Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4511-56/15-2/PW
z 15 kwietnia 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2015 r. (data wpływu 23 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania – jest:

  • prawidłowe – w części dotyczącej zastosowania zwolnienia, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy,
  • nieprawidłowe – w części dotyczącej zwolnienia, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy.

UZASADNIENIE


W dniu 23 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Olga W. (zwana Wnioskodawcą) otrzymała od Skarbu Państwa - Wojewody odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość na mocy wyroku Sądu Okręgowego - Wydział I Cywilny z dnia 06 czerwca 2013 r. i wyroku Sądu Apelacyjnego - Wydział I Cywilny z dnia 20 grudnia 2013 r.


Sąd zasądził na rzecz powodów odszkodowania, dla Wnioskodawcy - 53 621,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu na rzecz powodów, dla Wnioskodawcy - 3955,00 zł. Odszkodowanie przelano na konto Wnioskodawcy w dniu 17.01.2014 r. Wniesiona skarga kasacyjna nie została rozpoznana.


Odszkodowanie zasądzono za nieruchomość oznaczoną jako parcele w D. o pow. 8 985 m2, której współwłaścicielami byli: Jan W. (poprzednio K.) i jego rodzeństwo: Ignacy K., Stanisław K. oraz Maria (Marianna) G. z d. K. - każdy w udziale po 8/32 części.


Prezydium Rady Narodowej Miasta decyzją z dnia 7 października 1965 r. orzekło o wywłaszczeniu nieruchomości na cel budowy kąpieliska w D.. W dniu wywłaszczenia współwłaścicielami nieruchomości byli: Ignacy K. i Maria G. z d. K. oraz spadkobiercy Jana W.: Janina W., Zbigniew W., Stanisława U. z d. W., Mieczysław W. (dziadek Wnioskodawcy) i spadkobiercy Stanisława K.: Bronisław K., Wiesław K., Albin O., Stanisław O., Maria O..

W wyroku sąd ustalił porządek dziedziczenia i udziały powodów w wywłaszczonej nieruchomości: Genowefy G. 256/3072 części, Wiesława K. - 288/3072 części, Elżbiety S. -144/3072 części, Katarzyny W. - 384/3072 części, Marii K, Szczepana U. oraz Melanii C. po 64/3072 części, Grażyny W., Olgi W., Agnieszki W. - po 12/3072 części oraz Adama W., Anny W., Joanny K. - po 36/3072 części.


Sąd ustalił za bezsporne, że nieruchomość została wydana nieuprawnionej osobie, która nie należała do kręgu byłych współwłaścicieli.


Na wniosek Marii K. (z d. M.) Kierownik Urzędu Rejonowego decyzją z dnia 4 grudnia 1997r. , wydaną w trybie art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości, orzekł o zwrocie Marii K. (z d. M.) w całości działek: nr 41/27 o pow. 0,4247 ha, nr 41/29 o pow. 0,1282 ha, nr 48/41 o pow. 0,2145 ha, nr 48/37 o pow. 0,0761 ha, nr 48/38 o pow. 0,0072 ha i nr 48/35 o pow. 0,0478 ha, obr. 16 D., jedn. ewid., powstałych z wywłaszczonych parcel 1 kat. 63 i 1 kat 379/1, ustalając, że działki objęte decyzją stanowiły własność Adama K. i Marii K. (z d. M.). Powyższa decyzja stała się ostateczna z dniem 20 grudnia 1997 r.

Sąd stwierdził, że Maria K. (z d. M.) nie była legitymowana do wystąpienia z wnioskiem o zwrot nieruchomości, nie było podstawy do dokonania na jej rzecz zwrotu działek.


Prowadzenie postępowania administracyjnego i wydanie decyzji o zwrocie działek stanowiło naruszenie przepisu art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami w jej brzmieniu na dzień 4 grudnia 1997 r. i było rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.


Ponieważ decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne, wynikające z faktu sprzedaży nieruchomości, nie było możliwe stwierdzenie jej nieważności. Sąd ustalił, że Maria K. (z d. M.) umową z dnia 17 marca 1998 r. sprzedała Januszowi C. nieruchomość, składającą się ze zwróconych działek, a następnie nieruchomość ta była przedmiotem kolejnych sprzedaży.


Wojewoda małopolski decyzją z dnia 28 lipca 2009 r. uznał, że decyzja Kierownika Urzędu Rejonowego z dnia 4 grudnia 1997 r. została wydana z naruszeniem prawa i stwierdził, że osobami uprawnionymi do złożenia wniosku o zwrot wywłaszczonej nieruchomości, która stała się zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu byli spadkobiercy poprzednich współwłaścicieli: Genowefa G., Marian G., Stanisław G., Wiesław K., Albin O., Stanisław O., Maria M., Eleonora K., Halina G., Ryszard K., Janina W., Zbigniew W., Maria K. z d. U., Melania C. z d. U., Szczepan U., Lidia W., Joanna K., Adam W., Anna W., Dariusz W. oraz Skarb Państwa, jako spadkobierca po Bronisławie K. i zwrot nieruchomości mógł wystąpić tylko na rzecz tych osób.


Minister infrastruktury decyzją z dnia 5 listopada 2009 r. utrzymał w mocy decyzję wojewody małopolskiego.


Sąd ustalił na podstawie opinii biegłej możliwy czynsz dzierżawny tych działek za okres od 4 grudnia 1997 r. do 11 kwietnia 2011 r. na podstawie ich wartości z grudnia 1997 r. i cen aktualnych.


Sąd uznał powództwo za uzasadnione i wskazał art. 160 § 1 k.p.a. jako podstawę odpowiedzialności państwa w odniesieniu do decyzji z dnia 4 grudnia 1997 r. o zwrocie nieruchomości osobie nieuprawnionej, co uniemożliwiło spadkobiercom odzyskanie nieruchomości, gdy stała się zbędna na cel podany w wywłaszczeniu, ponieważ zgodnie z art. 69 ust. 1 (w zw. z art. 47 ust. 4) ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 ze zm.) podlegała zwrotowi byłemu właścicielowi lub jego następcy prawnemu. Był to obowiązek o charakterze bezwzględnym, ponieważ zgodnie z przepisami, brak zwrotu mógł być usprawiedliwiony tylko odmową przyjęcia nieruchomości przez osoby uprawnione. Skarb Państwa zobowiązany był umożliwić następcom prawnym właścicieli zwrot nieruchomości, czego nie uczynił, gdy cel wywłaszczenia nie został zrealizowany.

Sąd stwierdził, że uniemożliwienie spadkobiercom właścicieli zwrotu nieruchomości było działaniem bezprawnym, powodującym po stronie Skarbu Państwa odpowiedzialność odszkodowawczą, o czym przesądzała ostateczna decyzja Wojewody z dnia 28 lipca 2009 r. (utrzymana w mocy przez Ministra Infrastruktury), stwierdzająca, że prowadzenie postępowania administracyjnego i wydanie decyzji o zwrocie działek na rzecz Marii K. (z d. M.) było rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 156 § 2 k.p.a, i tylko ze względu na nieodwracalne skutki, jakie wywołała decyzja z dnia 4 grudnia 1997 r. nie było możliwe stwierdzenie jej nieważności. Sąd stwierdził, że decyzja naruszała prawo według art. 156 § 1 k.p.a. co wprost wynika z art. 160 § 1 k.p.a. O niezgodności z prawem ww. decyzji świadczył także wyrok w sprawie, w którym przesądzono, że przy wydaniu, wbrew przepisom ustawy, tej decyzji dopuszczono się przestępstw z art. 228 paragraf 3 k.k i art. 229 § 3 k.k.

Bezprawna decyzja została wydana w czasie obowiązywania art. 160 k.p.a., który został uchylony ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz. 1692). Według art. 5 tej ustawy, do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy z 1 września 2004 r. stosuje się, m.in. przepis art. 160 k.p.a, w brzmieniu obowiązującym tego dnia. Zgodnie z tym przepisem, stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania błędnej decyzji służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną szkodę.

Sąd wyjaśnił, że Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 23 września 2003 r. K 20/02 uznał, że art. 160 § 1 k.p.a. w części ograniczającej odszkodowanie za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej do rzeczywistej szkody jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji (Dz. U. nr 170, poz. 1660). Jednocześnie wskazał, że orzeczenie to znajduje zastosowanie do szkód powstałych od daty wejścia Konstytucji RP. Odszkodowanie wypłacono powodom i Wnioskodawcy ze względu na wydanie decyzji o zwrocie działek z naruszeniem przepisu art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości. Sąd stwierdził, że w niniejszej sprawie zdarzenie, z którego szkoda wynikła i sama szkoda, miały miejsce po dniu 17 października 1997 r., a zatem powodowie mogli domagać się naprawienia szkody, wynikłej z bezprawnej decyzji z dnia 4 grudnia 1997 r., również w zakresie utraconych korzyści.


Na podstawie powyższych ustaleń sąd orzekł odszkodowanie na rzecz powodów, w tym Wnioskodawcy.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.


  1. Czy odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?
  2. Czy odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
  3. Czy odszkodowanie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie szkody rzeczywistej i w zakresie utraconych korzyści oraz od wypłaconych odsetek?

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od spadków i darowizn zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.


Stanowisko Wnioskodawcy.


