Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/4512-66/15-4/JL
z 6 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2015 r. (data wpływu 26 stycznia 2015 r.) - uzupełnionym w dniu 17 marca 2015 r. pismem z dnia 17 marca 2015 r. (data wpływu 19 marca 2015 r.) na wezwanie Organu z dnia 3 marca 2015 r. (doręczone 10 marca 2015 r.) - o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• pytania nr 4 – jest prawidłowe,
• pytań nr 1-3 – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 stycznia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczania opłat za energię elektryczną.

Wniosek uzupełniony został w dniu 17 marca 2015 r. pismem z dnia 17 marca 2015 r. (data wpływu 19 marca 2015 r.) na wezwanie Organu z dnia 3 marca 2015 r. (doręczone 10 marca 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka Akcyjna (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest wiodącym producentem energii elektrycznej i cieplnej w Polsce. W związku z nowym projektem Spółka planuje sprzedaż energii elektrycznej do małych i średnich przedsiębiorstw będących podatnikami podatku od towarów i usług. Na chwilę obecną Spółka nie ma w planach sprzedaży energii elektrycznej do klientów nie będących podatnikami podatku VAT. Zasadą będzie, że sprzedaż energii elektrycznej przez Spółkę na rzecz Klientów, dokonywana będzie na podstawie deklarowanego przez Klientów szacunkowego zużycia lub szacunkowego wyliczenia. W związku z powyższym, Spółka wystawia fakturę dokumentującą szacunkową sprzedaż na rzecz Klienta. Faktura szacunkowa, co do zasady, obejmować będzie ilość energii elektrycznej zadeklarowanej/wyliczonej do zużycia przez Klienta w umowie o sprzedaży energii. Faktury szacunkowe wystawiane będą w cyklu miesięcznym, a jako miesiąc sprzedaży wskazywany jest miesiąc, którego dotyczy dany szacunek (tj. miesiąc wystawienia faktury). Po upływie danego okresu rozliczeniowego (np.: kwartał, pół roku, rok - w zależności od ustaleń pomiędzy Spółka a jej klientami) weryfikowane będzie rzeczywiste zużycie energii przez Klientów i w zależności od tego, czy różnica jest wartością ujemną, czy dodatnią, wystawiane są odpowiednie faktury zawierające odpowiednią kalkulację in minus lub in plus, odnoszącą się do faktur szacunkowych. Faktury rozliczeniowe wystawiane będą w terminach określonych w umowie po uzyskaniu od Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD) danych dotyczących faktycznego zużycia energii elektrycznej przez Klienta w tym okresie. Należność wykazana w fakturze rozliczeniowej pomniejszana jest o wartość wykazaną i zapłaconą wynikającą z faktur szacunkowych wystawionych w oparciu o zadeklarowane wartości zużycia, obejmujących okres objęty wnioskowaną fakturą rozliczeniową. Terminy płatności należności wynikających z umowy łączącej Spółkę z Klientem będzie różna w zależności od zapisów umownych.

Z uwagi na specyfikę rynku energii elektrycznej mogą zdarzyć się sytuacje, w których faktury rozliczeniowe podlegać będą korekcie m.in. w przypadku dokonania przez OSD korekty (zmiany w górę albo w dół) przekazanych danych pomiarowo-rozliczeniowych, wynikającej w szczególności z nieprawidłowości w funkcjonowaniu lub odczycie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego, które spowodowały zawyżenie lub zaniżenie należności za pobraną przez Klienta energię elektryczną, a także w przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo rozliczeniowego, uniemożliwiającej określenie rzeczywistej ilości pobieranej energii elektrycznej. W takich przypadkach po otrzymaniu skorygowanych danych od OSD Spółka wystawiać będzie faktury korekty do wystawionych faktur rozliczeniowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy faktura rozliczeniowa jest fakturą korektą?
   
2. Czy faktura rozliczeniowa może mieć wartość ujemną?
   
3. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu wystawionych przez Spółkę faktur rozliczeniowe in plus jak i in minus?
   
4. Czy na jednej fakturze dopuszczalne jest ujęcie dwóch pozycji:
   • pierwszej pozycji dokumentującej rozliczenie, które zawierałoby dane jakie będą na fakturze rozliczeniowej
     
   • drugiej pozycji dokumentującej szacunkową sprzedaż?
   
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1 Zdaniem Spółki faktura rozliczeniowa nie jest fakturą korektą.

