2015.04.30 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP3/4512-33/15-4/IG
z 30 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 14 stycznia 2015 r. (data wpływu 19 stycznia 2015 r.), uzupełnionym w dniu 20 kwietnia 2015 r., data wpływu 23 kwietnia 2015 r., w odpowiedzi na wezwanie z dnia 8 kwietnia 2015 r. do uzupełnienia wniosku otrzymane przez Wnioskodawcę w dniu 13 kwietnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanych usług na rzecz polskich podatników zarządzających przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania podstawową stawką podatku i prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami na rzecz brytyjskiego podatnika zarządzającego przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanych usług na rzecz polskich podatników zarządzających przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania podstawową stawką podatku i prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami na rzecz brytyjskiego podatnika zarządzającego przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania. Wniosek został uzupełniony w dniu 20 kwietnia 2015 r., data wpływu 23 kwietnia 2015 r., w odpowiedzi na wezwanie z dnia 8 kwietnia 2015 r. do uzupełnienia wniosku, otrzymane przez Wnioskodawcę w dniu 13 kwietnia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem VAT świadczącym usługi doradcze na rzecz brytyjskiej spółki A. (dalej: „Zarządzający”). Zarządzający prowadzi działalność w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania typu zamkniętego (dalej: „fundusz inwestycyjny zamknięty”).

W celu zarządzania aktywami funduszu inwestycyjnego zamkniętego Zarządzający nabywa od Wnioskodawcy usługi doradcze związane z prowadzoną przez Zarządzającego aktywnością inwestycyjną (Zarządzający podejmuje decyzje dotyczące sposobu inwestowania środków finansowych funduszu inwestycyjnego zamkniętego). Oferowane przez Spółkę usługi doradcze związane są co do zasady z rozważanymi bądź podejmowanymi przez Zarządzającego inwestycjami na terytorium Polski. Przedmiotem zainteresowania Zarządzającego (a tym samym przedmiotem usług doradczych świadczonych przez Spółkę) mogą być inwestycje w przedsiębiorstwa prowadzące swą działalność na terytorium Polski, oferowane na polskim rynku instrumenty finansowe, akcje oraz obligacje przedsiębiorstw jak również obligacje emitowane przez Skarb Państwa (przy czym nie jest to lista wyczerpująca wszystkie możliwości inwestycyjne, którymi może być zainteresowany Zarządzający).

Niezależnie jednak od przedmiotu zainteresowania Zarządzającego, usługi doradcze świadczone przez A. (dalej: „usługi doradcze”) obejmują między innymi następujące czynności:

identyfikacja potencjalnych celów inwestycyjnych,

przygotowanie rekomendacji w zakresie planowanych działań inwestycyjnych,

analiza potencjalnych ryzyk związanych z inwestycją,

przygotowanie zestawień różnego rodzaju danych inwestycyjnych,

przeprowadzanie analiz typu due diligence obejmujących badanie sytuacji prawnej i działalności operacyjnej podmiotu stanowiącego cel inwestycyjny Zarządzającego,

przygotowanie wstępnych projektów umów kupna - sprzedaży dla Zarządzającego,

informowanie i współpracowanie z innymi doradcami Zarządzającego w przedmiocie projektów inwestycyjnych,

przygotowywanie projektów umów i innych dokumentów związanych z działalnością Zarządzającego,

w sytuacjach gdy będzie to konieczne i niezbędne, kontaktowanie się z odpowiednimi władzami w Polsce w zakresie działalności Zarządzającego,

monitorowanie i analizowanie sposobu realizacji inwestycji,

przygotowywanie raportów podsumowujących dotyczących podjętych działań inwestycyjnych,

reprezentowanie Zarządzającego w odniesieniu do realizacji jego uprawnień właścicielskich,

ocena rentowności inwestycji Zarządzającego oraz okresowe aktualizowanie tego typu ocen.

