2015.09.29 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-712/15/RS
z 29 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2015 r. (data wpływu 9 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa do rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa do rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

We wniosku tym został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od kilkunastu lat Wnioskodawca jest zatrudniony jako pracownik i z tego tytułu otrzymuje corocznie informacje PIT-11. Przychód ujmuje w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37 i korzysta m.in. z indywidualnego sposobu opodatkowania. Od kilku lat jest rozwodnikiem, ma dwie córki. Sąd przyznał pełnię władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom. Młodsza córka zamieszkuje w K. wraz z matką a starsza mieszka z Wnioskodawcą w T. Była żona ponownie wyszła za mąż. W zakresie alimentów Wnioskodawca przekazuje comiesięcznie przelew na konto byłej żony na młodszą córkę oraz w tożsamej wysokości otrzymuje przelew na rzecz starszej córki. W okresie rocznym Wnioskodawca nieprzerwalnie sprawuje samotnie opiekę nad starszą córką, która zamieszkuje wyłącznie z Nim, uczęszcza do szkoły w T., przy czym w okresach dłuższych przerw od zajęć szkolnych (wakacje, ferie, przerwy świąteczne) dziewczynki w równej ilości dni (np. po jednym miesiącu w okresie wakacyjnym) spędzają czas wraz z matką w K. oraz w identycznej ilości dni wraz z Wnioskodawcą w T.

Wnioskodawca samotnie, bez pomocy byłej żony, sprawuje stałą opiekę nad starszą córką, co w konsekwencji prowadzi do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka. Podejmuje czynności faktyczne przy córce, mające na celu jej wychowanie.

Ustawowa definicja osoby samotnie wychowującej, nie odwołuje się w żadnym zakresie do tego, czy drugi rodzic żyje oraz gdzie mieszka, ani też (z wyjątkiem małżeństw) czy tylko jedno z rodziców posiada władzę rodzicielską czy też władzą dysponują oboje. Stąd samotność w znaczeniu potocznym to życie bez innej osoby a samotny na tle art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych to matka lub ojciec danego dziecka bez męża lub żony. Wnioskodawca natomiast nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z byłą żoną.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji Wnioskodawcy możliwe jest, stosownie do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skorzystanie z preferencyjnego rozliczania się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?

Zdaniem Wnioskodawcy, ma prawo do skorzystania z wyboru rozliczania się w PIT-37 jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Motywuje to faktem, iż samotnie sprawuje opiekę nad starszą córką, co prowadzi do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego córki. Dziecko zamieszkuje z Wnioskodawcą i pozostaje na Jego utrzymaniu, faktycznie wychowuje samodzielnie starszą córkę.

Ponadto Wnioskodawca ponosi nakłady finansowe związane z utrzymaniem, edukacją, rozwojem, ubiorem, rozrywką oraz aktywnie uczestniczy w życiu społecznym córki. W Jego ocenie, w pełni wykonuje wszystkie obowiązki rodzica, jednak samotnie wychowującego dziecko.

Biorąc powyższe pod uwagę, w szczególności fakt, że samotnie wychowuje starszą córkę – w ocenie Wnioskodawcy – w Jego przypadku ma zastosowanie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy rocznym rozliczaniu PIT-37.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

małoletnie,
bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy określa, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),
wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.

Jednak przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta – w roku podatkowym - musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi zaś, iż ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że od kilkunastu lat Wnioskodawca jest zatrudniony jako pracownik i z tego tytułu otrzymuje corocznie informacje PIT-11. Przychód ujmuje w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37 i korzysta m.in. z indywidualnego sposobu opodatkowania. Od kilku lat jest rozwodnikiem, ma dwie córki. Sąd przyznał pełnię władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom. Młodsza córka zamieszkuje w K. wraz z matką a starsza mieszka z Wnioskodawcą w T. Była żona ponownie wyszła za mąż. W zakresie alimentów Wnioskodawca przekazuje comiesięcznie przelew na konto byłej żony na młodszą córkę oraz w tożsamej wysokości otrzymuje przelew na rzecz starszej córki. W okresie rocznym Wnioskodawca nieprzerwalnie sprawuje samotnie opiekę nad starszą córką, która zamieszkuje wyłącznie z Nim, uczęszcza do szkoły w T., przy czym w okresach dłuższych przerw od zajęć szkolnych (wakacje, ferie, przerwy świąteczne) dziewczynki w równej ilości dni (np. po jednym miesiącu w okresie wakacyjnym) spędzają czas wraz z matką w K. oraz w identycznej ilości dni wraz z Wnioskodawcą w T.

Podkreślić należy, iż – zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa – wszelkie preferencje podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

Ponadto podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko.

Z istoty pojęcia „osoba samotnie wychowująca dzieci” należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób. Używając określeń „rodzic albo opiekun prawny” ustawodawca przesądził bowiem, że możliwość preferencyjnego rozliczenia dochodów rodzica w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko przysługuje tylko temu z rodzicowi, który faktycznie wychowuje dziecko.

Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy małżonkowie (rodzice) są rozwiedzeni i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie matka dziecka płaci comiesięcznie alimenty oraz realizuje kontakty z córką w okresach dłuższych przerw od zajęć szkolnych (ferie, wakacje). Jednakże wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że – w przedstawionym stanie faktycznym - Wnioskodawcę należy uznać za osobę samotnie wychowującą dziecko, ponieważ to on w sposób stały wykonuje wszystkie obowiązki rodzicielskie w pełni dbając o rozwój fizyczny i psychiczny dziecka a kontakty matki z dzieckiem mają charakter okazjonalny. Wnioskodawca zamieszkuje z córką, która znajduje się pod jego codzienną opieką, a w konsekwencji - przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z zacytowanych powyżej przepisów - może rozliczyć się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Jednocześnie tutejszy organ zastrzega, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy dziecko było faktycznie wychowywane przez rodzica, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin