Interpretacja Ministra Finansów
DD3.8222.2.249.2015.MCA
z 16 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 i 699) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 05 lipca 2013 r. Nr IPTPB1/415-220/13-4/KO wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 marca 2013 r. (data wpływu 29 marca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 czerwca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku ze sfinansowaniem przedstawicielom handlowym wyjazdów służbowych niebędących podróżami służbowymi, jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 marca 2013 r. Wnioskodawca złożył wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełnionym pismem z dnia 6 czerwca 2013 r., Wnioskodawca przedstawił następujące zdarzenie przyszłe.

1. Wnioskodawca zatrudnia na podstawie umów o pracę przedstawicieli handlowych, których miejscem świadczenia pracy wskazanym w umowie jest obszar kilku województw. Takie ukształtowanie tego istotnego elementu stosunku pracy jest związane z charakterem pracy przedstawiciela handlowego, do którego obowiązków nieodłącznie należy stałe podtrzymywanie kontaktów handlowych z obecnymi kontrahentami, a także działania ukierunkowane na zdobycie nowych kontrahentów. Należyte wykonywanie skonkretyzowanych w ten sposób obowiązków pracowniczych wymaga licznych przejazdów, wyjazdów oraz dojazdów na obszarze wskazanym w umowie o pracę, jako miejsce świadczenia pracy, a także bezpośrednio z tym związanych, częstych noclegów „w trasie”, zakupu paliwa do auta służbowego, czy też ponoszenia opłat związanych z przejazdem płatnymi odcinkami autostrad. Koszty te ponosi Wnioskodawca, bowiem na fakturze VAT, czy rachunku, jako nabywca ww. usług, wskazany jest Wnioskodawca. Wnioskodawca nie traktuje zatem opisanego wyżej zdarzenia przyszłego jako podróży służbowych w rozumieniu Kodeksu pracy i nie wypłaca przedstawicielom handlowym diet, jak również żadnych innych należności przysługujących pracownikowi z tego tytułu.
2. Wewnętrzny schemat organizacyjny Wnioskodawcy dzieli terytorium Polski na obszary, składające się z kilku powiatów, które zwane są Regionami. Wnioskodawca ma zamiar zobowiązać pracowników, dla których miejscem świadczenia pracy określonym w umowie o pracę jest dany Region, do obligatoryjnego uczestnictwa w organizowanych przez Wnioskodawcę w jego siedzibie w Ł, spotkaniach, które mają na celu w szczególności zapoznanie pracowników z nowymi produktami, czy też prezentację strategii sprzedażowych Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie ma wątpliwości, że - dla przykładu - przyjazd pracownika, dla którego stałym miejscem świadczenia pracy określonym w umowie o pracę jest Region p, będzie dla niego podróżą służbową, gdyż otrzymuje on od pracodawcy polecenie wyjazdu poza stałe miejsce świadczenia pracy w celu wykonania zadania służbowego. Wnioskodawca ma jednak wątpliwość, czy będzie mógł traktować przyjazdy do jego siedziby w Ł pracowników, dla których miejscem świadczenia pracy określonym w umowie o pracę jest Region, w skład którego wchodzi również powiat grodzki Ł (kiedy pracownik otrzymuje polecenie służbowe przyjazdu do siedziby Wnioskodawcy i odbywa podróż w ramach tego samego Regionu) jako podróż służbową, ze względu na to, iż Wnioskodawca wydaje w takiej sytuacji polecenie wyjazdu, które określa zadanie służbowe i dlatego też pracownikowi przysługiwać będzie zwrot kosztów związanych z podróżą służbową.
3. Wnioskodawca kieruje swoich pracowników na liczne szkolenia zawodowe, o charakterze pozaszkolnym. Ze względu na dynamiczny rozwój branży, w której działa Wnioskodawca, udział pracowników w ww. szkoleniach jest dla Wnioskodawcy bardzo istotny, gdyż przekłada się na szereg czynników pożądanych przez Wnioskodawcę, w szczególności na wizerunek jako partnera zatrudniającego zespół wysoko wyspecjalizowanych fachowców, a w konsekwencji na zaufanie jakim darzą Wnioskodawcę kontrahenci. Dlatego też Wnioskodawca zobowiązuje się każdorazowo do zwrotu pracownikowi kosztów wyjazdu i uczestnictwa w szkoleniu, a wzięcie na siebie takiego obowiązku, zdaniem Wnioskodawcy, jest podstawą do zwrotu tych kosztów według przepisów o podróżach służbowych.
   
   

Wnioskodawca wskazał także, iż odbywane przez pracowników, o których mowa w pkt 2 opisu zdarzenia przyszłego, podróże są podróżami służbowymi w rozumieniu art. 775 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej zwanej k.p.).

Miejscem wykonywania pracy w rozumieniu art. 29 § 1 pkt 2 k.p. dla zatrudnionych na podstawie umów o pracę przedstawicieli handlowych jest ujęty w określone ramy terytorialne właściwy Region. Schemat organizacyjny Wnioskodawcy dzieli obszar kraju na kilka Regionów, które nie pokrywają się z podziałem administracyjnym Polski, w tym sensie, że obejmują swoim zakresem terytoria położone na obszarze więcej niż jednego województwa lub jego część.

Dodał, iż przedmiotem zapytania w pkt 1 opisu zdarzenia przyszłego są koszty: noclegu, zakupu paliwa, opłat za przejazdy płatnymi odcinakami autostrad oraz opłat parkingowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca postąpi prawidłowo w przypadku, gdy nie uzna zapłaty w szczególności za koszty noclegów i zakupu paliwa dla przedstawicieli handlowych, wykonujących obowiązki pracownicze na określonym w umowie o pracę obszarze, wskazanym w niej jako miejsce świadczenia pracy, w kategoriach przychodu pracownika ze stosunku pracy i nie będzie pobierać w takiej sytuacji oraz odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli potrzeba noclegu, czy zakupu paliwa jest bezpośrednio związana z czynnościami służbowymi wykonywanymi przez tego pracownika?
2. Czy Wnioskodawca postąpi prawidłowo uznając, iż przyjazd do siedziby Wnioskodawcy, dla pracowników, dla których miejscem wykonywania pracy jest Region, w którego skład wchodzi również miejsce siedziby Wnioskodawcy, jest podróżą służbową w rozumieniu przepisów art. 77 § 1 k.p., a w związku z tym Wnioskodawca jako płatnik nie będzie zobowiązany do naliczenia, poboru i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconych z tytułu jej odbycia diet i innych należności, bowiem nie stanowią one przychodu pracownika i podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
3. Czy Wnioskodawca, jako płatnik, będzie zobowiązany do naliczenia, poboru i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy w związku z poniesieniem kosztów skierowania pracowników na szkolenia mające charakter zajęć pozaszkolnych, poza miejsce stałego świadczenia przez nich pracy, na podstawie polecenia Wnioskodawcy?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zapłata przedstawicielom handlowym w szczególności kosztów noclegu i paliwa, wykonującym swe obowiązki pracownicze w miejscu określonym w umowie o pracę (poza siedzibą Wnioskodawcy oraz swojego miejsca zamieszkania), stanowi racjonalny wydatek, związany z realizacją określonych celów gospodarczych. Wydatek ten ponoszony w interesie Wnioskodawcy, stanowi koszt działalności gospodarczej, poniesiony w celu osiągnięcia przez Wnioskodawcę przychodów. Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, że nie może on być uznany za element przychodu pracownika, jeżeli pobyt w hotelu, czy też zakup paliwa był spowodowany koniecznością wykonywania czynności służbowych poza siedzibą Wnioskodawcy, a jednocześnie poza miejscem zamieszkania pracownika. Niezależnie bowiem od tego, czy pracownik przebywa w delegacji w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, czy też jego wyjazd nie posiada takiego statusu, to pobyt w danym miejscu i ewentualna konieczność noclegu i ponoszenia innych związanych ze świadczeniem pracy kosztów, jest wynikiem polecenia Wnioskodawcy i wykonywania czynności na rzecz Wnioskodawcy. Pracownik nie otrzymuje od Wnioskodawcy jakiekolwiek „przysporzenia”, w związku z tym nie powstaje po jego stronie przychód w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowych od osób fizycznych.

Wnioskodawca dodał, iż ponoszenie kosztów noclegu, paliwa, opłat za przejazdy autostradami oraz opłat parkingowych w przypadku przedstawicieli handlowych, którzy wykonują swe obowiązki pracownicze w miejscu określonym w umowie o pracę (poza siedzibą Wnioskodawcy oraz miejscem zamieszkania pracownika), stanowi racjonalny wydatek Wnioskodawcy, związany z realizacją określonych celów gospodarczych. Dodano też, iż na Wnioskodawcy nie ciążą obowiązki płatnika w rozumieniu art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 05 lipca 2013 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wydał interpretację indywidualną Nr IPTPB1/415-220/13-4/KO, w której dokonał oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania pierwszego przedstawionego we wniosku (w zakresie pytania drugiego i trzeciego zostały wydane odrębne interpretacje indywidualne).

W interpretacji tej Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej ponoszenia przez pracodawcę wydatków na paliwo, opłaty za przejazdy autostradą oraz opłaty parkingowe oraz za nieprawidłowe w części dotyczącej ponoszenia (zwrotu) przez pracodawcę kosztów noclegów.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, stwierdzam, co następuje.

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą PIT”.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody (w tym ze stosunku pracy), z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jakim jest stosunek pracy, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, z kolei przychodami z tego źródła są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 9 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy PIT).

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 12 ust. 1 ustawy PIT przychodami ze stosunku pracy są zatem wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy, które to świadczenia pokrywane są ze środków pracodawcy. Przy czym zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego (wyrażonym m.in. w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13), ukształtowane w procesie stanowienia prawa rozumienie przepisu może odbiegać od literalnego brzmienia, jeżeli określony, ustalony w praktyce, sposób rozumienia treści normatywnej utrwalił się, a zwłaszcza znalazł jednoznaczny i autorytatywny wyraz w orzeczeniach Sądu Najwyższego lub NSA. W takim przypadku należy uznać, że przepis ma taką właśnie treść, jaką odnalazły w nim te najwyższe instancje sądowe.

W ww. wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny (oceniając przepis art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 11 ust. 2-2b ustawy PIT przez pryzmat ich zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej) stwierdził, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  

• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  

• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
  
  

Uwzględniając powyższe ustalenia Trybunału Konstytucyjnego, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 września 2014 r. sygn. akt II FSK 2280/12 wyraził pogląd, że jakkolwiek skorzystanie ze świadczenia w postaci noclegu wykupionego przez pracodawcę niewątpliwie następuje za zgodą pracownika, niemniej świadczenie to nie jest spełnione w jego interesie, ale w interesie pracodawcy obowiązanego do właściwego zorganizowania pracy.

Z kolei w wyroku z dnia 2 października 2014 r. sygn. akt II FSK 2387/12, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że obowiązek zapewnienia prawidłowej organizacji pracy nie może być utożsamiany tylko z zapewnieniem biurka, materiałów biurowych czy pokryciem kosztów eksploatacji samochodu służbowego czy kosztów zużytej energii elektrycznej. Ten obowiązek należy i trzeba odnosić i analizować w kontekście konkretnych obowiązków pracowniczych i wynikających z tych obowiązków oczekiwań pracodawcy. Skoro więc prawidłowe i efektywne wykonywanie obowiązków pracowniczych wymaga od pracownika nocowania w hotelu, aby w określonym czasie wynikającym z kontaktów handlowych pracodawcy i kontrahenta dotrzeć do kontrahenta, to zapewnienie tej możliwości przez pracodawcę nie jest korzyścią pracownika ale właśnie wypełnieniem przez pracodawcę ustawowego obowiązku prawidłowego organizowania pracy, tak aby była ona wydajna i należytej jakości. Zapewnienie możliwości nocnego wypoczynku odpowiada także obowiązkowi pracodawcy organizowania pracy w sposób zmniejszający uciążliwość pracy.

W konsekwencji, przyjąć należy, że mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy PIT przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc powyższe do informacji przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, iż Wnioskodawca zatrudnia na podstawie umów o pracę przedstawicieli handlowych, którzy w ramach wykonywania obowiązków służbowych są zmuszeni do licznych przejazdów, wyjazdów oraz dojazdów na obszarze kilku województw, a także częstych noclegów „w trasie”, zakupu paliwa do auta służbowego, oraz ponoszenia opłat związanych z przejazdem płatnymi odcinkami autostrad. Finansowanie pracownikom ww. wydatków (np. w formie zwrotów) stanowi racjonalne wydatki Wnioskodawcy ponoszone w jego interesie.

W tym stanie rzeczy oraz w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. oraz orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego uznać należy, że wynikające z konieczności wykonywania czynności służbowych sfinansowanie przez Wnioskodawcę kosztów: noclegów, zakupu paliwa do samochodu służbowego, opłat za przejazdy autostradami oraz opłat parkingowych, związanych z wykonywaniem przez pracowników pracy w miejscu i w czasie wskazanym przez pracodawcę (niebędącym podróżą służbową), nie generuje po stronie pracowników przychodu do opodatkowania. Wydatki ponoszone są bowiem w interesie pracodawcy, a co za tym idzie pracownicy nie otrzymują od Wnioskodawcy jakiekolwiek przysporzenia majątkowego.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy - zgodnie z którym, z tytułu finansowania przez Wnioskodawcę swoim pracownikom (przedstawicielom handlowym) kosztów noclegu, paliwa, opłat za przejazdy autostradami oraz opłat parkingowych związanych z wykonywaniem obowiązków służbowych, po stronie pracowników Wnioskodawcy nie powstaje przychód w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowych od osób fizycznych, a co za tym idzie na Wnioskodawcy, z tytułu dokonywania ww. świadczeń, nie ciążą obowiązki płatnika w rozumieniu art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - należy uznać za prawidłowe.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 05 lipca 2013 r. Nr IPTPB1/415-220/13-4/KO, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.