Ad. 2 Zdaniem Spółki nie ma w przepisach zakazu do wystawiana faktur z wartościami ujemnymi.

Ad. 3 Zdaniem Spółki obowiązek podatkowy z tytułu faktur rozliczeniowych in plus oraz faktur rozliczeniowych in minus powstaje jak w przypadku faktur sprzedaży dokumentujących dostarczenie energii elektrycznej.

Ad. 4 Zdaniem Spółki takie dokumentowanie jest dopuszczalne.

Ad. 1

W związku z nowelizacją ustawy o podatku od towarów i usług, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2014 r. dodano art. 106j. W artykule tym wskazano, że podatnik wystawia fakturę korygującą w przypadku: udzielenia rabatu, opustu lub obniżek ceny, dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań, dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. W praktyce, przy dokumentowaniu obrotu gospodarczego przez podatników podatku od towarów i usług zdarzają się pomyłki. W związku z tym, ustawodawca przewidział procedurę korygowania błędów. Generalnie korekty można podzielić na te, które powodują zmniejszenie obrotu i kwoty podatku należnego oraz na te, które wywołują skutki odwrotne, tj. w wyniku ich wystawienia wartość obrotu i kwoty podatku należnego ulega podwyższeniu. Faktury korygujące są specyficznym rodzajem faktur.

Z przywołanych uregulowań wynika, że celem ich wystawienia, jest doprowadzenie faktury pierwotnej do stanu odpowiadającego rzeczywistości.

Zdaniem Spółki nie zachodzą przesłanki do wystawienia faktury korygującej, gdyż faktury szacunkowe w istocie nie zawierały pomyłki m.in. w sprzedanej wówczas w oparciu o szacunek ilości energii elektrycznej, cenie, stawce czy kwocie podatku jak również nie został udzielony rabat, opust itp. Faktury te na moment ich wystawienia zawierała prawidłowe dane. Stąd też rozliczenie różnicy w zużyciu może być dokumentowana fakturą rozliczeniową.

W związku z powyższym fakturę rozliczeniową wystawioną zgodnie z umową na koniec okresu rozliczeniowego nie należy traktować jako fakturę korektę. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 grudnia 2013r. sygn. IPPP1/443-934/13-2/PR.

Ad. 2 Faktury rozliczeniowe in minus, jako faktury zmniejszające podstawę opodatkowania, będą wystawiane, gdy z ostatecznego rozliczenia zużycia energii za dany okres wynika nadpłata tj.: faktury szacunkowe wykazywały zużycie w wysokości większej niż w rzeczywistości miało miejsce. Jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska Spółki do pytania nr 1 nie zachodzą przesłanki do wystawienia faktury korygującej, gdyż faktury szacunkowe w istocie nie zawierały pomyłki, a w momencie ich wystawienia zawierała prawidłowe dane. W związku z powyższym celem udokumentowania ilości rzeczywiście sprzedanej energii elektrycznej możliwe jest wystawienie faktury z ujemnymi znakami.

Ad. 3 Obowiązek podatkowy, a tym samym obowiązek wykazania faktury w deklaracji oraz rejestrach VAT dla faktur rozliczeniowych in plus oraz in minus powstaje identycznie jak dla faktur dokumentujących dostawę energii elektrycznej tj.: z terminem wystawienia faktury rozliczeniowej, a w przypadku gdy podatnik nie wystawił faktury rozliczeniowej lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu wystawienia faktury rozliczeniowej określonym w art. 106i ust. 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

Ad. 4 Zdaniem Spółki nie ma przepisów zabraniających ujmowania dwóch pozycji na fakturze tj.:

• pierwszej pozycji dokumentującej rozliczenie, które zawierałoby dane jakie będą na fakturze rozliczeniowej;
• drugiej pozycji dokumentującej szacunkową sprzedaż.

Dlatego takie dokumentowanie w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług jest dopuszczalne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• pytania nr 4 – jest prawidłowe,
• pytań nr 1-3 – jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W myśl art. 19a ust. 1 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:

1. dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
2. świadczenia usług:
• telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych,
  
• wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
  
• najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
  
• ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
  
• stałej obsługi prawnej i biurowej,
  
• dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego

– z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.

Zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Art. 29a ust. 6 ustawy stanowi, że podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Zgodnie z art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

W myśl art. 29a ust. 13 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna (art. 29a ust. 14).

Stosownie do art. 29a ust. 15 pkt 3 ustawy, warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę nie stosuje się w przypadku sprzedaży: energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

W myśl art. 106i ust. 1 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Zgodnie natomiast z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Na podstawie art. 106i ust. 7 pkt 1 ustawy, faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi.

Natomiast jak stanowi art. 106i ust. 8 ustawy, przepis ust. 7 pkt 1 nie dotyczy wystawiania faktur w zakresie dostawy i świadczenia usług, o których mowa w art. 19a ust. 3, 4 i ust. 5 pkt 4, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.

Łączna analiza przywołanych powyżej norm prawnych – dotyczących zarówno obowiązku podatkowego oraz dokumentowania sprzedaży – prowadzi do wniosku, że obowiązek podatkowy z tytułu dostaw energii elektrycznej powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Innymi słowy, o tym kiedy ma być rozliczony podatek należny z tytułu dostaw dokonywanych przez Spółkę decyduje moment wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami.

Zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
   
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
   
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
   
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
   
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu, faktura korygująca powinna zawierać:

1. wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA" albo wyraz "KOREKTA";
   
2. numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
   
3. dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
   1. określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,
      
   2. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
4. przyczynę korekty;
   
5. jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
   
6. w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.
   
   
   

Jak wynika z powyższych regulacji, fakturę korygującą wystawia się w przypadku obniżenia, podwyższenia ceny po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku, bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

W praktyce, przy dokumentowaniu obrotu gospodarczego przez podatników podatku od towarów i usług zdarzają się pomyłki. W związku z tym, ustawodawca przewidział procedurę korygowania błędów. Generalnie korekty można podzielić na te, które powodują zmniejszenie podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego oraz na te, które wywołują skutki odwrotne, tj. w wyniku ich wystawienia wartość podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego ulega podwyższeniu.

Faktury korygujące są specyficznym rodzajem faktur. Z przywołanych uregulowań wynika, że celem ich wystawienia, jest doprowadzenie faktury pierwotnej do stanu odpowiadającego rzeczywistości.

Z treści złożonego przez Spółkę wniosku wynika, że jest ona wiodącym producentem energii elektrycznej i cieplnej w Polsce. W związku z nowym projektem Spółka planuje sprzedaż energii elektrycznej do małych i średnich przedsiębiorstw będących podatnikami podatku od towarów i usług. Zasadą będzie, że sprzedaż energii elektrycznej przez Spółkę na rzecz Klientów, dokonywana będzie na podstawie deklarowanego przez Klientów szacunkowego zużycia lub szacunkowego wyliczenia. W związku z powyższym, Spółka wystawia fakturę dokumentującą szacunkową sprzedaż na rzecz Klienta. Faktura szacunkowa, co do zasady, obejmować będzie ilość energii elektrycznej zadeklarowanej/wyliczonej do zużycia przez Klienta w umowie o sprzedaży energii. Faktury szacunkowe wystawiane będą w cyklu miesięcznym, a jako miesiąc sprzedaży wskazywany jest miesiąc, którego dotyczy dany szacunek (tj. miesiąc wystawienia faktury). Po upływie danego okresu rozliczeniowego (np.: kwartał, pół roku, rok - w zależności od ustaleń pomiędzy Spółka a jej klientami) weryfikowane będzie rzeczywiste zużycie energii przez Klientów i w zależności od tego, czy różnica jest wartością ujemną, czy dodatnią, wystawiane są odpowiednie faktury zawierające odpowiednią kalkulację in minus lub in plus, odnoszącą się do faktur szacunkowych. Faktury rozliczeniowe wystawiane będą w terminach określonych w umowie po uzyskaniu od Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD) danych dotyczących faktycznego zużycia energii elektrycznej przez Klienta w tym okresie. Należność wykazana w fakturze rozliczeniowej pomniejszana jest o wartość wykazaną i zapłaconą wynikającą z faktur szacunkowych wystawionych w oparciu o zadeklarowane wartości zużycia, obejmujących okres objęty wnioskowaną fakturą rozliczeniową. Terminy płatności należności wynikających z umowy łączącej Spółkę z Klientem będzie różna w zależności od zapisów umownych. Z uwagi na specyfikę rynku energii elektrycznej mogą zdarzyć się sytuacje, w których faktury rozliczeniowe podlegać będą korekcie m.in. w przypadku dokonania przez OSD korekty (zmiany w górę albo w dół) przekazanych danych pomiarowo-rozliczeniowych, wynikającej w szczególności z nieprawidłowości w funkcjonowaniu lub odczycie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego, które spowodowały zawyżenie lub zaniżenie należności za pobraną przez Klienta energię elektryczną, a także w przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo rozliczeniowego, uniemożliwiającej określenie rzeczywistej ilości pobieranej energii elektrycznej. W takich przypadkach po otrzymaniu skorygowanych danych od OSD Spółka wystawiać będzie faktury korekty do wystawionych faktur rozliczeniowych.

Na tle zaprezentowanego zdarzenia przyszłego wątpliwości Spółki sprowadzają się do potwierdzenia poprawności przyjętego sposobu rozliczeń faktur w kontekście przepisów ustawy o VAT.

W odniesieniu do pytania nr 1 należy wskazać, że w art. 106j ust. 1 ustawy zostały wskazane przypadki, w których należy wystawić fakturę korygującą. Zdaniem tut. Organu należy zgodzić się ze Spółką, że w analizowanej sprawie nie zachodzą przesłanki do wystawienia faktur korygujących faktury szacunkowe, zatem faktury rozliczeniowe nie spełniają funkcji faktury korygującej, o której mowa w art. 106j ustawy – nie zmniejszają i nie zwiększają one podstawy opodatkowania ani kwoty podatku należnego lecz dokumentują dokonaną sprzedaż energii.

Należy w tym miejscu podkreślić, że faktury szacunkowe nie stanowią faktur w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Wystawienie faktury szacunkowej nie powoduje żadnych skutków w zakresie podatku VAT tj. obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku oraz nie stanowi dla kontrahenta podstawy do odliczenia wykazanego w tym dokumencie podatku VAT. Zauważyć należy, że wymieniony dokument nie jest wystawiany jako dowód wykonania transakcji handlowej, gdyż nie dokumentuje dokonanej dostawy towaru – energii. Jest on przesyłany przez Spółkę (dostawcę) przed wykonaniem transakcji, w celach powiadomienia nabywców o planowanych należnościach za przyszłe okresy rozliczeniowe. Co istotne, niezależnie od wystawienia faktur szacunkowych – po zakończeniu okresu rozliczeniowego wystawiane będą faktury rozliczeniowe na udokumentowanie dokonanych rzeczywistych dostaw energii elektrycznej. Oznacza to, że faktury szacunkowe nie zastępują faktur dokumentujących dostawy. Dopiero faktura rozliczeniowa dokumentuje rzeczywiście zrealizowaną dostawę, przez co wywołuje ona skutki w zakresie podatku VAT tj. obowiązek zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku, a także stanowi dla kontrahenta podstawę do odliczenia wykazanego w tym dokumencie podatku VAT. Faktura rozliczeniowa jest zatem fakturą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, o której mowa w art. 106b ust. 1 ustawy i winna dokumentować rzeczywistą ilość dostarczonej energii w określonym przez strony okresie rozliczeniowym.

Z uwagi na to należy stwierdzić, że nieprawidłowe jest stanowisko Spółki, że „faktury szacunkowe w istocie nie zawierały pomyłki m.in. w sprzedanej wówczas w oparciu o szacunek ilości energii elektrycznej, cenie, stawce czy kwocie podatku (…) Faktury te na moment ich wystawienia zawierały prawidłowe dane.”

Jak wskazano wyżej faktury szacunkowe stanowią jedynie informację o planowanym zużyciu energii, nie dokumentują dokonanej dostawy energii nie stanowią one faktury oraz nie wywołują żadnych skutków w podatku VAT. Nie można zatem twierdzić za Spółką, że dokumentują one sprzedaż energii i zawierają prawidłowe dane.

Natomiast faktury rozliczeniowe nie będą dokumentowały rozliczenia zużycia energii, lecz faktyczne zużycie energii w określonym czasie.

Tym samym stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do kwestii poruszonej w pytaniu nr 2 wniosku należy podkreślić, że skoro wystawienie faktury rozliczeniowej powoduje powstanie obowiązku podatkowego, a funkcją tej faktury jest udokumentowanie rzeczywistego zużycia energii w danym okresie, nie może ona mieć wartości ujemnej. Kwota wskazana na fakturze powinna odpowiadać wielkości pobranej w danym czasie energii, a nie budzi wątpliwości fakt, że pobór energii elektrycznej nie może być ujemny.

W związku z tym, Spółka nie może wystawiać faktur rozliczeniowych z ujemnymi znakami. Stanowisko Spółki w tym zakresie jest zatem nieprawidłowe.

Jak wskazano we wniosku, Wnioskodawca ma również wątpliwość, czy na fakturze mogą zostać wykazane dwie pozycje:

• pierwsza, dokumentująca rozliczenie, które zawierałoby dane jakie będą na fakturze rozliczeniowej
• druga, dokumentująca szacunkową sprzedaż.

W odniesieniu do poruszonego problemu należy wskazać, że przepisy w zakresie podatku VAT nie zawierają szczególnych uregulowań dotyczących ilości pozycji ujmowanych na fakturze. W związku z tym, ponieważ przepisy nie zabraniają ujmowania dwóch pozycji na fakturze, dopuszczalne jest wykazanie dwóch pozycji na fakturze rozliczeniowej – jednak należy zaznaczyć, że pozycja dokumentująca szacunkową sprzedaż, która ma być dokonana w przyszłości, ma funkcję jedynie informacyjną dla kontrahenta (powiadomienie o planowanych należnościach za przyszły okres rozliczeniowy) i nie wywołuje ona żadnych konsekwencji na gruncie podatku VAT.

Stanowisko Spółki w powyższym zakresie jest zatem prawidłowe.

W kwestii określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla sprzedaży energii w analizowanym przypadku należy na wstępie zaznaczyć, że jak już wskazano wcześniej, faktury rozliczeniowe nie dokumentują rozliczenia zużycia energii lecz faktyczne zużycie energii w określonym czasie – nie mogą być zatem fakturami zmieniającymi podstawę opodatkowania na plus czy na minus, jak zakłada Spółka. Zatem stanowisko Spółki w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla sprzedaży energii opiera się na złym założeniu, że faktury rozliczeniowe są fakturami in plus lub in minus.

Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

Dla wyjaśnienia omawianej kwestii szczególne znaczenie ma art. 19a ust. 7 ustawy, zgodnie z którym, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Należy mieć na względzie, że na podstawie dokumentów informujących o szacunkowym zużyciu energii (niebędących fakturami) odbiorcy uiszczają na rzecz Spółki opłaty według ustalonych terminów płatności.

Ustawodawca powiązał w ustawie obowiązek podatkowy dla dostaw energii elektrycznej z dwoma okolicznościami – momentem wystawienia faktury VAT oraz upływem terminu płatności określonego pomiędzy stronami. Ustawodawca nie wskazuje przy tym na konkretne dokumenty, z których miałby wynikać termin płatności. Stąd też w zasadzie nie można odrzucić żadnej formy, w jakiej sprzedawca określi termin płatności.

Zatem mając na uwadze cyt. art. 19a ust. 7 ustawy, ponieważ dla udokumentowania szacunkowego zużycia nie jest wystawiana faktura (faktura szacunkowa nie jest fakturą), a faktura rozliczeniowa wystawiana jest z opóźnieniem, w stosunku do wymagalnej od klienta należności za prognozowane zużycie energii elektrycznej w następnym okresie rozliczeniowym, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu płatności wynikającego z faktury szacunkowej.

Natomiast w odniesieniu do wystawianych faktur rozliczeniowych, ponieważ odbiorca częściowo dokonał już płatności za energię na podstawie faktur szacunkowych, w przypadku stwierdzenia niedopłaty obowiązek podatkowy powstanie tylko w zakresie kwoty stanowiącej niedopłatę za przeszły okres - z chwilą wystawienia faktur rozliczeniowych, a w przypadku, gdy Spółka nie wystawiła faktury rozliczeniowej lub wystawiła ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności (według art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy).

Spółka powinna zadeklarować i zewidencjonować podatek VAT należny dotyczący niedopłaty z faktury rozliczeniowej w rejestrze prowadzonym na potrzeby VAT zgodnie z momentem powstania obowiązku podatkowego, czyli za okres rozliczeniowy, w którym została wystawiona faktura rozliczeniowa, a w przypadku, gdy Spółka nie wystawiła tej faktury lub wystawiła ją z opóźnieniem - za okres, w którym upływa termin wystawienia faktury określony w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – za okres, w którym upływa termin płatności kwoty niedopłaty.

W przypadku stwierdzenia nadpłaty, wystawiona faktura rozliczeniowa nie wywołuje obowiązku podatkowego.

Tym samym stanowisko Spółki w kwestii określania obowiązku podatkowego jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.