Ad. 2


Opis stanu faktycznego udokumentowany aktami prawnymi wskazuje na to, że odszkodowanie podlega przepisom ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.


Ad 3


Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b oraz art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wypłacone odszkodowanie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego.


Art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.


Art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. stanowi, że wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku z wyjątkiem odszkodowań i zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej;
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.


Z podanego zapisu wynika, że odszkodowanie za poniesioną szkodę rzeczywistą jest zwolnione od podatku na podstawie ww. art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. z wyjątkiem odszkodowań dotyczących korzyści.


Natomiast art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami (…)


Z przytoczonego przepisu wynika, że każde odszkodowanie zasądzone i wypłacone na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami jest wolne od podatku.


Z zapisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wynika zatem, że odnosi się do odszkodowań dotyczących korzyści innych, ale nie wypłaconych z tytułu odszkodowań zasądzonych stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, o których ustawa stanowi w oddzielnym pkt 29 art. 21 ust.1.


Na podstawie przytoczonych przepisów prawnych wnioskodawcy przysługiwać będzie zwolnienie za każde odszkodowanie, ponieważ wypłacone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości, zarówno za szkodę rzeczywistą, jak również z tytułu utraconych korzyści.


Odszkodowanie zostało wyliczone i zasądzone przez Sąd w jednej kwocie, bez podziału na odszkodowanie dotyczące szkody rzeczywistej i szkody za utracone korzyści.


Odszkodowanie wypłacono powodom i Wnioskodawcy ze względu na wydanie decyzji o zwrocie działek z naruszeniem przepisu art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości w jej brzmieniu na dzień 4 grudnia 1997 r., co było rażącym naruszeniem praw w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.


Sąd Apelacyjny w orzeczeniu wyroku stwierdził, że nieruchomość podlegała zwrotowi właścicielowi lub jego następcy prawnemu na podstawie art. 69 ust. 1 (w zw. z art. 47) ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości.


NSA w wyroku z dnia 17 stycznia 2014 r.(II FSK 289/12) stwierdza, że odsetki należy przypisać do takiego samego źródła przychodów, co należność główną - a co za tym idzie podlegają opodatkowaniu w ten sam sposób. Odsetki stanowią integralny element przychodu, ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. Nie można wyprowadzać wniosku, że odsetki należy przyporządkować do innego źródła niż należność główną.


Odsetki stanowią konsekwencję zdarzenia prawnego, jakim jest wypłacenie odszkodowania. Mają charakter niesamoistny, nie mogą istnieć w oderwaniu od kwoty głównej, a ich istnienie podlega tej samej ocenie, co istnienie roszczenia głównego. Stanowisko takie potwierdzone jest wyrokiem NSA z dnia 29 stycznia 2013 r. (II FSK 333/12), zgodnie z nim odsetki są nierozerwalnie związane z głównym świadczeniem, od którego nie mogą zostać oderwane, powinny być przypisane do tego samego źródła, co należność główna.


W uzasadnieniu ww. wyroku NSA aprobuje konkluzje wyrażone w innych wyrokach: z 17 stycznia 2014 r. (II FSK 290/12), z 20 grudnia 2013 r. (II FSK 115/12), zgodnie z którymi odsetki należy przypisać do tego samego źródła przychodu, a co za tym podlegają opodatkowaniu w ten sam sposób. Odsetki mają charakter akcesoryjny, byt prawny zależy od należności, z którą są związane.


W sytuacji zwolnienia z podatku należności głównej, takiemu zwolnieniu podlegają także odsetki od tej należności.


W podsumowaniu wnioskodawca, mając na uwadze powyższe akty prawne i orzeczenia NSA ocenia, że odszkodowanie, na które składa się należność główna jak i odsetki, będzie podlegało zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe w części dotyczącej zastosowania zwolnienia, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy.


Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl natomiast przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wynika, że wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z kolei stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała od Skarbu Państwa - Wojewody odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość na mocy wyroku Sądu Okręgowego - Wydział I Cywilny z dnia 06 czerwca 2013 r. i wyroku Sądu Apelacyjnego - Wydział I Cywilny z dnia 20 grudnia 2013 r.


Sąd zasądził na rzecz powodów odszkodowania, dla Wnioskodawcy - 53 621,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu na rzecz powodów, dla Wnioskodawcy - 3955,00 zł. Odszkodowanie przelano na konto Wnioskodawcy w dniu 17.01.2014 r. Wniesiona skarga kasacyjna nie została rozpoznana.


Sąd ustalił za bezsporne, że nieruchomość została wydana nieuprawnionej osobie, która nie należała do kręgu byłych współwłaścicieli.


