłącznie w przypadku, gdy:

właściciel udziałów (akcji) uczestniczy jednocześnie w zarządzaniu spółką, której akcje posiada w zakresie wykraczającym poza czynności wynikające ze zwykłego prawa własności:
sprzedaż udziałów (akcji) prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;
posiadanie udziałów (akcji) jest bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzenia działalności gospodarczej posiadacza udziałów.

Żaden z wyżej wymienionych przypadków nie ma jednak miejsca w odniesieniu do Wnioskodawcy.

Ad. 1. Zarządzanie spółką przez jej udziałowca wykraczające poza czynności wynikające ze zwykłego wykonywania prawa własności.

Pierwszy z przywołanych przypadków dotyczy sytuacji, w której udziałowiec zbywający udziały spółki uczestnicy w zarządzaniu taką spółką w zakresie wykraczającym poza czynności zwykłego zarządu, tj. udziałowiec bezpośrednio uczestniczy w zarządzaniu spółką, której udziały są zbywane wykonując na rzecz spółki usługi związane z zarządzaniem spółką, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W takim przypadku TSUE uznał, że zbycie udziałów w spółce przez udziałowca, który bezpośrednio uczestniczy w zarządzaniu spółką stanowi wykonywanie działalności gospodarczej, które podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Powyższy pogląd TSUE przedstawił w wyroku w sprawie C-142/99 pomiędzy Floridienne SA i Berginvest SA a Państwem Belgijskim stwierdzając, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT np. usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych. Analogiczne stanowisko zajął TSUE w orzeczeniu z dnia 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV a Staatssecretaris van Financien oraz w orzeczeniu z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations. Powyższy pogląd na gruncie polskiej ustawy VAT potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, który w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. 1 SA/Op 176/10 wskazując, że: "Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od powyższej zasady sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką stwierdzić należy, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki. (...) Wskazane przez organ przypadki, w których ETS uznawał posiadanie udziałów i obrót nimi za działalność gospodarczą dotyczyły tych szczególnych sytuacji, gdzie w związku z posiadaniem udziałów spółki holdingowe wykonywały szereg usług na rzecz podmiotów kontrolowanych i cały sens i cel ich działalności oparty był na kontroli podmiotów gospodarczych przez posiadanie ich udziałów". Wskazać należy, iż Wnioskodawca nie pełni jakichkolwiek funkcji - nie uczestniczy i nie uczestniczył w zarządzaniu Spółką 6.

Ad. 2. Prowadzenie działalności maklerskiej i brokerskiej

Wnioskodawca podkreśla, że nie prowadzi, nie prowadził oraz nie będzie prowadził działalności gospodarczej w zakresie obrotu papierami wartościowymi ani pośrednictwa. W związku z tym wskazany przypadek nie będzie miał zastosowanie w odniesieniu do Wnioskodawcy.

Ad. 3. Posiadanie udziałów jako bezpośredni, stały i konieczny warunek rozszerzenia działalności gospodarczej

Wnioskodawca wskazuje, że posiadanie przez niego udziałów w Spółce 6 nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem działalności gospodarczej prowadzonej Wnioskodawcy, albowiem przedmiotem jego działalności nie jest obrót udziałami (akcjami) innych spółek. Wnioskodawca reprezentuje stanowisko, iż analizowaną przesłankę uznania sprzedaży udziałów za transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT można uznać za spełnioną, jeśli zbywanie i nabywanie udziałów lub akcji można uznać za czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Nie dotyczy to zbycia udziałów w Spółce, które ma charakter sporadyczny, w związku ze zmianą planów gospodarczych Wnioskodawcy. Uwzględniając powyższe, przyszłe zbycie udziałów w Spółce 6 nie można uznać za wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy VAT, a Wnioskodawca dokonując zbycia nie będzie działał w charakterze podatnika, ponieważ:

Wnioskodawca nie pełni jakichkolwiek funkcji - nie uczestniczy i uczestniczył w zarządzaniu Spółką 6,
Posiadanie przez Wnioskodawcę udziałów w Spółce 6 wiąże się jedynie z wykonywaniem podstawowych praw właścicielskich,
Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z obrotem papierami wartościowymi, udziałami ani akcjami w spółkach lub pośrednictwa w tym zakresie,
Rozważane przez Wnioskodawcę zbycie udziałów nie będzie dokonywane w ramach działalności maklerskiej ani brokerskiej, których to działalności Wnioskodawca nigdy nie prowadził,
Posiadanie przez Wnioskodawcę udziałów w Spółce 6 nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzenia działalności gospodarczej Wnioskodawcy,
Wnioskodawca będzie dokonywał zbycia udziałów w związku ze zmianą planów gospodarczych. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo:
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 marca 2014 r. o sygn. IBPP2/443-1213/13/BW, wedle której „Sprzedaż udziałów jest czynnością polegającą na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji, a czerpanie korzyści z posiadanego prawa własności nie może samo w sobie być traktowane jako działalność gospodarcza. Jeżeli samo posiadanie takich udziałów nie stanowi działalności gospodarczej, to także ich sprzedaż nie będzie działalnością gospodarczą. Zatem tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki należy uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.
W przypadku zbycia udziałów w spółce z o.o. dochodzi jedynie do dyspozycji składnikiem majątkowym, a czynność taka, będąca wykonaniem uprawnień przysługujących właścicielowi, nie stanowi działalności usługowej podatnika - udziałowca."
w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 7 kwietnia 2016 r. o sygn. i BPP2/4512-18/16/IK.

Tym samym, przedmiotowe zbycie udziałów Spółki 6. nie będzie czynnością wykonywaną w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, a jedynie wykonywaniem funkcji właścicielskiej niepodlegającym przepisom ustawy VAT ani Dyrektywy 112. W efekcie, powyższa transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Towarami zaś, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dlatego też, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem, za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

A więc w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samej sprzedaży udziałów bądź akcji nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyrokach w sprawach C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95 TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Natomiast w wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy, w określonych okolicznościach, a mianowicie gdy:

posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,
sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,
posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/ sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły.

Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.

Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 (2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.

W orzeczeniu TSUE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.

W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika.

Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z dnia 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką - WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Op 176/10, stwierdził, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca posiada w Spółce 6 udziały, które zamierz zbyć. Jednocześnie na rzecz tej Spółki wykonuje świadczenie, w ramach którego wykonuje usługi informatyczne i techniczne.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca uczestniczy w zarządzaniu Spółką 6, w której udziały posiada, bowiem wykonuje swe działania w zakresie wykraczającym poza zwykłe prawa i obowiązki udziałowca, przez świadczenie usług, na które to składają się usługi informatyczne i techniczne. Powyższe usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem działania Wnioskodawcy w takim zakresie wpisują się w definicję prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, a wskazana we wniosku planowana sprzedaż udziałów będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zbycie udziałów Spółki 6 nie będzie czynnością wykonywaną w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, w efekcie powyższa transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zmiana któregokolwiek elementu opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku lub zmiana stanu prawnego powoduje, że interpretacja traci ważność.

Natomiast w odniesieniu do powołanych w uzasadnieniu interpretacji indywidualnych należy zauważyć, że dotyczą one stanu faktycznego odmiennego aniżeli przedstawiony w rozpatrywanym wniosku, bowiem wnioskodawcy nie świadczą usług na rzecz spółek, których udziały zbywają.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2016r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin