Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4515-68/15-2/AF
z 25 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2015 r. (data wpływu 3 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć ze swoim bratem umowę darowizny, której przedmiotem będzie suma pieniężna.
Darczyńcą Wnioskodawcy będzie brat, zaś obdarowanym będzie Wnioskodawca. Darczyńca przekaże na rzecz obdarowanego określoną w przyszłości kwotę pieniężną. Darowizna zostanie przekazana przelewem bankowym z konta bankowego darczyńcy na konto bankowe obdarowanego. Przelew zostanie wykonany niezwłocznie po podpisaniu umowy darowizny.

Obdarowany w terminie 6 miesięcy od chwili spełnienia przyrzeczonego świadczenia - w związku zawarciem umowy darowizny bez zachowania przewidzianej formy (umowa darowizny będzie zawarta w formie pisemnej) - zgłosi ten fakt właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, poprzez złożenie formularza SD-Z2 oraz udokumentuje otrzymanie kwoty pieniężnej będącej przedmiotem darowizny dowodem przekazania z rachunku darczyńcy na rachunek obdarowanego, poprzez załączenie potwierdzenia przelewu do formularza SD-Z2.

Brat Wnioskodawcy jest w związku małżeńskim i nie posiada z żoną rozdzielności majątkowej.

W związku z tym, że brat jest żonaty i posiada z żoną wspólnotę majątkową, zostanie sporządzone pisemne oświadczenie małżonki brata, w którym to oświadczeniu wyrazi ona zgodę na dokonanie przez brata Wnioskodawcy na rzecz Wnioskodawcy darowizny, jednocześnie potwierdzi ona, że brat Wnioskodawcy może dysponować samodzielnie taką kwotą darowizny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy jeśli Wnioskodawca:

• dokona we właściwym ze względu na swoje miejsce zamieszkania urzędzie skarbowym zgłoszenia otrzymania od swojego brata darowizny środków pieniężnych, na obowiązującym formularzu SD-Z2, w ustawowym terminie 6 miesięcy od dnia powstania zobowiązania podatkowego,
  

• dołączy do tego zgłoszenia kserokopię umowy darowizny sporządzonej pomiędzy bratem Wnioskodawcy a Wnioskodawcą kserokopię potwierdzenia przelewu środków z tytułu darowizny, kserokopię oświadczenia małżonki brata, w którym to oświadczeniu wyraża ona zgodę na dokonanie darowizny przez brata Wnioskodawcy na rzecz Wnioskodawcy i jednocześnie potwierdza ona, że brat Wnioskodawcy może dysponować samodzielnie ww. kwotą darowizny,
  
  
  

wówczas cała kwota darowizny będzie traktowana, jako darowizna od Jego brata i będzie podlegała zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Z kolei, zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej, w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Wskazać również należy, że stosownie do art. 9 ust. 2 cyt. ustawy, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Jednakże, na mocy art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy 1 lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu przyszłego wynika, że na podstawie zawartej umowy darowizny, Wnioskodawca otrzyma od brata darowiznę. Darowizna zostanie udzielona z majątku wspólnego brata Wnioskodawcy i żony brata Wnioskodawcy, jednakże żona wyrazi zgodę na jej dokonanie. Jednocześnie złoży oświadczenie, że darowana kwota stanowi taką, którą mąż może dysponować samodzielnie w ramach wydatków indywidualnych. Przedmiotową darowiznę Wnioskodawca otrzyma przelewem na swoje konto bankowe z konta bankowego brata, niezwłocznie po podpisaniu umowy darowizny.

W tym miejscu należy podnieść, że dla niniejszego rozstrzygnięcia pozostaje bez wpływu fakt, że darowana kwota pochodzi z majątku wspólnego brata Wnioskodawcy i żony tego brata. Okoliczność ta wywiera bowiem skutki jedynie w sferze prawa rodzinnego, gdyż stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 788), zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. W art. 37 § 4 ww. Kodeksu, ustawodawca postanowił, że jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Jednakże, co wynika z § 2 omawianego przepisu, ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Z zacytowanych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że zgoda małżonka niezbędna jest dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są środki objęte wspólnością majątkową, Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umową darowizny.

Oceniając przedstawiony we wniosku opis stanu przyszłego w świetle powołanych przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, że w przypadku złożenia przez Wnioskodawcę w wymaganym prawem terminie, tzn. w opisanej sytuacji w ciągu 6 miesięcy od dnia spełnienia darowizny, tj. wpływu środków pieniężnych na Jego rachunek bankowy, we właściwym urzędzie skarbowym (stosownie do ww. § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie właściwości organów podatkowych) zgłoszenia o nabyciu rzeczy i praw majątkowych na formularzu SD-Z2, cała otrzymana przez Zainteresowanego kwota korzystała będzie ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie ww. art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Przemawia za tym fakt, że umowa darowizny kwoty pieniężnej zostanie sporządzona pomiędzy bratem Wnioskodawcy a Wnioskodawcą. Pisemne oświadczenie żony brata, w którym wyrazi ona zgodę na dokonanie takiej darowizny przez brata Zainteresowanego na rzecz Zainteresowanego jest jedynie dopełnieniem wymogów art. 37 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Fakt ten jednak nie powoduje, że żona brata stanie się stroną umowy darowizny.

Reasumując, Wnioskodawca stwierdza, że darowizna środków pieniężnych dokonana w sposób opisany w zdarzeniu przyszłym będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 4a ustawy SD, o ile Wnioskodawca spełni wszystkie wymienione w tym przepisie warunki, w szczególności jeżeli w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego złoży we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenie SD-Z2 wraz z potwierdzeniem przelewu przedmiotu darowizny i konta bankowego darczyńcy na rzecz obdarowanego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r., poz. 86 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy przy nabyciu w drodze darowizny powstaje on z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Z kolei, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9 637 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 2 lit. c) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 165, poz. 1371 z późn. zm.) w sprawach podatku od spadków i darowizn dotyczących darowizny środków pieniężnych właściwość miejscową organów podatkowych ustala się, według miejsca zamieszkania nabywcy w dniu powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku braku takiego miejsca – według ostatniego miejsca jego pobytu w tym dniu.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć ze swoim bratem umowę darowizny, której przedmiotem będzie suma pieniężna. Darczyńcą Wnioskodawcy będzie brat, zaś obdarowanym będzie Wnioskodawca. Darczyńca przekaże na rzecz obdarowanego określoną w przyszłości kwotę pieniężną. Darowizna zostanie przekazana przelewem bankowym z konta bankowego darczyńcy na konto bankowe obdarowanego. Przelew zostanie wykonany niezwłocznie po podpisaniu umowy darowizny. Obdarowany w terminie 6 miesięcy od chwili spełnienia przyrzeczonego świadczenia - w związku zawarciem umowy darowizny bez zachowania przewidzianej formy (umowa darowizny będzie zawarta w formie pisemnej) - zgłosi ten fakt właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, poprzez złożenie formularza SD-Z2 oraz udokumentuje otrzymanie kwoty pieniężnej będącej przedmiotem darowizny dowodem przekazania z rachunku darczyńcy na rachunek obdarowanego, poprzez załączenie potwierdzenia przelewu do formularza SD-Z2. Brat Wnioskodawcy jest w związku małżeńskim i nie posiada z żoną rozdzielności majątkowej. W związku z tym, że brat jest żonaty i posiada z żoną wspólnotę majątkową, zostanie sporządzone pisemne oświadczenie małżonki brata, w którym to oświadczeniu wyrazi ona zgodę na dokonanie przez brata Wnioskodawcy na rzecz Wnioskodawcy darowizny, jednocześnie potwierdzi ona, że brat Wnioskodawcy może dysponować samodzielnie taką kwotą darowizny.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że darowizna środków pieniężnych od brata na rzecz brata (Wnioskodawcy), tj. osoby wymienionej w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie w całości korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w powołanych wyżej przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych nie nakładają na Wnioskodawcę, korzystającego ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy, obowiązku dołączania dokumentów potwierdzających otrzymanie środków pieniężnych tytułem darowizny do składanego naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2.

Bez wpływu na powyższe rozstrzygnięcie jest fakt, że darowana kwota środków pieniężnych będzie pochodzić z majątku wspólnego brata Wnioskodawcy i jego żony. Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 583) zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. W myśl art. 37 § 4 ww. Kodeksu jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Zgodnie z art. 37 § 2 ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Zgoda małżonka niezbędna jest więc dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są środki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można wnioskować, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umową darowizny.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.