Co istotne, Wnioskodawca nie prowadzi działalności inwestycyjnej, a jego usługi mają wyłącznie charakter doradczy, co oznacza, iż efekty tych usług (np. w postaci rekomendacji inwestycyjnych) mogą, lecz nie muszą być uwzględnione przez Zarządzającego. A. nie ma żadnej mocy decyzyjnej jeżeli chodzi o podejmowanie ostatecznych decyzji inwestycyjnych, nie ma również możliwości wpływania na Zarządzającego w kontekście wykonania konkretnej rekomendacji inwestycyjnej. Spółka nie ma prawa do wykonywania czynności o charakterze zarządczym w odniesieniu do funduszu inwestycyjnego zamkniętego. Spółka nie jest również umocowana do zaciągania jakichkolwiek zobowiązań (w tym podpisywania umów) zarówno w imieniu Zarządzającego jak i funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

Celem usług doradczych świadczonych przez Wnioskodawcę jest dostarczanie informacji o potencjalnych możliwościach inwestycyjnych oraz wykonywanie czynności o charakterze tzw. back office (przygotowywanie różnego rodzaju zestawień, podsumowań, informacji) związanych z działalnością Zarządzającego.

W uzupełnieniu wniosku, w celu sprecyzowania zdarzenia przyszłego Strona wyjaśniła, że planuje w przyszłości rozpoczęcie świadczenia usług doradczych również na rzecz podmiotów z Polski (podatników zarejestrowanych dla celów podatku VAT w Polsce, mających siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski). Przedmiotowe usługi dotyczyć będą wsparcia podmiotów prowadzących działalność w zakresie zarządzania przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania typu zamkniętego na analogicznych (tożsamych) zasadach, jak ma to miejsce w odniesieniu do Zarządzającego, tj. brytyjskiej spółki prowadzącej działalność w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania typu zamkniętego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy planowane świadczenie przez Spółkę usług doradczych na rzecz polskich podatników podatku VAT powinno być opodatkowane podstawową, 23% stawką VAT?
Czy w odniesieniu do usług doradczych świadczonych przez Spółkę na rzecz Zarządzającego, Wnioskodawcy powinno przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1.

Planowane świadczenie przez Spółkę usług doradczych na rzecz polskich podatników podatku VAT powinno być opodatkowane podstawową, 23% stawką VAT.

Ad. 2.

W odniesieniu do usług doradczych świadczonych przez Spółkę na rzecz Zarządzającego, Wnioskodawcy powinno przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Opodatkowanie VAT usługi świadczonej przez Wnioskodawcę

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT pod pojęciem świadczenia usług definiuje natomiast każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do usług doradczych wykonywanych przez Spółkę na rzecz Zarządzającego bezspornym powinno być, iż na gruncie VAT, czynności tego typu należy rozpatrywać w kategorii świadczenia usług a nie w kategorii dostawy towarów.

Jedną z podstawowych zasad konstrukcyjnych podatku VAT jest jego powszechność, co oznacza, że zasadniczo opodatkowaniu VAT powinny podlegać wszystkie świadczenia wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ustawa o VAT przewiduje jednak pewne wyjątki, w odniesieniu do których możliwe jest stosowanie zwolnienia od VAT w stosunku do wykonywanych świadczeń. Aby zatem ustalić, czy usługi doradcze świadczone przez Spółkę na rzecz Zarządzającego powinny być objęte zakresem opodatkowania VAT (lub z niego zwolnione), w ocenie Wnioskodawcy, należy przeanalizować katalog dopuszczalnych na gruncie przepisów ustawy o VAT zwolnień od tego podatku. Jeżeli usługi doradcze nie będą mieścić się w przewidzianym przez ustawę o VAT katalogu zwolnień od tego podatku oznaczać to będzie, iż usługi tego typu powinny zostać objęte zakresem opodatkowania VAT.

Usługa świadczona przez Wnioskodawcę w kontekście możliwości zastosowania zwolnienia od VAT

Ustawa o VAT przewiduje szereg zwolnień z opodatkowania podatkiem VAT. W szczególności, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) zwalnia się od podatku m.in. usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych.

