Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4515-6/15/DSZ
z 22 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2015 r. (data wpływu 22 stycznia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 2 kwietnia 2015 r. (data wpływu 7 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 7 kwietnia 2015 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

We wniosku tym przedstawione zostało następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 17 maja 2014 r. Wnioskodawczyni otrzymała w spadku po cioci (II grupa podatkowa) zmarłej w dniu 25 lutego 2013 r. lokal mieszkalny w B.

Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym zeznanie SD-Z3 wraz z oświadczeniem dotyczącym art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni oświadcza jednocześnie, że spełnia warunki wymienionego artykułu.

Wnioskodawczyni otrzymała z Urzędu Skarbowego decyzję o umorzeniu postępowania podatkowego.

Latem 2014 r. pojechała z mężem do B. na rozpoznanie możliwości zatrudnienia męża oraz leczenia i rehabilitacji córki. Okazało się, że mąż nie może liczyć na pracę o przynajmniej zbliżonym uposażeniu do pracy jaką wykonuje w miejscu obecnego zamieszkania. Wnioskodawczyni nadmienia, iż nie pracuje zawodowo, gdyż ma niepełnosprawną córkę, dlatego też praca męża stanowi dla ich rodziny wartość nadrzędną. Poza tym w październiku 2014 r. córka otrzymała znaczny stopień niepełnosprawności (I grupa inwalidzka) ze względu na chorobę płuc (niewydolność oddechową), a mieszkanie to położone jest na III piętrze w bloku, w którym nie ma windy, co byłoby znacznym utrudnieniem. Wnioskodawczyni zaznacza, że oprócz chorej córki ma również jeszcze jedną, uczącą się córkę.

Z uwagi na powyższe okoliczności Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać ww. mieszkanie i skorzystać z ust. 8 wymienionego art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z decyzji otrzymanej z Urzędu Skarbowego wynika, iż Wnioskodawczyni ma 6 miesięcy na zakup innego mieszkania, ale według Wnioskodawczyni z ustawy wynika, iż ma na to 2 lata.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy powody, które przedstawiła Wnioskodawczyni uprawniają Ją do skorzystania z art. 16 ust. 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn?
   
2. Jeśli tak, to czy Wnioskodawczyni ma na to 2 lata od dnia sprzedaży, czy 6 miesięcy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, powinna mieć możliwość skorzystania z ww. ulgi, gdyż powody, jakie podała, nie są powodami błahymi.

Wnioskodawczyni stoi ponadto na stanowisku, że z ustawy jednoznacznie wynika, iż ma na to 2 lata.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r., poz. 86 z późn. zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia.

Ponieważ ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia spadku, to w tym zakresie należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2015 r., poz. 121 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego spadek stanowią prawa i obowiązki zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 17 maja 2014 r. Wnioskodawczyni otrzymała w spadku po cioci (II grupa podatkowa) zmarłej w dniu 25 lutego 2013 r. lokal mieszkalny w B. Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym zeznanie SD-Z3 wraz z oświadczeniem dotyczącym art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni oświadcza jednocześnie, że spełnia warunki wymienionego artykułu.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że nabycie – tytułem spadku – opisanego lokalu mieszkalnego nastąpiło w dacie śmierci cioci Wnioskodawczyni, tj. 25 lutego 2013 r. W niniejszej sprawie nie będą miały więc zastosowania przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

Stosownie do art. 16 ust. 1 ww. ustawy, w brzmieniu mającym zastosowanie w niniejszej sprawie, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

1. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
2. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
3. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza

• nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

W myśl art. 16 ust. 2 analizowanej ustawy, ulga, o której wyżej mowa, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
   
   
   
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego - jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
      
   2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
      

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat.

Jednakże, zgodnie z art. 16 ust. 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. – warunek określony w ust. 2 pkt 5 lit. b uważa się za spełniony również wtedy, gdy budynek lub lokal mieszkalny (udział w budynku lub lokalu) albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (udział w takim prawie) został zbyty przed rozpoczęciem zamieszkiwania, ze względu na konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia.

Pomimo nie sprecyzowania w akcie prawnym, co należy rozumieć przez „konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania” należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika. Innymi słowy winna ona mieć charakter obiektywny i imperatywny. Dla spełnienia tej przesłanki nie wystarczy zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych. Będzie nią również zmiana miejsca pracy, choroba spadkobiercy/obdarowanego lub członków jego najbliższej rodziny z nim zamieszkujących. Innymi słowy każda sytuacja, która uniemożliwia egzystencję w nabytej nieruchomości.

Podkreślić należy, że powołane powyżej przykłady ilustrujące „konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania” nie wyczerpują wszystkich okoliczności mieszczących się w zakresie przedmiotowym użytego przez ustawodawcę zwrotu, bowiem każda sytuacja w jakiej znajduje się podatnik winna być rozpatrywana indywidualnie. Niemniej jednak wskazać należy, że konieczna zmiana warunków lub miejsca zamieszkania występuje wówczas, gdy korzystający z ulgi spadkobierca z uwagi na zaistniałą sytuację życiową nie może zamieszkiwać w nabytej w spadku nieruchomości.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi, wynikającą z art. 16 ust. 8 ww. ustawy, jest przeznaczenie – w okresie dwóch lat od dnia zbycia – środków uzyskanych ze sprzedaży w całości na jeden ze wskazanych w tym przepisie celów mieszkaniowych.

Zauważyć w tym miejscu należy, że w przedstawionym w niniejszej sprawie zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawczyni latem 2014 r. pojechała z mężem do B. na rozpoznanie możliwości zatrudnienia męża oraz leczenia i rehabilitacji córki. Okazało się, że mąż nie może liczyć na pracę o przynajmniej zbliżonym uposażeniu do pracy jaką wykonuje w miejscu obecnego zamieszkania. Wnioskodawczyni nie pracuje zawodowo, gdyż ma niepełnosprawną córkę. W październiku 2014 r. córka otrzymała znaczny stopień niepełnosprawności (I grupa inwalidzka) ze względu na chorobę płuc (niewydolność oddechową), a mieszkanie to położone jest na III piętrze w bloku, w którym nie ma windy, co byłoby znacznym utrudnieniem. Wnioskodawczyni zaznacza, że oprócz chorej córki ma również jeszcze jedną, uczącą się córkę.

Mając zatem na uwadze zacytowane przepisy prawa należy stwierdzić, że wskazane przez Wnioskodawczynię przesłanki zbycia nabytego lokalu przed rozpoczęciem w nim zamieszkiwania stanowią uzasadnioną konieczność zmiany warunków mieszkaniowych lub miejsca zamieszkania w rozumieniu przepisu art. 16 ust. 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn i uprawniają do zachowania ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 8 tej ustawy. Jednocześnie podkreślenia wymaga, iż zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 8 ww. ustawy obowiązującym po dniu 1 stycznia 2007 r., jednym z warunków uprawniających Wnioskodawczynię do skorzystania z analizowanej preferencji podatkowej będzie przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży tego lokalu mieszkalnego na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu w całości w okresie dwóch lat od dnia jego zbycia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.