Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4515-32/15/TJ
z 18 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2015 r. (data wpływu 23 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku spółki jawnej do majątku osobistego wspólników – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku spółki jawnej do majątku osobistego wspólników.

We wniosku tym przedstawione zostało następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wraz z matką są wspólniczkami spółki jawnej (dalej: Spółka), w ramach której prowadzą działalność gospodarczą w zakresie:

1. wynajmu nieruchomości komercyjnej – używanej przez Spółkę na podstawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego – na rzecz innego podmiotu gospodarczego,
2. prowadzenia apteki.

Spółka powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, której wspólnikami były Wnioskodawczyni, jej matka oraz dwie inne osoby fizyczne.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego wynajmowanego przez Spółkę na cele komercyjne zostało nabyte w 1999 r. przez spółkę cywilną (poprzedniczkę prawną Spółki) ze środków własnych tej spółki. Nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przez spółkę cywilną (poprzedniczkę prawną spółki) nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT).

Wskazane prawo zostało wprowadzone do rejestru środków trwałych Spółki i podlega amortyzacji dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: PIT). Od momentu nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, Spółka nie poniosła żadnych wydatków na nieruchomość, której dotyczy to prawo.

Obecnie wspólniczki Spółki rozważają „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do swoich majątków prywatnych. „Wycofanie" prawa nastąpi poprzez:

1. podjęcie przez wspólniczki Spółki uchwały o wycofaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki i przekazaniu tego prawa do majątków prywatnych wspólniczek oraz
2. zawarcie pomiędzy Spółką a wspólniczkami umowy w formie aktu notarialnego o nieodpłatnym przekazaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego do majątków prywatnych wspólniczek, w częściach odpowiadających prawom wspólniczek do udziału w zyskach Spółki posiadanych przez wspólniczki.

W efekcie wskazanych powyżej działań, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego zostanie „wycofane” z majątku Spółki, a wspólniczki staną się współwłaścicielkami tego prawa w częściach ułamkowych odpowiadających prawom wspólniczek do udziału w zyskach Spółki.

Co istotne, „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku

Spółki do majątków prywatnych wspólniczek nie będzie związane z obniżeniem wkładów wspólniczek w Spółce.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Czy nabycie przez Wnioskodawczynię ułamkowej części spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego na skutek nieodpłatnego „wycofania” tego prawa z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek, w sposób określony w niniejszym wniosku nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni – w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku – nabycie przez Nią ułamkowej części spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego na skutek nieodpłatnego „wycofania” tego prawa z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek Spółki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Wnioskodawczyni wskazuje, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

W myśl art. 1 ust. 2 ustawy opodatkowaniu tym podatkiem podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek śmierci.

W ocenie Wnioskodawczyni, w świetle powyższych regulacji należy uznać, iż ustawodawca przewidział zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Innymi słowy, nabycie przez osobę fizyczną rzeczy lub praw majątkowych będzie podlegać opodatkowaniu ww. podatkiem wyłącznie, jeżeli nastąpi z jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawczyni wskazuje, że w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku, wspólniczki Spółki podejmą uchwałę o „wycofaniu” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki i nieodpłatnym przekazaniu tego prawa do majątków prywatnych wspólniczek Spółki. Następnie pomiędzy Spółką a wspólniczkami zawarta zostanie (w formie aktu notarialnego) umowa, na podstawie której spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego zostanie przekazane do majątków prywatnych wspólniczek (proporcjonalnie do prawa udziału w zyskach Spółki przysługujących wspólniczkom).

W konsekwencji podjętych działań, wspólniczki staną się współwłaścicielkami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w częściach ułamkowych równych przysługującym wspólniczkom prawom do udziału w zyskach Spółki.

W opinii Wnioskodawczyni, planowany sposób „przeniesienia” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego do majątków prywatnych wspólniczek nie mieści się w określonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

W szczególności – w Jej ocenie – nie sposób uznać, aby planowane „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego do majątków prywatnych wspólniczek mogło zostać uznane za:

1. darowiznę lub
2. nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Ad. 1 – „Przeniesienie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego do majątków prywatnych wspólniczek jako „darowizna”

Zdaniem Wnioskodawczyni, „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek, w sposób opisany w niniejszym wniosku nie może zostać zakwalifikowane jako nabycie tego prawa tytułem darowizny.

Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia „darowizny". W konsekwencji, celem zdefiniowania tego pojęcia należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 ww. Kodeksu, umowa darowizny stanowi tzw. umowę nazwaną, zgodnie z którą darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Jednocześnie, jak stanowi art. 889 tej ustawy nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

1. gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu;
2. gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte.

Według Wnioskodawczyni należy również zwrócić uwagę, iż umowa darowizny wymaga stosownego oświadczenia woli darczyńcy (art. 890 Kodeksu cywilnego). W Jej ocenie z treści powyższych regulacji wynika, że umowa może zostać zaklasyfikowana jako umowa darowizny, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

1. jedna ze stron umowy (darczyńca) przekazuje składnik własnego majątku drugiej stronie (obdarowanemu) celem wzbogacenia obdarowanego;
2. przekazanie majątku ma charakter nieodpłatny;
3. darczyńca składa oświadczenie, zgodnie z którym celem dokonanej przez niego czynności było przysporzenie majątku obdarowanego.

W sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku, „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek nastąpi na podstawie uchwały oraz umowy o nieodpłatnym wycofaniu tego prawa z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek. Co istotne, wolą stron nie będzie przysporzenie majątku jednej ze wspólniczek, a jedynie przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek.

Należy przy tym zwrócić uwagę, iż w wyniku omawianej czynności wspólniczki staną się współwłaścicielkami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w częściach ułamkowych, równych przysługującym im prawom do udziału w zyskach Spółki, a tym samym, „wycofanie" analizowanego prawa z majątku Spółki nie spowoduje przysporzenia majątku którejkolwiek ze wspólniczek.

W związku z powyższym – zdaniem Wnioskodawczyni – w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku nieodpłatne „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek nie może zostać zaklasyfikowane jako umowa „darowizny” w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ad. 2 - „Wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jako „zniesienie współwłasności”.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nieodpłatne „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek w sposób opisany w niniejszym wniosku nie może zostać zaklasyfikowane jako „nieodpłatne zniesienie współwłasności” w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Według Wnioskodawczyni należy bowiem zwrócić uwagę, iż zgodnie z art. 8 § 1 Kodeksu spółek handlowych spółka jawna jest spółką osobową, która może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Jednocześnie, w myśl art. 28 tego Kodeksu majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

W świetle powyższych regulacji należy uznać, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu stanowi własność Spółki, a nie jest przedmiotem współwłasności wspólniczek. Tym samym, wycofanie tego prawa z majątku Spółki, nie może zostać uznane za „zniesienie współwłasności” w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym - zdaniem Wnioskodawczyni - nieodpłatne „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do majątków prywatnych wspólniczek nie mieści się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, wyrażonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Tym samym, omawiana czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Wnioskodawczyni wskazuje ponadto, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych, przykładowo:

1. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 13 stycznia 2015 r. (sygn. IPTPB2/436-143/14-4/KK) wskazał, iż: „W związku z tym, że czynność nieodpłatnego przekazania udziału w nieruchomości na podstawie uchwały wspólników spółki jawnej nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to nie podlega podatkowi od spadków i darowizn";
2. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 25 listopada 2014 r. (sygn. IBPBI1/1/436-279/14/BD) uznał, iż: „podatkowi od spadków i darowizn podlegają jedynie czynności enumeratywnie wymienione w art. 1 tejże ustawy; wśród nich ustawodawca nie wymienił czynności opisanej we wniosku. Tym samym wycofanie nieruchomości z majątku spółki i nieodpłatne przekazanie przez spółkę udziału w nieruchomości na cele osobiste Wnioskodawczyni nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn. Zatem nie spowoduje dla Wnioskodawczyni powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn”.

Podobne stanowisko wyraził również, m.in.:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 10 września 2014 r. (sygn. ILPB2/436-149/14-2/MK);
• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 13 marca 2014 r. (sygn. ILPB2/436-339/13-2/MK);
• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 13 lutego 2014 r. (sygn. IBPBII/1/436-314/13/AA).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od spadków i darowizn uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015, poz. 86 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ustawy).

Stosownie natomiast do art. 2 powołanej ustawy nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wyliczenie zawarte w art. 1 przytoczonej ustawy ma charakter katalogu zamkniętego, tzn. opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega wyłącznie nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem w nim wymienionym. Pamiętać przy tym należy, że o kwalifikacji czynności prawnej stanowiącej podstawę nabycia, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę (dotyczy to przede wszystkim umowy darowizny) i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni wraz z matką jest wspólnikiem spółki jawnej. Obecnie wspólniczki Spółki rozważają „wycofanie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki do swoich majątków prywatnych. „Wycofanie" prawa nastąpi poprzez podjęcie uchwały o wycofaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego z majątku Spółki i przekazaniu tego prawa do majątków prywatnych wspólniczek oraz zawarcie pomiędzy Spółką a wspólniczkami umowy w formie aktu notarialnego o nieodpłatnym przekazaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego do majątków prywatnych wspólniczek, w częściach odpowiadających prawom wspólniczek do udziału w zyskach Spółki posiadanych przez wspólniczki. W efekcie wskazanych powyżej działań, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego zostanie „wycofane” z majątku Spółki, a wspólniczki staną się współwłaścicielkami tego prawa w częściach ułamkowych odpowiadających prawom wspólniczek do udziału w zyskach Spółki.

W świetle przedstawionego opisu oraz przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że nieodpłatne przekazanie Wnioskodawczyni udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu użytkowego – na podstawie uchwały wspólników spółki jawnej oraz umowy w formie aktu notarialnego, której celem będzie przeniesienie własności – nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Nabycie na podstawie uchwały wspólników o wyłączeniu składnika majątkowego z majątku spółki oraz przekazanie go wspólnikowi do majątku prywatnego nie mieści się w zakresie przedmiotowym art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zawierającym, jak wykazano wyżej, zamknięty katalog tytułów nabycia, podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012, poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.