Spółka nie będzie jednak świadczyć na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego usług zarządzania aktywami tego funduszu. Aktywność Spółki ograniczać się będzie wyłącznie do świadczenia usług doradczych na rzecz podmiotu (Zarządzającego), który będzie faktycznie wykonywał usługi zarządzania funduszem inwestycyjnym zamkniętym.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że art. 43 ust. 15 ustawy o VAT wyłącza możliwość stosowania zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT m.in. do usług doradczych wykonywanych w ramach zarządzania funduszem inwestycyjnym. Innymi słowy, w zakresie w jakim usługi zarządzania funduszem inwestycyjnym, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT dotyczą czynności o charakterze doradczym, to w takim zakresie ustawa o VAT wprost uniemożliwia stosowanie zwolnienia od VAT.

W ocenie Wnioskodawcy poza wszelką wątpliwością powinno pozostać, iż usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Zarządzającego mają właśnie charakter usług doradczych. Przemawia za tym m.in. fakt, że Spółka nie ma możliwości wpływu na decyzje podejmowane przez Zarządzającego, nie jest umocowana do reprezentowania Zarządzającego bądź funduszu inwestycyjnego zamkniętego, nie ma możliwości do faktycznego zarządzania majątkiem funduszu inwestycyjnego zamkniętego. Co więcej, charakter usług świadczonych przez Spółkę wpisuje się w rozumienie czynności doradztwa, tj. istota czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę sprowadza się do wskazania Zarządzającemu możliwości inwestycyjnych, pomocy w kwestiach formalnych i administracyjnych związanych z podjęciem decyzji o rozpoczęciu bądź zakończeniu danej inwestycji, weryfikacji podjętych inwestycji (np. ustalenia wartości danej inwestycji, możliwości wyjścia z inwestycji).

Z uwagi na powyższe, zdaniem Wnioskodawcy usługa świadczona przez Spółkę na rzecz Zarządzającego, ze względu na swój doradczy charakter nie może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Wnioskodawca podkreśla przy tym, iż doradczy charakter usługi świadczonej przez Spółkę powoduje, iż usługa ta nie może podlegać zwolnieniu od VAT również na podstawie regulacji wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT. Również w odniesieniu do zwolnień określonych w tych pkt (tj. od 37 do 41), art. 43 ust. 15 ustawy o VAT wyłącza możliwość stosowania zwolnienia od VAT w odniesieniu do czynności o charakterze doradczym.

Z uwagi na powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, usługi doradcze nie mogą być objęte zakresem zwolnienia VAT.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 oraz art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku VAT w okresie do 31 grudnia 2016 r. wynosi 23%. Zdaniem Spółki, usługi doradcze świadczone na rzecz Zarządzającego nie zostały objęte katalogiem świadczeń, w odniesieniu do których możliwe jest stosowanie obniżonych stawek VAT. W efekcie, za prawidłową należy przyjąć konkluzję, iż właściwym sposobem potraktowania dla celów VAT usługi doradczej świadczonej przez Spółkę, w przypadku gdyby miejsce świadczenia w odniesieniu do tej usługi było określone na terytorium Polski, jest opodatkowanie tej usługi z zastosowaniem podstawowej stawki VAT w wysokości 23%.

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego

Zgodnie z podstawową zasadą podatku VAT zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Art. 86 ust. 8 pkt 1 wskazuje dodatkowo, że „podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczanego podatku z tymi czynnościami.

Powyższy przepis stanowi w istocie, że w zakresie w jakim nabywane towary i usługi związane są ze świadczeniem usług opodatkowanych VAT (ale dla których miejsce opodatkowania jest poza terytorium kraju), podatnikowi świadczącemu tego typu usługi powinno przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy, o tego typu sytuacji można mówić w przypadku usług doradczych świadczonych przez Spółkę. Miejscem świadczenia (opodatkowania VAT) tych usług, zgodnie z generalna zasadą wynikająca z art. 28b ustawy o VAT jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W analizowanej sytuacji, miejscem opodatkowania usług doradczych świadczonych przez Spółkę jest kraj siedziby Zarządzającego. Jednocześnie, jak zostało to dowiedzione we wcześniejszej części uzasadnienia stanowiska Wnioskodawcy, usługi doradcze powinny być uznane za czynności opodatkowane VAT (a nie zwolnione od tego podatku), w przypadku gdyby miejsce świadczenia było określone na terytorium Polski. W rezultacie, zdaniem Wnioskodawcy, w związku ze świadczeniem usług doradczych Spółce powinno przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w oparciu o art. 86 ust. 8 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych,
portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
otwartymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem VAT świadczącym usługi doradcze na rzecz brytyjskiej spółki A. (dalej: „Zarządzający”). Zarządzający prowadzi działalność w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania typu zamkniętego (dalej: „fundusz inwestycyjny zamknięty”).

Niezależnie jednak od przedmiotu zainteresowania Zarządzającego, usługi doradcze świadczone przez A. (dalej: „usługi doradcze”) obejmują między innymi następujące czynności:

identyfikacja potencjalnych celów inwestycyjnych,

przygotowanie rekomendacji w zakresie planowanych działań inwestycyjnych,

analiza potencjalnych ryzyk związanych z inwestycją,

przygotowanie zestawień różnego rodzaju danych inwestycyjnych,

przeprowadzanie analiz typu due diligence obejmujących badanie sytuacji prawnej i działalności operacyjnej podmiotu stanowiącego cel inwestycyjny Zarządzającego,

przygotowanie wstępnych projektów umów kupna - sprzedaży dla Zarządzającego,

informowanie i współpracowanie z innymi doradcami Zarządzającego w przedmiocie projektów inwestycyjnych,

przygotowywanie projektów umów i innych dokumentów związanych z działalnością Zarządzającego,

w sytuacjach gdy będzie to konieczne i niezbędne, kontaktowanie się z odpowiednimi władzami w Polsce w zakresie działalności Zarządzającego,

monitorowanie i analizowanie sposobu realizacji inwestycji,

przygotowywanie raportów podsumowujących dotyczących podjętych działań inwestycyjnych,

reprezentowanie Zarządzającego w odniesieniu do realizacji jego uprawnień właścicielskich,

ocena rentowności inwestycji Zarządzającego oraz okresowe aktualizowanie tego typu ocen.

Wnioskodawca planuje w przyszłości rozpoczęcie świadczenia usług doradczych również na rzecz podmiotów z Polski (podatników zarejestrowanych dla celów podatku VAT w Polsce, mających siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski). Przedmiotowe usługi dotyczyć będą wsparcia podmiotów prowadzących działalność w zakresie zarządzania przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania typu zamkniętego na analogicznych (tożsamych) zasadach, jak ma to miejsce w odniesieniu do Zarządzającego, tj. brytyjskiej spółki prowadzącej działalność w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania typu zamkniętego.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego czy planowane świadczenie przez Spółkę usług doradczych na rzecz polskich podatników podatku VAT powinno być opodatkowane podstawową, 23% stawką VAT oraz czy w odniesieniu do usług doradczych świadczonych na rzecz Zarządzającego, Wnioskodawcy powinno przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 znajdzie zastosowanie w przypadku, gdy usługi zarządzania dotyczą portfeli inwestycyjnych, lub ich części, funduszy inwestycyjnych, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja 2004 r. (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

W myśl art. 46 ust 3 ww. ustawy, Towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, może również, na podstawie umowy, zlecić zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią wyspecjalizowanym podmiotom innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1, o ile podmioty te lub osoby kierujące ich działalnością posiadają doświadczenie w tym zakresie. Z powyższych przepisów wynika, że Towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym może zlecić zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią podmiotom działającym bez odpowiedniego zezwolenia, ale które jednocześnie dają gwarancję pełnego profesjonalizmu i bezpieczeństwa w zarządzaniu powierzonymi portfelami.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347, s. 1 z późn. zm.) państwa członkowskie zwalniają transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując przedstawione powyżej regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12, ustawy, pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 (1) (g) Dyrektywy 2006/112/WE – „transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”.

Dyrektywa 112 nie definiuje pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”. W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz. U. UE. L. 2009.302.32).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

zarządzanie inwestycjami,
administrację:
1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
2. zapytania klientów;
3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6. wypłata zysków;
7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9. prowadzenie ksiąg,
wprowadzanie do obrotu.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Moim zdaniem, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.

Natomiast, doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.

Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: „okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (…) Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d).

W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.

W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 13 część B lit. d) pkt 6 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi” do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie.

Ze względu na fakt, iż pojęcie „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.

Z powołanego orzecznictwa TSUE wynika więc, że państwa członkowskie nie mogą samodzielnie tworzyć definicji zarządzania na potrzeby omawianego zwolnienia z VAT. Na pojęcie „zarządzania funduszami” składa się zatem szereg czynności wykonywanych również przez podmioty inne niż podmioty zarządzające funduszami. TSUE uznał usługi m.in. w zakresie zarządzania inwestycjami, prowadzenia rachunkowości funduszy, wyceny, administracji, a także doradztwa inwestycyjnego świadczone przez podmiot zarządzający (osobę trzecią) za zwolnione z opodatkowania VAT. Jednakże kryterium decydującym o możliwości zaliczenia danej czynności do katalogu czynności „zarządzania funduszem” jest jej odrębność oraz istotność dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi (zbiorczymi portfelami papierów wartościowych bądź portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych).

Z uwagi na powyższe należy uznać, że zakres opisanych przez Spółkę „usług doradczych” składa się na usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego, usługi doradztwa w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym oraz usługi administrowania funduszem inwestycyjnym i wypełnia definicję „zarządzania” w świetle wniosków wynikających z orzecznictwa TSUE.

Świadczone usługi stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania funduszem. W analizowanej sprawie wymienione czynności służą jednemu celowi, tj. skutecznemu i efektywnemu zarządzaniu Funduszem oraz są specyficzne i istotne dla usługi zarządzania funduszami. Wymienione czynności mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług i będą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie ww. artykułu.

Konieczność wykładni art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT w świetle orzecznictwa TSUE oraz ukształtowanej w tym orzecznictwie definicji „zarządzania” jest w pełni akceptowana w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, czego wyrazem są np. wyroki WSA w Warszawie z 17 stycznia 2013 r. sygn. III SA/Wa 1466/12 i III SA/Wa 1467/12.

Dlatego nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że planowane przez niego świadczenie usług na rzecz polskich podatników zarządzających przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania, nie będzie spełniało warunków usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi w rozumieniu obowiązujących przepisów.

Odnosząc powyższe ściśle do zadanego pytania należy stwierdzić, że planowane świadczenie przez Spółkę usług doradczych na rzecz polskich podatników podatku VAT, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy - podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Podstawowym i niezbędnym warunkiem odliczenia jest więc to, aby nabyte towary i usługi dotyczyły dostawy takich towarów i usług, które podlegają w Polsce opodatkowaniu.

Jak wynika z odpowiedzi na pytanie nr 1, planowane świadczenie przez Spółkę opisanych usług doradczych na rzecz polskich podatników podatku VAT, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku jako świadczenie usług spełniających kryteria zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.

Tym samym z uwagi na to, że usługi świadczone na rzecz brytyjskiego podatnika są tożsame jak usługi, które mają być świadczone na rzecz polskich podatników, Wnioskodawca świadczy/będzie świadczył na rzecz brytyjskiego podatnika zarządzającego przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania, usługi spełniające warunki usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, zgodnie z wykładnią definicji zarządzania wynikającą z orzecznictwa TSUE, tj. usługi korzystające w Polsce ze zwolnienia od podatku.

Opisane we wniosku i świadczone przez Wnioskodawcę usługi doradcze na rzecz podmiotu brytyjskiego, dotyczą doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe i swoim zakresem mieszczą się w pojęciu „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”, które to pojęcie zostało bezpośrednio zdefiniowane przez orzecznictwo TSUE i jego stosowanie w prawie krajowym jest bezwzględnie obowiązujące. Nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi są/będą więc związane z wykonywaniem doradztwa inwestycyjnego, które spełnia warunki czynności zwolnionych od podatku.

Zatem Wnioskodawcy w odniesieniu do usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Zarządzającego, nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od podatku należnego, z uwagi na brak spełnienia warunków, o których mowa w art. 86 ust. 1 i ust. 8 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin