Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/443-1136/12/15-S/SJ
z 14 lipca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 25 lutego 2015 r. sygn. akt I FSK 310/14 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 28 listopada 2013 r. sygn. akt I SA/Po 502/13 – stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 30 października 2012 r. (data wpływu 12 listopada 2012 r.) uzupełnionym pismem z 17 stycznia 2013 r. (data wpływu 21 stycznia 2013 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zarządcy sądowego za podatnika podatku VAT w zakresie należności pobieranych na rachunek właściciela nieruchomości oraz dodawania ich do własnego obrotu i rozliczania w składanych jako podatnik własnych deklaracjach – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zarządcy sądowego za podatnika podatku VAT w zakresie należności pobieranych na rachunek właściciela nieruchomości oraz dodawania ich do własnego obrotu i rozliczania w składanych jako podatnik własnych deklaracjach. Wniosek uzupełniono 21 stycznia 2013 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca ustanowiony został postanowieniem wydanym w dniu X października 2012 roku przez Sąd Rejonowy, na podstawie art. 931 par 2 k.p.c., zarządcą nieruchomości.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, iż:

1. W ramach wykonywanych czynności zarządcy nieruchomości Zainteresowany pobiera opłaty z tytułu czynszu oraz opłat eksploatacyjnych zgodnie z art. 934 k.p.c.
2. Wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji sądowego zarządcy nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego ustanowionego w trybie art. 931 § 2 k.p.c. określane jest na wniosek zarządcy przez sąd w trybie art. 939 § 1 k.p.c. Określone przez sąd wynagrodzenie zarządcy pokrywane jest z dochodów z nieruchomości zgodnie z art. 940 ust. 1 k.p.c.
3. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT z tytułu świadczonych usług prawnych w ramach prowadzenia kancelarii adwokackiej.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wyznaczony przez sąd zarządca nieruchomości, w zakresie należności jakie pobiera na rachunek właściciela, jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów usług (Dz. U. z 2011 roku Nr 177, poz. 1054, z późn. zm., dalej – u.p.t.u.) winien dodać je do własnego obrotu i rozliczyć w składanych jako podatnik własnych deklaracjach?

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzeniem zarządcy sądowego, czyli obrotem w rozumieniu przepisów u.p.t.u., jest wynagrodzenie przyznane mu przez sąd, a nie należności z umów najmu, z których zobowiązany jest się wyliczyć wobec właściciela nieruchomości. Do czynności zarządcy nieruchomości wyznaczonego przez sąd nie ma zastosowania art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym, w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Przepis ten ma zastosowanie, gdy podatnik zobowiązuje się na podstawie umowy do wykonania pewnego świadczenia, jednakże świadczenie to wykonywane jest faktycznie przez inny podmiot. Taka sytuacja w odniesieniu do czynności wskazanych w przedstawionym stanie faktycznym nie występuje.

Sytuacja zarządcy nieruchomości wyznaczonego przez sąd jest podobna do sytuacji syndyka, zarządcy, czy nadzorcy sądowego powoływanych przez sąd w trybie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. W odniesieniu do syndyka w piśmiennictwie przyjmuje się, że syndyk jest samodzielnym organem postępowania upadłościowego powołanym przez sąd w celu realizacji zadań ściśle przez prawo upadłościowe określonych pod nadzorem sędziego -komisarza i sądu, w interesie wierzycieli i upadłego, syndyk działa na zlecenie sądu wyrażone w postanowieniu o jego powołaniu. Wykonywanie tego zlecenia jest przez sąd oceniane oraz wynagradzane. Podobnie – zadaniem zarządcy ustanowionego w postępowaniu egzekucyjnym, jest strzeżenie interesów osób biorących udział w tym postępowaniu (wyrok z 13 kwietnia 1966 r. sygn. akt II CRN 24/66). Zarządca sądowy działa na zlecenie sądu, na rzecz właściciela nieruchomości. Otrzymuje wynagrodzenie za wykonywane czynności, które określane jest przez sąd. W ramach wykonywanych czynności zarządu, mimo kontroli ze strony sądu jest samodzielny, ponosi też odpowiedzialność za wykonywane w ramach zarządu czynności. Nie ulega więc wątpliwości, że wykonując czynności zarządu zarządca spełnia przestanki określone w art. 15 ust. 1 i 2 u.p.t.u. Odbiorcami usług zarządcy jest właściciel nieruchomości, co do której ustanowiony został zarząd przez sąd.

Najem nieruchomości, o którym mowa w sprawie, odbywa się w ramach czynności zarządu. Przemawia za tym dodatkowo definicja obrotu w przepisach krajowych – art. 29 ust. 1 u.p.t.u. i wspólnotowych – art. 11 cześć A ust. l lit. a) Dyrektywy 77/338/EWG teraz art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE. Z orzecznictwa ETS także wynika, że podstawa opodatkowania nie może przewyższać kwoty wynagrodzenia należnego z tytułu dostawy. Wynagrodzeniem zarządcy sądowego jest wynagrodzenie przyznane mu przez sąd. Tym samym to wynagrodzenie stanowi jego obrót, a nie należności z umów najmu, z których obowiązany jest się wyliczyć wobec sądu oraz właściciela nieruchomości.

Z regulacji zawartej w art. 29 ust. 1 u.p.t.u. wynika, że – co do zasady – podstawą opodatkowania w podatku od towarów i usług jest obrót. Obrotem tym jest zaś kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, która to kwota obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Wspomniana zatem kwota „całości świadczenia” w przypadku zarządcy sądowego obejmuje jedynie wynagrodzenie za „usługę zarządu” i nie może by zwiększana o żadne dodatkowe składniki w szczególności o kwoty wpłat dokonywanych przez najemców lokali, gdyż do zabiegu takiego brak dostatecznej podstawy prawnej. Wskazać należy, że przedmiot najmu nie jest własnością Zainteresowanego oraz że nie osiąga on korzyści z najmu, skoro musi się rozliczyć z umów zawieranych na rzecz właściciela. Korzyść ta nie stanowi więc dla Wnioskodawcy kwoty należnej w rozumieniu art. 29 ust. 1 u.p.t.u. i tym samym nie powiększa jego obrotu. Kwotą taką jest wyłącznie wynagrodzenie otrzymywane przez Zainteresowanego tytułem sprawowania zarządu i dlatego tylko ono podlegać może opodatkowaniu.

Wynagrodzeniem zarządcy nieruchomości jest wynagrodzeniem przyznany mu przez sąd. Tym samym to wynagrodzenie stanowi jego obrót, a nie należności z umów najmu, z których obowiązany jest się wyliczyć wobec sądu oraz właściciela nieruchomości zgodnie z treścią art. 940 oraz 941 k.p.c – z tego przepisu wynika wprost, że nie są to przychody, ani dochód zarządcy.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, zarządca nieruchomości nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu wpłat dokonywanych przez najemców lokali lub części nieruchomości. Nie ma zatem obowiązku dodawać pobranych kwot do swojego obrotu oraz rozliczać ich jako podatnik we własnych deklaracjach VAT-7.

Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska Zainteresowanego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 1 lutego 2013 r. interpretację indywidualną znak ILPP2/443-1136/12-4/SJ, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.

W ocenie tut. Organu, wyznaczony przez sąd zarządca nieruchomości, w zakresie należności jakie pobiera na rachunek właściciela nieruchomości, jest podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. W konsekwencji Zainteresowany, jako sądowy zarządca, winien należności te uwzględnić we własnym obrocie oraz w składanych deklaracjach VAT.

Pismem z 28 lutego 2013 r. Wnioskodawca wezwała Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z 25 marca 2013 r. znak ILPP2/443/W-7/13-2/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Wnioskodawca, wniósł 25 kwietnia 2013 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Sąd, po rozpoznaniu sprawy, wydał wyrok w dniu 28 listopada 2013 r. sygn. akt I SA/Po 502/13, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

Pismem z 17 stycznia 2014 r. Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Wyrokiem z 25 lutego 2015 r. sygn. akt I FSK 310/14 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Ministra Finansów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 lutego 2014 r. sygn. akt I FSK 310/14 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 28 listopada 2013 r. sygn. akt I SA/Po 502/13 – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w świetle postanowień art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W rozumieniu art. 15 ust. 3 ustawy – za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

1. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.);
2. (uchylony);
3. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
   
   

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że w kontekście treści przepisu art. 15 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy, status danego podmiotu jako podatnika VAT determinowany jest prawnie relewantnymi cechami: samodzielności prowadzonej działalności (wyczerpującej definicję zawartą w art. 15 ust. 2 ustawy), odpowiedzialności za jej efekty oraz odpłatności.

Podstawą opodatkowania, stosowanie do art. 29 ust. 1 ustawy – jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jak stanowi art. 99 ust. 1 ustawy – podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy – podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT z tytułu świadczonych usług prawnych w ramach prowadzenia kancelarii adwokackiej i na podstawie art. 931 § 2 k.p.c. ustanowiony został zarządcą nieruchomości. W ramach wykonywanych czynności zarządcy nieruchomości Zainteresowany pobiera opłaty z tytułu czynszu oraz opłat eksploatacyjnych, zgodnie z art. 934 k.p.c. Wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji sądowego zarządcy nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego ustanowionego w trybie art. 931 § 2 k.p.c. określane jest na wniosek zarządcy przez sąd w trybie art. 939 § 1 k.p.c. Określone przez sąd wynagrodzenie zarządcy pokrywane jest z dochodów z nieruchomości, zgodnie z art. 940 ust. 1 k.p.c.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy zarządca nieruchomości, w zakresie należności jakie pobiera na rachunek właściciela, jest podatnikiem podatku VAT i winien je dodać do własnego obrotu i rozliczyć w składanych jako podatnik własnych deklaracjach.

Wskazać należy, że określony w ustawie o podatku VAT zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Instytucja zarządu sądowego została uregulowana w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), dalej k.p.c., stanowiących prawną podstawę działalności zarządcy nieruchomości.

W myśl art. 939 § 1 k.p.c., zarządca sądowy może żądać wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków, które poniósł w związku z zarządem z własnych funduszów. Wysokość wynagrodzenia sąd określi odpowiednio do nakładu pracy i dochodowości nieruchomości.

Na podstawie art. 935 § 1 powołanego kodeksu – zarządca zajętej nieruchomości obowiązany jest wykonywać czynności potrzebne do prowadzenia prawidłowej gospodarki. Ma on prawo pobierać zamiast dłużnika wszelkie pożytki z nieruchomości, spieniężać je w granicach zwykłego zarządu oraz prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu takiego zarządu okażą się potrzebne. W sprawach wynikających z zarządu nieruchomością zarządca może pozywać i być pozywany.

Zarządcy wolno zaciągać tylko takie zobowiązania, które mogą być zaspokojone z dochodów z nieruchomości i są gospodarczo uzasadnione (art. 935 § 2 ww. kodeksu).

W myśl art. 935 § 3 cyt. kodeksu – czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu zarządca może wykonywać tylko za zgodą stron, a w przypadku jej braku – za zezwoleniem sądu, który przed wydaniem postanowienia wysłucha wierzyciela, dłużnika i zarządcę, chyba że zwłoka groziłaby szkodą.

Zarządca odpowiada za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonywania obowiązków – art. 938 § 1 niniejszego kodeksu.

Ustanowiony w tym trybie zarządca jest uprawniony i zobowiązany do dokonywania czynności zwykłego zarządu, co tym samym oznacza wyłączenie właściciela od możliwości dokonywania takich czynności.

Z kolei, jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) – oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy najmu związane jest z wzajemnym świadczeniem najemcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Każda czynność wykonywana przez podatnika, której efektem jest świadczenie na rzecz drugiego podmiotu, jest w podatku od towarów i usług traktowana jako świadczenie usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usługi, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usługi, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zidentyfikowanej korzyści na rzecz świadczącego usługę oraz świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Z ww. regulacji określających pozycję prawną zarządcy wynika, że zarządca sądowy działa na zlecenie sądu, na rzecz właściciela (współwłaścicieli) nieruchomości. Za wykonywane czynności otrzymuje on wynagrodzenie, które określa i przyznaje sąd. W ramach wykonywanych czynności zarządu, mimo kontroli ze strony sądu jest samodzielny, ponosi też odpowiedzialność za wykonywane w ramach zarządu czynności. Na podstawie powyższych okoliczności nie ulega zatem wątpliwości, że wykonując czynności zarządu zarządca spełnia przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

W odniesieniu do sprawy będącej przedmiotem wniosku Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 lutego 2015 r. sygn. akt I FSK 310/14 podkreślił, że: „W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie powinno budzić wątpliwości, że w przypadku świadczenia przez zarządcę sądowego usług zarządu nieruchomościami »kwota całości świadczenia«, o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT obejmuje jedynie wynagrodzenie za »usługę zarządu« i nie może być zwiększana o żadne dodatkowe składniki w szczególności o kwoty wpłat dokonywanych przez najemców kolai, gdyż do zabiegu takiego brak dostatecznej podstawy prawnej”.

Również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 28 listopada 2013 r. sygn. I SA/Po 502/13 stwierdził, że: „(…) zarządca sądowy co prawda działa na zlecenie sądu, jednak czyni to na rzecz współwłaścicieli nieruchomości. Ci ostatni są zatem usługobiorcami, a przedmiotem usługi są czynności zarządu. Jedną z tych czynności jest bezspornie zawieranie na rzecz współwłaścicieli umów najmu lokali i podejmowanie działań niezbędnych do wykonania tych umów. Jak trafnie zwrócił na to uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 2 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I FSK 820/11) »czynności najmu wykonywanych w ramach zarządu nie można odrywać od czynności samego zarządu, najem nieruchomości bowiem odbywa się w ramach czynności zarządu«. Takie oderwanie czynności najmu byłoby »nie do pogodzenia nie tylko z samym charakterem czynności wykonywanych przez zarządcę wyznaczonego przez sąd, ale przede wszystkim z definicją obrotu zawartą zarówno w przepisach krajowych, jak i wspólnotowych«.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 939 § 1 K.p.c. zarządca może żądać wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków, które w związku z zarządem poniósł z własnych funduszów, a wysokość tego wynagrodzenia określa sąd odpowiednio do nakładu pracy i dochodowości nieruchomości. W świetle tego przepisu nie powinno zatem budzić wątpliwości, że w sposób taksatywny określa on przesłanki, jakie powinny być brane pod uwagę przy określaniu wysokości wynagrodzenia odsyłając w tym zakresie jedynie do »nakładu pracy« oraz »dochodowości nieruchomości«. Podkreślenia wymaga zarazem, że ani art. 939 1 K.p.c., ani żaden inny przepis regulujący sprawowanie zarządu nie wskazuje jakichkolwiek innych przesłanek, które miałyby być brane pod uwagę w tym zakresie. Analiza ich charakteru wskazuje przy tym, że świadczenie należne zarządcy jest wyłącznie ekwiwalentem nakładów w związku z wykonywanymi przezeń czynności zarządu i nie może obejmować żadnych innych składników. Ciężar tego świadczenia ponoszą zaś współwłaściciele nieruchomości, o czym świadczy chociażby treść przywołanego już art. 207 K.c.

Jak wyjaśnił NSA w powołanym powyżej wyroku z dnia 28 czerwca 2012 r., przedstawione powyżej uwagi nie pozostają w sprzeczności z regulacją zawartą w art. 29 ust. 1 ustawy o PTU. Wynika z niej bowiem, że – co do zasady – podstawą opodatkowania w podatku od towarów i usług jest obrót. Obrotem tym jest zaś kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, która to kwota obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. W świetle wcześniejszych ustaleń nie powinno zatem budzić wątpliwości, że wspomniana wyżej kwota „całości świadczenia” w przypadku zarządcy sądowego obejmuje jedynie wynagrodzenie za „usługę zarządu” i nie może być zwiększana o żadne dodatkowe składniki w szczególności o kwoty wpłat dokonywanych przez najemców lokali, gdyż do zabiegu takiego brak dostatecznej podstawy prawnej. Nie można wszak tracić z pola widzenia istoty czynności dokonywanych przez skarżącą, a w szczególności tego, że przedmiot najmu nie należy do niej oraz że nie osiąga ona korzyści z najmu, skoro musi się rozliczyć z umów zawieranych na rzecz współwłaścicieli. Korzyść ta nie stanowi więc dla niej kwoty należnej w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o PTU i tym samym nie powiększa jej obrotu. Kwotą taką jest wyłącznie wynagrodzenie otrzymywane przez skarżącą tytułem sprawowania zarządu i dlatego tylko ono podlegać może opodatkowaniu. Korzyści z najmu mogą być natomiast podstawą opodatkowania w przypadku współwłaścicieli”.

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę stan faktyczny sprawy, obowiązujące przepisy prawa oraz ich wykładnię dokonaną przez WSA i NSA należy stwierdzić, że Wnioskodawca będący wyznaczonym przez sąd zarządcą sądowym, w zakresie należności (z tytułu usług najmu) jakie pobiera na rachunek właściciela, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. W konsekwencji, Wnioskodawca nie dodaje tych należności do własnego obrotu i nie rozlicza ich w składanych jako podatnik własnych deklaracjach.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.