INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 grudnia 2011 r. (data wpływu 6 grudnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lutego 2012 r. (data wpływu 13 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości zabudowanej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości zabudowanej. Dnia 13 lutego 2012 r. Zainteresowany doprecyzował opis zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 19 października 2004 r. Wnioskodawca wraz z żoną nabył grunt – działkę o zabudowie jednorodzinnej. Właścicielami są obydwoje małżonkowie a zakup dokonali ze wspólnych środków pieniężnych. Nieruchomość ta stanowi majątek osobisty Wnioskodawcy i małżonki, w skład nieruchomości wchodzi grunt 980 m² oraz dom, który wybudowali systemem gospodarczym w latach 2007/2009 (odbiór nastąpił w roku 2011).

Dom ten budowano z myślą dla córki, ale z przyczyn osobisto-finansowych Wnioskodawca wraz z małżonką chcieliby go jednak sprzedać.

Małżonka jest osobą niepracującą (obecnie), nigdy nie prowadziła działalności gospodarczej a Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem. Prowadzi sklep przemysłowy i usługi stolarskie.

Działalność Zainteresowanego nie jest związana z prowadzeniem firmy deweloperskiej czy też z biurem nieruchomości.

Działkę, którą kupili z myślą o rodzinie, nie uprawiali, kupili ją pod budowę domu jednorodzinnego.

Wybudowany już dom nie był wynajmowany czy udostępniany osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wyjaśnił, iż nigdy nie prowadził działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana również w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, nie była przyjęta jako środek trwały.

Z tytułu nabycia ww. gruntu nie było możliwości naliczenia ani odliczenia podatku VAT – sprzedającym była osoba fizyczna.

Zainteresowany dodał, że jest właścicielem jeszcze jednej nieruchomości, którą w przyszłości chce podarować dzieciom (aby zamieszkały bliżej Wnioskodawcy i małżonki).

Dnia 13 lutego 2012 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego wskazując następujące fakty.

Działkę budowlaną Wnioskodawca wraz z małżonką kupili 19 października 2004 r. ze wspólnych środków pieniężnych. Przedmiotowa działka stanowi wspólną prywatną własność, majątek osobisty Wnioskodawcy i żony. Dom wybudowali również ze wspólnych środków pieniężnych systemem gospodarczym. Budowa trwała 8 lat.

Działka z wybudowanym domem miała zostać przepisana na starszą córkę, która miała w nim zamieszkać (z takim zamiarem została kupiona). Niestety z przyczyn finansowo-osobistych (brak pracy) Wnioskodawca i małżonka chcą ten dom sprzedać. Nieruchomość nie była nigdy wykorzystywana w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Nie była ujęta jako środek trwały itp. i nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych, oraz nie była uprawiana.

Działalność Wnioskodawcy nie ma nic wspólnego z usługami rolniczymi, deweloperskimi czy też obrotem nieruchomościami.

Zainteresowany wskazał jednocześnie, iż:

• nie dokonywał żadnej sprzedaży nieruchomości działek o charakterze rolnym, gdyż takich nigdy nie posiadał. W roku 2001 Wnioskodawca wraz z małżonką kupili działkę pod zabudowę, na własne potrzeby osobiste ze wspólnych środków pieniężnych. Grunt został nabyty nie w celu jego dalszej odsprzedaży, lecz na budowę domu jednorodzinnego dla małżonków.
  Nie kupiono tej działki na potrzeby działalności, którą Wnioskodawca chciał wtedy rozpocząć (usługi stolarsko-montażowe). Nigdy nie użyczano i nie była ona wykorzystywana w przyszłej działalności. Systemem gospodarczym Wnioskodawca wraz z małżonką wybudowali dom w trakcie 6 lat, miano w nim zamieszkać. Niestety warunki zabudowy a konkretnie narastające uciążliwości związane z rozwijającą się hodowlą zwierząt (trzody, bydła) w najbliższym sąsiedztwie oraz sytuacja osobisto-ekonomiczna (zwolnienie żony z pracy, itp.) przyczyniły się do podjęcia decyzji o sprzedaży tejże nieruchomości w roku 2007. Nie była to sprzedaż ze znamionami częstotliwości, była to wyprzedaż (sprzedaż) z majątku osobistego (jednorazowo).
• w stosunku do nieruchomości, której wniosek dotyczy, nie przysługiwało Wnioskodawcy oraz małżonce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, sprzedającym była też osoba fizyczna,
• Zainteresowany nie ponosił na nieruchomość wydatków w stosunku do których miałby prawo do odliczenia, a które byłyby wyższe niż 30% wartości początkowej budynku,
• budynek w stanie ulepszonym nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat,
• z części pieniędzy otrzymanych z przyszłej sprzedaży chciano by wspomóc i wybudować dom wspólny dla dzieci (aby mieszkały blisko Wnioskodawcy i małżonki),
• po wybudowaniu budynek był niezamieszkały oraz nieużytkowany.
  
  

Ponadto, Wnioskodawca jeszcze raz przytoczył własne stanowisko w sprawie dostawy nieruchomości zabudowanej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Zainteresowany będzie zobowiązany do odprowadzenia (naliczenia) podatku od towarów i usług, sprzedawanej nieruchomości...

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonana w przyszłości transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Nabyty wraz z małżonką grunt nie na potrzeby działalności gospodarczej, ale dla celów prywatnych, zakup nie był dokonany z zamiarem dalszej odsprzedaży. Dokonana transakcja nie będzie miała znamion częstotliwości. Wnioskodawca nie udostępniał przedmiotowej nieruchomości osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych.

Nieruchomość nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej jako środek trwały ani w żaden inny sposób. Przy zakupie gruntu Zainteresowany nie działał z żoną w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Sprzedaż ww. nieruchomości nie będzie miała formy zawodowej – profesjonalnej, czy stałej o zamiarze dłuższej kontynuacji i powtarzalności, czynności zorganizowanej. To, że Wnioskodawca wraz z małżonką chcą sprzedać nieruchomość po kilku latach od zakupu gruntu świadczyć może o okazjonalności wynikającej z przyczyn osobistych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego Kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Wyjaśnić jednocześnie należy, iż przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m. in. rzeczy (Bednarek Małgorzata, „Mienie”, „Komentarz do art. 44-55³ Kodeksu cywilnego”, Zakamycze 1997, komentarz do art. 45 k.c.). Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome (Piasecki Kazimierz, „Kodeks cywilny, Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz”, Zakamycze 2003, komentarz do art. 45 k.c.).

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Ponadto, prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy Kodeks cywilny. Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak stanowi art. 196 § 1 ww. Kodeksu, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k. c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Zatem, w zakresie pojęcia towarów np. gruntów zabudowanych, mieści się współwłasność, jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest także udział w gruncie zabudowanym (w prawie własności nieruchomości lub w prawie użytkowania wieczystego). Jest to zgodne z normami unijnymi, według których państwa członkowskie mogą uznać za towary udziały lub inne prawa o charakterze udziałowym, które dają ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności, czy też posiadania nieruchomości - art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.). Jak już wskazano powyżej, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Czynność ta daje otrzymującemu towar prawo dysponowania rzeczą jak właściciel. Przepis nie wspomina stricte o przeniesieniu prawa własności. W związku z powyższym, sprzedaż udziału w prawie własności budynków oraz w prawie użytkowania wieczystego gruntu należy traktować, jako dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, która mieści się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Niemniej aby dostawa towaru podlegała opodatkowaniu powinna być wykonana przez podatnika podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia „częstotliwości”, przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją podmiotu wykonującego określoną czynność, z którą łączą się skutki podatkowoprawne, było dokonywanie tej czynności wielokrotnie i w okolicznościach noszących znamiona działalności gospodarczej

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W oparciu o przedstawiony stan prawny stwierdzić należy, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej lub zabudowanej, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary, czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Z opisu sprawy wynika, iż w dniu 19 października 2004 r. Wnioskodawca wraz z żoną nabył grunt – działkę o zabudowie jednorodzinnej. Właścicielami są obydwoje małżonkowie, a zakup dokonali ze wspólnych środków pieniężnych. Nieruchomość ta stanowi majątek osobisty Wnioskodawcy i małżonki, w skład nieruchomości wchodzi grunt 980 m² oraz dom, który wybudowali systemem gospodarczym w latach 2007/2009 (odbiór nastąpił w roku 2011). Dom ten budowano z myślą dla córki, ale z przyczyn osobisto-finansowych Wnioskodawca wraz z małżonką chcieliby go jednak sprzedać. Małżonka jest osobą niepracującą (obecnie), nigdy nie prowadziła działalności gospodarczej, a Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem. Działalność Zainteresowanego nie jest związana z prowadzeniem firmy deweloperskiej czy też z biurem nieruchomości. Działki nie uprawiano, kupiono ją pod budowę domu jednorodzinnego. Wybudowany dom nie był wynajmowany, czy udostępniany osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych. Wnioskodawca wyjaśnił, iż nigdy nie prowadził działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy. Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana również w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, nie była przyjęta jako środek trwały. Zainteresowany nie dokonywał wcześniej sprzedaży działek o charakterze rolnym. W stosunku do nieruchomości Wnioskodawcy oraz małżonce nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, sprzedającym była też osoba fizyczna. Zainteresowany nie ponosił na nieruchomość wydatków, w stosunku do których miałby prawo do odliczenia, a które byłyby wyższe niż 30% wartości początkowej budynku. Budynek w stanie ulepszonym nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat. Z części pieniędzy otrzymanych z przyszłej sprzedaży chciano by wspomóc i wybudować dom wspólny dla dzieci (aby mieszkały blisko Wnioskodawcy i małżonki).

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy opisanej działki zabudowanej Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika. Zainteresowany – jak sam twierdzi – nie wykorzystywał nieruchomości w działalności gospodarczej lub w działalności rolniczej. Wcześniej nie zbywał żadnych działek o charakterze rolnym. Zainteresowany wraz z małżonką nabyli nieruchomość w celu budowy domu jednorodzinnego a dokonują zbycia ze względu na sytuację finansową (małżonka Wnioskodawcy jest aktualnie bez pracy). Przedmiotowa transakcja ma okazjonalny charakter, z wniosku nie wynika bowiem, aby Wnioskodawca miał zamiar dokonywać dalszych dostaw tego rodzaju. Zatem Zainteresowany sprzedając nieruchomość (lub swój udział w nieruchomości zabudowanej) korzysta z przysługującego mu prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Wnioskodawcę cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a dostawę udziału w prawie użytkowania wieczystego działek oraz prawie własności budynków i budowli, cech czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Reasumując, w związku ze sprzedażą nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym Zainteresowany nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.