Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP3/4512-730/15-2/MC
z 23 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2015 r. (data wpływu 31 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku usług udzielania pożyczek rozliczanych jako import usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku usług udzielania pożyczek rozliczanych jako import usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Spółka (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) jest podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce. Podstawowym rodzajem działalności Wnioskodawcy jest działalność finansowa, w szczególności w zakresie udzielania pożyczek pieniężnych osobom fizycznym poza systemem bankowym, za pośrednictwem sieci Internet. Spółka świadczy usługi w oparciu o przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.

W celu zwiększenia akcji pożyczkowej Spółka nawiązała oraz zamierza nawiązać współpracę z podmiotami oferującymi swoje usługi w zakresie sprzedaży produktów Spółki za pośrednictwem różnych kanałów sprzedaży, preferowanych przez Spółkę. Spółka nabywa oraz zamierza kontynuować nabywanie usług pośrednictwa od podmiotów współpracujących - krajowych oraz zagranicznych (dalej: „Pośrednik” lub „Pośrednicy”).

Działalność Pośredników ma polegać na zapewnieniu Spółce kompleksowej obsługi w zakresie pozyskiwania klientów (dalej: „Klient”) oraz obsługi części procesu udzielania pożyczki.

W ramach usług świadczonych przez Pośrednika na rzecz Spółki, Pośrednik zaopatruje i będzie zaopatrywał Spółkę w usługę pośrednictwa finansowego. Usługi świadczone przez Pośrednika będą rozpoczynać się na etapie pozyskiwania Klienta i będą trwać przez kolejne etapy procesu pożyczkowego, tzn. znalezienie klienta, generowanie wniosku o pożyczkę, wstępne rozpatrzenie wniosku.

Usługa pośrednictwa finansowego świadczona przez Pośrednika obejmuje następujące czynności:

1. podejmowanie aktywnych działań mających na celu pozyskiwanie nowych Klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki np. poprzez informowanie potencjalnych Klientów o możliwości uzyskania pożyczki i ich warunkach;
   
2. podejmowanie aktywnych działań mających na celu zainteresowanie istniejących Klientów nowymi produktami finansowymi Spółki;
   
3. umożliwienie Klientom negocjowania warunków udzielenia pożyczki;
   
4. przyjmowanie wniosków o udzielenie pożyczki od potencjalnych Klientów;
   
5. pozyskiwanie od Klientów informacji niezbędnych do wydania decyzji o udzieleniu pożyczki, analiza takich informacji;
   
6. sprawdzanie Klientów na podstawie podanych przez nich informacji, ich wiarygodności finansowej;
   
7. korespondencja z Klientami informująca o przyznaniu (lub nieprzyznaniu) pożyczki;
   
8. przygotowywanie umowy pożyczki lub podobnej pomiędzy Spółką a Klientem;
   
9. bieżąca aktualizacja informacji przekazywanych potencjalnym Klientom, tj. zapewnienie, że nowe rodzaje pożyczek oraz aktualizacje już istniejących usług, są uwzględniane w aktualnych formularzach wniosków o pożyczkę i umowach pożyczki;
   
10. aktualizację treści dokumentów wzorów umów z klientami zgodnie z instrukcjami Spółki.
    
    

Z perspektywy Klienta pożyczkodawcą będzie zawsze Wnioskodawca. Wszelkie czynności będą wykonywane przez Pośrednika w imieniu i na rzecz Spółki na podstawie umowy zawartej pomiędzy Pośrednikiem a Spółką. Zatem z perspektywy typowego Klienta wszelkie czynności będą odbierane tak, jakby były wykonywane przez Spółkę. Udzielanie pożyczek bez świadczenia przez Pośredników wyżej wymienionych usług nie byłoby możliwe.

Z tytułu wykonywania powyższych usług Pośrednik jest wynagradzany przez Spółkę w formie pieniężnej. Przedmiotowe wynagrodzenie jest ustalane jako kwota stała lub będzie kalkulowane w oparciu o wielkość lub jakość akcji sprzedażowej Pośrednika, np. ilości umów (produktów) zawartych przez Spółkę z Klientami.

Wnioskodawca nie jest podmiotem powiązanym z Pośrednikami w rozumieniu art. 32 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.; dalej: „ustawa VAT”).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego usługi nabywane przez Spółkę od Pośrednika będącego podmiotem zagranicznym i wykazywane jako import usług w Polsce, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Opisane w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym kompleksowe usługi pośrednictwa finansowego, nabywane przez Spółkę i wykazywane jako import usług podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT.

1. Import usług
   
   

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy VAT, pod pojęciem importu usług rozumie się świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Z kolei art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT wskazuje, iż podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
     
   • w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
   
   
   

Z art. 28b ustawy VAT wynika z kolei, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28 ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n, które to wyjątki nie mają zastosowania w świetle przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym stanie faktycznym, usługodawcą będzie podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Usługobiorcą usług, będzie natomiast podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy VAT (Spółka).

Biorąc pod uwagę powyższe, obowiązek podatkowy z tytułu nabycia przez Spółkę usług świadczonych przez Pośrednika (podmiot zagraniczny nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju) ciąży na Spółce. Tym samym Spółka nabywając usługi od Pośrednika będzie zobowiązania do wykazania w deklaracji VAT importu usług ze stawką właściwą dla świadczenia tychże usług.

2. Usługi kompleksowego pośrednictwa finansowego
   
   

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa, w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Pośrednik uczestniczy, w imieniu i na zlecenie Spółki, w procesie pozyskiwania klientów i udzielania pożyczki, tzn. od momentu inicjacji kontaktu z klientem, poprzez zapewnienie platformy umożliwiającej nawiązanie kontaktu z klientem, aktywizację klientów, następnie poprzez proces analizy złożonych wniosków o pożyczkę, weryfikacji zdolności kredytowej oraz wstępnej akceptacji wniosków. Ostateczna akceptacja wniosków o pożyczkę zawsze ciąży na Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy, w myśl zaprezentowanego stanu faktycznego Pośrednik świadczy na rzecz Spółki usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek. Usługi świadczone przez Pośrednika prowadzą do skorzystania przez klienta z usług świadczonych przez Wnioskodawcę, tj. do zawarcia umowy pożyczki między Wnioskodawcą a Klientem, oraz zapewniają prawidłową realizację usługi, jaką jest udzielenie pożyczki.

3. Usługi świadczone przez Pośrednika jako usługa pośrednictwa w świadczeniu usługi udzielania pożyczek przez Spółkę
   
   

W celu stwierdzenia, czy usługi świadczone przez Pośrednika na rzecz Spółki stanowią pośrednictwo w udzielaniu pożyczek należy zdefiniować pojęcie „pośrednictwo”. Ustawa VAT nie definiuje tęgo pojęcia, w pierwszej kolejności należy zatem odnieść się do wykładni językowej.

Zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego (http://encyklopedia.pwn.pl/), za pośrednictwo uważa się umowę, „w której jedna strona (pośrednik) zobowiązuje się do załatwienia stwarzania sposobności zawarcia umowy lub do pośredniczenia przy jej zawarciu”.

Słowo „pośredniczyć” oznacza również „kojarzyć kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwiać kontakty uczestnikom rynku pracy" (http://sjp.pwn.pl).

Odnosząc przedmiotowe definicje do usług świadczonych przez Pośrednika należy stwierdzić, iż są one wykonywane w celu „skojarzenia” Spółki i potencjalnych pożyczkobiorców oraz ich celem jest „stworzenie sposobności zawarcia umowy”.

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. orzeczenia w sprawach: C-2/95, C-235/00, C-453/05 oraz C-350/10) wynika, iż aby dana usługa została uznana za usługę pośrednictwa finansowego powinna ona spełniać następujące przesłanki:

• usługa powinna być świadczona na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
  

• z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
  

• celem usługi wykonywanej przez pośrednika powinno być dążenie do zawarcia umowy (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),
  

• usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).
  
  
  

Przykładowo, we wspomnianym wyroku o sygnaturze C-453/05, TSUE stwierdził, źe „działalność pośrednictwa stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy”.

