Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/4511-189/15/ASz
z 5 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) − Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 marca 2015 r. (wpływ do Biura – 9 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów wynagrodzenia pełnomocnika − jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wskazał, że podczas operacji 30 października 2008 r. doprowadzono u niego do niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego rozlanym w moście i rdzeniu przedłużonym mózgu, nastąpił niedowład czterokończynowy, doszło do zakażenia sepsą, wystąpiła padaczka pourazowa. W wyniku zaniedbania po stronie lekarzy przeprowadzających zabieg medyczny Wnioskodawca stał się osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym z I grupą inwalidzką z orzeczonym brakiem samodzielnej egzystencji.

Od dnia zdarzenia do dnia obecnego Wnioskodawca wymaga opieki osób trzecich, stałej rehabilitacji, opieki lekarzy specjalistów (wszystkie czynności związane z pielęgnacją, wożeniem na rehabilitację, na wizyty okresowe do lekarzy specjalistów, realizowanie recept są wykonywane przez osoby trzecie). Samodzielnie nie jest w stanie egzystować.

Na podstawie wyroku z dnia 17 września 2014 r. Sąd Okręgowy zasądził na rzecz Wnioskodawcy od stron pozwanych: Towarzystwa Ubezpieczeniowego X oraz Szpitala Specjalistycznego in solidum:

1. zadośćuczynienie w kwocie 285.000,00 zł z odsetkami od pozwanego Towarzystwa Ubezpieczeniowego X i kwotę 65.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala Specjalistycznego,
2. odszkodowanie w kwocie 48.820,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala Specjalistycznego,
3. skapitalizowaną rentę w kwocie 238.098,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala,
4. rentę uzupełniającą w kwocie 3.320,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala.
   
   

Wyrok Sądu został wykonany w zakresie wypłaty zadośćuczynienia od pozwanego Towarzystwa Ubezpieczeniowego X wraz z ustawowymi odsetkami. W dniu 23 października 2014 r. pozwane Towarzystwo Ubezpieczeniowe X dokonało przelewu kwoty zasądzonego zadośćuczynienia w wysokości 285.000,00 zł oraz wypłaciło odsetki za zwłokę w kwocie 200.983,56 zł. Pozostałe zasądzone kwoty tytułem zadośćuczynienia, odszkodowania, skapitalizowanej renty oraz renty uzupełniającej pozwany Szpital Specjalistyczny nie wypłacił (zaskarżył wyrok do Sądu Apelacyjnego). Wypłata powyższych kwot nastąpi po rozpatrzeniu apelacji.

Wnioskodawca wskazał, że zasądzono zadośćuczynienie, odszkodowanie, rentę skapitalizowaną i rentę uzupełniającą na zwiększone potrzeby przejawiające się koniecznością ponoszenia stale powtarzających się wydatków na leczenie, opiekę osób trzecich, zabiegi, kuracje i inne (art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zadośćuczynienie i odszkodowanie przyznano na podstawie art. 445 § 1 w związku z art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego, na podstawie art. 444 § 2 ww. Kodeksu rentę na zwiększone potrzeby, natomiast odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 455 i 481 Kodeksu cywilnego.

Wnioskodawca wskazał, że jest osobą fizyczną, nie prowadził i nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy odsetki od zadośćuczynienia, które zostaną wypłacone w przyszłości, wypłacone przez Szpital można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodów?
2. Czy odsetki od odszkodowania, które zostaną wypłacone w przyszłości, wypłacone przez Szpital można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodów?
3. Czy odsetki od renty skapitalizowanej, które zostaną wypłacone w przyszłości, wypłacone przez Szpital można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodów?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zasądzone przez Sąd odsetki od zadośćuczynienia, odszkodowania, renty skapitalizowanej, które będą w przyszłości wypłacone przez Szpital, można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i zaliczyć ww. koszt jako koszty uzyskania przychodu, tj. wynagrodzenia należnego za prowadzenie sprawy.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 22 ust. 3 i 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poniesione i udokumentowane przez wnioskodawcę koszty wynagrodzenia prawnika wnioskodawcy stanowiące koszty uzyskania przychodu, o które można będzie pomniejszyć kwotę odsetek do opodatkowania ustalając w takim stosunku (proporcjonalnie), w jakim pozostają przychody uzyskane tytułem odsetek w ogólnej kwocie uzyskanego przychodu (świadczenia).

Wnioskodawca wskazał, że według jego wiedzy kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie natomiast do treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są tzw. „inne źródła”.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Należy podkreślić, iż użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie „w szczególności”, świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, nie wymienione wprost w tym przepisie.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo – skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie zatem wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

• zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami,
• nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów,
• są właściwie udokumentowane.
  
  

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że na podstawie wyroku z dnia 17 września 2014 r. Sąd Okręgowy zasądził na rzecz Wnioskodawcy zadośćuczynienie w kwocie 285.000,00 zł wraz z odsetkami od Towarzystwa Ubezpieczeniowego X oraz w kwocie 65.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala Specjalistycznego.

Ponadto od ww. Szpitala zostało zasądzone odszkodowanie w kwocie 48.820,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami, skapitalizowana renta w kwocie 238.098,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz renta uzupełniająca w kwocie 3.320,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami.

W dniu 23 października 2014 r. pozwane Towarzystwo Ubezpieczeniowe X dokonało przelewu kwoty zasądzonego zadośćuczynienia w wysokości 285.000,00 zł oraz wypłaciło odsetki za zwłokę w kwocie 200.983,56 zł. Pozostałe zasądzone kwoty zadośćuczynienia, odszkodowania, skapitalizowanej renty oraz renty uzupełniającej pozwany Szpital Specjalistyczny nie wypłacił (zaskarżył wyrok do Sądu Apelacyjnego). Wypłata powyższych kwot nastąpi po rozpatrzeniu apelacji.

Zdaniem Wnioskodawcy, zasądzone przez Sąd odsetki od zadośćuczynienia, odszkodowania, renty skapitalizowanej, które będą w przyszłości wypłacone przez Szpital można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i zaliczyć ww. koszt (proporcjonalnie) jako koszty uzyskania przychodu.

W interpretacji z 10 lutego 2015 r. znak: IBPB II/1/415-934/14/ASz wskazano, że wypłacone Wnioskodawcy w 2014 r. przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X odsetki od zadośćuczynienia Wnioskodawca – stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – winien wykazać w zeznaniu rocznym (za 2014 r.), w pozycji „inne źródła” i zapłacić należny z ww. tytułu podatek. W zeznaniu tym należy także uwzględnić koszty podlegające odliczeniu, gdyż podatek winien być naliczany od otrzymanego dochodu, tj. otrzymanej kwoty pomniejszonej o koszty jej uzyskania. W tym wypadku będzie to kwota wynagrodzenia poniesionego na rzecz prawnika (wynagrodzenie za zastępstwo procesowe) w takiej proporcji w jakiej wydatek ten przypada na wartość otrzymanych odsetek.

Natomiast jak wskazano w interpretacji z 10 lutego 2015 r. znak: IBPB II/1/415-935/14/ASz kwoty zasądzonych w wyroku Sądu z 17 września 2014 r. odsetek od zadośćuczynienia, odszkodowania, renty skapitalizowanej oraz renty uzupełniającej wypłaconych w przyszłości stanowią dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia możliwości zaliczenia kosztów wynagrodzenia pełnomocnika prawnego do kosztów uzyskania przychodu z tytułu opodatkowania zasądzonych przez Sąd odsetek od zadośćuczynienia, odszkodowania, renty skapitalizowanej, które będą w przyszłości wypłacone przez Szpital.

Należy zauważyć, że z powołanych powyżej przepisów wynika, że w sytuacji gdy podatnik faktycznie poniesie wydatek, wykaże związek wydatku z uzyskanym przychodem i udowodni fakt poniesienia kosztów, to taki konkretny wydatek można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Tym samym można uznać, że dochodem jest przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania, ale tylko w sytuacji, gdy przedmiotowe koszty spełniają łącznie wskazane warunki.

W sytuacji Wnioskodawcy, poniesione przez niego wydatki nie znajdują się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zostaje spełniony warunek pozostawania ww. kosztów w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem z tytułu zasądzonych Wnioskodawcy świadczeń. Jeśli zatem zostaną odpowiednio udokumentowane – mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle powyższego należy jednak zauważyć, że stosownie do art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

Tym samym dla zaliczenia danego kosztu do kosztów podatkowych danego roku podatkowego istotny jest moment, w którym koszt został poniesiony.

Należy zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że zasądzone przez Sąd odsetki od zadośćuczynienia, odszkodowania, renty skapitalizowanej, które będą w przyszłości wypłacone przez Szpital można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i uwzględnić ww. koszty jako koszty uzyskania przychodu. Rację ma również Wnioskodawca stwierdzając, że poniesione i udokumentowane koszty wynagrodzenia prawnika, o które można będzie pomniejszyć kwotę odsetek do opodatkowania powinny zostać ustalone w takim stosunku (proporcjonalnie), w jakim pozostają przychody uzyskane tytułem odsetek w ogólnej kwocie uzyskanego przychodu (świadczenia).

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.