Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4511-234/15/PM
z 15 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 16 czerwca 2015 r. (data wpływu do Biura – 17 czerwca 2015 r.), uzupełnionym 4 września 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego przelewu wierzytelności na inną osobę – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego przelewu wierzytelności na inną osobę.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 18 sierpnia 2015 r. wezwano Wnioskodawcę o jego uzupełnienie.

Wniosek uzupełniono 4 września 2015 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 15 lipca 1996 r. Wnioskodawca wraz z żoną zawarł umowę ze Spółdzielnią mieszkaniową, na mocy której:

1.Spółdzielnia zobowiązała się przydzielić Wnioskodawcy wraz z żoną lokal nr 18A (strych mieszczący się obok mieszkania Wnioskodawcy) na zasadach własnościowego prawa do lokalu po dokonaniu wpłaty wkładu budowlanego i adaptacji strychu na cele mieszkaniowe.

2.Wnioskodawca wraz z żoną zobowiązał się do dokonania wpłaty wkładu budowlanego w wys. 5 000 zł (pięć tysięcy złotych) oraz do adaptacji ww. pomieszczenia na cele mieszkaniowe w czasie nieokreślonym, przed uzyskaniem przydziału lokalu.

W latach 1996-1997 Wnioskodawca z żoną dokonał wpłaty wymaganego wkładu budowlanego w dwóch ratach (2x 2 500 zł), zaś Spółdzielnia udostępniła Wnioskodawcy lokal w celu jego adaptacji.

Ze względu na brak środków finansowych, Wnioskodawcy wraz z żoną nigdy nie udało się rozpocząć prac niezbędnych do adaptacji tego lokalu i nie uzyskali oni przydziału prawa własności do ww. pomieszczenia. Przez ten okres (1997-2015) pomieszczenie wykorzystywane było przez nich jako pomieszczenie pomocnicze (strych, skład).

Ze względu na brak możliwości finansowych na adaptację strychu w przyszłości, 16 lutego 2015 r. Wnioskodawca wraz z żoną dokonał odpłatnego przelewu wierzytelności na inną osobę fizyczną wraz z wniesionym wkładem budowlanym i wraz ze wszystkimi prawami wynikającymi z umowy z 15 lipca 1996 r. – za cenę 50 000 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych), którą nabywca zapłacił w dniu podpisania umowy.

Z uzupełnienia wniosku, które wpłynęło do Biura 4 września 2015 r. wynika, że:

1. Spółdzielnia mieszkaniowa nie przydzieliła Wnioskodawcy lokalu (strych nr 18A) i nie ustanowiła spółdzielczego prawa do lokalu, gdyż warunkiem tych czynności była adaptacja strychu na lokal mieszkalny (wg zawartej umowy), do czego nigdy nie doszło. Spółdzielnia wprawdzie udostępniła Wnioskodawcy strych w celu jego adaptacji, ale w umowie nie określono terminu w jakim należało adaptację wykonać, w związku z czym spółdzielnia nie upomniała się o jej realizację.
2. Wniesienie wkładu nie wiązało się z przydziałem lokalu bez ustanowienia spółdzielczego prawa do lokalu, bowiem przydział jest dokumentem potwierdzającym ustanowienie prawa do lokalu, co nie miało miejsca. Wniesiony wkład budowlany miał raczej charakter zaliczki na poczet spółdzielczego prawa do lokalu, które miało być przydzielone w przyszłości po spełnieniu przez Wnioskodawcę warunku jakim była adaptacja lokalu na własny koszt.
3. Umowa zawarta została w formie pisemnej, nie w formie aktu notarialnego – zdaniem Wnioskodawcy ówczesne przepisy nie wymagały formy aktu notarialnego przy zawieraniu umowy na wybudowanie i przydział lokalu mieszkalnego, a tym samym na adaptację strychu i późniejszy przydział spółdzielczego prawa do zaadaptowanego na cele mieszkaniowe strychu.
4. Wnioskodawca ze względów finansowych nie mogąc dokonać planowanej adaptacji strychu, postanowił go sprzedać. Okazało się to niemożliwe, ponieważ nie posiadał tytułu prawnego do tego lokalu (przydziału spółdzielczego prawa do lokalu), a jedynie nadal wiążącą umowę ze Spółdzielnią. Wnioskodawca w związku z tym uzyskał opinię radcy prawnego specjalizującego się w prawach spółdzielczych, który uznał, że Wnioskodawca może dokonać cesji praw wynikających z przedmiotowej umowy na osobę trzecią. Radca prawny zastrzegł jednak, że osoba ta zobowiązana będzie do adaptacji strychu, aby uzyskać tytuł prawny do tego lokalu.
5. Umowa notarialna odpłatnego przelewu wierzytelności została sporządzona przez notariusza na postawie tej opinii. Mając na uwadze powyższe należy uznać, że zawarta umowa nie postaje w sprzeczności z zapisami ustawy Prawo spółdzielcze, czy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
6. Wnioskodawca nie zawarł w 1996 r. ze Spółdzielnią umowy o ekspektatywę odrębnej własności lokalu i obecnie jej nie zbył, gdyż taki rodzaj umowy i przepisy określające prawa i obowiązki wynikające z zawarcia takiej umowy weszły w życie wraz z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych w 2000 r., przez co, zdaniem Wnioskodawcy przepisy te nie mają zastosowania do umowy zawartej przez niego w 1996 r.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy umowa odpłatnego przelewu wierzytelności na inną osobę powoduje powstanie obowiązku podatkowego z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych? Jeśli tak, to jaka jest podstawa i stawka podatku?

