INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 12 lutego 2012 r. (data wpływu 15 lutego 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 maja 2012 r. (data wpływu 14 maja 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), pismem z dnia 4 maja 2012 r., Nr IPTPB2/436-25/12-2/KK, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawczynię do usunięcia braków formalnych wniosku w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia tego wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie doręczone zostało w dniu 7 maja 2012 r. W dniu 14 maja 2012 r. do tut. Organu wpłynęło pismo z dnia 10 maja 2012 r., stanowiące odpowiedź na wezwanie (data nadania 11 maja 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 8 kwietnia 2010 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wezwał Wnioskodawczynię i Jej dzieci do złożenia deklaracji PCC-3 i zapłaty xxx zł z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z zawartą przed Sądem Rejonowym w sprawie działowej, ugodą - w części dotyczącej spłat dwóch Jej braci, współwłaścicieli nieruchomości położonej w K. zabudowane działki gruntu rolnego.

Ugoda i spłata miała miejsce w 2008 r. Wnioskodawczyni wyjaśnia, że w dniu 2 czerwca 2008 r., w miesiącu zawarcia ugody w sprawie działowej, zgłosiła się do Urzędu Skarbowego oraz okazała dokumenty i powiedziano Jej, że nie musi płacić podatku.

Po dwóch latach, Naczelnik Urzędu Skarbowego wezwał Wnioskodawczynię oraz Jej dzieci do zapłaty podatku, co też uczynili.

Przedmiotową nieruchomość o obszarze 2,2076 ha stanowią działki trzy działki. Od 1981 r. wpisane są do Księgi Wieczystej, jako zabudowane działki gruntu rolnego. Dowodem na powyższe jest odpis z Księgi Wieczystej z 2005 r.: I 5 - sposób korzystania: „Zabudowane działki gruntu rolnego 2,2076 ha” i odpis z Księgi Wieczystej z 2010 r. - strona 4/10 - w łamie 5 wpisano sposób korzystania działek: Zabudowane działki gruntu rolnego.

Wnioskodawczyni wskazuje, że na stronie 7/10 Rubryka 3-4 - Treść wpisu: wpisano, że budynek znajdujący się na działce w K. jest wpisany do rejestru zabytków na podstawie Decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 8 marca 1978 r.

W piśmie z dnia 10 maja 2012 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że:

1. Sąd Rejonowy w dniu 2 czerwca 2008 r. dokonał działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości o obszarze 2,2076ha. W wyniku tego działu i zniesienia współwłasności, Sąd przyznał na własność Wnioskodawczyni obszar tego gruntu w #189; części. Synowi jego żonie przyznał też obszar gruntu w 1/2 części. Sąd zobowiązał uczestników do dokonania spłat, co uczynili. Wnioskodawczyni wyjaśnia, że w momencie zniesienia współwłasności i działu spadku, nieruchomość o obszarze 2,2076 ha stanowiła gospodarstwo rolne, w świetle przepisów ustawy o podatku rolnym, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr. 36, poz. 969 ze. zm.). Obszar gruntu 2,2076 ha stanowią i stanowiły trzy zabudowane działki gruntu rolnego, od których Wnioskodawczyni opłacała podatek rolny: łączne zobowiązanie pieniężne.
2. Nabyta przez Wnioskodawczynię, w wyniku spłaty część nieruchomości, stanowiła i stanowi gospodarstwo rolne, w świetle przepisów o podatku rolnym i od ponad 20 lat płaciła łączne zobowiązanie pieniężne – podatek rolny. Wnioskodawczyni nie nabyła żadnej dodatkowej wydzielonej części gruntu, ani wydzielonej odrębnej działki. Wnioskodawczyni nie posiada żadnego innego gospodarstwa rolnego i dokonała z synem i jego żoną spłaty pozostałych dwóch współwłaścicieli, całej nieruchomości o obszarze 2,2076 ha. Wnioskodawczyni zaznacza, że do chwili spłaty dwóch współwłaścicieli, współwłaścicielami obszaru 2.2076 ha było 5 osób: Wnioskodawczyni w 1/6 części, Pan A. U. w 1/3 części, Pan A. B. w 1/3 części, syn i jego żona w 1/6 części. Po dokonaniu spłaty, jedynymi współwłaścicielami całego obszaru 2,2076 ha zostali: Wnioskodawczyni w 1/2 części i syn i jego żona w 1/2 części, na zasadzie wspólności małżeńskiej. Wnioskodawczyni wskazuje, że z tego obszaru 2,2076 ha nigdy nie była wydzielona żadna część do osobistego użytkowania przez jakiegokolwiek współwłaściciela.
3. W wyniku postanowienia Sądu, nastąpił dział spadku i zniesienie współwłasności obszaru 2,2076 ha przez spłatę dwóch współwłaścicieli.
4. Postanowienie w sprawie o zniesienie współwłasności i dział spadku, w części dotyczącej spłaty, uprawomocniło się w dniu 13 czerwca 2008 r.
5. Cała nieruchomość o obszarze 2,2076 ha - zabudowane działki gruntu rolnego oraz budynek położone są na terenie obszaru Miasta K. Budynek parterowy wpisany jest do Rejestru Zabytków, na podstawie decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dniem 8 marca 1978 r.
   
   

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła szereg dokumentów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy słusznie i zgodnie z przepisami prawa naliczono podatek od czynności cywilnoprawnej i nie wzięto pod uwagę, że nieruchomość to zabudowane działki gruntu rolnego...

Zdaniem Wnioskodawczyni, w niniejszej sprawie miał zastosowanie art. 9 pkt 2 lit. c) i d) z warunkiem - ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Od 30 lat do dnia dzisiejszego, Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami płaci w Urzędzie Miasta podatek rolny (nakaz płatniczy w załączeniu). Wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego dokonano na podstawie art. 1 – art. 6, art. 6c ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U z 2006 r. Nr. 136, poz. 969 ze zm.) oraz Uchwały Rady Miejskiej z dnia 29 listopada 2007 r. w sprawie obniżenia średniej ceny skupu żyta do wymiaru podatku rolnego na 2008 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.), umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat, jako czynności cywilnoprawne, podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Jak stanowi art. 1 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 cytowanej ustawy podatkowi podlegają:

• zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych,

• orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
  
  

Jednakże, w myśl art. 9 pkt 2 lit. a) cytowanej ustawy, zwalnia się od podatku przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, w drodze umowy działu spadku, w części dotyczącej spłat i dopłat, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabywane grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Instytucja zniesienia współwłasności uregulowana jest w Kodeksie cywilnym.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), współwłasność polega na tym, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej (art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego).

Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Mając zatem na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat), to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego.

Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, która przekracza udział jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni była właścicielką 1/6 gospodarstwa rolnego o łącznej powierzchni 2,2076 ha. Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 2 czerwca 2008 r., Wnioskodawczyni stała właścicielką 1/2 części tego gospodarstwa rolnego. Postanowienie to uprawomocniło się w dniu 13 czerwca 2008 r. W związku z tym, na mocy ww. postanowienia, Wnioskodawczyni nabyła 2/6 części (3/6-1/6) przedmiotowego gospodarstwa rolnego, o powierzchni 0,7359 ha (2,2076 ha /3). Wnioskodawczyni oraz pozostali właściciele płacą z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego o powierzchni 2,2076 ha podatek rolny.

Definiując pojęcie „gospodarstwo rolne” należy stosownie do treści cytowanego przepisu odnieść się do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.). Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiący własność lub znajdujący się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej.

Stosownie do postanowień § 68 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2001 r. Nr 38, poz. 454), użytki rolne dzielą się na:

1. grunty orne oznaczone symbolem – R,
2. sady, oznaczone symbolem złożonym z litery „S” oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym założony został sad, np. S-R, S-Ł, S-Ps,
3. łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł,
4. pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – Ps,
5. grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem złożonym z litery „B” oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym wzniesione zostały budynki, np. B-R, B-Ł, B-Ps,
6. grunty pod stawami, oznaczone symbolem – Wsr,
7. rowy, oznaczone symbolem – W.
   
   

Z powołanego wyżej przepisu art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że dział spadku będzie zwolniony od podatku, tylko wtedy, gdy w chwili dokonania czynności nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne albo utworzy gospodarstwo rolne lub wejdzie w skład gospodarstwa rolnego. Natomiast późniejsza zmiana przeznaczenia gruntu nie skutkuje pozbawieniem praw do zwolnienia od podatku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w momencie nabycia, nie posiada gospodarstwa rolnego lub gruntów rolnych, które wraz z nabytymi działkami utworzą gospodarstwo rolne. Powierzchnia nabytego przez Wnioskodawczynię gruntu (0,7359 ha) nie przekracza 1 ha. W związku z tym, jeśli nabyte w drodze działu spadku przez Wnioskodawczynię grunty (0,7359 ha) nie przekroczą 1 ha przeliczeniowego, to w świetle art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, grunty nie stanowią gospodarstwa rolnego.

Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami płaci od przedmiotowego gospodarstwa rolnego podatek rolny. Zatem, okoliczność ta nie stanowi przesłanki do uznania, że Wnioskodawczyni jest właścicielką gospodarstwa rolnego, spełniającego warunki określone w art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym.

Resumując, stwierdzić należy, że jeśli nabyty przez Wnioskodawczynię udział w nieruchomości o powierzchni 0,7359 ha nie będzie większy niż 1 ha przeliczeniowy, określony w ustawie o podatku rolnym, nabycie to nie korzysta ze zwolnienia określonego art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Do wniosku Wnioskodawczyni załączyła dokumenty. Zaznacza się, iż tut. Organ wydając interpretacje w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię oraz Jej stanowiskiem.

Jednocześnie tut. Organ zwraca uwagę na fakt, że wszystkie ulgi i zwolnienia podatkowe są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawie. Zatem oceniając, czy w danej sytuacji przysługuje do niej prawo, należy przepisy stosować w sposób ścisły tj. nie należy dokonywać ich wykładni rozszerzającej, ani też zawężającej.

W związku z tym, to na podatniku natomiast spoczywa ciężar udowodnienia, że spełnia warunki do uzyskania ulg określonych w art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Okoliczność ta w każdej sytuacji, jako indywidualny przypadek, podlega ocenie organów podatkowych.

Ponadto tut. Organ wskazuje, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni, jako występującej z wnioskiem. Nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych współwłaścicieli.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.