Z powyższego wynika zatem, że pośrednictwo może obejmować wszelkie czynności, które mają doprowadzić do zawarcia umowy między stronami. Jednocześnie jednak z pojęciem pośrednictwa nie mamy do czynienia w sytuacji, gdy działalność wykonywana przez pośrednika ogranicza się jedynie do wykonywania czynności faktycznych związanych z umową. Nie ma przeszkód, aby pośrednik wykonywał również tego typu czynności w zakresie swojego zlecenia.

W opinii Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym usługi świadczone przez Pośrednika spełniają wszystkie wyszczególnione przez TSUE przesłanki uznania ich za usługi pośrednictwa finansowego.

4. Czynności wykonywane przez Pośrednika jako świadczenie złożone
   
   

Przepisy ustawy VAT nie zawierają definicji usługi złożonej, ani zasad kwalifikacji danych usług jako jednolitego świadczenia, lub równolegle istniejących świadczeń, które opodatkowane są odrębnie w sposób właściwy dla charakteru danego świadczenia. Definicja taka oraz zasady dokonywania klasyfikacji zostały wypracowane w orzecznictwie TSUE.

Analiza tego orzecznictwa prowadzi do wniosku, że wyłącznym warunkiem uznania świadczenia złożonego za jedno świadczenie, a nie kilka odrębnych świadczeń jest (i) obiektywna możliwość uznania, że w przedmiotowym stanie faktycznym istnieje (ii) jedno nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego (iii) rozdzielenie miałoby charakter sztuczny, czy które (iv) nie mogłoby być wzajemnie rozdzielone. Taka konkluzja wynika jednoznacznie z wyroków w następujących sprawach: Card Protection Plan (CPP), C-572/07 (RLRE Tellmer Property sro), C-41/04 (Levob Verzekeringen BV and OV Bank), C-111/05 (Aktieboiaget NN and Skatteverket). W tym kontekście warto zwrócić uwagę na wyrok w sprawie Levob, który wskazuje:

„20. Mając na uwadze dwie okoliczności, a mianowicie że, po pierwsze, z art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy wynika, iż każda czynność powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a po drugie, że czynność złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT, należy w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie (por. przez analogię ww. wyrok w sprawie CPP, pkt 29).

22. Podobnie jest w przypadku, jeśli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny”.

Kwestia złożoności świadczenia usługi pożyczki była również analizowana przez polskie orzecznictwo. Przykładowo, w wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. WSA we Wrocławiu sygn. akt I SA/Wr 189/12 stwierdzono, iż „usługa udzielania pożyczek (kredytów) stanowi proces złożony, który rozpoczyna się od poszukiwania osób zainteresowanych ich zaciągnięciem, następnie przechodzi przez fazę negocjacji, gromadzenia stosownej dokumentacji, dochodząc do fazy przyznania pożyczki (podpisania umowy). Przy czym, usługa ta nie kończy się z dniem podpisania umowy pożyczkowej i przekazania na rzecz klienta środków pieniężnych. Jest ona kontynuowana do czasu, kiedy wygasną wzajemne roszczenia (zobowiązania) stron umowy pożyczkowej. Zazwyczaj relacje na linii instytucja finansowa - klient kończą się w momencie całkowitej spłaty pożyczki (niejednokrotnie potwierdzonej dokumentem potwierdzającym ten fakt)”.

Analizując przedmiotowy stan faktyczny w kontekście ww. orzeczeń TSUE oraz polskich sądów administracyjnych należy zauważyć, że usługi świadczone przez Pośrednika na rzecz Spółki wchodzące w skład usługi udzielenia pożyczki powinny zostać uznane za jedno kompleksowe, jednolicie opodatkowane świadczenie. Usługi nabywane od Pośrednika są traktowane przez Wnioskodawcę jako pośrednictwo finansowe i nie są rozpatrywane oddzielnie. Spółka nabywając od Pośrednika usługi nabywa cały pakiet czynności wchodzących w skład pośrednictwa finansowego, bez możliwości wyboru konkretnych elementów.

Celem czynności nabywanych od Pośrednika przez Spółkę jest wyłącznie zrealizowanie usługi zasadniczej, polegającej na finansowaniu Klienta przez Wnioskodawcę. Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie przedstawionym w interpretacji indywidulanej z dnia 14 grudnia 2012 r. sygn. IPPP3/443-926/12-2/JK „usługa zasadnicza w analizowanym przypadku, w postaci pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych, nie mogłaby być bowiem wykonana bez działań mających na celu pozyskiwanie nowych klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki, przyjmowania wniosków o udzielenie pożyczki, analizy i akceptacji wniosków o pożyczkę, obliczania i naliczania odsetek, prowizji oraz innych opłat od udzielonej pożyczki, udostępniania kwoty pożyczki klientowi, obsługi w zakresie wypłaty pożyczek i przyjmowania spłaty pożyczek, obsługi procedury zamknięcia pożyczki. Powyższe działania nie stanowią zatem celu samego w sobie, lecz są środkiem do pełnego i należytego wykonania usługi zasadniczej. Zatem można w przypadku powyższych świadczeń mówić o jednym świadczeniu głównym - pośrednictwie w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych, na które składają się inne świadczenia pomocnicze - usługi pozyskiwania nowych klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki, przyjmowania wniosków o udzielenie pożyczki, analizy i akceptacji wniosków o pożyczkę, obliczania i naliczania odsetek, prowizji oraz innych opłat od udzielonej pożyczki, udostępniania kwoty pożyczki klientowi, obsługi w zakresie wypłaty pożyczek i przyjmowania spłaty pożyczek, obsługi procedury zamknięcia pożyczki. Niniejsze usługi pomocnicze mają ścisły związek z pośrednictwem w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych i ich funkcjonowanie samoistne, w oderwaniu od usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych pozbawione byłoby sensu. Ponadto oddzielenie powyższych świadczeń od usługi zasadniczej (pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych) miałoby charakter sztuczny.” Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w cytowanej powyżej interpretacji zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, iż wyżej wymienione czynności pomocnicze tworzą kompleksową usługę pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych opodatkowaną według zasad obowiązujących dla usługi zasadniczej - podlegającą zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT zwolnieniu z opodatkowania.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, nabycie od Pośrednika pakietu usług wymienionych w przedstawionym stanie faktycznym powinno być wykazywane przez Spółkę jako import usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z zasadą ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
     
   • w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
     
     

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W myśl ust. 14 ww. artykułu, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Ponadto, jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37 41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z przytoczonego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Można zatem stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi.

W celu rozstrzygnięcia co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku w sprawie sygn. C-453/05, gdzie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) stwierdził, że „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, w kwestii znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 cześć B lit. d pkt 5, że „odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.

Zatem zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

• usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
  

• z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
  

• celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),
  

• usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).
  
  
  

Z okoliczności sprawy wynika, że Spółka jest podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce. Podstawowym rodzajem działalności Wnioskodawcy jest działalność finansowa, w szczególności w zakresie udzielania pożyczek pieniężnych osobom fizycznym poza systemem bankowym, za pośrednictwem sieci Internet. Spółka świadczy usługi w oparciu o przepisy ustawy o kredycie konsumenckim. W celu zwiększenia akcji pożyczkowej Spółka nawiązała oraz zamierza nawiązać współpracę z podmiotami oferującymi swoje usługi w zakresie sprzedaży produktów Spółki za pośrednictwem różnych kanałów sprzedaży, preferowanych przez Spółkę. Spółka nabywa oraz zamierza kontynuować nabywanie usług pośrednictwa od podmiotów współpracujących - krajowych oraz zagranicznych (Pośrednicy). Działalność Pośredników ma polegać na zapewnieniu Spółce kompleksowej obsługi w zakresie pozyskiwania klientów (Klient) oraz obsługi części procesu udzielania pożyczki. W ramach usług świadczonych przez Pośrednika na rzecz Spółki, Pośrednik zaopatruje i będzie zaopatrywał Spółkę w usługę pośrednictwa finansowego. Usługi świadczone przez Pośrednika będą rozpoczynać się na etapie pozyskiwania Klienta i będą trwać przez kolejne etapy procesu pożyczkowego, tzn. znalezienie klienta, generowanie wniosku o pożyczkę, wstępne rozpatrzenie wniosku.

Usługa pośrednictwa finansowego świadczona przez Pośrednika obejmuje następujące czynności:

1. podejmowanie aktywnych działań mających na celu pozyskiwanie nowych Klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki np. poprzez informowanie potencjalnych Klientów o możliwości uzyskania pożyczki i ich warunkach;
   
2. podejmowanie aktywnych działań mających na celu zainteresowanie istniejących Klientów nowymi produktami finansowymi Spółki;
   
3. umożliwienie Klientom negocjowania warunków udzielenia pożyczki;
   
4. przyjmowanie wniosków o udzielenie pożyczki od potencjalnych Klientów;
   
5. pozyskiwanie od Klientów informacji niezbędnych do wydania decyzji o udzieleniu pożyczki, analiza takich informacji;
   
6. sprawdzanie Klientów na podstawie podanych przez nich informacji, ich wiarygodności finansowej;
   
7. korespondencja z Klientami informująca o przyznaniu (lub nieprzyznaniu) pożyczki;
   
8. przygotowywanie umowy pożyczki lub podobnej pomiędzy Spółką a Klientem;
   
9. bieżąca aktualizacja informacji przekazywanych potencjalnym Klientom, tj. zapewnienie, że nowe rodzaje pożyczek oraz aktualizacje już istniejących usług, są uwzględniane w aktualnych formularzach wniosków o pożyczkę i umowach pożyczki;
   
10. aktualizację treści dokumentów wzorów umów z klientami zgodnie z instrukcjami Spółki.
    
    

Z perspektywy Klienta pożyczkodawcą będzie zawsze Wnioskodawca. Wszelkie czynności będą wykonywane przez Pośrednika w imieniu i na rzecz Spółki na podstawie umowy zawartej pomiędzy Pośrednikiem a Spółką. Zatem z perspektywy typowego Klienta wszelkie czynności będą odbierane tak, jakby były wykonywane przez Spółkę. Udzielanie pożyczek bez świadczenia przez Pośredników wyżej wymienionych usług nie byłoby możliwe. Z tytułu wykonywania powyższych usług Pośrednik jest wynagradzany przez Spółkę w formie pieniężnej. Przedmiotowe wynagrodzenie jest ustalane jako kwota stała lub będzie kalkulowane w oparciu o wielkość lub jakość akcji sprzedażowej Pośrednika, np. ilości umów (produktów) zawartych przez Spółkę z Klientami.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy usługi nabywane przez Spółkę od Pośrednika będącego podmiotem zagranicznym i wykazywane jako import usług w Polsce, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku usługi nabywane przez Wnioskodawcę korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Wskazane w niniejszym wniosku czynności wykonywane przez Pośrednika w ramach świadczonej usługi (tj. podejmowanie aktywnych działań mających na celu pozyskiwanie nowych Klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki, podejmowanie aktywnych działań mających na celu zainteresowanie istniejących Klientów nowymi produktami finansowymi Spółki, umożliwienie Klientom negocjowania warunków udzielenia pożyczki, przyjmowanie wniosków o udzielenie pożyczki od potencjalnych Klientów, pozyskiwanie od Klientów informacji niezbędnych do wydania decyzji o udzieleniu pożyczki, analiza takich informacji, sprawdzanie Klientów na podstawie podanych przez nich informacji, ich wiarygodności finansowej, korespondencja z Klientami informująca o przyznaniu lub nieprzyznaniu pożyczki, przygotowywanie umowy pożyczki lub podobnej pomiędzy Spółką a Klientem, bieżąca aktualizacja informacji przekazywanych potencjalnym Klientom, aktualizacja treści dokumentów wzorów umów z klientami zgodnie z instrukcjami Spółki) stanowią niewątpliwie usługi pośrednictwa w udzielaniu pożyczek. Celem przedmiotowych usług jest bowiem dążenie do zawarcia umowy pożyczki, usługi te nie polegają wyłącznie na wykonywaniu czynności faktycznych związanych z umową pożyczki. Tym samym do przedmiotowych usług znajduje zastosowanie zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Zatem usługi nabywane przez Spółkę od Pośrednika będącego podmiotem zagranicznym i wykazywane jako import usług w Polsce, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.