Wnioskodawca uważa, że przychód z tej transakcji nie stanowi źródła przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie został wymieniony w art. 10 ww. ustawy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle powyższego uregulowania podatkiem dochodowym nie są objęte wyłącznie dochody wymienione art. 21, 52, 52a i 52c ww. ustawy oraz dochody, od których zaniechano poboru podatku. Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

W myśl art. 11 ust. 1 przytoczonej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychód należy więc uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Pod pojęciem przychodu należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nim źródłami przychodów są:

1.stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

2.działalność wykonywana osobiście;

3.pozarolnicza działalność gospodarcza;

4.działy specjalne produkcji rolnej;

5.(uchylony);

6.najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

7.kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c);

8.odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

8a.działalność prowadzona przez zagraniczną spółkę kontrolowaną;

9.inne źródła.

Jak wynika z przywołanego katalogu źródeł przychodów, jednym z nich są prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) (art. 10 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy).

Stosownie natomiast do art. 18 przytoczonej ustawy za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Ponieważ zawarty w cytowanym art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalog praw majątkowych jest jedynie przykładowy, na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”, przyjąć należy, iż do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji omawianego przepisu można zaliczyć także inne prawa nie wymienione wprost w tym przepisie. Zatem tą kategorią został objęty każdy przychód osiągnięty przez podatnika w związku z posiadaniem przez niego praw o charakterze majątkowym, czyli takich z którymi wiąże się wymierna korzyść. Do przychodów z praw majątkowych zaliczyć należy także wierzytelności czy też przychód uzyskany z ich zbycia albo przychód uzyskany ze zrealizowania prawa, które z tymi wierzytelnościami się wiąże.

Wierzytelność jest prawem podmiotowym, które w stosunku zobowiązaniowym przysługuje wierzycielowi. Przy podziale praw na majątkowe i niemajątkowe podstawę stanowi interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są z interesem ekonomicznym danego podmiotu. Są to więc także wierzytelności, wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, w wysokości wartości świadczeń majątkowych.

Instytucja zmiany wierzyciela została określona w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie takie w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelności, wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta) stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem, powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne.

Na gruncie przepisów podatkowych transakcja odpłatnego zbycia wierzytelności jest zdarzeniem wywołującym określone skutki podatkowe.

Otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w związku z dokonaną cesją wierzytelności pieniądze, w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowią przychód, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zasadą zawartą w art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Wnioskodawca zawarł w 1996 r. ze Spółdzielnią mieszkaniową umowę o przydzielenie lokalu (w celu adaptacji go na cele mieszkaniowe) i w związku z tym dokonał wpłaty wkładu budowlanego. W 2015 r., z racji braku środków, finansowych postanowił zbyć uprawnienia (wierzytelność) wraz z wkładem budowlanym z tytułu ww. umowy.

Dokonując więc odpłatnego przelewu wierzytelności ww. umowy wraz z wniesionym wkładem budowlanym i wraz ze wszystkimi prawami wynikającymi z umowy z 15 lipca 1996 r., Wnioskodawca uzyskał przychód z tytułu zbycia praw majątkowych. Nie sposób bowiem zaprzeczyć, iż Wnioskodawcy – z tytułu zawartej w 1996 r. umowy – przysługiwały określone uprawnienia mające finansowy wymiar. Skoro je zbył, to w świetle uregulowań ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskał przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych.

Na kanwie tak opisanego stanu faktycznego należy bowiem podkreślić, że prawa majątkowe są prawami podmiotowymi, realizującymi interes ekonomiczny uprawnionego i składającymi się na jego majątek. Prawo majątkowe jest więc źródłem przychodów przede wszystkim w przypadku jego odpłatnego przeniesienia na inną osobę.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny oraz powołane przepisy – otrzymanie przez Wnioskodawcę środków finansowych z tytułu zbycia opisanych praw (wierzytelności) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18, w powiązaniu z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód ten, zgodnie z regulacjami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 11 ust. 1) powstaje w momencie jego otrzymania lub postawienia do dyspozycji, czyli – w analizowanej sprawie – w momencie otrzymania zapłaty. Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z pozostałymi dochodami − zgodnie z art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych − i są opodatkowane na zasadach ogólnych, według stawki określonej w art. 27 ust. 1 ustawy, przy uwzględnieniu kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Żona Wnioskodawcy chcąc uzyskać interpretację w omawianej sprawie winna wystąpić z odrębnym wnioskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.