Sąd stwierdził, że uniemożliwienie spadkobiercom właścicieli zwrotu nieruchomości było działaniem bezprawnym, powodującym po stronie Skarbu Państwa odpowiedzialność odszkodowawczą, o czym przesądzała ostateczna decyzja Wojewody z dnia 28 lipca 2009 r. (utrzymana w mocy przez Ministra Infrastruktury), stwierdzająca, że prowadzenie postępowania administracyjnego i wydanie decyzji o zwrocie działek na rzecz Marii K. (z d. M.) było rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 156 § 2 k.p.a, i tylko ze względu na nieodwracalne skutki, jakie wywołała decyzja z dnia 4 grudnia 1997 r. nie było możliwe stwierdzenie jej nieważności. Sąd stwierdził, że decyzja naruszała prawo według art. 156 § 1 k.p.a. co wprost wynika z art. 160 § 1 k.p.a. O niezgodności z prawem ww. decyzji świadczył także wyrok w sprawie, w którym przesądzono, że przy wydaniu, wbrew przepisom ustawy, tej decyzji dopuszczono się przestępstw z art. 228 paragraf 3 k.k i art. 229 § 3 k.k.

Bezprawna decyzja została wydana w czasie obowiązywania art. 160 k.p.a., który został uchylony ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz. 1692). Według art. 5 tej ustawy, do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy z 1 września 2004 r. stosuje się, m.in. przepis art. 160 k.p.a, w brzmieniu obowiązującym tego dnia. Zgodnie z tym przepisem, stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania błędnej decyzji służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną szkodę.

Sąd wyjaśnił, że Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 23 września 2003 r. K 20/02 uznał, że art. 160 § 1 k.p.a. w części ograniczającej odszkodowanie za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej do rzeczywistej szkody jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji (Dz. U. nr 170, poz. 1660). Jednocześnie wskazał, że orzeczenie to znajduje zastosowanie do szkód powstałych od daty wejścia Konstytucji RP. Odszkodowanie wypłacono powodom i Wnioskodawcy ze względu na wydanie decyzji o zwrocie działek z naruszeniem przepisu art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości. Sąd stwierdził, że w niniejszej sprawie zdarzenie, z którego szkoda wynikła i sama szkoda, miały miejsce po dniu 17 października 1997 r., a zatem powodowie mogli domagać się naprawienia szkody, wynikłej z bezprawnej decyzji z dnia 4 grudnia 1997 r., również w zakresie utraconych korzyści.


Na podstawie powyższych ustaleń sąd orzekł odszkodowanie na rzecz powodów, w tym Wnioskodawcy.


Powyższe wskazuje zatem, że odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość Wnioskodawczyni otrzymała w ostateczności na mocy wyroku sądowego wydanego w postępowaniu cywilnym.


Zatem przywołane przez Wnioskodawczynię zwolnienie przedmiotowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdzie zastosowania w tak przedstawionym stanie faktycznym. Wskazane w treści stanowiska zwolnienie może bowiem znaleźć zastosowanie tylko wówczas, gdy odszkodowanie wypłacone zostało stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała odszkodowanie na mocy wyroku Sądu Okręgowego, a więc w postępowaniu cywilnym, nie zaś w administracyjnym. Nie można zatem wskazać, że przedmiotowe odszkodowanie wypłacone zostało stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Podkreślić również należy, że ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518, z późn. zm.) nie przewiduje roszczenia o zapłatę odszkodowania a jedynie zwrot wywłaszczonej nieruchomości, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu (art. 136 ust. 3 ww. ustawy). Zatem odszkodowanie za niezwróconą nieruchomość nie może być dochodzone i wypłacane na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Podobne stanowisko zostało potwierdzone m.in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 28 lutego 2012 r. sygn. akt I SA/Po 886/12, w których Sąd stwierdził, że skoro wypłata odszkodowania, nie została przewidziana przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami, to wypłacone odszkodowanie nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do tak przedstawionego stanu faktycznego znajdzie zatem zastosowanie powołane wyżej zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie wskazanego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Ww. przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się. Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym – jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zakres zwolnienia wynikający z bezpośredniego brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje zatem tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni poniosła rzeczywistą szkodę polegającą na ubytku w majątku, mimo bowiem niezrealizowania celu wywłaszczenia – jako szkody rzeczywistej – nie została Jej zwrócona nieruchomość. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie w części dotyczącej szkody rzeczywistej korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast powyższy przepis nie ma zastosowania do odszkodowania w części dotyczącej utraconych korzyści.


Do otrzymanego przez Wnioskodawczynię odszkodowania nie znajdzie zastosowania zwolnienie przedmiotowe wynikające z wyżej powołanego art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak już wcześniej wyjaśniono jest to odszkodowanie otrzymane na podstawie wyroku sądowego, a nie na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj